Να κρέμονται και να παρακαλούν για μια δήλωση, για μια προφορική δέσμευση έστω για ένα νεύμα. Να κλαίγονται παριστάνοντας τους αδικημένους, που τήρησαν τάχα μια συμφωνία που κάποιοι άλλοι δεν τηρούν. Είναι τελείως αποκαρδιωτικό να βλέπεις τη διαχρονική ηγεσία ενός ολόκληρου λαού, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας μέχρι τον τελευταίο πολιτευτή, να ασχολείται από το πρωί ως το βράδυ με το τι είπε ο ένας και τι είπε ο άλλος ξένος παράγοντας, πόσο άδικα και πόσο άκαρδα μας φέρεται ο τάδε ή ο δείνα ευρωπαίος υπουργός οικονομικών. Να θεωρούν πως για όλα φταίει κάποιος άλλος και πως αυτός ο άλλος είναι που μπορεί να δώσει κι όλες τις λύσεις. Καταντήσαμε πρωταγωνιστές σε ελληνική ταινία, με το γνωστό κωμικό άσμα «το παιδί μας έπεσε κάτω από τη βέσπα, έσπασε το πόδι του, κοινωνία ψεύτρα!», να παίζει στο background.

Αλλά η εξωτερική και η οικονομική πολιτική, δυστυχώς δεν παίρνουν από λόγια και κλάψες. Τρία μόνον πράγματα μετράνε: η οικονομική σου δύναμη, η στρατιωτική σου δύναμη και οι συμμαχίες που έχεις χτίσει, δημιουργώντας κοινά συμφέροντα. Αν λοιπόν θέλεις να σε παίρνουν στα σοβαρά, αυτά τα τρία πράγματα πρέπει να βελτιώνεις καθημερινά. Και η χώρα μας έχει κανονικά όλα τα προσόντα για να το κάνει. Εχθροί και φίλοι, διαχρονικά φαντάζονται την Ελλάδα ως φυσικό παράδεισο. Σταθήκαμε όμως ανίκανοι να μετατρέψουμε αυτόν τον φυσικό παράδεισο και σε οικονομικό παράδεισο, σε φορολογικό παράδεισο, σε κοινωνικό παράδεισο: να τη μετατρέψουμε δηλαδή σε τόπο που κάποιος θα επιλέγει για να ζήσει, για να εργαστεί, για να δημιουργήσει, για να σπουδάσει και να διασκεδάσει, ανεξαρτήτως καταγωγής. Το πώς γίνεται αυτό, δεν θα μας το πει κανένα Μνημόνιο. Παραδείγματα ωστόσο οικονομιών, που άφησαν τη μιζέρια για ένα δυναμικό και σύγχρονο παρόν, υπάρχουν πολλά. Δεν είναι όμως δουλειά των δανειστών να μας τα υποδείξουν. Ούτε τους ενδιαφέρει ιδιαίτερα να το κάνουν ούτε και είναι σίγουρο ότι μπορούν – η Ευρώπη έχει κι αυτή τις δικές της αδυναμίες και τα δικά της προβλήματα.

Το όραμα για μια νέα Ελλάδα, είναι προπαντός ευθύνη των ελλήνων πολιτικών. Είναι καιρός να μπουν στην πολιτική νέοι άνθρωποι, που θα αναλάβουν να περιγράψουν τον οδικό χάρτη, όχι απλώς για να βγούμε από την κρίση, αλλά για να χτιστεί η Ελλάδα όπου θα ζήσουν οι επόμενες γενιές. Δύο είναι τα απαραίτητα συστατικά αυτής της προσπάθειας: η γνώση και η τόλμη. Κανένα από τα δύο δεν είναι αρκετό από μόνο του, αν δεν υπάρχει και το δεύτερο. Απαιτείται γνώση, για το πώς δουλεύει ο σύγχρονος, ανταγωνιστικός και έντονα διασυνδεδεμένος κόσμος – γνώση που καθημερινά αποδεικνύεται ότι λείπει από τα σημερινά κυβερνητικά στελέχη, τα οποία ζουν με τις ιδεοληψίες πολύ παλαιότερων δεκαετιών. Απαιτείται και τόλμη, μια και πολλά από τα αναγκαία μέτρα θα ξεβολέψουν τους εκλεκτότερους πελάτες του παλαιού κομματικού συστήματος – τόλμη που με τη σειρά της φαίνεται να λείπει κι από πολλά στελέχη της σημερινής αντιπολίτευσης.

Ακόμα μεγαλύτερος από τον οικονομικό κίνδυνο, είναι ο κίνδυνος της απάθειας. Ο κίνδυνος να συνηθίσει κανείς τη μιζέρια, να αποδεχθεί την ανομία γύρω του, να χάσει την ελπίδα και να παραιτηθεί από την προσπάθεια. Αν έχουμε ένα χρέος ως πολίτες, είναι το να μην συμβιβαστούμε με αυτή την κατάσταση. Να πιστέψουμε μέσα μας πως μπορούμε να τα καταφέρουμε πολύ καλύτερα. Να βγούμε και να φωνάξουμε πως δεν μας αξίζει αυτή η κατάσταση που ζούμε. Και πως αν όντως αυτό ακριβώς είναι που αξίζει σε ορισμένους από μας, να φωνάξουμε πως υπάρχουν κι άλλοι εδώ, που αξίζουν πολύ περισσότερα! Πως δεν είμαστε ακόμα έτοιμοι να αφήσουμε τα άγρια να διώξουν τα ήμερα.

Όπως δείχνουν τα πράγματα, η επερχόμενη πρωθυπουργία του Κ. Μητσοτάκη θα είναι η τελευταία ελπίδα για τη χώρα. Δεν θα έχουμε πολλές τέτοιες ακόμα. Είτε η Ελλάδα θα αφήσει πίσω τον κακό της εαυτό και θα βγάλει μπροστά ότι καλύτερο έχει να επιδείξει, είτε θα μπει σε μια παρατεταμένη περίοδο παρακμής και απαξίας, στις παρυφές ενός κόσμου που θα προοδεύει γρηγορότερα παρά ποτέ.

Δεν είναι λίγοι αυτοί που απαισιοδοξούν. Αυτοί που λένε πως «αυτά δεν γίνονται στην Ελλάδα», «αυτές οι αλλαγές θέλουν χρόνο», πως «είναι θέμα παιδείας και νοοτροπίας» και πως «θα χρειαστούν χρόνια, ίσως μια δυο γενιές για να αλλάξουμε». Είμαι σίγουρος πως έχετε πολλούς να το λένε. Κι όμως υπάρχουν χώρες που μέσα σε ελάχιστο χρόνο μεταμόρφωσαν την οικονομία τους. Που τόλμησαν να κάνουν γενναίες αλλαγές και γύρισαν την πλάτη στα γνωστά και πολιτικώς βολικά σενάρια περί «ήπιας προσαρμογής». Ρωτήστε τον εαυτό σας: μπορείτε να κάνετε υπομονή μερικές δεκαετίες ακόμα; Μπορείτε να περιμένετε να αλλάξει η παιδεία μας ή να περάσουν μια δυο γενιές; Δεν ξέρω για εσάς, αλλά εγώ ούτε μπορώ ούτε και θέλω να περιμένω. Και υπάρχουν πολλοί που συμμερίζονται την ίδια άποψη. Η Ελλάδα μπορεί να ξαναγίνει παράδεισος. Υπάρχουν τα άτομα με τη γνώση και την τόλμη που απαιτείται. Δεν έχουμε παρά να τους βρούμε και να τους στηρίξουμε.

*Του Γ. Καραβάνα, μέλους της ΔΡΑΣΗΣ.