Ήταν πραγματικά εντυπωσιακή η αύξηση των εκθετών καθώς ουσιαστικά διπλασιάστηκε ο χώρος των περιπτέρων. Είναι μια ένδειξη του δυναμισμού της Θεσσαλίας στον αγροτικό τομέα. Επιπλέον η απόφαση της παρούσας δημοτικής αρχής να συνεργαστεί με την HELEXPO έδωσε σημαντική ώθηση παρ’ όλο που οι εκθέτες γκρινιάζουν για το υψηλό κόστος συμμετοχής. Το αποτέλεσμα είναι σημαντικό καθώς δίνει τη δυνατότητα στους αγρότες της περιοχής να δουν ό,τι νέο υπάρχει σε εξοπλισμό ενώ βοηθά και τις επιχειρήσεις να συναντήσουν του πελάτες τους και να προωθήσουν τις πωλήσεις τους. Η έκθεση έδωσε την ευκαιρία να οργανωθούν εκδηλώσεις που έδωσαν επίσης σημαντικά στοιχεία στους ενδιαφερόμενους για ποικίλα θέματα όπως νέων καλλιεργειών, νέων τεχνικών καλλιέργειας κλπ. Παρ’ όλο που είχα σημειώσει να πάω σε κάποιες από αυτές δεν τα κατάφερα τελικά. Παρευρέθηκα μόνο σε δύο όπου μετείχα ως ομιλητής και για αυτές θα σας ενημερώσω.

Η εκδήλωση του Προγράμματος Ελληνικού Σίτου MISKO είχε ως κύριο αντικείμενο την παρουσίαση του νέου ιστότοπου (site) του προγράμματος. Οι δύο εισαγωγικές ομιλίες από τον Κώστα Θεοχαρίδη υπευθύνου αγορών σίτου της ΜΙΣΚΟ και τον υπογράφοντα, αναφέρθηκαν στους στόχους του προγράμματος. Έγινε σαφές ότι η MISKO δεν ενδιαφέρεται απλώς να προμηθευτεί σπόρους με τα επιθυμητά χαρακτηριστικά για τα υψηλής ποιότητας ζυμαρικά της αλλά επιδιώκει οι σπόροι αυτοί να έχουν παραχθεί με μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον και να έχουν δώσει ένα ικανοποιητικό εισόδημα στους συνεργαζόμενους αγρότες που αποτελούν την παραγωγική της βάση. Για να το πετύχει αυτό δημιούργησε το Πρόγραμμα Ελληνικού Σίτου που με μια σειρά δράσεις προώθησε ιδέες για καλλιεργητικές πρακτικές που μπορούν να βοηθήσουν τους συνεργαζόμενους με συμβολαιακή γεωργία αγρότες αλλά και γενικότερα να ανταποκριθούν. Προς αυτή την κατεύθυνση έγιναν δράσεις ενημέρωσης των αγροτών με ζωντανές ομιλίες αλλά και με σειρά δημοσιευμάτων σε αγροτικά έντυπα και εφημερίδες (όλα τα δημοσιεύματα θα βρίσκονται πλέον στο νέο διαδικτυακό τόπο http://miskoprogrammasitou.gr/ ) αλλά και δράσεις υποβοήθησης των αγροτών όπως η εισαγωγή του λογισμικού granoduronet που έχει μεταφραστεί στα Ελληνικά και έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία από 250 αγρότες, δημιουργία ενός πιλοτικού αγρού όπου συγκρίθηκαν οι προτεινόμενες από το πρόγραμμα πρακτικές με αυτές που συνήθως ακολουθούν οι αγρότες και με μια σειρά δράσεων συνεργασίας με τα Πανεπιστήμια της χώρας από τις οποίες προέκυψαν εργασίες από φοιτητές και μέλη του προσωπικού.

Με την ευκαιρία της εκδήλωσης στην Agrothessaly παρουσιάστηκαν κάποιες από τις δράσεις του προγράμματος στο πλαίσιο συνεργασίας με τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας. Παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα μιας πτυχιακής, μιας μεταπτυχιακής εργασίας και ενός μικρού ερευνητικού προγράμματος. Η πτυχιακή που έγινε στο ΤΕΙ Θεσσαλίας (τώρα πλέον Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας) ασχολήθηκε με την άρδευση του σκληρού σίτου και παρουσιάστηκε από τον επιβλέποντα κ. Καλφούντζο. Τα αποτελέσματα παρουσίασα σε προηγούμενο σημείωμα και δεν θα τα επαναλάβω. Η δεύτερη μεταπτυχιακή εργασία αναφέρθηκε σε εναλλακτικές μεθόδους καταπολέμησης εντόμων των αποθηκών και παρουσιάστηκε από την υποψήφια διδάκτορα του Π.Θ. κ Αγραφιώτου. Όπως είναι γνωστό κατά την αποθήκευση των σιτηρών αναπτύσσονται διάφορα έντομα που μπορεί να καταστρέψουν την παραγωγή μας. Μέχρι σήμερα οι αγρότες χρησιμοποιούν για την απεντόμωση κυρίως φωσφίνη, δηλαδή ένα αέριο δηλητήριο που εξοντώνει τα έντομα. Η φωσφίνη διατίθεται σε μορφή χαπιών τα οποία τοποθετούνται μέσα στη μάζα του αποθηκευμένου σιτηρού και το αέριο που εκλύεται κάνει την απεντόμωση. Παρ’ όλο που τα χάπια εξαερώνονται κάτι μένει ως υπόλειμμα που η βιομηχανία ζυμαρικών προφανώς δεν θέλει. Για αυτό τελευταία τα χάπια διατίθενται σε σακουλάκια που μετά τη δράση απομακρύνονται. Ατυχώς πολλοί αγρότες δεν κάνουν σωστά την εφαρμογή κάτι που δημιουργεί ανεπιθύμητα υπολείμματα στο σιτάρι. Η βιομηχανία ζυμαρικών που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη σε κάθε μορφής υπόλειμμα που μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στην υγεία των καταναλωτών μείωσε τα ανεκτά όρια του υπολείμματος φωσφίνης. Αυτό δημιούργησε την ανάγκη να αναζητηθούν εναλλακτικοί μέθοδοι απεντόμωσης. Η κ. Αγραφιώτου μελέτησε και παρουσίασε μια σειρά από αυτές όπως η χρήση ατμόσφαιρας αζώτου που δεν επιτρέπει την ανάπτυξη των εντόμων, χρήση χαμηλής θερμοκρασίας αποθήκευσης, χρήση υψηλής θερμοκρασίας για καταστροφή των μέσων αναπαραγωγής των εντόμων αλλά και χρήση αδρανών ουσιών όπως γης διατόμων και ζεόλιθου. Παρουσιάστηκε η δράση των μεθόδων αυτών στην καταπολέμηση των εντόμων αλλά και στη διάρκεια της δράσης. Το σημαντικό είναι ότι υπάρχουν εναλλακτικές μέθοδοι διαθέσιμοι για τους αγρότες αλλά και τους εμπόρους των σιτηρών που μπορούν να εφαρμοστούν και να κάνουν ακόμα πιο ασφαλή και υγιεινά τα ζυμαρικά που καταναλώνουμε.

Γράφει ο Φάνης Γέμτος*

* Ο Φάνης Γέμτος είναι γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας