Συνέντευξη στη Μαρίνα Αποστολοπούλου

«Η Ρωσία δεν εγκαταλείπει την Κριμαία και αν ενοχληθεί θα προχωρήσει και στην υπόλοιπη Ανατολική Ουκρανία που είναι και η πλουσιότερη καθώς διαθέτει τεράστια κοιτάσματα σχιστολιθικού φυσικού αερίου», επισημαίνει ο καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας και Γεωπολιτικής στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γιάννης Μάζης, στο πλαίσιο συνέντευξης που παραχώρησε στην «Ε». Στον απόηχο του δημοψηφίσματος στην Κριμαία και των όσων συμβαίνουν πέριξ των γεγονότων στην Ουκρανία, στη διεθνή σκηνή, ο κ. Μάζης παρατηρεί ότι, το διακύβευμα των εξελίξεων είναι «το μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας και η αναχαίτιση της ρωσικής επιρροής στη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, μετά την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων προς τον Ειρηνικό». Μην ξεχνάμε, σχολιάζει ότι ο Μπρζεζίνσκι έχει πει ότι: «η Ρωσία με την Ουκρανία είναι Αυτοκρατορία. Χωρίς αυτή είναι μια φυσιολογική Δημοκρατία», δηλαδή ακίνδυνη. Σχολιάζει δε, με ιδιαίτερα καυστικό τρόπο, που διατρέχει το σύνολο της τοποθέτησής του αναφορικά με τον ρόλο της διεθνούς κοινότητας, ότι «το κουτί της Πανδώρας δεν το ανοίγει η Ρωσία αλλά οι ενέργειες αυτού του «πράγματος» που ονομάζεται «διεθνής κοινότης και οι σπασμωδικές κινήσεις της Ουάσινγκτον στο Κόσοβο, στη Γεωργία και στη Συρία».

Ενώ αναρωτιέται: «ποιος θα επιβάλει κυρώσεις -όχι ανοησίες- στη Μόσχα και θα την αναγκάσει να περιφρονήσει το εγγύς περιβάλλον της; Ποιοι Ευρωπαίοι (όπως οι Βρετανοί, ή οι Γερμανοί π.χ.) θα θυσιάσουν τις οικονομικές τους σχέσεις με τη Ρωσία;».

Στο πλαίσιο αυτό δηλώνει κατηγορηματικά ότι δεν βλέπει κίνδυνο ανάφλεξης στην περιοχή ενώ όσον αφορά στον ρόλο της Ελλάδας, παρατηρεί ότι μπορεί να διαδραματίσει «ρόλο προσφοράς καλών υπηρεσιών προς όλες τις πλευρές καθώς έχει σοβαρά συμφέροντα με τη Ρωσία (τουρισμός, ενέργεια, Κυπριακό) αλλά ανήκει και στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ».

Όσο για το Διεθνές Δίκαιο και τις κατά το δοκούν ερμηνείες του ανάλογα με την περίπτωση; Ο έμπειρος αναλυτής είναι σαρκαστικά ξεκάθαρος: «Διεθνές δίκαιο καλείται το εθνικό μας συμφέρον, εφοδιασμένο με στρατό, ναυτικό και αεροπορία».

Η συνέντευξη:

* Κύριε καθηγητά,

Τα γεγονότα της Ουκρανίας, έχουν προκαλέσει διεθνή αναταραχή καθώς, -αν δεν κάνω λάθος- πρόκειται για την πρώτη μεγάλη κρίση στην ευρύτερη περιοχή, μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Πώς αποτιμάτε τις μέχρι στιγμής εξελίξεις και ποιο είναι το «διακύβευμα» των όσων βρίσκονται σε εξέλιξη που αναμφίβολα συνδέονται με γεωπολιτικά συμφέροντα.

- Το διακύβευμα είναι το μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας και η αναχαίτιση της ρωσικής επιρροής στη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, μετά την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων προς τον Ειρηνικό. Μην ξεχνάμε ότι ο Μπρζεζίνσκι έχει πει ότι «η Ρωσία με την Ουκρανία είναι Αυτοκρατορία. Χωρίς αυτήν είναι μια φυσιολογική Δημοκρατία» -δηλαδή, ακίνδυνη...-!

* Βλέπουμε ότι πλην της Κριμαίας, όπου έγινε και το δημοψήφισμα με το γνωστό συντριπτικό αποτέλεσμα που την οδηγεί σε προσάρτηση στη Ρωσία, οι τάσεις απόσχισης επεκτείνονται και σε λοιπές περιοχές της Ανατολικής Ουκρανίας. Τελικά η Κριμαία άνοιξε το «κουτί της Πανδώρας» για την ευρύτερη περιοχή και μέχρι «πού» μπορεί να οδηγηθούν τα πράγματα; Ποια είναι η άποψή σας για τη στάση του Πούτιν; Είναι προφανής πλέον η διαπίστωση ότι εξαιτίας των γεγονότων της Ουκρανίας, ΗΠΑ και Ρωσία έχουν περάσει σε μία νέα εποχή «ψυχρού πολέμου». Αυτό ως νέο δεδομένο πόσο επηρεάζει τις «ισορροπίες» και τα δεδομένα του παγκοσμίου χάρτη; Πώς βλέπετε τον ρόλο της Ε.Ε. και ειδικότερα της Γερμανίας στο ουκρανικό ζήτημα η οποία δείχνει να χάνει και την «προνομιακή» σχέση που μέχρι τώρα είχε με τη Ρωσία;

Η Ρωσία δεν εγκαταλείπει την Κριμαία και αν ενοχληθεί θα προχωρήσει και στην υπόλοιπη Ανατολική Ουκρανία η οποία είναι και η πλουσιότερη πλευρά της σημερινής Ουκρανίας. Επίσης είναι αυτή η οποία διαθέτει τεράστια κοιτάσματα σχιστολιθικού φυσικού αερίου.

Το κουτί της Πανδώρας δεν το ανοίγει η Ρωσία αλλά οι σπασμωδικές ενέργειες αυτού του «πράγματος» που ονομάζεται «διεθνής κοινότης».

- i) Οι σπασμωδικές κινήσεις της Ουάσιγκτον και της «δυτικής κοινότητος» (ΕΕ, κ.τ.λ.), εν ολίγοις αυτή η «fucking Europe» της κ. Νούλαντ, άνοιξαν τον ασκό του Αιόλου με την περίπτωση της αυτο-ανεξαρτητοποιήσεως του Κοσόβου με το δικό του... δημοψήφισμα! Εκείνο, για ποιο λόγο ήταν νόμιμο;

-ii) Οι σπασμωδικές κινήσεις της Ουάσιγκτον στη Γεωργία, «δημιούργησαν τα «ανεξάρτητα κράτη» ρωσικής επιρροής, της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας στο έδαφος της Γεωργίας.

- iii)Οι σπασμωδικές κινήσεις της Ουάσιγκτον στη Συρία οδήγησαν στο φιάσκο των συνομιλιών με το Ιράν, πάντα με τη βοήθεια και την κρίσιμη συμμετοχή της Ρωσίας στην επίτευξή του. Άνευ της Μόσχας η συριακή υπόθεση και ο Αμερικανο-Ιρανικός διάλογος τινάζεται στον αέρα.

Ποιος λοιπόν θα επιβάλει κυρώσεις -όχι ανοησίες- στη Μόσχα και θα την αναγκάσει να περιφρονήσει το εγγύς περιβάλλον (near abroad) της;

Ποιοι Ευρωπαίοι (όπως οι Βρετανοί, ή οι Γερμανοί π.χ.) θα θυσιάσουν τις οικονομικές τους σχέσεις με τη Ρωσία;

* Πώς θα χαρακτηρίζατε το άμεσο ενδιαφέρον που έσπευσε να δείξει η Τουρκία για τα τεκταινόμενα, επικαλούμενη την ασφάλεια των Τατάρων της περιοχής; Το «πρότυπο» του δημοψηφίσματος στην Κριμαία μήπως θα μπορούσε να αποτελέσει «προηγούμενο» προς χρήση και από τους Τούρκους, εν προκειμένω, για τη Θράκη; Δεδομένου ότι βλέπουμε μία πολύ ελαστική ερμηνεία του διεθνούς δικαίου, το οποίο ερμηνεύεται κατά το δοκούν.

- Ο ορισμός που καταθέτω (έστω και με ένα πικρό χιούμορ) για το διεθνές δίκαιο είναι ο εξής: «Διεθνές δίκαιο καλείται το εθνικό μας συμφέρον, εφοδιασμένο με στρατό, ναυτικό και αεροπορία».

Δηλαδή τι με ρωτάτε κ. Αποστολοπούλου; Εάν θεωρώ πιθανό η Ελλάς, χώρα μέλος της Ευρωζώνης και της Ε.Ε., χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, πιστή σύμμαχος των ΗΠΑ, να υποστεί υποκινημένη "εξέγερση" στη Θράκη από σύμμαχο χώρα στο ΝΑΤΟ (Τουρκία) με την ανοχή του ΝΑΤΟ, του ΟΗΕ και της Ε.Ε. και θα απολέσει εθνικό έδαφος με τις ευλογίες όλων αυτών των Συμμάχων και φίλων; Τι ερωτήσεις είναι αυτές; Αυτό είναι αδύνατον! Η Ελλάς δεν είναι Ουκρανία, ή Κόσοβο ή Γεωργία που δεν είναι κράτη-μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ! Η Ελλάς ανήκει και εις τα δύο αυτά συλλογικά συστήματα ασφαλείας, αλληλεγγύης και συνεργασίας! Άρα είναι προστατευμένη! Φοβούμαι ότι δεν επιδεικνύετε ιδιαιτέραν εμπιστοσύνην εις τους Συμμάχους και Εταίρους μας! Προσοχή!

* Βλέπετε να υπάρχει κίνδυνος ανάφλεξης στην περιοχή και τι έκταση, αλλά και συνέπειες θα μπορούσε να έχει μία τέτοια εξέλιξη;

- Για όλους τους ανωτέρω λόγους και ομιλών σοβαρά, όχι. Τρεις φορές όχι!

* Πώς κρίνετε τη στάση της Ελλάδας μέχρι στιγμής, ως προεδρεύουσας της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτό το εξάμηνο; Αλλά και πέραν της συγκεκριμένης ιδιότητας, η Ελλάδα, υπό τη δεινή θέση στην οποία σήμερα βρίσκεται, εκτιμάτε ότι θα μπορούσε να παίξει ρόλο στην περιοχή και αν ναι, ποιον;

- Η Ελλάς μπορεί να διαδραματίσει ρόλο προσφοράς καλών υπηρεσιών προς όλες τις πλευρές. Έχει σοβαρά συμφέροντα με τη Ρωσία (τουρισμός, ενέργεια, Κυπριακό) αλλά ανήκει και στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Ας ακολουθήσει τη συμπεριφορά της Τουρκίας ή της Βρετανίας σε ανάλογες διλημματικές περιπτώσεις.

* Με αφορμή την κρίση στην Ουκρανία να θυμηθούμε ότι παλαιοτέρα η Ελλάδα, είχε τη «φιλοδοξία» να παίξει «ηγεμονικό ρόλο» στην περιοχή των Βαλκανίων. Αυτό ήταν εν τέλει «όνειρο θερινής» νυκτός; Στην παρούσα φάση και εννοώ λόγω της παρατεταμένης κρίσης που περνά η χώρα μπορεί να έχει τέτοιου είδους… προσδοκίες;

- Ας το συζητήσομε άλλη φορά αυτό! Προς στιγμή ας δούμε τι θα κάνομε με το «πρωτογενές πλεόνασμα».... Θου Κύριε!

* Ο Πούτιν κρατάει στην παλάμη του τον Ομπάμα ο οποίος του λέει:

«Σταμάτα να κάνεις αυτό που κάνεις γιατί θα αναγκαστώ να παρέμβω… Παρακαλώ…. επίσης μήπως έχασες λίγος βάρος; Φαίνεται σα να έχασες λίγο βάρος».