Του Γιώργου Νούλη

Ακόμη τρεις ώρες θα επεκταθεί από την ερχόμενη Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου το ωράριο στο Κτηματολογικό Γραφείο Λάρισας. Στο εξής και μέχρι τις 31 Οκτωβρίου, όπότε θα λήξει η διαδικασία υποβολής των δηλώσεων το Γραφείο θα λειτουργεί σε 12ωρη βάση και το κοινό θα εξυπηρετείται από τις 8 το πρωί έως τις 8 το βράδυ. Συνεπώς σήμερα είναι η τελευταία ημέρα που θα λειτουργεί μέχρι τις 5 το απόγευμα. Να σημειώσουμε επίσης πως από το άλλο Σάββατο 13 Σεπτεμβρίου και κάθε Σάββατο μέχρι το πέρας της διαδικασίας οι δημότες της Λάρισας μπορούν να εξυπηρετηθούν στο Κτηματολογικό Γραφείο από τις 8.30 το πρωί έως τις 3.30 το μεσημέρι.

Τόσο η διεύρυνση του ωραρίου όσο και η παράταση κατά ένα μήνα, εντάσσονται στα μέτρα αποσυμφόρησης των Γραφείων για αυτό είναι αυτονόητο όσοι ακόμη δεν έχουν καταθέσει τις δηλώσεις ιδιοκτησίας δεν ωφελεί ούτε να προσέρχονται στο Κτηματολογικό Γραφείο τις πολύ πρωινές ώρες, πριν αυτά ανοίξουν, ούτε την τελευταία στιγμή με το κλείσιμο του ωραρίου. Και αν κάποιοι θέλουν να εξυπηρετηθούν από τους πρώτους, προσερχόμενοι από το ξημέρωμα, έχει καλώς αλλά αν έρθουν μισή ώρα πριν τις 8 πιθανόν να μην εξυπηρετηθούν αν έχουν προηγηθεί αρκετοί. Θεωρείται άλλωστε δεδομένο ότι οι αρμόδιοι υπάλληλοι του Κτηματολογικού Γραφείου Λάρισας να μη δίνουν αριθμούς προτεραιότητας στο κλείσιμο το ωραρίου, γιατί σε μια τέτοια περίπτωση θα… ξημερωθούν όλοι!

Επίσης να έχετε υπόψη σας ότι πιθανότατα να μην υπάρξει άλλη παράταση και μετά την παρέλευση της 31ης Οκτωβρίου, θα «πέσουν» πρόστιμα φωτιά της τάξης των 1.500 ευρώ για όσους «ξεχάσουν» να δηλώσουν τα ακίνητά τους. Όσον αφορά στην… κίνηση, να επισημάνουμε πως η ροή του κόσμου είναι ομαλή και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Η εξυπηρέτηση είναι γρήγορη και η διαδικασία αποπερατώνεται χωρίς ταλαιπωρία.

Αυτό ας προβληματίσει κάποιους, με την έννοια ότι η παράταση μπορεί να επέτεινε την αναβλητικότητα και να αφήνουν την υποχρέωσή τους για αργότερα!

 Σχετικά με κάποια θέματα που εντοπίζονται κατά τη σύνταξη των δηλώσεων από τους νομικούς του Γραφείου, αξίζει να διευκρινιστούν και τα ακόλουθα (τα παραθέτουμε υπό μορφή ερωτοαπαντήσεων): να :

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΜΕΤΑΓΡΑΦΗΣ

* Αν κάποιος, ο οποίος γνωρίζει τα στοιχεία μεταγραφής του τίτλου του, αλλά δεν έχει διαθέσιμο ένα αντίγραφο του πιστοποιητικού μεταγραφής να προσκομίσει, μπορεί να τα αναγράψει στα αντίστοιχα πεδία;

- Η προσκόμιση του πιστοποιητικού μεταγραφής, από το οποίο προκύπτουν ο τόμος, ο αριθμός και η ημερομηνία μεταγραφής του τίτλου δεν είναι υποχρεωτική. Όμως όταν ο πολίτης προβαίνει στη συμπλήρωση των πεδίων αυτών πρέπει να είναι βέβαιος για τα στοιχεία αυτά, τα οποία πρέπει να επισημανθεί ότι δεν περιέχονται στο κείμενο του συμβολαίου. Σε κάθε περίπτωση είναι χρήσιμο να προσκομίζεται και πιστοποιητικό μεταγραφής, το οποίο άλλωστε περιέχει και την αιτία της μεταγραφής, σημαντικό νομικό γεγονός για την απόδοση του ορθού δικαιώματος ( π.χ. για την μεταγραφή της σύστασης και ως διανομής, της γονικής παροχής και ως παρακράτησης επικαρπίας κα)

ΚΑΘΕΤΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

* Ως επιφάνεια κάθετης ιδιοκτησίας δηλώνεται η επιφάνεια του κτίσματος που βρίσκεται επί αυτής. Αυτό όμως προϋποθέτει ότι το κτίσμα στην κάθετη ιδιοκτησία πρέπει να προκύπτει από το συμβόλαιο. Αν όμως δεν φαίνεται στο συμβόλαιο το κτίσμα (επειδή, λόγου χάρη, δεν έχει ακόμη ανεγερθεί ή δεν είχε ανεγερθεί όταν συντάχτηκε ο τίτλος) δεν γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες από πού θα πληροφορηθούν τα τετραγωνικά μέτρα του κτίσματος. Μια απάντηση θα μπορούσε να είναι από την άδεια οικοδομήσεως. Τι πρέπει να κάνει κανείς στην περίπτωση κατά την οποία η επιφάνεια του κτίσματος της κάθετης ιδιοκτησίας που αναφέρεται στον τίτλο έχει εν τω μεταξύ αλλάξει. Θα εμφανιστεί στο Κτηματολόγιο η αναγραφόμενη στον τίτλο επιφάνεια ή πραγματική;

- Κάθετη ιδιοκτησία εννοούμε το κτίσμα που υπάρχει ή πρόκειται να κτισθεί σε τμήμα του οικοπέδου που κατ΄ αποκλειστική χρήση θα ανήκει στον ιδιοκτήτη του κτίσματος. Συνήθης περίπτωση είναι όταν συστήνονται οι κάθετες ιδιοκτησίες να μην έχει κτισθεί κτίσμα, οπότε η σύσταση καθέτων ιδιοκτησιών να μνημονεύει μόνο τα τμήματα οικοπέδου η δε επιφάνεια της καθέτου ιδιοκτησίας (κτίσματος) να μην προκύπτει από τον τίτλο, στον οποίο φαίνονται μόνο τα τμήματα οικοπέδων επί των οποίων θα κτισθούν οι κάθετες ιδιοκτησίες. Στη περίπτωση αυτή όταν γνωρίζουμε την επιφάνεια του κτίσματος, η οποία όμως δεν αναφέρεται στο τίτλο, δεν υπάρχει λόγος να διορθωθεί ο τίτλος, απλά αναγράφουμε την επιφάνεια στο σχετικό πεδίο με τη σημείωση στις παρατηρήσεις ότι η επιφάνεια προκύπτει από την οικοδομική άδεια, την οποία όμως δεν χρειάζεται να συνυποβάλλουμε.

ΟΜΟΡΕΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΕΣ

* Τι γίνεται στην περίπτωση όπου υπάρχουν δύο ή περισσότερα γεωτεμάχια (οικόπεδα ή αγροτεμάχια) που έχουν αγοραστεί διαδοχικά από τον ίδιο ιδιοκτήτη με χωριστά συμβόλαια; Αυτά τα γεωτεμάχια χάνουν την αυτοτέλειά τους και γίνονται μία ιδιοκτησία (ένα γεωτεμάχιο) ή θεωρούνται δύο ιδιοκτησίες;  

- Τα όμορα αγροτεμάχια ή οικόπεδα που ανήκουν στον ίδιο ιδιοκτήτη αλλά έχουν αγοραστεί με διαφορετικούς τίτλους ή με τον ίδιο τίτλο αλλά περιγράφονται ως ξεχωριστά ακίνητα, παρά ότι γεωμετρικά αποτελούν ένα ενιαίο ακίνητο δεν λογίζονται ως ένα δικαίωμα με συνέπεια να πρέπει να καταβληθεί για κάθε όμορο ακίνητο αντίστοιχο τέλος. Για να καταβληθεί τέλος που αντιστοιχεί σε ένα δικαίωμα θα πρέπει ο ιδιοκτήτης να προβεί σε συμβολαιογραφική πράξη συνένωσης των αγρών ή οικοπέδων, έστω και μη μεταγραμμένη.

ΒΟΗΘΗΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ

Σχετικά με τους βοηθητικούς χώρους να επισημάνουμε τα εξής: Οι βοηθητικοί χώροι (αποθήκη, γκαράζ) δηλώνονται με τρεις τρόπους, (εκ των οποίων, στις δύο περιπτώσεις, δεν οφείλεται πάγιο τέλος και στη μία περίπτωση οφείλεται) αναλόγως του αν είναι: αυτοτελείς ιδιοκτησίες με δικά τους χιλιοστά (τέλος 20 ευρώ), είναι παραρτήματα άλλων οριζοντίων ιδιοκτησιών (δεν οφείλεται τέλος), ευρίσκονται μέσα σε ένα κτίσμα επί του οποίου δεν έχει συσταθεί οριζόντιος ή κάθετη ιδιοκτησία (δεν οφείλεται τέλος). Διευκρινιστικά, εφόσον το οικόπεδο έχει υπαχθεί στο θεσμό της οροφοκτησίας:

* Όταν στο τίτλο αποδίδεται ποσοστό συνιδιοκτησίας στους βοηθητικούς χώρους τότε αποτελούν οριζόντια ιδιοκτησία και υποβάλλεται ξεχωριστή δήλωση και καταβάλλεται τέλος € 20 για κάθε βοηθητικό χώρο.  

* Όταν στο τίτλο δεν αποδίδεται ποσοστό συνιδιοκτησίας στους βοηθητικούς χώρους τότε συμπληρώνεται η δήλωση για το διαμέρισμα και στο ίδιο έντυπο σημειώνονται τα στοιχεία των βοηθητικών χώρων. Εφόσον στο οικόπεδο δεν έχει υπαχθεί στο θεσμό της οροφοκτησίας, στην περίπτωση αυτή σημειώνονται στη θέση «ΚΤΙΡΙΑ» τα κτίσματα του οικοπέδου, δεν χρειάζεται δε να μνημονεύονται ειδικότερα οι βοηθητικοί χώροι σε άλλα πεδία καθώς εμπεριέχονται στην επιφάνεια των κτιρίων και δεν έχουν αυτοτέλεια.

ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΣΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ

Τι γίνεται στην περίπτωση που υπάρχουν σφάλματα στα συμβολαιογραφικά έγγραφα;

- Αν υπάρχει σφάλμα στο συμβολαιογραφικό έγγραφο ο πολίτης πρέπει πρώτα να διορθώσει με συμβολαιογραφική πράξη το συγκεκριμένο σφάλμα και μετά να προβεί στη δήλωση στο Κτηματολόγιο καθώς ως ενεργοί τίτλοι θεωρούνται οι συμβολαιογραφικοί τίτλοι η δε καταγραφή των δικαιωμάτων που ελέγχεται με την υποβολή της δήλωσης δεν μπορεί να αποκλίνει από το περιεχόμενο των συμβολαιογραφικών εγγράφων.

ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΟΥ «ΑΕΡΑ»

Το δικαίωμα «υψούν» δηλώνεται όταν υπάρχει συστημένη οριζόντια ιδιοκτησία και ανήκει σε αυτό ποσοστό αδιαιρέτως σε όλο το οικόπεδο. Όταν το ποσοστό εξ αδιαιρέτου στον «αέρα» παρακρατήθηκε από τον οικοπεδούχο στο εργολαβικό και δεν συστήθηκε οριζόντια ιδιοκτησία ειδικώς γι’ αυτό, αλλά μόνο στην υπόλοιπη οικοδομή, θα θεωρηθεί ότι συστήθηκε οριζόντια ιδιοκτησία και για τον «αέρα»;

 - To δικαίωμα ανεγέρσεως μελλοντικού ορόφου («δικαίωμα υψούν»), στον οποίο αναλογεί ποσοστό συγκυριότητας επί του οικοπέδου αποτελεί οριζόντια ιδιοκτησία, εφόσον στη σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας αποδίδεται συγκεκριμένο ποσοστό ιδιοκτησίας στο μελλοντικό αυτό όροφο, οπότε δηλώνεται ως οριζόντια ιδιοκτησία. Το δικαίωμα καθ ύψος επέκτασης της οικοδομής σε περίπτωση που αυξηθεί ο συντελεστής δόμησης δεν αποτελεί δικαίωμα και δεν υποβάλλεται δήλωση, εκτός αν έχει διατηρηθεί ποσοστό συνιδιοκτησίας για την περίπτωση αυτή. Το εργολαβικό αντάλλαγμα, ήτοι το ποσοστό συγκυριότητας επί του οικοπέδου που λαμβάνει ο εργολάβος βάσει του εργολαβικού προσυμφώνου (το οποίο αντιστοιχεί σε συγκεκριμένες οριζόντιες ιδιοκτησίες, οι οποίες δεν έχουν ακόμα πουληθεί) δηλώνεται από τους αρχικούς οικοπεδούχους σύμφωνα με το ποσοστό συγκυριότητας τους επί του οικοπέδου. Υπάρχει η δυνατότητα οι δηλώσεις αυτές για τις συγκεκριμένες ιδιοκτησίες (απούλητες ιδιοκτησίες) να υποβληθούν και επ΄ονόματι των οικοπεδούχων και κατά το ποσοστό τους στο οικόπεδο «πλαγιαστικώς» από τον εργολάβο αν οι οικοπεδούχοι αρνούνται να υποβάλλουν δηλώσεις για τα δικαιώματα αυτά.