Από τον Λεωνίδα Τζέκα

Απόδραση στο πανέμορφο ανάγλυφο της Πίνδου, της μεγαλύτερης οροσειράς της χώρας, όπου συναντάμε ατόφια και ζωντανή την άγρια φύση. Σε τούτη τη γωνιά της ελληνικής γης οι ορεινές κοινότητες διαφυλάττουν ακόμα το προνόμιο της αρμονικής συνύπαρξης με αυτό τον ατίθασο κόσμο των βουνών.

Η Πίνδος είναι η μεγαλύτερη οροσειρά της Ελλάδας καταλαμβάνοντας όλο τον κορμό της, μια οροσειρά με μεγάλη βιοποικιλότητα. Στον όγκο της συναντά κανείς όλα τα είδη του φυτικού και ζωικού βασιλείου, που απαντώνται στη χώρα μας. Τα πετρώματά της είναι Καρστικά με κύρια χαρακτηριστικά τα στενά κοιλώματα, και τις σουβλερές ράχες.

Ετυμολογικά προέρχεται από την πελασγική λέξη πουνδ ή φουνδ (= απέραντη, ατελείωτη) ή από την ελληνική λέξη πιδάω (= αναβρύζω), από όπου η λέξη πίδαξ, δηλαδή σημαίνει τον πλούσιο τόπο σε νερά. Παρόμοια με την πελασγική, είναι και η βλάχικη λέξη φουντ (= βάθος, τέλος), που θα μπορούσε να συσχετιστεί με την εξεταζόμενη λέξη, αφού η οροσειρά αυτή δεν έχει τέλος (νου άρι φουντ).

Μυθολογικά υπάρχει ο θρύλος, με ελαφρές διαφοροποιήσεις, ότι κάποτε στη Θεσσαλία ένας βασιλιάς είχε δυο γιους. Ο ένας έμενε κοντά στον πατέρα του, ενώ ο άλλος που τον έλεγαν Πίνδο, έφευγε συχνά για μήνες και κυνηγούσε στα δάση της Ηπείρου. Όταν ο βασιλιάς πέθανε, κάλεσαν τον Πίνδο που ήταν πρωτότοκος να αναλάβει το βασίλειο. Αυτός όμως αρνήθηκε, γιατί προτιμούσε την ελεύθερη ζωή στη φύση. Έτσι έγινε βασιλιάς ο αδερφός του. Εκεί στα βουνά ο Πίνδος είχε για φύλακά του έναν δράκο, που τον είχε κάνει φίλο, γιατί του έδινε μερίδιο από το κυνήγι του. Ο αδερφός του όμως, επειδή πίστευε ότι κάποτε ο Πίνδος θα γυρίσει και θα του διεκδικήσει το βασίλειο, ανέβηκε στα βουνά και σκότωσε τον Πίνδο. Τότε ο δράκος κυνήγησε τον κακό αδερφό και τον έφαγε. Έτσι το βουνό πήρε το όνομα του αδικοχαμένου Πίνδου, που αργότερα έγινε «η Πίνδος».

Τα Αθαμανικά όρη ή Τζουμέρκα αποτελούν τη συνέχεια της Πίνδου προς νότο. Είναι ψηλά και απόκρημνα βουνά με μυτερές κορφές. Στα χαμηλά τους σημεία είναι δασωμένα, στα μεγάλα όμως υψόμετρα παρουσιάζουν αλπική μορφή, όπου βόσκουν ή έβοσκαν εκατοντάδες χιλιάδες αιγοπρόβατα και βοοειδή.

Τα Αθαμανικά όρη πήραν το όνομά τους από τον μυθικό Αθάμαντα. Ο Αθάμας, σύμφωνα με τη μυθολογία, ήταν Βασιλιάς της Βοιωτίας. Από την πρώτη του γυναίκα, τη Νεφέλη, είχε δύο παιδιά, τον Φρίξο και την Έλλη με τη γνωστή ιστορία του Ελλήσποντου και του «χρυσόμαλλου δέρατος» και από τη δεύτερη γυναίκα του την Ινώ, την κόρη του Κάδμου, τον Αέαρχο και τον Μελικέρτη. Η Ήρα, θυμωμένη τόσο μαζί του όσο και με τη γυναίκα του, αφ᾽ ενός με το θέμα του Φρίξου και της Έλλης, αφ᾽ ετέρου με τον μικρό Διόνυσο που είχαν πάρει ν᾽ αναθρέψουν, τους παίρνει τα λογικά και τους σπρώχνει, εκείνον μεν να σκοτώσει το γιο του Λέαρχο, περνώντας τον για ελάφι, την Ινώ πάλι να ρίξει τον μικρό Μελικέρτη σ’ ένα καζάνι ζεματιστό νερό και έπειτα, παίρνοντας το νεκρό κορμί του στην αγκαλιά, να πέσει μαζί του στη θάλασσα του Σαρωνικού.

Διωγμένος από τη Βοιωτία για τον φόνο του παιδιού του, χωρίς γυναίκα και παιδιά, ο Αθάμας καταφεύγει στον Απόλλωνα των Δελφών για να μάθει σε ποιο τόπο του μελλόταν να ζήσει από κει και μπρος. Η απόκριση που παίρνει είναι κάπως παράξενη: «Όπου δεις να σου κάνουν τραπέζι τα άγρια θηρία, εκεί να καθίσεις». Ύστερα από πολλές περιπλανήσεις, ο Αθάμας φτάνει κάποτε στις πλαγιές της Πίνδου. Εκεί βλέπει μια μέρα κάτι λύκους να έχουν πέσει σε πρόβατα και να τα σπαράζουν, μόλις όμως τον είδαν, τα άφησαν και πήραν δρόμο. Ο Αθάμας κατάλαβε πως αυτό ήταν το τραπέζωμα που εννοούσε ο χρησμός και αποφασίζει να εγκατασταθεί στη χώρα αυτή, που από τότε ειπώθηκε Αθαμαντία, αργότερα δε και Αθαμανία.

Πίνδος ατέλειωτο, απέραντο, όμορφο βουνό, χιλιοτραγουδημένο. Με χίλιες δυο ραχούλες και κορφές, λαγκάδια, ρεματιές, αλλά και κάμπους στολισμένο. Και με τα παρακλάδια του, προς το Νοτιά, προς τα Δυτικά και τα Ανατολικά, αγκαλιάζει τα περισσότερα μέρη της Πατρίδας μας. Αλλά και με τα νερά της η Πίνδος, με τα ποτάμια της στολίζει κι ομορφαίνει όλους τους τόπους μας, σ' όλα τα μέρη σκορπίζει τη χαρά και τη χάρη της (χάδια της).