Στη Ρωσία και στην Ουκρανία τα θύματα πολλά. Στην Ελλάδα υπήρξαν προειδοποιήσεις από τις αρμόδιες αρχές και το πρώτο κρούσμα σημειώθηκε, σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις, στη γειτονική Κατερίνη. Εκεί μια 15χρονη που νοσηλεύεται στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου έπεσε θύμα αυτού του νοσηρού παιχνιδιού σύμφωνα με πληροφορίες. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως μιλώντας στους γονείς της αποκάλυψε πως κάποιος από το παιχνίδι τής ζήτησε να πάρει μεγάλη ποσότητα χαπιών. Αυτή φοβήθηκε και πήρε μόνο δύο, ενώ νωρίτερα είχε χαράξει το πόδι της και πάλι υπό την υπόδειξη κάποιου στο παιχνίδι.

Γιατί όμως ένα παιδί μπαίνει σε μια τέτοια διαδικασία; Τι γοητευτικό βρίσκει κάποιος στο να θέτει τον εαυτό του σε μια τέτοια δοκιμασία και κίνδυνο; Πόσο εύκολα μπορεί ένας 14χρονος ή μια 15χρονη να παρασυρθεί; Γιατί εγκλωβίζεται; Αυτά είναι μερικά ερωτήματα που θέτει η «Ε» σε τρία πρόσωπα. Σε έναν νεαρό Λαρισαίο «gamer», σε μια ψυχολόγο και σε έναν γονέα με παιδιά στην περίοδο της εφηβείας.

«Η Μπλε Φάλαινα αποτελείται από κάποιες δοκιμασίες τις οποίες θέτει ένας διαχειριστής. Οι δοκιμασίες είναι διάφορες, κλιμακούμενης έντασης που φτάνουν το πρόσωπο στα όριά του με την τελική δοκιμασία να είναι η αυτοκτονία» μας εξηγεί ένας 24χρονος «gamer» που αφήνει ένα ενδεχόμενο καθώς «υπάρχουν πολλές φήμες ότι όλο αυτό είναι μια ψεύτικη είδηση. Όπως και να έχει με τη δημοσιότητα που πήρε το θέμα, αρκετοί νέοι το έμαθαν και σίγουρα θα το έψαξαν παραπάνω. Είναι αρκετά ανησυχητικό καθώς τα νέα παιδιά που δεν έχουν κριτική σκέψη θα κάνουν πράγματα που δεν πρέπει. Απευθύνεται σε παιδιά, που προφανώς αντιμετωπίζουν προβλήματα στο σχολείο ή στο σπίτι, δηλαδή ψυχολογικά είναι πιεσμένα αρκετά» φέρνοντας ως παράδειγμα τη μόδα των emo.

Τον ρωτάμε αν όλο αυτό, σύμφωνα με τα όσα γνωρίζει, είναι τόσο εθιστικό και μας απαντά «Δεν είναι ο εθισμός το πρόβλημα αλλά ο φόβος. Ο υπεύθυνος του παιχνιδιού που στέλνει τις δοκιμασίες, μαζί με την ομάδα του διαλέγουν τον εκάστοτε στόχο και μαθαίνουν πράγματα για αυτόν. Μόλις λοιπόν ξεκινήσει να παίζει το παιχνίδι δεν υπάρχει γυρισμός καθώς κάθε φορά τον απειλούν με κάτι» φέρνοντας και ένα παράδειγμα «Σκέψου να είσαι 14 χρονών και να σου λέει κάποιος, αν δεν κάνεις αυτό που σου λέω θα σκοτώσω τους γονείς σου. Πώς θα αντιδρούσες εσύ;».

Παίρνουμε λοιπόν τη σκυτάλη με αυτό το ερώτημα και τη δίνουμε στον Μ.Ε. που είναι γονέας με παιδιά στην εφηβική και προεφηβική περίοδο «Σίγουρα το διαδίκτυο δεν είναι κάτι που ελέγχεις με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Δηλαδή δεν είναι τσιγάρο για να μυρίζει και να υποπτευτείς κάτι. Πόσο μάλιστα όταν η νέα γενιά είναι πολύ καλύτερη σε αυτό και το χειρίζεται και το ελέγχει πολύ πιο καλά από εμάς τους γονείς».

Για το αν έχει ακούσει για το συγκεκριμένο νοσηρό παιχνίδι ή για άλλα τέτοιου τύπου τονίζει «Τώρα είναι αυτό, πριν ήταν κάτι άλλο με άλλο όνομα σε λίγο θα έρθει ένα τρίτο. Εμείς αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να βάλουμε τις βάσεις για να μπορεί το παιδί να μπορεί να διαχειριστεί κάθε είδους τέτοια απειλή από αγνώστους. Για να μπορεί να δει δηλαδή το πρόβλημα στην πραγματική του διάσταση».

ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΧΑΜΗΛΗ ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ

Η κ. Δήμητρα Παπαστεργίου είναι ψυχολόγος MSc υπ. διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και μας εξηγεί πως «Είναι αρκετά παράδοξο η νίκη να σημαίνει την αφαίρεση της ζωής ενός παιδιού και είναι μεγαλύτερο παράδοξο το γεγονός ότι υπάρχουν δεκάδες θύματα που ακολούθησαν τυφλά της επιταγές ενός άγνωστου χειριστή του διαδικτύου. Το ερώτημα που εγείρεται έχει να κάνει άμεσα με το «γιατί» τα παιδιά αυτά επιλέγουν να εμπλακούν σε αυτήν τη διαδικασία».

Τότε στέκεται στη σχέση που μπορεί να έχει ο έφηβος με την πρόκληση «Είναι άμεσα συνυφασμένη με τη διάθεση των εφήβων να αποδείξουν ότι μπορούν να τα καταφέρουν με οποιοδήποτε τίμημα. Η νίκη σε οποιασδήποτε μορφής δοκιμασία, ενισχύει την αυτοεκτίμηση, κάνει τους νέους αποδεκτούς από τους συνομηλίκους κάτι που σε αυτήν την ηλικία είναι πολύ σημαντικό, δίνει αίσθηση ελέγχου και παντοδυναμίας στη ζωή τους».

Ποια όμως είναι τα άτομα που προβαίνουν σε τέτοιου είδους ενέργειες; Είναι το επόμενο ερώτημα που της θέτουμε «Αν επιχειρήσουμε μια σκιαγράφηση του προφίλ των νέων αυτών, πιθανά να δούμε άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση, με φτωχή επικοινωνία με τους γονείς και έλλειψη έκδηλης αγάπης και αποδοχής. Υπάρχει βέβαια πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μας το γεγονός ότι η εμπλοκή σε μια διαδικασία με «έπαθλο» την αυτοκτονία γίνεται ώστε να κερδίσει το πρόσωπο την προσοχή. Όποια και αν είναι η περίπτωση φαίνεται ότι ο δημιουργός του παιχνιδιού, ήξερε πολύ καλά την τέχνη της χειραγώγησης και ήξερε πολύ καλά- σύμφωνα με τις αναφορές- το είδος των παιδιών που μπορούν εύκολα να πέσουν θύματά του. Αναζητούσε ευαίσθητα συναισθηματικά παιδιά και διαθέσιμα για προσοχή. Αυτό που θα πρέπει να θυμούνται οι γονείς για να μην νιώσουν τα παιδιά τους την ανάγκη να εμπλακούν σε τέτοιου είδους προκλήσεις είναι η αγάπη, η αποδοχή, η ενημέρωση και η διαμόρφωση κλίματος υγιούς επικοινωνίας» καταλήγει.

ΤΙ ΛΕΕΙ Η ΔΙΩΞΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ

«Μπορεί να προκαλέσει σοβαρές σωματικές βλάβες»

Λίγες ημέρες πριν καταγραφεί το περιστατικό (άγνωστο αν εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο ωστόσο) στην Κατερίνη η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της ΕΛ.ΑΣ. ενημέρωνε τους πολίτες σχετικά με την «Μπλε Φάλαινα» που τόνιζε ότι «πρόκειται για φαινόμενο που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές σωματικές βλάβες στους συμμετέχοντες που δέχονται να λάβουν μέρος στις δοκιμασίες.

Η συγκεκριμένη σειρά δοκιμασιών - πρόκληση φέρεται να λαμβάνει χώρα μέσω ιστοτόπων κοινωνικής δικτύωσης (social media), όπου κυρίως έφηβοι καλούνται να συμμετάσχουν σε ένα ιδιότυπο παιχνίδι διάρκειας πενήντα (50) ημερών. Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού λαμβάνουν οδηγίες από άγνωστο άτομο, που έχει χρηστεί «επικεφαλής», προκειμένου να ολοκληρώσουν με επιτυχία μια σειρά άκρως επικίνδυνων για την υγεία τους και τη σωματική τους ακεραιότητα δοκιμασιών (λ.χ. αυτοτραυματισμός, παρακολούθηση ταινιών τρόμου, αναρρίχηση σε ψηλά κτίρια).

Οι Αρχές επιβολής του νόμου άλλων χωρών έχουν εκδώσει ειδοποιήσεις προς γονείς και παιδιά, ενώ πολυάριθμα είναι και τα σχετικά δημοσιεύματα από Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης του εξωτερικού, που αναφέρουν πως το φαινόμενο λαμβάνει μεγάλες διαστάσεις και έχει εξαπλωθεί πιθανόν ως αυτοδιαδιδόμενη φάρσα (hoax)».

Η ανακοίνωση καταλήγει ως εξής «εάν κάποιος γονέας υποπτευθεί πως το παιδί του σχεδιάζει να προβεί στη δοκιμασία - πρόκληση «Μπλε Φάλαινα» ή σε παρόμοια, ή όποιος πολίτης γνωρίζει σχετικές πληροφορίες γι’ αυτό, καλείται να επικοινωνήσει άμεσα με τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, με τους ακόλουθους τρόπους:

Τηλεφωνικά: 11188

Στέλνοντας e-mail στο: ccu@cybercrimeunit.gov.gr

Μέσω της εφαρμογής (application) για έξυπνα τηλέφωνα (smart phones): CYBERΚΙ D

Μέσω twitter : @ CyberAlertGR».

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ

Προσοχή από τους γονείς

Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας εφιστά την προσοχή γονιών, παιδιών και εκπαιδευτικών για την εμφάνιση το τελευταίο χρονικό διάστημα επικίνδυνων διαδικτυακών παιχνιδιών. Μάλιστα με χθεσινή ανακοίνωσή του τονίζει μεταξύ άλλων πως «Σε ένα από τα πλέον επικίνδυνα παιχνίδια με την ονομασία «Μπλε Φάλαινα» διαδικτυακές ομάδες δραστηριοποιούνται σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και προσελκύουν παιδιά στην εφηβεία εκμεταλλευόμενες τις ιδιαιτερότητες αυτής της ηλικιακής φάσης» και αφού αναφέρει όλα όσα συμβαίνουν στο εξωτερικό φτάνει στην Ελλάδα σημειώνοντας «Στην Ελλάδα τις τελευταίες μέρες υπάρχουν καταγγελίες στην αστυνομία για συγκεκριμένα κρούσματα τα οποία είναι υπό διερεύνηση. Αναφορές και για άλλα κρούσματα αποκαλύπτονται μέσα από δημοσιεύματα μέσων μαζικής ενημέρωσης χωρίς όμως να έχουν επιβεβαιωθεί ή να έχουν καταγγελθεί στην αστυνομία. Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας συστήνει στους γονείς να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, να κρατούν τις γέφυρες επικοινωνίας με τα παιδιά τους ανοιχτές, να ενδιαφέρονται και να επιβλέπουν διακριτικά τις διαδικτυακές τους δραστηριότητες και να τα ενημερώσουν για την επικινδυνότητα τέτοιων «παιχνιδιών» προσέχοντας να μην εξάρουν την αυξημένη λόγω ηλικίας περιέργειά τους. Είναι επίσης πολύ σημαντικό, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε να είμαστε σε επαγρύπνηση, να διατηρούμε χαμηλούς τόνους για το συγκεκριμένο θέμα καθώς η περιέργεια των παιδιών μπορεί να επιφέρει πρόσθετα προβλήματα. Εάν κάποιος γονέας υποπτευθεί πως το παιδί του σχεδιάζει να προβεί στη δοκιμασία-πρόκληση «Μπλε Φάλαινα» ή σε παρόμοια, ή όποιος πολίτης γνωρίζει σχετικές πληροφορίες γι' αυτό, καλείται να επικοινωνήσει άμεσα με τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος».

Του Κώστα Γκιάστα