Η συμπίεση των προϋπολογισμών, η υποστελέχωση τμημάτων, η συρρίκνωση των εσόδων, ο αστικός ανταγωνισμός, η κλιματική αλλαγή, οι διεθνείς εμπορικές διενέξεις, η αλματώδης πρόοδος της τεχνολογίας, η ανεργία, η αστυφιλία, η μετανάστευση, η πυκνοκατοίκηση, ο «ακρωτηριασμός» δημοτικών υπηρεσιών και ανάθεσή τους στον ιδιωτικό τομέα, προϋποθέτουν ύπαρξη στρατηγικού σχεδιασμού και πλάνου αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών. Βιώνουμε πλέον ως άνθρωποι και ως πολίτες βίαιες και πολυστρωματικές αλλαγές. Ο κόσμος μεταβάλλεται ραγδαία και οι ηγεσίες των ΟΤΑ οφείλουν να προετοιμάσουν κατάλληλα τις πόλεις ώστε να αντιμετωπίσουν οργανωμένα τις παραπάνω προκλήσεις όποτε αναδυθούνκαι να αναπτύξουν συστήματα προβλέψεων μελλοντικών οικονομικών και κοινωνικών τάσεων. Οι δήμαρχοι πλέον πρέπει να συμπεριφέρονται και να λειτουργούν ως manager. Απαιτείται εφαρμογή γενναίων και ρηξικέλευθων πολιτικών όπως η αέναη εκπαίδευση και δια βίου μάθηση του στελεχιακού δυναμικού των ΟΤΑ μέσω επιμορφωτικών σεμιναρίων και προγραμμάτων κατάρτισης, προγράμματα ευαισθητοποίησης των πολιτών για το περιβάλλον και πολιτικές αποϋλικοποίησης, μέτρα ενθάρρυνσης των πολιτών για καθημερινή χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς (μετρό, τραμ, λεωφορεία) και την αποθάρρυνση χρήσης των αυτοκινήτων, την αξιοποίηση χρηματοδοτικής εργαλειοθήκης η οποία προέρχεται από ευρωπαικά προγράμματα, εθνικούς πόρους, λιμνάζοντα αποθεματικά, αξιοποίηση αδρανών δημοτικών περιουσιακών στοιχείων, δωρεές- κληροδοτήματα, τακτικό προϋπολογισμό και crowdfunding (χρηματοδότηση από το πλήθος), προγράμματα μικροχρηματοδότησης (microfinance) μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ερευνητικών κέντρων και πανεπιστημίων με πόρους προερχόμενους από τις χρηματοδοτικές «κινστέρνες» των ΟΤΑ, με προτεραιότητα σε τομείς που παρουσιάζουν αναπτυξιακό και ερευνητικό σφρίγος, ανάλογα με το επιχειρηματικό ανάγλυφο που παρουσιάζει η κάθε περιφέρεια σύμφωνα με την εκπονημένη στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης. Ακόμη, απαιτείται η ριζική καταπολέμηση της εγγραφοκρατίας ως τροχοπέδη της επιχειρηματικότητας με την απλοποίηση των διαδικασιών ως προς τις συναλλαγές των πολιτών (e-KEΠ, e-πληρωμές), χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία αυξάνοντας την προσβασιμότητα και την προσπελασιμότητα σε δεδομένα, η ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων ως στοιχείο ζωής και ευημερίας ιδίως σε περιοχές που αντιμετωπίζουν προβλήματα λειψυδρίας, διάβρωσης εδαφών και ερημοποίησης, στοχευμένα προγράμματα αστικοποίησης του πληθυσμού (ανακύκληση κ.α.) κυρίως σε περιοχές οπού θεωρείται έντονα αγροτοποιημένος, αύξηση του βαθμού προσβασιμότητας των ΑμεΑ στα δημόσια κτίρια και τους κοινόχρηστους χώρους καθιστώντας τους ισότιμα μέλη σε μια κοινωνία με παράλληλες δράσεις επανακοινωνικοποίησης, επαναδραστηριοποίησης και πλήρους αποασυλοποίησης Επιπρόσθετα χρειάζεται η συνεργατική σύζευξη των πολιτικών, ακαδημαϊκών και παραγωγικών φορέων (εμπορικά επιμελητήρια, ερευνητικά ινστιτούτα, ακαδημαϊκά ιδρύματα, τεχνολογικά πάρκα, επιχειρηματικοί φορείς κ.α.) με στόχο τον εντοπισμό των αναγκών, την ανάληψη ερευνητικών και επιχειρηματικών πρωτοβουλιών με αναπτυξιακό προσανατολισμό, η εφαρμογή ηλεκτρονικού συστήματος διαχείρισης προβλημάτων με λειτουργία τη συγκέντρωση, την αξιολόγηση και την επίλυση καθημερινών αστοχιών που ανακύπτουν στον αστικό χώρο, η χρήση εργαλείων μέτρησης της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών με στόχο την εφαρμογή, την παρακολούθηση και τον έλεγχο και την αναπροσαρμογή της στοχοθεσίας όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο, η διενέργεια τακτικών αξιολογήσεων του στελεχιακού δυναμικού με ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια,προγράμματα ομαλής ένταξης μεταναστών σον κοινωνικό ιστό, η αναδιοργάνωση της δομής των ΟΤΑ,η εξωτερίκευση εργασιών προς ιδιώτες εφόσον δεν μπορούν να ανταποκριθούν οι ΟΤΑ λόγω περικοπής κονδυλίων, η χρήση ΑΠΕ, η ψηφιοποίηση αρχειακού υλικού ελαχιστοποιώντας την εξάρτηση από το «παιδί» του Γουτεμβέργιου (χαρτί) και τον χρόνο εξυπηρέτησης του κοινού, απελευθερώνοντας πολύτιμες ανθρωποώρες, η αύξηση της συμμετοχικότητας των πολιτών στην λήψη αποφάσεων, καθιστώντας τους συνδιαμορφωτές της πολιτικής χωρίς αποκλεισμούς και περιχαρακώσεις μέσω τεχνολογικών εργαλείων πολιτοκεντρικού χαρακτήρα. Επίσης, οι ήπιες παρεμβάσεις σε υποβαθμισμένες περιοχές μέσω κοινωνικών και οικιστικών πολιτικών θα αμβλύνουν τις ανισότητες και τους αποκλεισμούς, η ανάπτυξη συστημάτων τηλεϊατρικής και τηλεπρόνοιας θα βελτιώσουν τις παρεχόμενες υγειονομικές υπηρεσίες. Παράλληλα, η εγκατάσταση συστήματος τηλεματικής διαχείρισης του στόλου των απορριμματοφόρων σε πραγματικό χρόνο επιτυγχάνειτη παρακολούθηση και διαχείριση της διαδικασίας συλλογής απορριμμάτων, τη δημιουργία αναφορών για την κίνηση των οχημάτων, τη παρακολούθηση της κατανάλωσης καυσίμων και τη παρακολούθηση και έλεγχο του ορίου ταχύτητας. Ακόμη, η τοποθέτηση αισθητήρων στους κάδους απορριμμάτων οι οποίοι μέσα από τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, που μεταφέρουν διαδικτυακά δεδομένα, θα ειδοποιούν τους υπευθύνους στις κεντρικές εγκαταστάσεις της διαχείρισης απορριμάτων αλλά και τους οδηγούς των απορριμμάτων, όποτε ένας κάδος είναι γεμάτος μειώνοντας το λειτουργικό κόστος. Η πολυτομεακή χρήση τηλεματικών εφαρμογών όπως σε θέματα διαχείρισης κυκλοφορίας με την εγκατάσταση αισθητήρων θέσεων στάθμευσης θα μειώσει την κυκλοφοριακή συμφόρηση και την αστική όχληση. Νευραλγικής σημασίας είναι η σύσταση εξειδικευμένης ομάδας εργασίας επιφορτισμένης με την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων, διαθέτοντας στην agenda τεκμηριωμένες και ολοκληρωμένες προτάσεις. Η σύνθεση του Working Group θα αποτελείται από εκπροσώπους των εξής φορέων: Περιφέρεια, Δημοτική Αρχή, Επιχειρηματικοί – Εμπορικοί Σύλλογοι, εξειδικευμένοι σύμβουλοι και επιβλέποντες έργου. Ως απόρροια των παραπάνω παρεμβάσεων είναι η βελτίωση του αστικού τοπίου, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η αύξηση του βιοτικού επιπέδου, η ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, η άνθηση των μικροοικονομικών δεικτών, η αύξηση του τουριστικού όγκου, η ανάδειξη του πολιτιστικού δυναμικού, η προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων, η βιωσιμότητα και η λειτουργικότητα των ΟΤΑ, η βελτίωση των υγειονομικών δεικτών του πληθυσμού, η διακοπή διαρροής εγκεφάλων και ικανού δυναμικού, η εξοικονόμηση οικονομικών, πληροφοριακών και ανθρώπινων πόρων οι οποίοι μπορούν να κατευθυνθούν σε τομείς που χρήζουν ενδυνάμωσης, η μείωση της περιβαλλοντικής ρύπανσης, η διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, η αύξηση του βαθμού αποδοτικότητας των υπηρεσιών,κάνοντας τους ανθρώπους των πόλεων ευτυχισμένους.

* Από τον Στυλιανό - Ειρηναίο Μακρή, οικονομολόγο - σύμβουλο επιχειρήσεων