Αρχικά ο παγετός του Ιανουαρίου έπληξε την παραγωγή σε ποσοστό που σε ορισμένες περιοχές, κυρίως του κάμπου, έφθασε ακόμη και στο 70%, ακολούθησε το χαλάζι του Ιουνίου που επηρέασε όσα δέντρα γλίτωσαν από τον παγετό στις αρχές του έτους, ενώ πρόσφατα (από τα τέλη Αυγούστου) δημιουργήθηκαν προβλήματα από την παρατεταμένη ξηρασία\ανομβρία. Ο προβληματισμός των Θεσσαλών παραγωγών οφείλεται στο γεγονός ότι για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά η παραγωγή πλήττεται από τις καιρικές συνθήκες, ενώ οι αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ χαρακτηρίζονται ψίχουλα, αλλά κάποιοι έχουν λαμβάνειν ακόμη από πέρυσι. Ωστόσο τα ανθεκτικά δέντρα κατάφεραν να βγάλουν μια πολύ καλή ποιοτική χρονιά, αφού στον αντίποδα ο βαρύς χειμώνας βοήθησε ώστε να σκοτωθούν διάφορα μικρόβια, ενώ ο δάκος αυτή τη φορά περιορίστηκε σημαντικά. Καθοριστικό ρόλο -για να σωθεί η χρονιά- έπαιξε και η πολύχρονη εμπειρία των παραγωγών με τις κατάλληλες καλλιεργητικές φροντίδες. Η περιεκτικότητα υπολογίζεται περίπου στα ξηρικά δέντρα στα 5,5-6 κιλά ελιάς για να παραχθεί 1 κιλό λάδι, μια απόδοση περίπου 15%. Στην πιο πράσινη ελιά ή ό,τι περίσσεψε από τη διαλογή της βρώσιμης η απόδοση ανήλθε στα 10-12 κιλά για να παραχθεί 1 κιλό λάδι. Οι ποικιλίες που χρησιμοποιούνται είναι κατά κόρον η Άμφισσας, ακολουθούν της Χαλκιδικής και λίγες «Καλαμών».

Όσον αφορά στις τιμές, αν και η συγκομιδή μόλις ξεκίνησε, η εκτίμηση των παραγωγών είναι ότι η έλλειψη του προϊόντος στην αγορά θα επιβραβεύσει την παραγωγή. Έτσι υπολογίζεται ότι στη χονδρική το λάδι θα πιάσει τα 4,20-4,5 ευρώ \κιλό, ενώ στη λιανική όσοι έχουν τη δυνατότητα να το πράξουν ευελπιστούν να ξεπεράσουν τα 5,5-6 ευρώ\κιλό. Μάλιστα ο άξονας από τα παράλια της Αγιάς, τον πρώην Δήμο Νέσσωνα κι ως το Αργυροπούλι Τυρνάβου η παραγωγή λόγω μορφολογίας εδάφους, νερού κ.λπ. χαρακτηρίζονταν ανέκαθεν «άριστη», απολαμβάνοντας έτσι την προστιθέμενη αξία. Στον νομό Λάρισας λειτουργούν περίπου 15 ελαιοτριβεία, τα οποία είτε μέσω των ίδιων των παραγωγών, είτε τα ίδια πωλούν το λάδι σε συσκευασίες 5 λίτρων ή 17 λίτρων. Επειδή το σύνολο της παραγωγής το απορροφά ο κάμπος, κανείς μέχρι τώρα δεν μπήκε στη διαδικασία να το τυποποιήσει, αν και φέτος λόγω των επικείμενων προγραμμάτων του ΠΑΑ, κάποια ελαιοτριβεία -κυρίως στη Μαγνησία- εξετάζουν την περίπτωση να επενδύσουν προς αυτή την κατεύθυνση.

ΟΙ ΕΛΙΕΣ

Σε μια πολύ καλή χρονιά εξελίσσεται η φετινή ελαιοκομική περίοδος στη Θεσσαλία και ιδιαίτερα στον νομό Μαγνησίας, καθώς οι ιδανικές καιρικές συνθήκες συνέβαλαν στην αύξηση της παραγωγής και στη βελτίωση της ποιότητας. Εφόσον βοηθήσουν οι καιρικές συνθήκες στη συνέχεια και δεν υπάρξει αυξημένη υγρασία, τότε δεν θα κινδυνεύει η παραγωγή και από τον δάκο. Σύμφωνα με τις ΔΑΟΚ της Περιφέρειας Θεσσαλίας «μέχρι στιγμής ο δάκος είναι περιορισμένος, αυτές τις μέρες διενεργείται σε ορισμένες περιοχές δακοκτονία (α΄ψεκασμός) κι όλα δείχνουν ότι η χρονιά θα είναι καλή». Στον νομό Λάρισας η παραγωγή ελαιολάδου αναμένεται να είναι ίδια με πέρυσι, σαφώς όμως σε μικρότερες ποσότητες σε σχέση με τη Μαγνησία.

Δυστυχώς όμως η αυξημένη φορολογική και ασφαλιστική επιβάρυνση των παραγωγών, σε συνδυασμό με την εισφορά 2% υπέρ δακοκτονίας, έχει οδηγήσει ένα μέρος των παραγωγών (το 1/5 περίπου του Μητρώου) να μην δηλώσει στις αρμόδιες υπηρεσίες την παραγωγή του, προωθώντας την παραγωγή του χέρι με χέρι, έχοντας ορισμένες φορές και την ανοχή τοπικών ελαιουργείων. Έτσι η πραγματική παραγωγή εκτιμάται ότι είναι αυξημένη, σε σχέση με τη δηλωθείσα στις υπηρεσίες των Περιφερειών.

Στον νομό Λάρισας τα βλέμματα είναι στραμμένα κυρίως στους Δήμους Αγιάς και Τεμπών και λιγότερο στον Δήμο Τυρνάβου, αλλά σαφώς τα στρέμματα είναι λιγότερα απ΄ ό,τι στον νομό Μαγνησίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της τοπικής ΔΑΟΚ τη χρονιά 2016-17 παρήχθησαν 1.100 τόνοι ελαιόλαδου και 500 τόνοι επιτραπέζιας ελιάς. Η εκτίμηση για τη φετινή χρονιά είναι ότι η παραγωγή θα κινηθεί στα περσινά επίπεδα, ενώ οι μικροί παραγωγοί, που αποτελούν και την πλειοψηφία των ελαιοπαραγωγών στον νομό, επειδή θα αξιοποιήσουν τη σοδειά για τις δικές τους ανάγκες θα αποφύγουν να ακολουθήσουν την προβλεπόμενη διαδικασία, μέσω Μητρώου. Να σημειωθεί τέλος ότι περίπου 70.000 με 100.000 δέντρα, που κάηκαν πέρυσι στην ευρύτερη περιοχή των Γόννων, συνεχίζουν να είναι εκτός παραγωγικής διαδικασίας.

Γ. Ρούστας