Το όνομά τους συνδέθηκε με την διαχείριση των ξενοδοχείων «Το Στέμμα», «Πανελλήνιον» και «Μεγάλη Βρετανία» και σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου της εποχής χαρακτηρίστηκαν ως οι πλέον χαρισματικοί ξενοδόχοι της Λάρισας, αφού κατά την περίοδο του μεσοπολέμου υποδέχθηκαν και φιλοξένησαν στις επιχειρήσεις τους προσωπικότητες της πολιτικής, επιχειρηματικής και καλλιτεχνικής ζωής της χώρας καθώς και μέλη της διεθνούς και εγχώριας αριστοκρατίας.

Ο Νικόλαος Μίχος γεννήθηκε στα Αμπελάκια το 1880. Το 1916 νυμφεύθηκε την Κωνσταντινιά Νικοδήμου (1893-1980) με την οποία απέκτησε τέσσερα παιδιά: την Ζωή [1], τον Κωνσταντίνο (Κώστα) [2], τον Δημήτριο (Μίμη) [3] και την Έλλη [4]. Απεβίωσε στη Λάρισα στις 6 Αυγούστου 1923 και ετάφη στο παλαιό νεκροταφείο της πόλης. Το 1924 ο Τήνιος γλύπτης Ιωάννης Καρπάκης (1873-1942) φιλοτέχνησε την προτομή του.

Ο Βασίλειος Μίχος γεννήθηκε στα Αμπελάκια το 1883. Το 1911 νυμφεύθηκε την Ελισάβετ Βεληδάρη (†1952) από το χωριό Στάτιστα της Καστοριάς (σημ. Μελάς) και απέκτησαν δύο παιδιά: τον Νικόλαο [5] και τον Κωνσταντίνο [6].

Οι αδελφοί Μίχου ανέλαβαν το 1915 την εκμετάλλευση του ξενοδοχείου «Το Στέμμα» [7], ενώ το 1917 του ξενοδοχείου «Πανελλήνιο» [8]. Η ενοικίαση του δεύτερου συνέπεσε με την παρουσία του γαλλικού στρατού στη Λάρισα και ο στρατηγός Maurice Sarrail (1856-1929) με τους επιτελείς του ήταν από τους πρώτους επίσημους ξένους που φιλοξενήθηκαν στα πολυτελή του δωμάτια. Το 1920 ενοικίασαν από τον Οθωμανό κτηματία Μεχμέτ Χατζημέτου τον πρώτο όροφο ενός κτιρίου που βρισκόταν στην συμβολή των οδών Κύπρου και Φιλελλήνων για χρήση ξενοδοχείου. Μετά τις απαραίτητες επισκευές το ξενοδοχείο λειτούργησε υπό την επωνυμία «Μεγάλη Βρετανία» [9]. Όταν ο Νικόλαος Μίχος έφυγε ξαφνικά από τη ζωή (6 Αυγούστου 1923), ο αδελφός του Βασίλειος ανανέωσε τη μίσθωση του ακινήτου το οποίο είχε περιέλθει πλέον στην Εθνική Τράπεζα ως ανταλλάξιμη περιουσία [10].

Τον Ιανουάριο του 1928 η Εθνική Τράπεζα προέβη σε δημοπρασία για την πώληση του κτιρίου αντί τιμήματος 4.177.000 δραχμών (σε ομολογίες δανείου ανταλλαξίμων 8% του 1926) [11]. Ο Δήμος της Λάρισας εκδήλωσε ενδιαφέρον για την αγορά του κτιρίου με σκοπό να στεγάσει τις υπηρεσίες της Δημαρχίας. Το τίμημα όμως ήταν υπερβολικό και το εγχείρημα εγκαταλείφθηκε [12]. Το 1929 απεβίωσε και ο Βασίλειος Μίχος. Τα ηνία των επιχειρήσεων ανέλαβε τότε η χήρα σύζυγός του Ελισάβετ, μαζί με την συννυφάδα της Κωνσταντινιά (χήρα του Νικολάου).

Το 1930 η Ελισάβετ Μίχου αποχώρησε από τη διεύθυνση του ξενοδοχείου «Το Στέμμα». Είχε προηγηθεί απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου της Λάρισας για την εκποίησή του, προκειμένου να συγκεντρωθούν χρήματα για την ανέγερση δημοτικών σχολείων. Περιήλθε τότε στην κυριότητα των αδελφών Πολύζου από το Συκούριο και ενοικιάστηκε στον Ανδρέα Τζουβάρα που ήταν ο τελευταίος πλειοδότης στην σχετική δημοπρασία που διενεργήθηκε [13].

Το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» λειτούργησε μέχρι το 1935. Τη χρονιά εκείνη τέθηκε σε ισχύ ο Νόμος 4974/1931 που αφορούσε την εξαγορά του κτιρίου από το Ελληνικό Δημόσιο και τη μετατροπή του σε Στρατιωτική Λέσχη (ΦΕΚ 131/Α/15-5-1931). Η Ελισάβετ Μίχου αναζήτησε άλλο κτίριο για να στεγάσει την επιχείρηση. Το πρόβλημα που δημιουργήθηκε με τις αποζημιώσεις των υπαλλήλων του ξενοδοχείου λύθηκε μετά από παρέμβαση του τότε επιτελάρχη του Β΄ Σώματος Στρατού, συνταγματάρχη Γεωργίου Μπάκου (1892-1945) [14]. Τον Δεκέμβριο του 1935 η επιχείρηση στεγάστηκε σε νεόδμητο κτίριο επί της οδού Κούμα [15].

Και τα δύο ξενοδοχεία υπέστησαν σοβαρές ζημιές από τον σεισμό του 1941. Η Ελισάβετ και η Κωνσταντινιά Μίχου αφού περιέσωσαν ελάχιστα πράγματα από τον εξοπλισμό του λεηλατημένου ξενοδοχείου «Πανελλήνιο», ίδρυσαν ένα νέο ξενοδοχείο με την ίδια επωνυμία στην πλατεία Ταχυδρομείου επί της οδού Ρούσβελτ (μέγαρο Καραναστάση). Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 η άδεια λειτουργίας του ξενοδοχείου πωλήθηκε στους Βαρνά και Τσόκανο. Η Ελισάβετ και η Κωνσταντινιά αποσύρθηκαν για πάντα από τις επιχειρηματικές δραστηριότητες. Η πρώτη απεβίωσε στη Λάρισα το 1952 ενώ η δεύτερη το 1980.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[1]. Δασκάλα (1917-1996). Παντρεύτηκε τον Αθανάσιο Επ. Ψάλτη (1903-1980), πρώην τραπεζικό υπάλληλο στη Βηρυτό και μετέπειτα γενικό διαχειριστή των Σχολών Μίχου στη Λάρισα. Από τον γάμο τους απέκτησαν τον Επαμεινώνδα (Νώντα) και την Άννα.

[2]. Λυκειάρχης και ιδρυτής του ομώνυμου Λυκείου της Λάρισας (1918-1990). Νυμφεύθηκε την φιλόλογο Παναγιώτα (Νότα) Τσιροπούλου και απέκτησαν τον Νίκο και τον Θωμά.

[3]. Υπάλληλος της Τράπεζας Ελλάδος (1920-1997). Με την σύζυγό του Ανδρομάχη Μπαχτσέ δεν απέκτησαν απογόνους.

[4]. Παντρεύτηκε τον Απόστολο Θωμά, αδελφό του Μιχαήλ Θωμά, ιδιοκτήτη της ομώνυμης ψυχιατρικής κλινικής της Λάρισας. Από τον γάμο τους απέκτησαν την Ευανθία και τον Αλέξιο (Αλέξη).

[5]. Μηχανικός. Νυμφεύθηκε την Υπατία Λάμπη από τον Βόλο και απέκτησαν την Ελισάβετ (Έλσα) και τον Βασίλειο.

[6]. Ιατρός. Νυμφεύθηκε την Αγλαΐα (Λούλα) Αναστασίου και απέκτησαν τον Βασίλειο.

[7]. Βρισκόταν στην σημερινή οδό Κύπρου και ανήκε στην κυριότητα του Δήμου Λαρίσης. Διέθετε 18 μεγάλα δωμάτια, εστιατόριο, ζυθοπωλείο και αίθουσα εκδηλώσεων.

[8]. Βρισκόταν στην συμβολή των οδών Παπαναστασίου και Κούμα. Στεγάστηκε στους δύο ορόφους του κτιρίου που ανήκε στην κυριότητα των αδελφών Δημητρίου και Αθανασίου Μπουσινιώτη (ή Μποσινιώτη). Το ξενοδοχείο εγκαινιάστηκε τον Φεβρουάριο του 1910.

[9]. Διέθετε 14 δωμάτια (αργότερα προστέθηκαν άλλα δύο), τρεις διαδρόμους, λουτρώνες, αποθήκες και τα λοιπά χρειώδη. Στην ίδια θέση βρίσκεται σήμερα η στρατιωτική λέσχη (παλαιότερα η λέσχη Ασλάνη).

[10]. Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Νομού Λάρισας, Πρακτικά Δημοτικού Συμβουλίου Λαρίσης (ΠΔΣΛ), φκ. 016 [1927-1929], 24 Απριλίου 1928 και φκ. 017 [1929-1933], 13 Δεκεμβρίου 1929.

[11]. Μακεδονία (Θεσσαλονίκη), φ. 5595 (19 Ιανουαρίου 1928).

[12]. ΠΔΣΛ, φκ. 016 [1927-1929], 21 Μαΐου 1928.

[13]. Οδηγός Θεσσαλίας 1935/1936, σ. 187.

[14]. Κήρυξ (Λάρισα), φ. 2157 (28 Αυγούστου 1935) και φ. 2158 (29 Αυγούστου 1935).

[15]. Κήρυξ (Λάρισα), φ. 2257 (6 Δεκεμβρίου 1935).

* Εκφράζονται θερμές ευχαριστίες στον μηχανικό Βασίλειο Μίχο για το αρχειακό και φωτογραφικό υλικό που έθεσε στη διάθεσή μου.

Από τον Αλέξανδρο Χ. Γρηγορίου