Της τραγουδίστριας που έγραψε χρυσές σελίδες στο ελληνικό πεντάγραμμο, με τη σπουδαία καριέρα της στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Και με την ευκαιρία που η ΕΡΤ παρουσίασε και παρουσιάζει αυτή τη χρονιά κάποιες εκδηλώσεις για το ξεχωριστό και μεγάλο ρεπερτόριο του έργου της, θα θέλαμε να αναφέρουμε κι εμείς κάποια αξιόλογα κομμάτια της ζωής της, για να ξυπνήσουμε τις μνήμες των μεγαλύτερων και να μάθουνε οι νεότερες γενιές ενδιαφέροντα και σημαντικά πράγματα για την καταγωγή, την καλλιτεχνική – και όχι μόνο – ιστορία, της τραγουδίστριας της νίκης.

Η Σοφία Βέμπο έλκει την καταγωγή της από την Τσαριτσάνη, της Επαρχίας Ελασσόνας, απ’ όπου ήταν ο πατέρας της, ενώ αυτή γεννήθηκε στην Καλλίπολη της ανατολικής Θράκης, της Τουρκίας. Μια όμορφη παραλιακή πόλη δίπλα στη θάλασσα του Μαρμαρά που έχει σήμερα 45 με 50 χιλιάδες κατοίκους. Εκεί οι γονείς της αποδήμησαν για να εργαστούν ως καπνεργάτες, στην τουρκοκρατούμενη ακόμη βόρεια Ελλάδα. Σ’ αυτή λοιπόν την πόλη Καλλίπολη γεννήθηκε η Σοφία Μπέμπου (αυτό ήταν το πραγματικό της όνομα) το 1910. Και περιπλανώμενη (οικογενειακώς) με τα γεγονότα της εποχής εκείνης (Βαλκανικός Πόλεμος και Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος κ.λπ.) η οικογένειά της κατέληξε στην Κωνσταντινούπολη, για να επιστρέψει, πολυμελής πλέον, αφού γεννήθηκαν και τα άλλα τα αδέρφια της (Ανδρέας, Γιώργος, Αλίκη) στον τόπο της καταγωγής τους, την Τσαριτσάνη, το 1914 και με τελική κατάληξη τον Βόλο.

Στον Βόλο η Σοφία πραγματοποίησε τις εγκύκλιες σπουδές της (που αναγκάστηκε να τις διακόψει λόγω φτώχιας και να εργαστεί) για να βοηθήσει την οικογένειά της. Σ’ αυτήν την πόλη αρχίζει να αναγνωρίζει και να συνειδητοποιεί και τα φωνητικά της προσόντα, με το καλλιτεχνικό της ταλέντο. Έτσι, περνούν τα χρόνια και σε ηλικία 23 ετών, το 1933, με μια παλιά κιθάρα πήρε το πλοίο Α/Π «Κεφαλληνία» και ταξίδεψε για τη Θεσ/νίκη, για να συναντήσει τον αδερφό της, όπου σπούδαζε εκεί και είχε καιρό να στείλει γράμμα στο σπίτι. Κατά τη θαλάσσια αυτή ταξιδιωτική της εμπειρία, έκανε το «ντεμπούτο» της, την αρχή μιας σπουδαίας καριέρας, όπως απεδείχθη ιστορικά. Κάποια στιγμή ταξιδεύοντας, άρπαξε την κιθάρα της και τραγουδούσε ό,τι ήξερε και της ερχόταν στο μυαλό μέσα στο πλοίο. Οι συνταξιδιώτες της την χειροκροτούσαν θερμά, ακούγοντάς της, και την ενθάρρυναν πάρα πολύ, με τα κολακευτικά τους λόγια. Μεταξύ των συνταξιδιωτών της ήταν και ένας μουσικός καλλιτεχνικός διευθυντής, που την άκουσε και εντυπωσιάστηκε από τη βελούδινη φωνή της, ο οποίος έγινε, κατά κάποιο τρόπο, ο «πλοηγός» στην καριέρα της, όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια. Αυτός ο τύπος ήταν πράκτορας των Γερμανών.

Αυτός ο άνθρωπος, που την γνώρισε μέσα στο πλοίο, τη σύστησε στο φημισμένο κοσμικό Κέντρο «Αστόρια» της συμπρωτεύουσας. Δεν περάσανε δέκα ημέρες, για να βρεθεί στην πρωτεύουσα, στην αθηναϊκή Σκηνή του Θεάτρου «Κεντρικόν», με τις πρώτες υπογραφές συμβολαίων και τον πρώτο μισθό των 10 χιλιάδων δρχ. – πολλά λεφτά για την εποχή εκείνη. Αν έχεις τύχει διάβαινε και ριζικό περπάτει – λέει μια λαϊκή ρήση. Έτσι η Σοφία, κατά την προπολεμική εκείνη περίοδο, γνώρισε και τα πρώτα ονόματα της αθηναϊκής κοινωνίας, σκηνοθέτες, παραγωγούς, μουσικοσυνθέτες, στιχουργούς, ηθοποιούς, όπως: τον Σακελάριο, τον Γιαννίδη, τον Σουγιούλ, τη Γεωργία Βασιλιάδου, που την αγκαλιάσανε και την οδηγήσανε στις δισκογραφικές εταιρείες, στον κινηματογράφο και στο θέατρο.

Από εκεί και πέρα έγινε περιζήτητη η τραγουδίστρια της Νίκης και η καλλιτεχνική της καριέρα γνώρισε ημέρες μεγάλης δόξας στην Ελλάδα, στην Αίγυπτο, στην Κωνσταντινούπολη και σε πολλές άλλες χώρες του πλανήτη μας. Έγινε το περίλαμπρο αστέρι («της Ανακασιάς») στον καλλιτεχνικό κόσμο του θεάτρου, του κινηματογράφου και του τραγουδιού, αφού απεδείχθη πολυτάλαντη και ένθερμη πατριδολάτρισσα. Κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, του ’40, την είδαμε στα αλβανικά βουνά τραγουδώντας να ενθαρρύνει στις πρώτες γραμμές του μετώπου τα ελληνικά στρατεύματα με τα πατριωτικά εκείνα τραγούδια, που εμψυχώνανε τα παλικάρια του λαού μας που πολεμούσαν τους Ιταλούς φασίστες. Ποιος δε θυμάται το κοροϊδευτικό σατιρικό εκείνο τραγούδι (που το ακούμε στις εθνικές γιορτές της 25ης Μαρτίου) «βάζει ο Ντούτσε τη στολή του και τη σκούφια την καλή του μ’ όλα τα φτερά /και μια νύχτα με φεγγάρι την Ελλάδα πάει να πάρει, βρε το φουκαρά…» ή το: «Παιδιά της Ελλάδας παιδιά /που σκληρά πολεμάτε /πάνω στα βουνά…», όπου ο λαός μας, μαζί με την λατρεία που είχε για την καλλιτεχνική της ερμηνεία την αποκαλούσε και τραγουδίστρια της Νίκης. Και πραγματικά, σε πολλές μάχες του αλβανικού μετώπου, εμψύχωνε τόσο πολύ τους οπλίτες μας φαντάρους, με αποτέλεσμα να έχουνε στο κυνηγητό τους μακαρονάδες Ιταλούς, μέχρι την Αδριατική θάλασσα, μέσα να τους ρίξουν.

Από τον Δημήτρη Τσικούρα

* Ο Δημήτρης Τσικούρας είναι λογοτέχνης