Η πρώτη κηδεία οστών ήρωα αγνοουμένου έγινε στις 14 Νοεμβρίου 1999. Η νεκρώσιμος ακολουθία τελέσθηκε στον Ιερό Ναό του Αγίου Ελευθερίου στον ομώνυμο προσφυγικό συνοικισμό στα Λατσιά της Λευκωσίας. Ήταν τα κόκαλα τα ιερά του δεκαεξάχρονου αείμνηστου εθελοντή πολεμιστή Ζήνωνα Ζήνωνος από την Ομορφίτα, ενδόξων προγόνων γνήσιος απόγονος, που έπεσε στο πεδίο της τιμής δίνοντας και την τελευταία ρανίδα του αίματός του, για την απόκρουση του Τούρκου εισβολέα. Ήταν απόγευμα της 22ής Ιουλίου του 1974, όταν ο μικρός Ζήνωνας, άγνωστος τότε, μεταφέρθηκε για την ταφή στο κοιμητήριο Λακατάμειας, για να γίνει έκτοτε ένα όνομα στο μακρύ κατάλογο των αγνοουμένων. Ένας άγνωστος ήρωας, έως την ημέρα που τα οστά του ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο γενετικού υλικού.

Για να ακολουθήσουν κι άλλες πολλές εξόδιες ακολουθίες και ενταφιασμοί οστών ηρώων αγνοουμένων μας. Η συνέχεια το πρωί της 19ης Ιουλίου πρώτα στον Ιερό Ναό του Αποστόλου Λουκά στον προσφυγικό συνοικισμό Αγίου Αθανασίου της Λεμεσού και ύστερα στο κοιμητήριο με τον ενταφιασμό των οστών (όσων βρέθηκαν) τεσσάρων ακόμα αγνοουμένων προσώπων της εισβολής. Του Νεόφυτου Δαμασκηνού, του Ανδρέα Μάντολες, του Θεόδωρου Αχιλλέως και του Φοίβου Κυπριανού. Των τεσσάρων από τους έξι αγοουμένους της γυναίκας σύμβολο ενός προδομένου αγώνα. Της γυναίκας που από την επομένη της τουρκικής εισβολής του 1974, αφιέρωσε τη ζωή της στην προσπάθεια για τη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων και στην απελευθέρωση των Κατεχομένων μας. Τα φέρετρα πάντα σκεπασμένα με την Ελληνική σημαία και τη σημαία της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ομιλητής σύμφωνα με την επιθυμία της οικογένειας, ήταν ο δημοσιογράφος Δημήτρης Ανδρέου, που αναφερόμενος στην εν ψυχρώ δολοφονία των δώδεκα ατόμων, είπε ότι οι κατοχικές αρχές δεν επέτρεψαν σε κανέναν από τους συγγενείς να πλησιάσει τα σωριασμένα στη γη κορμιά να τα αγγίξει, για να εξακριβώσει αν ανέπνεαν, αν ζούσαν ακόμα ή αν πέθαναν. Αναγκάστηκαν οι σύζυγοι, φοβισμένες και ταλαιπωρημένες, να εγκαταλείψουν τη σκηνή του εγκλήματος, αναζητώντας καταφύγιο και οδό σωτηρίας αλλού. Και πρόσθεσε με νόημα: «Στη δημοσιογραφική μου αποστολή γνώρισα τα παιδιά, τις μάνες, τις συζύγους αυτές που χειμώνα καλοκαίρι, με ζέστη και με κρύο, τις συναντούσαμε στο οδόφραγμα του «Λήδρα Πάλας», με τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες στο χέρι, να διεκδικούν ακούραστα τη διακρίβωση της τύχης των προσφιλών τους προσώπων. Προκαλούσαν το γενικό θαυμασμό, όμως αρκετοί ήταν εκείνοι που τις χλεύαζαν λέγοντας: καλά, δεν βαρέθηκαν ακόμα, ή κάποιος επιτέλους να τους πει ότι δεν υπάρχουν αγνοούμενοι ζωντανοί....». Διερωτήθηκε δε, μήπως η παρουσία των συγγενών των αγνοουμένων στο οδόφραγμα ενοχλούσε κάποιους στο πλαίσιο μιας επαναπροσέγγισης, αφού θύμιζε την τουρκική εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή.

Χαιρετισμό απηύθυνε και ο Νεόφυτος Αχιλλέως, γιος του Θεόδωρου, ο οποίος απευθυνόμενος στους τέσσερις δολοφονηθέντες είπε: «Μείνατε ασπρόμαυρες φωτογραφίες στα χέρια των μανάδων μας, σύνθημα στους τοίχους, κάποτε βέβαια και σύνθημα αναμασημένο από τους επαγγελματίες πολιτικούς. Τώρα αυτές οι φωτογραφίες ταυτοποιήθηκαν σύμφωνα με τον επιστημονικό όρο και επιτέλους θα λυτρωθείτε, γιατί είναι μεγάλη ντροπή και πόνος να μείνουν άταφοι οι νεκροί μας. Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες σας θα παραμείνουν κίνητρο ζωής και αγώνα, θα μας συντροφεύουν για πάντα».

Και ο Γιάννης Μάντολες, που τον κρατούσε σφικτά στην αγκαλιά ο πατέρας του Ανδρέας, για να τον προστατέψει από την σφαίρες, την ώρα που οι Τούρκοι του έδιναν τη χαριστική βολή: «Το αίμα σου έβαψε το κορμί μου και η απουσία σου την ψυχή μου».

Η Χαρίτα Μάντολες που ένα σαρανταοκτάωρο μετά βρέθηκε στους τηλεθαλάμους του Ρ.Ι.Κ. και στην εκπομπή «Επωνύμως» της Αιμιλίας Κενεβέζου για μια εκ βαθέων συνέντευξη. Σαν από Αρχαία Ελληνική Τραγωδία τα όσα μαρτυρικά εύδακρυς διηγήθηκε: «Παιχνίδια της ζωής και του πολέμου... 48 άτομα προσευχόμαστε, εκεί στους πρόποδες του Πενταδακτύλου... οι Τούρκοι απειλούν.. εκτελείται ο πρώτος... πέφτει ανασηκώνεται, ξαναπυροβολείται, σηκώνεται και πάλιν για να πέσει ξανά.... το τέλος... Η κόρη μου στην αγκαλιά και ο γιος μου στους ώμους του νεκρού πατέρα... πλησίαζα να δω αν είναι ζωντανός, με απωθούσαν... αφήστε με να πάρω το μωρό μου...».

Το δάκρυ, η λύτρωση, ο θάνατος που δεν τη φοβίζει τώρα πια. Με όσο κουράγιο απέμεινε ευχαριστεί τον κόσμο που της συμπαραστέκεται. Και αυτούς που ήρθαν και αυτούς που δεν ήρθαν. Ονειρεύεται μια Κύπρο ελεύθερη, να διακριβωθεί η τύχη όλων των αγνοουμένων... Μεγάλο το αίσθημα της ανακούφισης.... Περιμένει την ώρα της επιστροφής στο σπίτι της, στην Κερύνεια... 27 χρονών τότε, 34 χρόνια μετά έκλεισε ένα κεφάλαιο, αν μπορεί φυσικά να κλείσει έτσι απλά... τα όνειρα τα έβλεπα πάντα στην Κερύνεια, στο σπίτι μου, κάτω από τις ελιές... Να ανοίξει ο φάκελος της Κύπρου... να τιμωρηθούν οι υπαίτιοι... Μόνο έτσι θα λυτρωθούμε αληθινά....

Υ.Σ.: Το Σάββατο 26 Ιουλίου κηδεύτηκαν τα οστά του μικρότερου σε ηλικία,14 μόλις ετών Ιωάννη Κοζάκου, που βρέθηκε στον ίδιο ομαδικό τάφο στο χωριό Ελιά. Ένα παιδί που εκτελέσθηκε εν ψυχρώ κατά τη διάρκεια της «ειρηνευτικής» επιχείρησης των Τούρκων το μαύρο Ιούλιο του 1974....».