Τι δουλειά μπορεί να έχει ένα χάρτινο κιμονό στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης; Πώς μπορεί ένας Ιάπωνας συγγραφέας με ρίζες από την Ελλάδα να εμπνέει και σήμερα; Και πώς όλα αυτά συνδέονται με τη Λάρισα; Μα φυσικά μέσω της τέχνης, η οποία στους παράξενους καιρούς που διανύουμε είναι η μόνη «δύναμη» -ίσως- που μας επιτρέπει να ταξιδεύουμε και να ονειρευόμαστε χωρίς όρια και περιορισμούς.
Η Λαρισαία βραβευμένη καλλιτέχνης Μαρία Παπατζέλου συμμετέχει στη διεθνή συλλογική εικαστική δράση «Προλεγόμενες: Ιστορίες που ντύθηκε το σώμα» που πραγματοποιείται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, φέρνοντας λίγο από το μυστήριο και την ατμόσφαιρα της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου στη Θεσσαλονίκη, όπου και διαμένει τα τελευταία χρόνια.
Με αφετηρία αναπαραστάσεις του θηλυκού στην αρχαία και σύγχρονη ευρωπαϊκή τέχνη, η εγκατάσταση «Δεύτερο δέρμα» της Μαρίας Παπατζέλου συνδιαλέγεται με τα εικαστικά βιβλία «Το κουτί της Πανδώρας» και «Αφορισμοί: Βιβλίο Ι (Mea Culpa), Βιβλίο ΙΙ (Αφύπνιση), Βιβλίο ΙΙΙ (De Facto)» της Βάγιας Πολίτη, με τη Λαρισαία να εμπνέεται από την ιαπωνική παράδοση και να δημιουργεί ένα χάρτινο κιμονό από χειροποίητο ιαπωνικό washi χαρτί με ζωγραφισμένα άνθη και φύλλα χρυσού και χάρτινες ζώνες Obi μήκους 3 μέτρων. Η συγκεκριμένη εγκατάσταση δε, επαναπροσεγγίζεται φωτογραφικά από τον Αμερικανό καλλιτέχνη με έδρα το Κιότο Everett Kennedy Brown, από τον Ιάπωνα ερευνητή, συγγραφέα και φωτογράφο Masashi Nakamura, καθώς και από τον σκηνοθέτη Σταύρο Παρχαρίδη, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ιαπωνίας στην Ελλάδα και υποστηρίζεται από το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης. Μιλώντας στην «Ε» σχετικά με το εκτιθέμενο έργο της, η Μαρία Παπατζέλου θα πει ότι: «Η ενασχόλησή μου με την Ιαπωνία άρχισε πριν από τρία χρόνια και αφορμή ήταν ο Λευκάδιος Χερν και η συνολική του δουλειά σε σχέση με τη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου. Εψαξα τα κείμενά του, τη ζωή του και μαζί με άλλους καλλιτέχνες -σε επιμέλεια και οργάνωση δική μου- παρουσιάσαμε το έργο «Yakumo Koizumi - where clouds are born» το οποίο παρουσιάστηκε στη Θεσσαλονίκη και μετά στη Λευκάδα απ’ όπου είχε καταγωγή ο Λευκάδιος Χερν. Εκεί έγινε μία επετειακή έκθεση για τον Λευκάδιο Χερν, είδε τη δουλειά μου ο Masashi Nakamura, που είναι φωτογράφος, ερευνητής και συγγραφέας έργων για την ιαπωνική κουλτούρα και ήθελε να συνεργαστούμε».
ΑΠΟ ΤΟ ΚΙΟΤΟ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Συνεχίζοντας την αφήγησή της η κ. Παπατζέλου θα μας «ταξιδέψει» στην Ιαπωνία. «Με αφετηρία τον Λευκάδιο Χερν άρχισα να κάνω μια σειρά από έργα που είχαν πολύ έντονο το ιαπωνικό στοιχείο και που αντλούσαν έμπνευση από την ιαπωνική παράδοση. Στη Λευκάδα φόρεσα ένα κιμονό κι έτσι μου ήρθε η ιδέα να δημιουργήσω ένα, που βέβαια θα έχει πιο... καλλιτεχνικό κιμονό.
Ετσι ξεκίνησε η συνεργασία με τον κ. Νακαμούρα. Εδειξα τα έργα μου και το χάρτινο κιμονό σε μια έκθεση σε έναν ναό στο Κιότο της Ιαπωνίας τον Απρίλη του 2020 που την οργάνωσε ο κ. Νακαμούρα και μετά μου ζήτησε το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης να εκθέσω την έκθεση κι εκεί.
Ουσιαστικά είναι σαν να ήρθε από την Ιαπωνία η έκθεση και να παρουσιάστηκε στη Θεσσαλονίκη.
Στο Κιότο έγινε και η φωτογράφιση από τον Everett Kennedy Brown, και όλο αυτό άρεσε πολύ στην υπεύθυνη του Αρχαιολογικού Μουσείου, την κ. Στυλιάνα Γκαλινίκη η οποία έκανε και την πρόταση να παρουσιάσουμε την έκθεση κατά τον διεθνή εορτασμό «Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς» με θέμα για το 2020: «Πολιτιστική Κληρονομιά και Εκπαίδευση: η διά βίου μάθηση» θα μας πει η κ. Παπατζέλου.

ΓΕΦΥΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΣΤΗΝ ΑΣΙΑ
Στην ερώτησή μας αν το κοινό επισκέπτεται την έκθεση, η κ. Παπατζέλου μας είπε ότι: «Η έκθεση έχει πολύ μεγάλη προσέλευση, έχουμε οργανωμένες ξεναγήσεις που είναι πλήρεις (ακολουθώντας πάντα τα υγειονομικά πρωτόκολλα), ενώ θα διαρκέσει μέχρι τις 15 Νοεμβρίου. Μέσα σε μια χρονιά περίεργη, που δύσκολα ταξιδεύει κανείς, το ότι φέραμε ένα κομμάτι της Ιαπωνίας στη Θεσσαλονίκη είναι σαν με όχημα φωτογραφίες και εκθέματα να επισκέπτεται κανείς τον μυστηριακό κόσμο της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου».

ΚΑΙ ΣΤΗ ΛΑΡΙΣΑ
«Σκέφτεστε να φέρετε την έκθεση στη Λάρισα;» θα ρωτήσουμε τη Λαρισαία καλλιτέχνη, για να μας πει ότι: «Φυσικά! Ηδη βρισκόμαστε σε συζητήσεις με το Μουσείο Ασιατικής Τέχνης στην Κέρκυρα για το καλοκαίρι, αλλά θα ήθελα πολύ να έρθει η έκθεση στη Λάρισα! Ας ελπίσουμε η επόμενη χρονιά να μην είναι ίδια με τη φετινή, να πάνε όλα καλά και να έρθει η έκθεση στην πόλη μου.
Μέσα σε καιρούς κλεισίματος και κρίσεως η τέχνη μπορεί να είναι η καλύτερη γέφυρα για να κάνουμε νοερά ταξίδια. Η έκθεση σκορπάει φως, ελπίδα και... άνοιγμα που όλοι μας έχουμε ανάγκη» θα μας πει καταλήγοντας η Μαρία Παπατζέλου.