Ιχνηλατώντας την παλιά Λάρισα

Η εφημερίδα "ΚΗΡΥΞ"

Δημοσίευση: 29 Μαϊ 2018 22:00
Ο λογότυπος της εφημερίδας "Κήρυξ". Φύλλο της 16ης Ιουνίου 1937. Ιδρυτής-διευθυντής Αδαμάντιος Νικολαΐδης, διευθυντής συντάξεως Κώστας Περραιβός Ο λογότυπος της εφημερίδας "Κήρυξ". Φύλλο της 16ης Ιουνίου 1937. Ιδρυτής-διευθυντής Αδαμάντιος Νικολαΐδης, διευθυντής συντάξεως Κώστας Περραιβός

Από τη στιγμή που την άνοιξη του 1929 διεκόπη η κυκλοφορία της εφημερίδας "Λαρισαϊκή" των αδελφών Ναού[1], η Λάρισα έμεινε με μία καθημερινή εφημερίδα, την "Ελευθερία".

Όμως για τις 4 Αυγούστου 1929 είχαν προκηρυχθεί δημοτικές εκλογές, στις οποίες βρέθηκαν αντιμέτωποι δύο σπουδαίοι τοπικοί παράγοντες, ο ήδη από το 1925 εκλεγείς δήμαρχος Μιχαήλ Σάπκας και ο Στυλιανός Αστεριάδης - Πατόφλας, οι οποίοι προέρχονταν από την ίδια πολιτική παράταξη (αντιβενιζελικοί) και μάλιστα ο τελευταίος στις δημοτικές εκλογές του Οκτωβρίου του 1925 υπήρξε ο πλειοψηφίσας δημοτικός σύμβουλος από το ψηφοδέλτιο του Σάπκα. Οι βενιζελικοί (Φιλελεύθεροι) σ' αυτές τις εκλογές δεν είχαν δικό τους υποψήφιο και οι περισσότεροι είχαν συνταχθεί με τον Σάπκα, γιατί αναγνώριζαν και εκτιμούσαν το έργο του. Επί πλέον την υποψηφιότητά του υποστήριζε και η εφημερίδα "Ελευθερία", παρ΄ όλο που από το 1922 που είχε εκδοθεί υποστήριζε φανερά το κόμμα των Φιλελευθέρων. Είχε δημιουργηθεί δηλαδή το εξής παράδοξο. Υπήρχαν μόνον δύο υποψήφιοι δήμαρχοι, αμφότεροι αντιβενιζελικοί, εκ των οποίων ο ένας υποστηριζόταν φανερά από τους βενιζελικούς και από την εφημερίδα τους την "Ελευθερία", αν και στην υπόλοιπη ειδησεογραφία της σε πολιτικό επίπεδο πρόβαλλε τους Φιλελευθέρους. Το γεγονός αυτό οι ψηφοφόροι του Σάπκα δεν μπορούσαν να το ανεχθούν, γι' αυτό και οι περισσότεροι απέφευγαν να την αγοράσουν.

Ο δικηγόρος Αδαμάντιος Νικολαΐδης, που από μικρός είχε ασχοληθεί με την δημοσιογραφία[2] και ανήκε στο αντιβενιζελικό στρατόπεδο (Λαϊκό κόμμα), σε συνεννόηση με τον Σάπκα αποφάσισε την έκδοση μιας αντιβενιζελικής εφημερίδας. Για τον λόγο αυτό διαπραγματεύθηκε με τον Γεώργιο Δημητρακόπουλο της "Ελευθερίας" να τυπωθεί στις εγκαταστάσεις της. Έτσι γεννήθηκε ο "Κήρυξ", με διευθυντή τον Αδαμάντιο Νικολαΐδη και αρχισυντάκτη τον Κώστα Ξιφαρά. Τα γραφεία της εφημερίδας εγκαταστάθηκαν στο δικηγορικό γραφείο του διευθυντού της, το οποίο βρισκόταν στην οδό Κούμα, δίπλα από την αυλή του εστιατορίου "Ερμής". Ήταν τετρασέλιδη, αλλά μόνον η πρώτη σελίδα περιείχε την ειδησεογραφία του "Κήρυκα", ενώ οι υπόλοιπες ήταν οι ίδιες με την "Ελευθερία". Έτσι προεκλογικά ο Σάπκας είχε και τις δύο εφημερίδες να τον υποστηρίζουν, ενώ ο Αστεριάδης καμία και ο προεκλογικός του αγώνας περιοριζόταν στην ευρεία διανομή φυλλαδίων και προκηρύξεων.

Οι εκλογές έγιναν και όπως ήταν επόμενο ο Μιχαήλ Σάπκας επανεξελέγη δήμαρχος για την επόμενη τετραετία. Όμως ο "Κήρυκας" λίγους μήνες μετά τις εκλογές σταμάτησε την έκδοσή του, επειδή επήλθε διαφωνία με τον κύριο εκδότη της "Ελευθερίας" Γεώργιο Δημητρακόπουλο. Αιτία στάθηκε η ομοιομορφία της ύλης στις τρεις από τις τέσσερις σελίδες των δύο εφημερίδων, όπου δημοσιεύονταν και πολιτικές ειδήσεις που έφθαναν από την Αθήνα και είχαν χροιά βενιζελική, πράγμα που δεν το ανεχόταν ο Αδαμάντιος Νικολαΐδης. Ο τελευταίος αξίωσε από τον Δημητρακόπουλο να καταχωρούνται και αντιβενιζελικές ειδήσεις, γεγονός που δεν έγινε δεκτό και έτσι η τυπογραφική συνεργασία διεκόπη. Σύντομη η διάρκεια ζωής της και περιπετειώδης.

Για κάποιο διάστημα η Λάρισα έμεινε πάλι με μία εφημερίδα, την "Ελευθερία". Όμως ο Νικολαΐδης που είχε πολιτικές βλέψεις, διαισθανόταν ότι χωρίς δικό του δημοσιογραφικό όργανο δεν θα μπορούσε να διαβεί τις πύλες της Βουλής. Αποφάσισε λοιπόν να επανεκδώσει τον "Κήρυκα", αλλά αυτή τη φορά αυτόνομα. Ήλθε σε επαφή με τον Αλκιβιάδη Μακρή[3], ο οποίος είχε μετακομίσει στον Βόλο, όπου διέθετε ένα σύγχρονο τυπογραφείο και συμφώνησαν ο τελευταίος να διαθέσει τα τυπογραφικά στοιχεία που απαιτούνταν για την σύνθεση μιας εφημερίδας, ο δε Νικολαΐδης να διαθέσει το χρηματικό ποσό που απαιτούνταν για την αγορά πιεστηρίου και δημοσιογραφικού χαρτιού και την ενοικίαση γραφείων για τη στέγασή τους. Το πιεστήριο παραγγέλθηκε στη Γερμανία, ενώ τα γραφεία και το τυπογραφείο στεγάστηκαν στο υπόγειο του κτιρίου του Πέτρου Γέμτου, στη γωνία των οδών Ακροπόλεως (Παπαναστασίου) και Παπακυριαζή, όπου πριν από λίγους μήνες εκτυπωνόταν η εφημερίδα "Λαρισαϊκή"[4] των αδελφών Ναού. Διευθυντής συντάξεως ορίσθηκε ο Θρασύβουλος Μακρής και συντάκτες ο Φαίδων Μακρής, γιος του Αλκιβιάδη, ο Κώστας Περραιβός και επικουρικός ο Πέτρος Βαρθαλίτης που ήταν συγχρόνως και τυπογράφος. Η διαχείριση ανατέθηκε στον Μιχάλη Χαδέλλη. Επικεφαλής του τεχνικού προσωπικού τοποθετήθηκαν τα αδέλφια Αθανάσιος και Ιωάννης Παπαθανασίου, οι οποίοι ήταν έμπειροι τυπογράφοι και είχαν δικό τους τυπογραφείο στη Στοά Κουτσίνα, μαζί με μια ομάδα νεώτερων τυπογράφων.

Όταν έφθασε το πιεστήριο από τη Γερμανία και στήθηκε, ορίσθηκε η 30ή Ιανουαρίου 1930 ως ημέρα των εγκαινίων. Τον αγιασμό τέλεσε ο μητροπολίτης Λαρίσης Αρσένιος, παρουσία εκπροσώπων των τοπικών αρχών και πολλών Λαρισαίων, ως επί το πλείστον αντιβενιζελικών. Η κυκλοφορία της εφημερίδας ξεκίνησε με επιτυχία από κυκλοφοριακής[5] απόψεως. Σύντομα όμως επήλθε ρήξη ανάμεσα στον διευθυντή και τους συντάκτες της εφημερίδας. Ο Νικολαΐδης ήταν υπέρμαχος της αρχαΐζουσας γλώσσας στη διατύπωση των άρθρων, εν αντιθέσει με τους δημοσιογράφους του Θρασύβουλο Μακρή και κυρίως τον γιο του συνεταίρου του Φαίδωνα Μακρή οι οποίοι χρησιμοποιούσαν την απλή καθαρεύουσα της εποχής. Οι αρχικές προστριβές κατέληξαν τελικά σε πλήρη διαφωνία, με αποτέλεσμα ο Φαίδων Μακρής να αποχωρήσει και να βρει δουλειά σε εφημερίδα του Βόλου και ο συνεταιρισμός με τον Αλκιβιάδη Μακρή να διαλυθεί. Μετά από λίγο ακολούθησε και ο Θρασύβουλος Μακρής. Στον τελευταίο, πάντα φανατικό βενιζελικό, δεν άρεσε να εργάζεται σε εφημερίδα η οποία καθημερινά καθύβριζε τον Βενιζέλο. Έτσι με την ευκαιρία μιας διαφωνίας γύρω από το περιεχόμενο ενός σχολίου, βρήκε την ευκαιρία να υποβάλει την παραίτησή του.

Η αποχώρηση των δημοσιογράφων αυτών αναβάθμισε τον ρόλο του Περραιβού που έμεινε μόνος και βρήκε βοήθεια από τον Πέτρο Βαρθαλίτη[6] και τον Μιχαήλ Χαδέλλη. Έτσι κύλισε η κυκλοφορία της εφημερίδας μέχρι την περίοδο της κατοχής, όταν οι δύο εφημερίδες "Ελευθερία" και "Κήρυκας", υποκείμενες σε άγρια λογοκρισία, εξέδωσαν από κοινού μία εφημερίδα με τίτλο "Λαρισαϊκός Τύπος". Μεταπολεμικά ο "Κήρυξ" κυκλοφόρησε σαν "Ημερήσιος Κήρυξ" με διευθυντή τον Μιχαήλ Χαδέλλη, ενώ ο Κώστας Περραιβός έγινε αρχισυντάκτης της "Ελευθερίας".

---------------------------------------------

[1]. Χρονολογικά τοποθετείται περί τον Μάρτιο του 1929. Βλέπε: Παπαθεοδώρου Νικόλαος, Η εφημερίδα "Λαρισαϊκή", εφ. "Ελευθερία", Λάρισα, φύλλο της 18ης Ιανουαρίου 2017.

[2]. Κατά μαθητική του ηλικία έστελνε τακτικά ανταποκρίσεις στο εβδομαδιαίο περιοδικό των Αθηνών "Ελλάς", οι οποίες αναφέρονταν κυρίως στην κοσμική και καλλιτεχνική ζωή της Λάρισας.

[3]. Μετά την απελευθέρωση της Λάρισας από τους Τούρκους η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στη Λάρισα και το 1894 μαζί με τον εξάδελφό του Θρασύβουλο Μακρή είχαν ιδρύσει βιβλιοχαρτοπωλείο και τυπογραφείο. Το 1896 χώρισαν και ο μεν Θρασύβουλος κράτησε το τυπογραφείο με το οποίο άρχισε την έκδοση της εφημερίδας "Μικρά", ενώ ο Αλκιβιάδης συνέχισε με το βιβλιοχαρτοπωλείο, το οποίο βρισκόταν επί της Κεντρικής πλατείας, στην αρχή της οδού Μ. Αλεξάνδρου. Νυμφεύθηκε μια κόρη της αρχοντικής οικογένειας Γενησεβδά, με την οποία απέκτησε τέσσερα τέκνα, τον δημοσιογράφο Φαίδων Μακρή, τον λαογράφο Κίτσο Μακρή, τον καθηγητή του βιολιού στο Ωδείο Άρη Μακρή και μια κόρη που δεν ευτύχησε να παντρευτεί.

[4].Παπαθεοδώρου Νικόλαος, Η εφημερίδα "Λαρισαϊκή", ό. π.

[5]. Ο "Κήρυξ" άρχισε αμέσως με 800 φύλλα την ημέρα, από τα οποία τα 400 έφυγαν από την "Ελευθερία" και μέσα σε τρεις μήνες έφθασε τα 1.100 φύλλα, με αποτέλεσμα να περάσει την αντίπαλό της εφημερίδα. Όμως η τριανδρία η οποία αποτελούσε την εκδοτική εταιρεία της "Ελευθερίας" (οι βιβλιοχαρτοπώλες Γεώργιος Δημητρακόπουλος, Αντώνιος Παναγιωτακόπουλος και Παρασκευάς Παρασκευόπουλος) βρήκαν τον τρόπο να αντισταθούν στην απώλεια φύλλων και έτσι η κυκλοφορία των δύο εφημερίδων εξισορροπήθηκε. Βλέπε: Ολύμπιος (Περραιβός Κώστας), Η δημοσιογραφία στην παλιότερη εποχή, εφ. "Λάρισα", φύλλο της 3ης Οκτωβρίου 1977.

[6]. Ο Πέτρος Βαρθαλίτης καταγόταν από την Ερμούπολη της Σύρου. Νεώτατος βρέθηκε στον Βόλο, όπου για χρόνια εργάσθηκε σαν τυπογράφος σε διάφορες εφημερίδες. Στη Λάρισα ήλθε κατά τη διάρκεια του εθνικού διχασμού, όταν ο Κώστας Νταϊφάς εξέδωσε την καθημερινή εφημερίδα "Πρόοδος", η οποία ήταν όργανο των Επιστράτων, μιας οργάνωσης η οποία υποστήριζε την μοναρχία. Στον "Κήρυκα" εκτός από τυπογράφος απέκτησε και δημοσιογραφική πείρα, γι' αυτό στη συνέχεια μεταπήδησε στη δημοσιογραφία, χωρίς όμως σπουδαία εξέλιξη.

 

 

Του Νικ. Αθ. Παπαθεοδώρου

nikapap@hotmail.com

 

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

INTERCOMM FOODS
ΣΕΞ ΣΤΗ ΓΑΥΔΟ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΕΣΠΑ 1-3-24
Μείνε μαζί μας

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass