Οι πλημμύρες στη σύγχρονη Ελλάδα

Δημοσίευση: 26 Νοε 2017 15:35

Στη σύγχρονη Ελλάδα της ΕΕ γίνονται συχνά, σε διάφορες περιοχές της, πλημμύρες από έλλειψη κατασκευής αντιπλημμυρικών έργων προστασίας, που προκαλούν νεκρούς και σημαντικές καταστροφές, όπως πρόσφατα στη Μάνδρα με 21 νεκρούς και τεράστιες καταστροφές.

Στη Θεσσαλία ανέκυψε ήδη κίνδυνος πλημμυρών μετά την κατάργηση των δυο υδραυλικών υπηρεσιών, που την προστάτευαν. Για το σοβαρό αυτό ζήτημα διατήρησης ή αφανισμού του εύφορου κάμπου της Θεσσαλίας χρειάζεται σύντομη ιστορική αναδρομή του.

Με την απελευθέρωση της Θεσσαλίας το 1881 ο τότε πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κουμουνδούρος συνήψε δάνειο 140 εκατομμυρίων γαλλικών φράγκων, για να χρησιμοποιήσει ένα μέρος του σε αντιπλημμυρικά έργα, ώστε ο υμνηθείς από τον Όμηρο κάμπος της να αξιοποιηθεί πληρέστερα, να παράγει σιτάρι και τρόφιμα, να σταματήσουν έτσι οι εισαγωγές τους και να ισοσκελισθεί ο προϋπολογισμός. Το άλλο μέρος του δανείου να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση των αγροτών στους οποίους θα διανέμονταν τα τσιφλίκια, όπως τα είχε κάνει ο Κουμουνδούρος στην Στερεά Ελλάδα. Το αστοτσιφλικάδικο καθεστώς με τα ανάκτορα και τους Άγγλους ανέτρεψαν τον Κουμουνδούρο και έκαναν πρωθυπουργό τον Χαρίλαο Τρικούπη, με τη δικαιολογία της «δεδηλωμένης». Ο Τρικούπης ματαίωσε την διανομή των τσιφλικιών, πήρε το δάνειο και το χρησιμοποίησε για διορισμούς και έργα σε άλλες περιοχές. Ο Δήμος Λάρισας χαρακτήρισε τον Τρικούπη εχθρό της Θεσσαλίας και δεν έβαλε σε δρόμο το όνομά του, ούτε υπάρχει στη Λάρισα οδός Χ. Τρικούπη, Στον Βόλο, στην Καρδίτσα και στα Τρίκαλα υπάρχει. Ήταν τσιφλικάδες οι δήμαρχοί τους (Καρτάλης Βόλου, Τερτίπης Καρδίτσας και Χατζηγάκης Τρίκαλα.

Αντιθέτως ο Δήμος Λάρισας τίμησε τον Κουμουνδούρο με προτομή στην Κεντρική Πλατεία με την αφιέρωση «Τω υπέρτατω πολιτικώ και ελευθερωτή της Θεσσαλίας» και με το όνομά του σε μεγάλο δρόμο. Όταν πέθανε ο Κουμουνδούρος άφησε τρεις υπερήλικες ανύπαντρες αδελφές χωρίς εισόδημα. Πρόταση για συνταξιοδότησή τους από τους 27 τότε βουλευτές Θεσσαλίας την ψήφισαν μόνον οι : Μιλτιάδης Δάλλας Αγιάς, Γιώργιος Σιβιτανίδης Καλαμπάκας και οι 5 της Λάρισας. Οι άλλοι εκλέγονταν με υποστήριξη τσιφλικάδων ή ήταν οι ίδιοι τσιφλικάδες και την καταψήφισαν, αλλά η πρόταση ψηφίστηκε από άλλους βουλευτές και η σύνταξη δόθηκε.

Τα αντιπλημμυρικά έργα άρχισαν στη Θεσσαλία στο τέλος της δεκαετίας του 1920 από την αγγλική εταιρία ΜΠΟΥΤ, ενώ ταυτόχρονα συστήθηκε η Υπηρεσία Έλέγχου Υδραυλικών Έργων Θεσσαλίας (ΥΕΥΕΘ), με διευθυντή αρχικά τον Αντωνόπουλο και κατόπιν τον Θεμιστοκλή Μαυρίδη, μηχανικό, ειδικευμένο υδραυλικό επιστήμονα και υποδιευθυντή τον μηχανικό Λέκκα. Με τα έργα της ΜΠΟΥΤ η Θεσσαλία απόκτησε την απαραίτητη υποδομή προστασίας του κάμπου και με την εκτέλεσή τους η εταιρία αποχώρησε στη δεκαετία του 1930. Ο Μαυρίδης προχώρησε σε εκτέλεση συμπληρωματικών έργων. Διάνοιξε με την ΥΕΥΕ μεγάλο αύλακα όπου ρέουν γρήγορα τα βρόχινα νερά από το βόρειο μέρος του κάμπου προς τον Πηνειό και στη θάλασσα, αποφεύγονταν έτσι η έστω και προσωρινή παραμονή τους σε αυτόν, ενώ αποξηράνθηκε και ο βάλτος της Βούλας Τρικάλων και αποδόθηκαν έτσι στην καλλιέργεια περισσότερα από 100 χιλιάδες στρέμματα.

Για την προστασία του κάμπου της κεντρικής και νότιας Θεσσαλίας συστήθηκε η κρατική Υπηρεσία Εγγειοβελτιωτικών Έργων (ΥΕΒ), με διευθυντή τον γεωπόνο Γιώργο Χατζηλάκο με διδακτορικό και ειδικευμένο σε υδραυλικά έργα, με τεχνίτες και βαριά μηχανήματα (μπουλντόζες, μεγάλους εκσκαφείς κ.ά.) εξυγίανε την Κακάρα από τα μικρά έλη της και απέδωσε στην καλλιέργεια 400 χιλιάδες στρέμματα του πλούσιου κάμπου μεταξύ Καρδίτσας, Δομοκού, Φαρσάλων και Λάρισας. Παράλληλα η ΥΕΒ διάνοιξε στο έδαφος στραγγιστικά χαντάκια μήκους πολλών χιλιομέτρων. Τα χαντάκια αυτά τα συντηρούσε η ΥΕΒ με τους τεχνικούς της και με τα δικά της μηχανήματα. Και μέσα σε αυτά κυλούσαν γοργά στον μεγάλο αύλακα, στον Πηνειό και στη θάλασσα τα βρόχινα νερά που κατέρχονταν από τα Άγραφα και από τα άλλα γειτονικά βουνά. Έτσι, η ΥΕΒ εξασφάλιζε την αξιοποίηση των 400 χιλιάδων στρεμμάτων της πλούσιας Κακάρας επί αρκετές δεκαετίες. Παράλληλα οι τεχνίτες της επισκεύαζαν και συντηρούσαν στο δικό της γκαράζ τα δικά της βαριά μηχανήματα.

Με τον Καλλικράτη οι δυο αυτές υπηρεσίες καταργήθηκαν, τα μηχανήματά τους πωλήθηκαν από το δημόσιο, οι χάρτες με τα χαντάκια και τα υψόμετρά τους, και ότι άλλα σχετικά υπήρχαν στα γραφεία των υδραυλικών υπηρεσιών που καταργήθηκαν πετάχτηκαν, ενώ η υδραυλική προστασία της Θεσσαλίας ανατέθηκε στον εκάστοτε Περιφερειάρχη, με τους Δημάρχους και τους εργολάβους. Στα λίγα χρόνια που πέρασαν από την ανάληψη των υδραυλικών έργων από τους δήμους επανεμφανίστηκαν στη Βούλα Τρικάλων οι πρώτοι πυρήνες ελών, ενώ στη Κακάρα και στη Καρδίτσα προκαλούνται από τις βροχές πλημμύρες και ματαίως ο Δήμαρχός της ζητάει μέτρα προστασίας.

Οι δυο κρατικές υδραυλικές υπηρεσίας στης Θεσσαλίας που καταργήθηκαν εκτέλεσαν και ένα άλλο σημαντικό τεχνικό έργο. Σε αυτές ανατέθηκε να διανοίξουν στο Πήλιο σήραγγα για να παροχετευτούν στη θάλασσα τα βρόμικα νερά της λίμνης Κάρλα, ώστε να εξυγιανθεί και αποκτήσει νερά καθαρά, χρήσιμα για πότισμα ζώων και άρδευση. Η διάνοιξη έγινε από δυο μέτωπα. Από ανατολικά η ΥΕΒ με τον Χατζηλάκο και από δυτικά η ΥΕΥΕΘ με τον Μαυρίδη. Η διάνοιξη προγραμματίσθηκε να γίνει σε 24 μήνες και έγινε σε 22, χωρίς να συμβεί κανένα ατύχημα. Κατά την ένωσή τους τα δυο μέτωπα είχαν απόκλιση ενάμιση εκατοστού οριζόντια και ενός κάθετα. Η σήραγγα έχει μήκος10 χιλιόμετρα και 150 μέτρα, διάμετρο 4 μέτρα και 37 εκατοστά, Από αυτήν ρέουν στη θάλασσα 8 κυβικά μέτρα νερού ανά 2 δευτερόλεπτα. Διετέθη πίστωση 50 εκατομμυρίων δραχμών για το όλο έργο και δαπανήθηκαν 45. Στην όλη εργασία χρησιμοποιήθηκαν μόνον επιστήμονες, τεχνίτες και εργάτες των δυο αυτών υπηρεσιών. (Τα στοιχεία είχαν δοθεί στον γράφοντα από τους Μαυρίδη- Χατζηλάκο, ενώ τα γράφει σε σχετικό βιβλίο του ο Χατζηλάκος).

Αυτές οι δυο υπηρεσίες με τα μελετημένα σωστά σχέδια των διευθυντών τους, με την εργατικότητα των τεχνιτών και των εργατών τους, διατηρούσαν ακμαίο τον κάμπο της Θεσσαλίας, να αξιοποιείται και να παράγει στο ανώτερο δυνατό πλούτο, προς όφελος της τοπικής και της εθνικής οικονομίας. Αυτές όμως τις δυο υπηρεσίες κατήργησαν απερίσκεπτα οι Έλληνες πολιτικοί με τον Καλλικράτη, με κίνδυνο να πισωγυρίσει ο θεσσαλικός κάμπος στη φτώχια, στα έλη και την ελονοσία.

Στη Λάρισα είχε συσταθεί με πρωτοβουλία του δημάρχου Αριστείδη Λαμπρούλη επιτροπή για την εκτροπή μέρους νερού από τον Αχελώο στη Θεσσαλία για την ύδρευση πόλεων. Η άρδευση της γεωργίας είναι εξασφαλισμένη από τα νερά των βουνών της Θεσσαλίας. Η εκτροπή αυτή παλιά θα γινόταν με το εθιμικό δίκαιο, δεδομένου ότι ο Αχελώος πηγάζει από τη Θεσσαλία και το μέρος των νερών του θα παίρνονταν από την εντός της Θεσσαλίας κοίτη του, συγκεκριμένα από τη Συκιά Μουζακίου. Οι κυβερνήσεις όμως απαγόρευσαν με νόμο και με αποφάσεις του ΣΤΕ την συνέχιση των έργων εκτροπής νερού του Αχελώου. Πόλεις και άλλοι οικισμοί κατέφυγαν στην άντληση νερού με γεωτρήσεις από τον υπόγειο υδάτινο ορίζοντα της Θεσσαλίας, Ειδικότερα, η Λάρισα για την ύδρευση των 200 χιλιάδων τουλάχιστον κατοίκων της, των εμπορικών καταστημάτων, των ξενοδοχείων, της βιοτεχνίας και της βιομηχανίας αναγκάστηκε να κάνει βαθιές γεωτρήσεις για να αντλεί νερό από τον υδάτινο υπόγειο ορίζοντα. Η προαναφερθείσα επιτροπή έσπευσε να προειδοποιήσει ότι οι πολλές και σε βάθος αντλήσεις νερού δημιουργούν προϋποθέσεις να εισχωρήσει στον υδάτινο υπόγειο ορίζοντα της Θεσσαλίας νερό από την θάλασσα, δεδομένου ότι απέχει μόλις δέκα χιλιόμετρα από αυτήν, ενώ είναι μόλις 70 μέτρα πάνω από την επιφάνειά της. Η παρούσα κυβέρνηση αρνήθηκε και πάλι με νέο νόμο την εκτροπή μέρους νερού από τον Αχελώο, παρόλο που το κρατικό συνεργείο της λίμνης Κάρλα διαπίστωσε ότι το νερό της θάλασσας εισχώρησε ήδη στον υπόγειο ορίζοντα της Θεσσαλίας μέχρι κάτω από το χωριό Στεφανοβίκειο, σε απόσταση 50 περίπου χιλιομέτρων από αυτήν. Όσο όμως, συνεχίζονται αυτές οι αντλήσεις με παράλληλη απαγόρευση εκτροπής νερού από τον Αχελώο, το θαλασσινό νερό εισδύει συνεχώς βαθύτερα κάτω από τους θεσσαλικούς κάμπους. Έτσι, η παρούσα κυβέρνηση εμφανίζεται να προτιμά να χύνεται όλο το νερό του Αχελώου στη θάλασσα του Ιονίου Πελάγους αλλά να μη χρησιμοποιείται ένα μέρος του για ύδρευση πόλεων της Θεσσαλίας. Ομολογουμένως αυτό αποτελεί μοναδικό ανά τους αιώνες επίτευγμα ελληνικής κυβέρνησης. Και Ερωτάται: Αν αφεθεί το θαλασσινό νερό να εισχωρήσει μέχρι και κάτω από τη Λάρισα τότε πού θα πάνε οι εκατοντάδες χιλιάδες Θεσσαλοί κάτοικοι χωριών και πόλεων αν μείνουν χωρίς νερό;

Tου Λάζαρου Αρσενίου

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

INTERCOMM FOODS
DEREE 2-4-24
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΤΕΝΝΙΣ JUNIOR 2024
Μείνε μαζί μας

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass