Συνέντευξη στον Αποστόλη Ζώη

«Θέλουμε να δώσουμε ταυτότητα στη Θεσσαλία ως έναν προορισμό όπου για παράδειγμα κάποιος ασθενής με καρδιοπάθεια, εγκεφαλικό ή νεφροπάθεια αν θα έρθει θα ζήσει μια αλησμόνητη εμπειρία η οποία θα τον κάνει να θέλει να έρθει ξανά. Άρα δεν μιλάμε απλά για κάποιους πόρους οι οποίοι θα έρθουν μέσω του Τουρισμού, αλλά για μια συνολική αλλαγή κουλτούρας στην περιοχή η οποία σιγά-σιγά θα αποκτήσει νέες υπηρεσίες και θα διαφοροποιηθεί από το κλασικό τουριστικό μοντέλο. Αξίζει να αναφέρω ότι αυτό θα είναι ευεργετικό και για τον κλασικό τουρισμό της περιοχής». Αυτά ανάμεσα σε άλλα τονίζει στην «Ελευθερία» ο αναπληρωτής καθηγητής στο ΤΕΦΦΑ, κ. Γιάννης Γιάκας, μιλώντας για το έργο RETOUR-Thessaly.

* Μπορείτε να μας πείτε σε ποιο στάδιο βρίσκεται το πρόγραμμα «θεραπευτικός τουρισμός στη Θεσσαλία»;

- To έργο RETOUR-Thessaly βρίσκεται στο στάδιο όπου έχει δημιουργηθεί η πρώτη έκδοση της ψηφιακής πλατφόρμας και σε λίγο θα είμαστε έτοιμοι να επικοινωνήσουμε με την περιφέρεια και τους δήμους καθώς και με επαγγελματίες που εμπλέκονται (εστιατόρια, ταξί, ξενοδοχεία, κλπ) ώστε να μας βοηθήσουν να γεμίσουμε την πλατφόρμα με υλικό.

* Από ποιους υλοποιείται;

- Το έργο καταρχήν χρηματοδοτείται από πόρους του ΕΣΠΑ μέσω της ΕΥΔΕ-ΕΤΑΚ του Υπουργείου Παιδείας μετά από προκήρυξη της πράξης ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ, στην οποία εμπλέκονται ερευνητικοί και παραγωγικοί φορείς για να δημιουργήσουν ουσιαστικά ένα προϊόν. Το ερευνητικό κομμάτι του έργου το έχει αναλάβει ο Τομέας Κινησιολογίας και ο Τομέας Μηχατρονικής του Ινστιτούτου Έρευνας Τεχνολογίας και Ανάπτυξης Θεσσαλίας (ΙΕΤΕΘ, πρώην ΚΕΤΕΑΘ) που είναι πλέον ένα από τα Ινστιτούτα του ΕΚΕΤΑ, ένα από το πιο σημαντικά Ερευνητικά Κέντρα στην Ελλάδα. Οι επιχειρήσεις που εμπλέκονται είναι το Κέντρο Αποκατάστασης Animus, ένα από τα πιο σύγχρονα κέντρα αποκατάστασης στην Ελλάδα, η Κλινική Πατσίδη, η οποία εδώ και χρόνια ασχολείται με την αιμοκάθαρση ασθενών, η εταιρία Biomechanical Solutions η οποία ασχολείται με την κατασκευή ορθοτικών πελμάτων καθώς και με την εμπορεία επιστημονικών οργάνων και το Κarditsa Travel που είναι τουριστικό γραφείο. Όλοι οι φορείς είναι από τη Θεσσαλία. Στο έργο αυτό συμμετέχει επίσης ένα Πανεπιστήμιο του εξωτερικού (University College Dublin) το οποίο θα είναι και ο εξωτερικός αξιολογητής του έργου χωρίς αμοιβή.

* Ποιος ο στόχος σας και ποια τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει η ευρύτερη περιοχή;

- Στον τουριστικό χάρτη η Θεσσαλία είναι κυρίως γνωστή για δύο σημεία της: τα νησιά των Σποράδων το καλοκαίρι και ιδιαίτερα τη Σκιάθο, καθώς είναι η μοναδική που διαθέτει αεροδρόμιο, και τα Μετέωρα. Θέλουμε να βάλουμε στον χάρτη όλη την περιφέρεια με στόχο τον εμπλουτισμό της εμπειρίας με γεύση από την πραγματική Ελλάδα. Επικεντρωνόμαστε σε μια μεγάλη κατηγορία ανθρώπων και τους δίνουμε τη δυνατότητα να ταξιδέψουν, κάτι το οποίο είναι εκ των πραγμάτων δύσκολο για αυτούς, να συνεχίσουν απρόσκοπτα την θεραπεία τους, τη θεραπευτική τους ρουτίνα, ενώ παράλληλα ενσωματώνουμε νέες δράσεις μέσω άσκησης οι οποίες θα είναι ευεργετικές για τη σωματική και ψυχική τους υγεία. Θέλουμε να δώσουμε ταυτότητα στη Θεσσαλία ως έναν προορισμό όπου για παράδειγμα κάποιος ασθενής με καρδιοπάθεια, εγκεφαλικό ή νεφροπάθεια αν θα έρθει θα ζήσει μια αλησμόνητη εμπειρία η οποία θα τον κάνει να θέλει να έρθει ξανά. Άρα δεν μιλάμε απλά για κάποιους πόρους οι οποίοι θα έρθουν μέσω του Τουρισμού, αλλά για μια συνολική αλλαγή κουλτούρας στην περιοχή η οποία σιγά-σιγά θα αποκτήσει νέες υπηρεσίες και θα διαφοροποιηθεί από το κλασικό τουριστικό μοντέλο. Αξίζει να αναφέρω ότι αυτό θα είναι ευεργετικό και για τον κλασικό τουρισμό της περιοχής.

* Εκτιμάτε, ότι έχει μέλλον ο θεραπευτικός τουρισμός στο θεσσαλικό διαμέρισμα; Ποιες περιοχές μπορούμε να εντάξουμε σε μια τέτοια προοπτική;

- Πιστεύω ότι έχει σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης στην περιοχή μας καθώς είναι μια περιοχή που διαθέτει πολλά διαφορετικά σημεία ενδιαφέροντος δημιουργώντας έτσι ένα ολοκληρωμένο πακέτο ακόμη και για πολύ απαιτητικούς τουρίστες. Οι τουριστικές προτιμήσεις κάθε ανθρώπου είναι διαφορετικές και πιστεύω ότι η κάθε περιοχή μπορεί να ενταχθεί, αρκεί να το θέλει.

* Για ποιο λόγο πιστεύετε δεν έχουμε 12μηνο τουρισμό;

- Η εποχή όπου το εύκολο κέρδος με τον τουρίστα να έρχεται το καλοκαίρι και να θέλουμε αυτή η μικρή τουριστική περίοδος να πληρώσει όλο τον υπόλοιπο χρόνο που δεν έχουμε τουρισμό έχει τελειώσει. Η τουριστική περίοδος πρέπει να γίνει δωδεκάμηνη (εδώ πλέον εντάσσονται και άλλες μη παραθαλάσσιες περιοχές), αλλά αυτό για να γίνει δεν πρέπει απλά να το λες αλλά να κάνεις πράξεις. Όσες διαφημίσεις και να μπούνε στα ΜΜΕ άλλων χωρών δεν θα μας βοηθήσει. Ο τουρίστας που έρχεται θέλει να δει την Ελλάδα και για λίγες μέρες να ενταχθεί στον τρόπο ζωής μας. Και τι βλέπει;

Βλέπει ότι συνεχίζουμε να καπνίζουμε στα εστιατόρια, στις καφετέριες, ακόμα και μέσα σε κλειστούς παιδότοπους, πετάμε σκουπίδια κάτω (περιμένοντας να το μαζέψει ποιος;), παρκάρουμε όπου μας βολεύει, δεν έχουμε ράμπες για αναπηρικά καροτσάκια (παρκάρουμε και εκεί, καθώς κάποιοι είναι ευαισθητοποιημένοι κι δεν παρκάρουν οπότε είναι το εύκολο παρκάρισμα για μερικούς «πιο έξυπνους», οδηγούμε ως άρχοντες της ασφάλτου κλπ. Αυτά είναι στοιχεία τα οποία τα βλέπουμε καθημερινά, μας ενοχλούν εμάς τους ίδιους οπότε φανταστείτε τον τουρίστα που θα έρθει με την οικογένειά του για μερικές ημέρες. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι έχουμε τόσο μικρή τουριστική περίοδο. Απλά έχουμε την ιστορία και το καταπληκτικό περιβάλλον που τους ελκύει.

* Και μια τελευταία ερώτηση… Πόσο σημαντικό είναι σήμερα το κυνήγι της γνώσης, της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών σε ένα δύσκολο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον;

- Τα Ερευνητικά Κέντρα και τα Πανεπιστημιακά ιδρύματα, για όσο τους επιτρέπεται, ουσιαστικά αποτελούν έναν από τους μοχλούς ανάπτυξης της χώρας. Η ώσμωση με τις παραγωγικές επιχειρήσεις θα φέρει νέα προϊόντα και υπηρεσίες κάτι που είναι εντελώς απαραίτητο σε μια οικονομία σήμερα. Ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος. Δεν ανταγωνιζόμαστε απλά τον γείτονά μας αλλά βρισκόμαστε σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον όπου η πληροφορία μεταφέρεται, ενσωματώνεται και αναπτύσσεται ραγδαία και δημιουργεί καινοτόμα προϊόντα.

Θα έλεγα ότι είναι αρκετά δύσκολο αλλά αυτός είναι ο ρόλος μας. Δεν βοηθάει προφανώς καθόλου το σημερινό κλίμα. Η έρευνα για να υλοποιηθεί χρειάζεται καθαρό μυαλό και ένα περιβάλλον το οποίο να σε βοηθάει. Το γεγονός ότι η έρευνα συστηματικά υποχρηματοδοτείται (δεν έχουμε φτάσει ποτέ ούτε το 1% του ΑΕΠ όταν ο μέσος όρος είναι 2%+) δείχνει το πώς αντιλαμβάνεται όλα αυτά τα χρόνια η εκάστοτε κυβέρνηση την έρευνα όταν όλες οι μελέτες δείχνουν ότι η χρηματοδότηση στην έρευνα πολλαπλασιάζει τα οφέλη και δημιουργεί ανάπτυξη. Δεν γίνεται έρευνα με μαγικό ραβδί, χρειάζεται πόρους και όχι αυτή την εκπληκτική γραφειοκρατία της χώρας μας.

Στην Ελλάδα χρειαζόμαστε ακόμα πολλά χρόνια ως χώρα για να αποκτήσουμε «ερευνητική» κουλτούρα, ενώ προσαρμοζόμαστε ως Έλληνες σχετικά γρήγορα όταν φεύγουμε –δυστυχώς- από την Ελλάδα. Έχουμε κάποιες φωτεινές κοιτίδες οι οποίες αποτελούν όμως την εξαίρεση και όχι τον κανόνα και αυτό γίνεται μετά από υπερπροσπάθεια πολεμώντας κυριολεκτικά για θέματα τα οποία σε κάποια σοβαρή χώρα είναι αυτονόητα.

Για την ώρα το σοβαρότερο πρόβλημά μας είναι το ποιος θα είναι ο επόμενος Πρόεδρος της Δημοκρατίας.