Η κρίση ανάγκασε πολλούς επιχειρηματίες να βάλουν λουκέτο στα φυσικά τους καταστήματα και να στραφούν προς τη δημιουργία e-shop. Βέβαια, επίσης πολλοί είναι και εκείνοι που διατηρούν και τα φυσικά τους καταστήματα και προσαρμοζόμενοι στις νέες συνθήκες δημιούργησαν και ηλεκτρονικά καταστήματα, προκειμένου να προωθήσουν με καλύτερο τρόπο τα προϊόντα τους.
Αυτή είναι η μία πλευρά, η καλή θα έλεγε κανείς, αφού δόθηκε η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να είναι ευέλικτες και να αποκτήσουν πελατεία που δεν προέρχεται μονάχα από τον τόπο όπου διατηρούν το καταστήματά τους, αλλά απ΄ όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Υπάρχει όμως και η κακή πλευρά, εκείνη του παράνομου εμπορίου. Πολλοί βρήκαν ευκαιρία να εκμεταλλευτούν το χάος του διαδικτύου και δημιούργησαν «επιχειρήσεις» μέσω facebook πουλώντας προϊόντα χωρίς φυσικά να κόβουν τα νόμιμα παραστατικά ή να αποδίδουν ΦΠΑ στο κράτος.
Το facebook κατακλύζεται από τέτοιους επαγγελματίες που πωλούν προϊόντα ή διαθέτουν υπηρεσίες παράνομα. Κομμώτριες που αναλαμβάνουν χτενίσματα σε σπίτια, αισθητικοί που προσφέρουν υπηρεσίες (μακιγιάζ, νύχια, μασάζ) σε πολύ χαμηλές τιμές, φύλαξη παιδιών, καθαρισμούς σπιτιών, «διακοσμητές» που προσφέρουν στολισμούς εκκλησιών και κέντρων δεξιώσεων, catering για μπουφέδες πάρτι και γάμων, ελαιοχρωματιστές, παραγωγοί μελιού ή οπωροκηπευτικών που διαθέτουν τα προϊόντα τους μέσω facebook «στόμα με στόμα» και η λίστα είναι ατελείωτη. Φυσικά για απόδειξη ούτε λόγος και έτσι η φοροδιαφυγή καλά κρατεί. Δικαίως λοιπόν διαμαρτύρονται πολλοί καταστηματάρχες που βλέπουν να πλήττονται από τις συναλλαγές που κάνουν πλέον οι καταναλωτές μέσω διαδικτύου, καθώς εκείνοι είναι αντιμέτωποι με τις φορολογικές τους υποχρεώσεις και τα έξοδα λειτουργίας του καταστήματός τους, ενώ εκείνοι που έχουν στραφεί στην προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν έσοδα χωρίς έξοδα και οι πελάτες τους ικανοποιούνται με το γεγονός ότι αγοράζουν φθηνότερα.
Δυστυχώς όμως απ’ ό,τι φαίνεται πρόκειται για ένα φαινόμενο που δεν πρόκειται να αντιμετωπιστεί εύκολα καθώς δεν υπάρχουν οι κατάλληλοι μηχανισμοί. Η πρόκληση συνίσταται στη μη παρακώλυση των επιχειρήσεων και των καταναλωτών, οι οποίοι θα πρέπει να είναι σε θέση να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται από την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου και στην ταυτόχρονη διασφάλιση της αποτελεσματικής είσπραξης των φόρων, στον εντοπισμό της απάτης και φοροαποφυγής, προκειμένου να διασφαλισθούν τα φορολογικά έσοδα αλλά και να αποφευχθεί η δημιουργία συνθηκών αθέμιτου ανταγωνισμού στην αγορά. Οι ισχύοντες φορολογικοί κανόνες έχουν σχεδιασθεί για το «παραδοσιακό» εμπόριο, όπου η φυσική παρουσία μπορεί να αναγνωρισθεί και να ελεγχθεί. Στην ψηφιακή οικονομία, ωστόσο, εξαιτίας των ειδικών χαρακτηριστικών της, είναι εξαιρετικά δύσκολη η εφαρμογή των υφιστάμενων φορολογικών κανόνων. Τα ειδικά χαρακτηριστικά της ψηφιακής οικονομίας απορρέουν από το γεγονός ότι οι συναλλαγές πραγματοποιούνται στον «εικονικό» κόσμο του διαδικτύου, χωρίς την ανάγκη φυσικής εγκατάστασης της επιχείρησης, όπου είναι δύσκολη η αναγνώριση της ταυτότητας της επιχείρησης που προσφέρει το αγαθό ή την υπηρεσία, όπως και ο προσδιορισμός του τόπου εγκατάστασης του καταναλωτή, αλλά και ο προσδιορισμός του ύψους των πωλήσεων.
Μόλις την περασμένη άνοιξη ανακοινώθηκε από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ότι εκπονεί σχέδιο απόβασης στο διαδίκτυο και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, όπως το Facebook, το Instagram και το Twitter.
Της Νατάσας Πολυγένη
