Γιατί δεν υπάρχει ρευστότητα

Δημοσίευση: 19 Ιουν 2016 15:41

Από τον Πέτρο Δούκα

Πολλοί διερωτώνται γιατί δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου ρευστότητα στην αγορά στην Ελλάδα, αλλά και είναι πολύ περιορισμένη στο εξωτερικό.

Για τρεις βασικούς λόγους.

- Πρώτον, γιατί η παγκόσμια οικονομία είναι υπερχρεωμένη! Το παγκόσμιο ΑΕΠ είναι περίπου 80 τρισεκατομμύρια δολάρια. Όμως, το συνολικό Δημόσιο και Ιδιωτικό χρέος υπολογίζεται στα 240-250 τρισεκατομμύρια δολάρια, μία σχέση 3 προς 1! Αυτό είναι αποτέλεσμα της υπερχρέωσης του Δημοσίου τομέα των περισσοτέρων κρατών, αλλά των «animal spirits» και της υπεραισιοδοξίας των ανθρώπων στον ιδιωτικό τομέα, όπως την περιέγραψε ο μέγας οικονομολόγος Τζον Μέιναρντ Κέινς.

Βέβαια, ο Κέινς είχε προτείνει την αύξηση των κρατικών δαπανών στην ειδική περίπτωση όπου οι οικονομίες βρισκόντουσαν σε μία κατάσταση luquidity trap, χωρίς να είναι ήδη ελλειμματικές και καταχρεωμένες, και όχι σαν λύση «πασπαρτού», όπως νομίζουν οι απανταχού Κεϊνσιανοί που δεν έχουν δει ούτε το εξώφυλλο των έργων του! (Λες και το πολιτικό σύστημα θα άφηνε μία τέτοια ευκαιρία για παροχές αναξιοποίητη - όπως και έγινε!)

Επίσης, είναι αποτέλεσμα και του γεγονότος ότι, για 70- 71 χρόνια, δεν είχαμε κάποιον γενικευμένο πόλεμο που να καταστρέφει όχι μόνο ανθρώπους, αλλά και να μηδενίζει τα χρέη και τις οικονομικές υποχρεώσεις του ενός προς τον άλλο!

Όμως, τα EBIDTA (η κερδοφορία) που δημιουργούν τα εργοστάσια, τα ακίνητα, τα μηχανήματα, κ.λπ., δεν επαρκούν για να εξυπηρετηθεί ένας τέτοιος τεράστιος όγκος χρέους.

Και φυσικά, όσο λιγότερα δάνεια (με τους τόκους τους) αποπληρώνονται, τόσο λιγότερα είναι και τα κεφάλαια που θα μπορούσαν να ξαναδιατεθούν στην αγορά! Δηλαδή, τα δάνεια που δεν αποπληρώνονται, είναι κεφάλαια που ουσιαστικά «καταστράφηκαν» και δεν μπορεί να «ανακυκλωθούν».

- Δεύτερον, λόγω της αυστηροποίησης των κανόνων όσον αφορά τον υπολογισμό της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών. Έτσι, σήμερα, οι τράπεζες απαιτείται να έχουν πολλά περισσότερα κεφάλαια για να κάνουν τις ίδιες δουλειές που έκαναν στο παρελθόν.

- Τρίτον, λόγω της αυστηροποίησης των κανόνων και των ελέγχων για το άνοιγμα λογαριασμών καταθέσεων, μεταβιβάσεων κεφαλαίων, κ.λπ. Γι' αυτό, παρά το ότι οι Κεντρικές Τράπεζες έχουν μειώσει τα προεξοφλητικά τους επιτόκια στο 0%, ή και σε αρνητικά επίπεδα, οι εμπορικές τράπεζες δεν προσφέρουν ρευστότητα, γιατί θα πρέπει να δανείσουν σε ήδη υπερχρεωμένες επιχειρήσεις και νοικοκυριά! Για παράδειγμα, η τράπεζα Α πρέπει να δανείσει στην επιχείρηση Β (που ήδη είναι υπερχρεωμένη), ώστε αυτή να μπορεί να παρέχει κάποιες πιστωτικές διευκολύνσεις στους Γ πελάτες της, οι οποίοι είναι όμως και αυτοί υπερχρεωμένοι, κ.ο.κ. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δεν κινείται το χρήμα, όσο χαλαρή πολιτική και να ακολουθούν οι Κεντρικές Τράπεζες!

Όπως είχα αναφέρει σε ηλεκτρονική αλληλογραφία που είχα, στις 25 Μαρτίου 2015, με τον Steve Hanke, τον περίφημο καθηγητή των Οικονομικών του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη (σ' αυτό σπούδασε Ιατρική ο παππούς μου) για ένα άρθρο του με θέμα «The Superior Monetary Approach Theory and the Most Recent Hanke-Walters WSJ series on property taxes», η νομισματική πολιτική δεν μπορεί να ανατρέψει επιπόλαιες και αντιαναπτυξιακές πολιτικές ανάξιων κυβερνήσεων!

Όταν μία κυβέρνηση ασχολείται μόνο με την αναδιανομή πλούτου, αντί με τη παροχή κινήτρων και διευκολύνσεων και υποδομών για τη δημιουργία πλούτου και για δημιουργική εργασία, τι να σου κάνει η κακομοίρα η νομισματική πολιτική; Σίγουρα από μόνη της δεν μπορεί να δημιουργήσει πλούτο! Μπορεί, βέβαια, να συμβάλλει στην αίσθηση σταθερότητας και στην καταπολέμηση του πληθωρισμού και τη σταθεροποίηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του νομίσματος, αλλά δεν μπορεί να ανατρέψει αναξιοκρατικές, αντι- αναπτυξιακές, ισοπεδωτικές και κρατικίστικες επιλογές!

Γι' αυτό, παρά τη συνεχή αύξηση της προσφοράς χρήματος από τις Κεντρικές Τράπεζες, οι οικονομίες δεν λένε να πάρουν μπρος! Είναι σαν να προσπαθούν να βάλλουν μπρος μία μηχανή που έχει «στολάρει», περιλούζοντάς την με κουβάδες βενζίνη!

Και αυτά χωρίς να αναφέρουμε τα τεράστια ανοίγματα των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης των περισσοτέρων κρατών (των ΗΠΑ ίσως ξεπερνά τα 30 τρισεκατομμύρια δολάρια).

Λύσεις υπάρχουν, αλλά θα πάρουν καιρό να εντοπιστούν, να γίνουν αποδεκτές και να εφαρμοστούν. Ας μην ξεχνάμε αυτά που δίδασκε ο Πλάτωνας στους «Νόμους»: «Αλγεινόν το άριστον», δηλαδή οι καλύτερες λύσεις είναι πολύ επίπονες!

* Ο Πέτρος Γ. Δούκας είναι πρώην υφυπουργός Οικονομικών.

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

INTERCOMM FOODS
ΣΕΞ ΣΤΗ ΓΑΥΔΟ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΕΣΠΑ 1-3-24
Μείνε μαζί μας

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass