Αμέσως άρχισαν τα σενάρια και οι εικοτολογίες, όπως ότι επρόκειτο για έκρηξη σε λατομείο, καταστροφή πυρομαχικών σε στρατόπεδο-αποθήκη του Συκουρίου κ.ο.κ.

Εκείνο ωστόσο που είχε συμβεί είναι απλά η ανάπτυξη υπερηχητικής ταχύτητας από αεροσκάφος της Πολεμικής Αεροπορίας. Ασφαλείς πληροφορίες της «Ε», μιλούν για μαχητικό που έσπασε το φράγμα του ήχου.

Συμβαίνει αυτό σε περίπτωση δοκιμών, όπως χθες. Το πεδίο δοκιμών εκτείνεται από το ύψος του αεροδρομίου της Τανάγρας έως αυτό της Λάρισας. Ωστόσο ο κρότος από το σπάσιμο του φράγματος του ήχου, δεν σημαίνει κατ΄ανάγκη ότι το αεροσκάφος πετούσε κοντά στη Λάρισα.

Αυτό έχει να κάνει με την κατεύθυνση του μαχητικού, αλλά και τις μετεωρολογικές συνθήκες που επικρατούν στα ύψη πτήσης των αεροσκαφών. Το συγκεκριμένο αεροσκάφος μετείχε σε προκαθορισμένη δοκιμή και πετούσε περίπου στα 50.000 πόδια (πάνω δηλαδή από τα 15.000 μέτρα). Το ότι έγινε αντιληπτό το σπάσιμο του ήχου στην περιοχή της Λάρισας, δεν συνεπάγεται ότι το μαχητικό υπερίπτατο της πόλης. Συνήθως συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Οι πληροφορίες μας θέλουν το μαχητικό να πετούσε νότια της Λάρισας και τη στιγμή εκείνη να εκτελούσε στροφή. Η φορά του αεροσκάφους ήταν λοιπόν εκείνη που καθόρισε το πού θα ακουστεί το σπάσιμο του φράγματος του ήχου.

Τι εννοούμε όμως όταν αναφερόμαστε σε σπάσιμο του φράγματος του ήχου; Τα επιστημονικά στοιχεία που αντλούμε από το διαδίκτυο, περιγράφουν ως εξής το φαινόμενο:

Η ταχύτητα του ήχου στους 20οC, είναι 343 m/sec ή 1.235 km/h. Δεν είναι γενικά σταθερή, καθώς επηρεάζεται από την πίεση και τη θερμοκρασία του αέρα. Όταν ένα αεροσκάφος πλησιάσει την ταχύτητα του ήχου και την ξεπεράσει, τότε λέμε ότι έσπασε το φράγμα του ήχου. Όταν μιλάμε για την  ταχύτητα του αεροσκάφους, χρησιμοποιούμε σαν μέτρο σύγκρισης τον όρο Μαχ (Mach), όπου γενικά είναι ο λόγος της ταχύτητας ενός αντικειμένου προς την τοπική ταχύτητα μετάδοσης του ήχου. Πρακτικά, 1 Ma = 1.225 km/h ή 761,2 mph (=μίλια ανά ώρα).

Στη συγκεκριμένη δηλαδή περίπτωση το φράγμα έσπασε και ακούστηκε ο ήχος, όταν το μαχητικό ξεπέρασε αυτή την ταχύτητα στο πλαίσιο της δοκιμής. Γενικά, καθώς ένα αεροσκάφος διέρχεται μέσω του αέρα, δημιουργείται μπρος και πίσω από αυτό μια σειρά από κύματα πίεσης. Αυτά τα κύματα ταξιδεύουν με την ταχύτητα του ήχου και καθώς η ταχύτητα του αεροσκάφους αυξάνεται, τα κύματα αναγκάζονται να συμπιεστούν, καθώς δεν μπορούν να κάνουν κάτι άλλο. Τελικά συγχωνεύονται σε ένα κύμα, το οποίο ταξιδεύει με την ταχύτητα του ήχου - περίπου 760 μίλια/ώρα (1.225 χλμ/ώρα) με αποτέλεσμα ένας κώνος ατμού να δημιουργείται πίσω από το αεροσκάφος, καθώς συμπυκνώνεται το νερό της ατμόσφαιρας.

Όταν το αεροσκάφος πλησιάσει την ταχύτητα του ήχου, αυξάνεται η αεροδυναμική αντίσταση με αποτέλεσμα τη δημιουργία ισχυρής ταλάντωσης στη φορά της ταχύτητας. Έτσι τα κύματα του ήχου που εκπέμπει το αεροπλάνο δεν μπορούν να ξεπεράσουν το αεροπλάνο κι επομένως συσσωρεύονται στο πίσω μέρος του σε μορφή κώνου! Το φαινόμενο αυτό, δηλαδή η συμπύκνωση του νερού γύρω από το αεροσκάφος σε μορφή κώνου, πραγματοποιείται λίγο πριν αυτό ξεπεράσει την ταχύτητα του ήχου. Δηλαδή πριν σπάσει το φράγμα του ήχου και όχι εκείνη τη στιγμή όπως συνηθίζεται να λέγεται. Επίσης, η στιγμή αυτή (δηλαδή όταν σπάει το φράγμα του ήχου) συνοδεύεται από μια "ηχητική έκρηξη" (sonic boom) την οποία ακούει κάποιος που παρατηρεί το φαινόμενο αυτό. Το συμπέρασμά μας λοιπόν είναι ότι: όταν το αεροσκάφος πλησιάζει την ταχύτητα του ήχου, έχουμε συμπύκνωση νερού στο πίσω του μέρος και τη στιγμή που την ξεπερνάει, έχουμε ηχητική έκρηξη.

ΑΕΡΟΣΚΑΦΟΣ ΚΑΙ ΜΑΣΤΙΓΙΟ

Το 1947 το «Μπελ 1» ήταν το πρώτο αεροσκάφος που έσπασε το φράγμα του ήχου, με πιλότο τον Τσακ Γίγκερ. Η μεγαλύτερη ταχύτητα με την οποία έχει ταξιδέψει ποτέ άνθρωπος ήταν στην επανείσοδο του «Απόλλων 10» στην ατμόσφαιρα το 1969. Η ταχύτητα που καταγράφηκε ήταν 39.897 χλμ/ώρα...

* Αξίζει να σημειώσουμε εδώ ότι ο ήχος που κάνει όταν πλαταγιάζουμε ένα μαστίγιο, δεν οφείλεται στην επαφή δύο τμημάτων του μαστιγίου, αλλά επειδή η ταχύτητα στην κίνησή του σπάει τοπικά εκείνη του ήχου.

Όταν κατασκευάστηκαν οι πρώτες φωτογραφικές μηχανές υψηλής ταχύτητας έγινε κατανοητό ότι η στράκα του μαστιγίου είναι στην πραγματικότητα μια μικρή ηχητική έκρηξη και όχι απλώς ο ήχος από το δέρμα που χτυπάει στο χερούλι.