Από τον Χαράλαμπο Βόγια

Με την ευκαιρία του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897, χρησιμοποιείται, για πρώτη φορά, στην παγκόσμια ιστορία η νέα εφεύρεση της εποχής, η κινηματογραφική κάμερα, για να παρουσιάσει σκηνές πολέμου. Η πρώτη κινηματογραφική ταινία γυρίστηκε μόλις δύο χρόνια πριν, το 1895, από τους αδελφούς Lumiere. Το 1896 η εφεύρεση αυτή γίνεται εργαλείο του μάγου του κινηματογράφου Georges Méliès, ο οποίος 1896 γυρίζει πάνω από 60 ταινίες. Στα τέλη Απριλίου του 1897 ή στις αρχές Μαΐου του 1897, ο Méliès γυρίζει στο νέο του στούντιο (εγκαινιάστηκε στης 22.3.1897, στο Montreuil-Sous-Bois, έξω από το Παρίσι), την πρώτη, στην ιστορία, σκηνοθετημένη πολεμική ταινία, μία από τις 7 ταινίες, που κατά τη γνώμη μου, γύρισε ο Melies, για τον πόλεμου του 1897. Η εγγονή του Madeleine Malthete - Melies αναφέρει, στη βιογραφία του παππού της, ότι τα έργα για τον ελληνοτουρκικό πόλεμο ήταν τα πρώτα του έργα, που γυρίστηκαν σε στούντιο, κάνοντάς τα γνωστά παγκοσμίως ως πρώτα τέτοια έργα. Η πρώτη στην ιστορία πολεμική κινηματογραφική ταινία, από τον GeorgeMelies (τέλη Μαρτίου 1897) πιθανόν να είναι το έργο «Episodes deguerre» (1897).

Στη Θεσσαλία και γενικώς στην Ελλάδα χρησιμοποιείται, για πρώτη φορά, κινηματογραφική κάμερα στον πόλεμο. Αυτό γίνεται πραγματικότητα από έναν άλλον πρωτοπόρο του κινηματογράφου, τον γνωστό τότε καλλιτέχνη-ζωγράφο και πολεμικό ανταποκριτή, Frederic Villiers, που έρχεται στον Βόλο στις 24 Απριλίου 1897 με μία κινηματογραφική κάμερα, και γυρίζει «επί τόπου» πολεμικές σκηνές. Επειδή οι μάχες του πολέμου διεξάγονταν στη Θεσσαλία, τα έργα του Frederic Villiers παρουσιάζουν, για πρώτη φορά, σε κινηματογραφική ταινία τη Θεσσαλία.

Ο Melies γύρισε την πρώτη, στην ιστορία, σκηνοθετημένη ταινία πολέμου και ο Villiers για πρώτη φορά έκανε λήψεις με κάμερα στον χώρο των μαχών και είναι ο πρώτος καμεραμάν- ρεπόρτερ, με δράση σε πεδίο μάχης, με αποτέλεσμα ο πόλεμος αυτός να είναι ο πρώτος, παγκοσμίως, πόλεμος που κινηματογραφήθηκε. Αυτό έγινε παράλληλα και από τους δύο δημιουργούς, με τον έναν να γυρίζει της πρώτες σκηνοθετημένες πολεμικές ταινίες στο στούντιό του, στη Γαλλία και ο άλλος να γυρίζει πρώτες αληθινές εικόνες από τη μάχη του Βελεστίνου.

Αυτό που κάνει τα γυρίσματα του ελληνοτουρκικού πολέμου, από τους Melies και Villiers διπλά ενδιαφέροντα είναι το γεγονός ότι αυτή ήταν η πρώτη προσπάθεια που χαλκεύεται ο πόλεμος σε μία ταινία, στα έργα και των δύο. Και στους δύο μπορούμε να καταλογίσουμε σημαντικές πρωτοτυπίες της ιστορίας του κινηματογράφου και άλλες παγκόσμιες πρωτοτυπίες, που εμφανίστηκαν κατά το διάστημα του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897 και είναι οι ακόλουθες:

Πρώτη, στην ιστορία, σκηνοθετημένη κινηματογραφική πολεμική ταινία από τον George Melies, τέλος Μαρτίου 1897, «Episodes deguerre» (1897), που ήταν το πρώτο του έργο, που γυρίστηκε σε στούντιο.

Ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897 είναι ο πρώτος, παγκοσμίως, πόλεμος που κινηματογραφήθηκε.

Πρώτη, στην ιστορία, κινηματογραφική αναπαράσταση προσφάτων ειδησεογραφικών γεγονότων από τον GeorgeMelies, τέλος Μαρτίου 1897, «Episodesdeguerre» (1897).

Frederic Villiers, ο πρώτος , στην ιστορία, πολεμικός κάμεραμαν-ρεπόρτερ στη μάχη του Βελεστίνου, 30 Απριλίου-6 Μαΐου 1897.

Πρώτες, στην ιστορία, λήψεις με κάμερα, από τον Frederic Villiers, κινηματογραφικών σκηνών μιας ελληνικής πόλης, του Βόλου, της Θεσσαλίας και γενικώς της Ελλάδας.

Πρώτες, στην ιστορία, λήψεις με κάμερα, από τον Frederic Villiers, πολεμικών συγκρούσεων σε πεδίο μάχης, στο Βελεστίνο.

Πρώτο, στην ιστορία, πολεμικό ντοκιμαντέρ του Frederic Villiers, 30 Απριλίου-6 Μαΐου 1897.

Πρώτα, , στην ιστορία, ειδικά εφέ, σε κινηματογραφική ταινία, από τον George Melies, στις αρχές Μαΐου 1897 («La Prisede Tournavosparles Troupesdu Sultan» 1897).

Πρώτη, στην ιστορία του κινηματογράφου, παρουσίαση μιας ναυμαχίας.

Η μεγαλύτερη σε μέγεθος παρουσία του διεθνούς Τύπου στη Θεσσαλία.

Πρώτες, παγκοσμίως, γυναίκες πολεμικές ανταποκρίτριες.

Πρώτο, στην ιστορία, φωτογραφικό πρακτορείο των αδελφών Underwood & Underwood.

Πρώτη, στην ιστορία, χρήση ποδηλάτου σε πολεμικές συγκρούσεις.

Πρώτη, στην ιστορία, χρησιμοποίηση στην Ελλάδα πλωτών νοσοκομείων.

Πρώτη στην παγκόσμια ιστορία χρήση πλωτού νοσοκομείου με εγκατεστημένο εκεί χειρουργείο.

Πρώτο, στην ιστορία, θεατρικό έργο στο «Broadway» της Νέας Υόρκης με θέμα τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897.

Πρώτη, στην ιστορία, χρήση μηχανημάτων ακτινογραφίας σε πολεμική σύρραξη.

Πρώτες, στην ιστορία, επώνυμες τραυματίες γυναίκες-στρατιώτες πολέμου οι οποίες θεραπεύθηκαν στα πολεμικά νοσοκομεία.

Δημιουργία του Σώματος των Αδελφών Νοσοκόμων του ελληνικού στρατού.

Πρώτος, στην ιστορία, σύγχρονος πόλεμος τον οποίο διεξήγαγε το νεοσύστατο ελληνικό κράτος μετά την επανάσταση του ΄21.

*Απόσπασμα από το υπό εκτύπωση βιβλίο μου «Οι Κινηματογραφικές, Υγειονομικές και άλλες Πρωτοτυπίες του Ελληνοτουρκικού Πολέμου του 1897»