Ο Π.Σ.Ε.Α.Α. ιδρύθηκε με πρωτοβουλία όλων των Τ.Ε.Φ.Α.Α. της Ελλάδος σε συνεργασία με επαγγελματίες και επιστήμονες αθλητισμού και άσκησης της χώρας.
Η εμπλοκή των Τ.Ε.Φ.Α.Α. στην ίδρυση του Π.Σ.Ε.Α.Α. και στην καθοδήγησή του στα πρώτα του βήματα δεν είναι απλά και μόνο το αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας τους για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των πτυχιούχων Τ.Ε.Φ.Α.Α. με την κατάθεση έγκυρων επιστημονικών θέσεων. Η εμπλοκή τους αναδεικνύει και κυρίως αποτυπώνει τον διαρκή ρόλο των Τ.Ε.Φ.Α.Α. στην ανάπτυξη επιστημονικών και επαγγελματικών ικανοτήτων στον χώρο του αθλητισμού και της άσκησης, μέσα από τη σύγχρονη εκπαίδευση των φοιτητών και πτυχιούχων Τ.Ε.Φ.Α.Α. Η προσέγγιση αυτή επιτυγχάνεται με τα συνεχώς εξελισσόμενα και αναβαθμιζόμενα Προγράμματα Σπουδών σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο σπουδών, καθώς και στα προγράμματα διά βίου κατάρτισης, τα οποία απευθύνονται σε επαγγελματίες του αθλητισμού και της άσκησης. Οι ικανότητες που αναπτύσσονται με κατάλληλη εκπαίδευση και κατάρτιση είναι αυτές που πιστοποιούν την επάρκεια ενός επαγγελματία να προσφέρει τις απαραίτητες υπηρεσίες που ενισχύουν την υγεία και ασφάλεια των πολιτών, καθώς και τη σωστή ανάπτυξη των παιδιών. Προς την κατεύθυνση αυτή, η παρουσία των Τ.Ε.Φ.Α.Α. αποκτά ιδιαίτερη αξία και σημασία ενισχύοντας τη λειτουργία του Π.Σ.Ε.Α.Α.
Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι ο Π.Σ.Ε.Α.Α. δεν έρχεται να εναντιωθεί στις ήδη υφιστάμενες επιστημονικές ενώσεις πτυχιούχων και Καθηγητών Φυσικής Αγωγής, αλλά να στρατευθεί μαζί τους, να ενισχύσει και να βοηθήσει τον κλάδο στην αποσαφήνιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των γυμναστών με επιστημονική τεκμηρίωση και συνεχή επικοινωνία με κρατικούς φορείς και αρμόδιες επιτροπές προς επίλυση των θεμάτων που προκύπτουν.
ΓΙΑΤΙ ΙΔΡΥΘΗΚΕ
Η ίδρυση του Π.Σ.Ε.Α.Α. προέκυψε ως αποτέλεσμα:
i) της ραγδαίας επιστημονικής ανάπτυξης του αθλητισμού και της άσκησης και των μεθοδολογιών εφαρμογής τους για τη βελτίωση της υγείας και τη μεγιστοποίηση της φυσικής κατάστασης και αθλητικής απόδοσης,
ii) της επακόλουθης συνεχούς ανανέωσης των Προγραμμάτων Σπουδών (Π.Σ.) των Τ.Ε.Φ.Α.Α. τα τελευταία 40 χρόνια,
iii) της μεγάλης απόκλισης με το πέρασμα του χρόνου μεταξύ της επιστημονικής γνώσης των πτυχιούχων Τ.Ε.Φ.Α.Α. και της ενημέρωσης της ευρύτερης κοινωνίας, για τον ορθό τρόπο εφαρμογής προγραμμάτων αθλητισμού και άσκησης για την προαγωγή της υγείας και της αθλητικής απόδοσης.
Ταυτόχρονα, λόγω της παιγνιώδους φύσης του αθλητισμού και της εξοικείωσης όλων με τον αθλητισμό και την άσκηση, συχνά δημιουργείται η λανθασμένη εντύπωση στο ευρύτερο κοινό ότι οι υπηρεσίες καθοδήγησης ανθρώπων για αθλητισμό και άσκηση είναι κάτι απλό, τις οποίες μπορούν να παρέχουν όσοι έχουν συγκεντρώσει εμπειρίες ως αθλούμενοι και ασκούμενοι, παραγνωρίζοντας ότι αυτές οι εμπειρίες χρειάζεται να συνδέονται αρμονικά με επιστημονικές γνώσεις για ορθή εφαρμογή των προγραμμάτων άθλησης και άσκησης. Αυτή η προσέγγιση θέτει σε κίνδυνο την υγεία του Έλληνα πολίτη, διότι παραγνωρίζει ότι η άσκηση είναι μια έντονη διατάραξη της φυσιολογικής λειτουργίας του οργανισμού, η οποία, αν δεν γίνει στοχευμένα στηριγμένη σε αμιγώς επιστημονικές αρχές, αντί να βελτιώσει την υγεία ή την απόδοση, θα προκαλέσει σημαντικά προβλήματα υγείας. Παραγνωρίζει ότι χρειάζονται εξειδικευμένες γνώσεις για να μπορεί κάποιος να αναλάβει να γυμνάσει, μεταξύ άλλων, παιδιά, εγκύους, ηλικιωμένους κλπ. Επισημαίνεται ότι τις γνώσεις αυτές και τις δεξιότητες τις αποκτούν μόνο οι πτυχιούχοι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης από τα Τμήματα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (Τ.Ε.Φ.Α.Α.) και αυτοί είναι οι πλέον αρμόδιοι και ειδικοί να υλοποιούν προγράμματα σωματικής άσκησης και άθλησης.
ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ Π.Σ.Ε.Α.Α.
Οι στόχοι του Π.Σ.Ε.Α.Α. είναι:
1. Η βελτίωση, ενίσχυση και ανάπτυξη της φυσικής αγωγής, του αθλητισμού και της σωματικής άσκησης στην Ελλάδα με στόχο τη διατήρηση ή τη μεγιστοποίηση της φυσικής κατάστασης, καθώς και την προάσπιση και βελτίωση της υγείας των ασκούμενων.
2. Η διαφύλαξη, προστασία, προβολή και προαγωγή των συμφερόντων του κλάδου των πτυχιούχων Ανωτάτων Σχολών, που είναι Επαγγελματίες του Αθλητισμού και της Άσκησης, καθώς και η επιτήρηση εφαρμογής των κανόνων δεοντολογίας του κλάδου.
3. Η παρακολούθηση, μελέτη των θεμάτων και η επίλυση των προβλημάτων που άπτονται του κλάδου, η διαμόρφωση και προβολή των εκάστοτε κατάλληλων θέσεων και προτάσεων για την ενίσχυση του Αθλητισμού και της Άσκησης τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, καθώς και η παροχή κάθε είδους συνδρομής στην υποστήριξη και καλύτερη λειτουργία μηχανισμών και θεσμών που στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση των συνθηκών ανάπτυξής τους.
4. Η επικοινωνία και εκπροσώπηση του κλάδου -με προφορικές και γραπτές παραστάσεις- στη Δημόσια Διοίκηση και στις Αρχές, με παράλληλη ενημέρωση και συνεργασία επί θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος, η εκπροσώπησή του με ρόλο συμβουλευτικό, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο, η παράσταση αντιπροσώπων του Συλλόγου σε κρατικά όργανα και επιτροπές, σε συνεργασία και με τα μέλη του Συλλόγου, καθώς και η παροχή τεχνικών πληροφοριών προς τις Αρχές.
Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ
Ο Π.Σ.Ε.Α.Α. ελπίζει να παίξει σημαντικό ρόλο στην ελληνική κοινωνία, επειδή:
1. Κανένας δεν πάει σε εμπειρικό γιατρό, ούτε στέλνει το παιδί του σε σχολείο με εμπειρικούς «δασκάλους», ενώ όλοι απαιτούν εύκολα να διακρίνουν τα προσόντα ανθρώπων που παρέχουν υπηρεσίες, ιδιαίτερα υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης.
2. Η συμμετοχή του Έλληνα πολίτη σε δραστηριότητες Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού είναι δικαίωμα, το οποίο συμβάλλει στην ανάπτυξη της προσωπικότητας του πολίτη (Σύνταγμα του 1975, άρθρο 5, παρ. 1) και κάτω από σωστές προϋποθέσεις καταπολεμά τον ρατσισμό, τη βία και τις εξαρτήσεις.
3. Η έλλειψη σωματικής άσκησης έχει αναγνωριστεί ως ο τέταρτος σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου πρόωρης θνησιμότητας και ασθενειών στις χώρες υψηλού εισοδήματος, ενώ, μόνο στην περιφέρεια της Ευρώπης, ευθύνεται για περισσότερους από 1 εκατομμύριο θανάτους. Πειραματικά δεδομένα συνηγορούν ότι η συστηματική άσκηση αποτελεί θεραπεία για είκοσι έξι διαφορετικές ασθένειες. Η πρόσφατη απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας ως προς τη συνταγογράφηση της άσκησης από τον ΕΟΠΥΥ αποδεικνύει τη σημαντικότητα της άσκησης για την πρόληψη χρόνιων παθήσεων.
4. Tο οικονομικό κόστος της φυσικής αδράνειας στους Έλληνες πολίτες ανέρχεται σε 130-650 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος λόγω των δαπανών για ασθενείς με στεφανιαία νόσο, διαβήτη τύπου 2, καρκίνο του εντέρου και του μαστού, καθώς και λόγω του κόστους για την αντιμετώπιση ψυχολογικών ασθενειών που σχετίζονται με το άγχος και την κατάθλιψη.
5. Ο αθλητικός επιστήμονας (γυμναστής), ως επαγγελματίας αθλητισμού και άσκησης, χρειάζεται γνώσεις ανατομίας και φυσιολογίας για το πώς λειτουργεί το ανθρώπινο σώμα, γνώσεις ψυχολογίας και κινητικής συμπεριφοράς για να κινητοποιήσει το άτομο να γυμναστεί εφόρου ζωής, γνώσεις παιδαγωγικής και διδακτικής για να μετουσιώσει τη θεωρία σε πράξη, αποτελεσματικά.
6. Η άσκηση πρέπει να παρέχεται σε εξατομικευμένη βάση μετά από αξιολόγηση, με συγκεκριμένη ένταση, διάρκεια και συχνότητα, ανάλογα με τη φυσική κατάσταση, κατάσταση υγείας, συνθήκες περιβάλλοντος, φύλο και ηλικία. Υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις αερόβιας εκγύμνασης και μυϊκής ενδυνάμωσης από παγκόσμιους επιστημονικούς οργανισμούς για να υπάρχει ασφάλεια και να αποφευχθούν τραυματισμοί, κακώσεις και θάνατοι. Έχει αποδειχθεί ότι κάθε μορφή άθλησης-άσκησης δεν είναι αποτελεσματική, αλλά μονάχα εκείνη που είναι κατάλληλα στοχευμένη.
7. Το γνωστικό αντικείμενο της Φυσικής Αγωγής και του Αθλητισμού διδάσκεται στα πανεπιστήμια της χώρας και είναι η έκτη δημοφιλέστερη επιλογή ανάμεσα σε όλους τους υποψήφιους φοιτητές για να εισαχθούν σε πανεπιστημιακή Σχολή. Συνολικά, υπάρχουν πάνω από 60.000 ενεργοί Πτυχιούχοι Φυσικής Αγωγής.
8. Η Αθλητική Επιστήμη (Sport Science) - Επιστήμη της Άσκησης (Exercise Science) των ελληνικών πανεπιστημίων (Τ.Ε.Φ.Α.Α.) σύμφωνα με τους παγκόσμιους ανεξάρτητους οργανισμούς αξιολόγησης βρίσκεται στην περίοπτη εικοστή θέση της παγκόσμιας κατάταξης και είναι πρωτοπόρα στην Ελλάδα ανάμεσα στις γνωστές επιστήμες των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.
ΝΙΚΟΣ ΔΙΓΓΕΛΙΔΗΣ:
Η εμπλοκή των πανεπιστημιακών καθηγητών ήταν αυτή που κρίθηκε αναγκαία
«Οι ικανότητες που αναπτύσσονται με κατάλληλη εκπαίδευση και κατάρτιση είναι αυτές που πιστοποιούν την επάρκεια ενός επαγγελματία να προσφέρει τις απαραίτητες υπηρεσίες που ενισχύουν την υγεία και ασφάλεια των πολιτών, αθλητών, αθλούμενων, καθώς και τη σωστή ανάπτυξη των παιδιών. Προς την κατεύθυνση αυτή, η παρουσία των Τ.Ε.Φ.Α.Α. αποκτά ιδιαίτερη αξία και σημασία ενισχύοντας τη λειτουργία του Π.Σ.Ε.Α.Α.» δήλωσε, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος του ΤΕΦΑΑ Τρικάλων στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Νίκος Διγγελίδης για τη ίδρυση του ΠΣΕΑΑ.
Μεταξύ άλλων μάς είπε τα εξής:
«Ο χώρος της επιστήμης που υπηρετούμε στο Τμήμα, ο χώρος της άσκησης και του αθλητισμού, αναπτύχθηκε ραγδαία τα τελευταία 40 περίπου χρόνια, όσα και τα χρόνια της ιστορίας των Τμημάτων Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού αντίστοιχα περίπου. Ως παράδειγμα, σκεφτείτε ότι γυμναστήρια δεν υπήρχαν πριν τη δεκαετία του ’80. Το πρόβλημα όμως ήταν ότι αυτός ο χώρος αναπτύχθηκε με τρόπο ανεξέλεγκτο και άναρχο με αποτέλεσμα μια σειρά από προβλήματα όπως η διάδοση μη επιστημονικών προσεγγίσεων για την άσκηση, ο ισχυρισμός σχεδόν οποιουδήποτε ότι είναι σε θέση να κάνει σχεδόν οτιδήποτε κτλ. Από πολλά χρόνια πριν ήταν φανερή η ανάγκη ύπαρξης ενός συλλόγου που να εκπροσωπεί όλους τους αποφοίτους των Τμημάτων της χώρας και όλου του κλάδου. Η σκέψη φυσικά ήταν η συνένωση δυνάμεων ώστε να εξελιχθεί αυτός ο σύλλογος σε ένα ΝΠΔΔ που θα μπορούσε να διαχειριστεί και τα επαγγελματικά δικαιώματα του κλάδου, τα οποία είναι πολυσύνθετα και πολύπλοκα, καθώς ο χώρος της άσκησης και του αθλητισμού με όλα τα σχετιζόμενα επαγγέλματα, ως οικονομικό μέγεθος, είναι τεράστιος και έχει σημαντική επίδραση στη δημόσια υγεία και την ποιότητα ζωής των πολιτών που αφορoύν στην αποστολή των ΤΕΦΑΑ. Η αρχική ιδέα λοιπόν δεν έφυγε ποτέ, αλλά ποτέ δεν έγινε μέχρι τώρα πραγματικότητα για πολλούς και διάφορους λόγους.
Τα μέλη του προσωρινού Δ.Σ. της ΠΣΕΑΑ είναι διδάσκοντες των Τ.Ε.Φ.Α.Α., συμπεριλαμβανομένων και Κοσμητόρων και Προέδρων Σ.Ε.Φ.Α.Α. και Τ.Ε.Φ.Α.Α. αντίστοιχα, και το επόμενο διάστημα θα ανακοινωθούν εκλογές για την ανάδειξη κανονικού ΔΣ. Όπως καταλαβαίνετε, οι πανεπιστημιακοί καθηγητές δεν έχουν τον ρόλο του συνδικαλιστή, αν και θα μπορούσαν, ωστόσο δεν είναι αυτό το κύριο καθήκον τους. Παρ’ όλα αυτά όμως, κρίθηκε αναγκαίο να ξεπεραστεί αυτό το ταμπού, να γίνει δηλαδή μια υπέρβαση προκειμένου να γίνει μια αρχή που θα έχει την κατάλληλη επιστημονική υποστήριξη, για το καλό των αποφοίτων μας, το καλό του κλάδου, το καλό της υγείας γενικότερα. Με λίγα λόγια, κάπως έτσι πήραμε τα αναγκαία μέτρα ώστε να ιδρυθεί ο Πανελλήνιος Σύλλογος Επαγγελματιών Άσκησης και Αθλητισμού. Η εμπλοκή των Τμημάτων Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού αναδεικνύει και κυρίως αποτυπώνει τον διαρκή ρόλο των Τ.Ε.Φ.Α.Α. στην ανάπτυξη επιστημονικών και επαγγελματικών ικανοτήτων στον χώρο του αθλητισμού και της άσκησης, μέσα από τη σύγχρονη εκπαίδευση των φοιτητών και πτυχιούχων Τ.Ε.Φ.Α.Α. Η προσέγγιση αυτή επιτυγχάνεται με τα συνεχώς εξελισσόμενα και αναβαθμιζόμενα Προγράμματα Σπουδών σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο σπουδών, καθώς και στα προγράμματα διά βίου κατάρτισης, τα οποία απευθύνονται σε επαγγελματίες του αθλητισμού και της άσκησης. Οι ικανότητες που αναπτύσσονται με κατάλληλη εκπαίδευση και κατάρτιση είναι αυτές που πιστοποιούν την επάρκεια ενός επαγγελματία να προσφέρει τις απαραίτητες υπηρεσίες που ενισχύουν την υγεία και ασφάλεια των πολιτών, αθλητών, αθλούμενων καθώς και τη σωστή ανάπτυξη των παιδιών. Προς την κατεύθυνση αυτή, η παρουσία των Τ.Ε.Φ.Α.Α. αποκτά ιδιαίτερη αξία και σημασία ενισχύοντας τη λειτουργία του Π.Σ.Ε.Α.Α.
Η εμπλοκή των Τ.Ε.Φ.Α.Α. στη λειτουργία και τις υπηρεσίες που παρέχει ο ΠΣΕΑΑ δεν υπάρχει σε κανέναν άλλο σύλλογο επαγγελματιών αθλητισμού και άσκησης. Όλοι οι σύλλογοι που υπάρχουν ως τώρα (Ένωση Γυμναστών Βορείου Ελλάδος, Πανελλήνια Ένωση Πτυχιούχων Φυσικής Αγωγής κτλ.) έχουν συνεισφέρει και φυσικά εξακολουθούν να συνεισφέρουν πολύτιμες υπηρεσίες όλα αυτά τα χρόνια – εξακολουθούμε ως πανεπιστημιακοί καθηγητές να έχουμε διάθεση συνεργασίας με όλους τους σχετικούς φορείς. Για να μην υπάρχει κάποια τυχόν παρανόηση, ο ΠΣΕΑΑ δεν ιδρύθηκε, προκειμένου να ανταγωνιστεί άλλους συλλόγους, αλλά για να συνθέσει δυνάμεις και να στηρίξει τον κλάδο. Ιδιαίτερα στην εποχή που ζούμε, η εμπλοκή των πανεπιστημιακών καθηγητών ήταν αυτή που κρίθηκε αναγκαία στο κρίσιμο σημείο που αφορά στη σύνδεση της εκπαίδευσης ή ανάπτυξης ικανοτήτων και της πιστοποίησης αυτών των ικανοτήτων των επαγγελματιών σε αυτόν τον χώρο. Κρίθηκε λοιπόν ότι ήταν αναγκαία η παρέμβαση των ΤΕΦΑΑ με αυτό τον τρόπο, ώστε να διασφαλίζεται η επιστημονική εγκυρότητα και το κύρος της όποιας πιστοποίησης απαιτηθεί στο εξής, καθώς όπως ανέφερα παραπάνω, ο χώρος της άσκησης και του αθλητισμού είναι ιδιαίτερα πολυσύνθετος, έχει πολλές επαγγελματικές περιοχές και πολλά διαφορετικά τυπικά επαγγέλματα που απαιτούν πολλές φορές διαφορετικές ικανότητες. Υπάρχουν ζητήματα που δύσκολα μπορεί να τα χειριστεί κάποιος αν δεν γνωρίζει λεπτομέρειες, αν δεν έχει συνεχώς επικαιροποιημένες γνώσεις κι αν δεν έχει μια διεπιστημονική προσέγγιση που τα ΤΕΦΑΑ φυσικά εξασφαλίζουν.
Οι σκοποί του Συλλόγου σχετίζονται με την αποστολή των Τμημάτων, όπως τη βελτίωση της υγείας του πληθυσμού, τη διαφύλαξη και προαγωγή των συμφερόντων των πτυχιούχων ΑΕΙ που είναι επαγγελματίες στον χώρο του αθλητισμού και της άσκησης, η παρακολούθηση και επίλυση προβλημάτων του κλάδου. Αν κρίνω από την πρώτη υποδοχή που έγινε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η αποδοχή ήταν τεράστια και πολλοί είπαν «επιτέλους – ήταν καιρός», άρα ίσως ήταν ένα θέμα ώριμο που ο κλάδος φαίνεται ότι επιθυμούσε και οι πανεπιστημιακοί καθηγητές όλων των Τμημάτων της χώρας έκριναν ότι ήταν απαραίτητο να λάβουν αυτή την πρωτοβουλία».
Επιμέλεια: Σωτήρης Κέλλας
