Προσωπογραφία της Λάρισας

Αλεβίζος Αστερίου (1833-1896)

Ένας ευπατρίδης ευεργέτης από τα Αμπελάκια

Δημοσίευση: 24 Σεπ 2017 17:30
Ο Αλεβίζος Αστερίου  © Αρχείο Ευαγγέλου Ν. Καραμανέ Ο Αλεβίζος Αστερίου © Αρχείο Ευαγγέλου Ν. Καραμανέ

Ο Αλεβίζος Αστερίου [1] γεννήθηκε στα Αμπελάκια το 1833.

Σε νεαρή ηλικία εγκαταστάθηκε με τους άλλους δύο αδελφούς του (Γεώργιο και Ευθύμιο) και την αδελφή του (Ακρίβω) στην πόλη Μπουζάου (Buzău) της τότε Βλαχίας (βορειοανατολικά του Βουκουρεστίου) όπου ασχολήθηκε με το εμπόριο ξυλείας και τις ενοικιάσεις κτημάτων. Με τα πρώτα χρήματα που απέκτησε αγόρασε από κοινού με τον αδελφό του Γεώργιο (τα άλλα δύο αδέλφια του είχαν εν μεταξύ αποβιώσει) έναν ελαιώνα 316 στρεμμάτων στο Μικρό Κεσερλή (Ελάτεια) της Λάρισας, ενώ ο ίδιος ανήγειρε ένα λιθόκτιστο τριώροφο αρχοντικό στη συνοικία της Αγίας Παρασκευής στα Αμπελάκια. Με την σύζυγό του Δέσποινα (νυμφεύθηκε το 1865) δεν απέκτησαν απογόνους. Μετά το 1887 εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Λάρισα όπου ασχολήθηκε με ενοικιάσεις κτημάτων και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Από τους κυριότερους συνεργάτες του την περίοδο αυτή αναφέρεται ο ιατρός, βουλευτής και μετέπειτα δήμαρχος της Λάρισας Αναστάσιος Ζαρμάνης.

Στις 4 Δεκεμβρίου 1891 συνέταξε τη διαθήκη του στον συμβολαιογράφο της Λάρισας Ανδρέα Ροδόπουλο [2]. Ως γενική κληρονόμο «εφ’ απάσης της περιουσίας του συνισταμένης εκ δανείων, μετρητών χρημάτων, οικιακών επίπλων και σκευών, ομολογιών, ακινήτων και κτημάτων» όρισε τη σύζυγό του Δέσποινα «μεθ’ ής συνέζησε εν ομονοία και αγάπη επί είκοσι εξ έτη». Η τελευταία θα ελάμβανε εφ’ όρου ζωής, το ήμισυ από τα εισοδήματα του ελαιώνα στην Ελάτεια και όσα χρήματα θα βρίσκονταν μετά τον θάνατό του, πέραν των 2.000 χρυσών Τουρκικών λιρών, οι οποίες προορίζονταν για τον κύριο ευεργετικό του σκοπό. Η σύζυγός του όφειλε να καταθέσει το παραπάνω ποσό (εντός πενταετίας από τον θάνατό του) στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος ώστε «διά των εισοδημάτων του ποσού τούτου να συντηρήται εργοστάσιο υφαντουργικόν εν Αμπελακίοις, κατά τον οργανισμόν του εν Αθήναις καταστήματος των απόρων γυναικών. Το εργοστάσιον τούτο θέλει φέρει επί του μετώπου την εξής επιγραφήν: «Εργοστάσιον απόρων γυναικών Αλεβίζου Αστερίου». Ως κατάστημα αυτού θέλει χρησιμεύσει η εν Αμπελακίοις τριώροφος οικία». Με τη διαθήκη του όρισε επίσης να δοθούν από 40 χρυσές λίρες ως προίκα, στις θυγατέρες του Αρσενίου Τσουλάκη (Ελένη και Ευφροσύνη), ενώ στον αδελφό του Γεώργιο χορήγησε εφ’ όρου ζωής το ποσό των 40 δρχ. μηνιαίως, τον οποίο επίσης όρισε και ως γενικό κληρονόμο σε περίπτωση θανάτου της συζύγου του. Επί πλέον κληροδότησε 900 δρχ. στο Δημοτικό Νοσοκομείο της Λάρισας, 600 δρχ. στον ναό του Αγίου Αχιλλίου (για αγορά πολυελαίου και ιερών σκευών) και 300 δρχ. στην επιτροπή του Εθνικού στόλου. Ως εκτελεστές της διαθήκης όρισε τον δικηγόρο της Λάρισας Αθανάσιο Μανδαλόπουλο, τον έμπορο Ζαφείριο Αλεβίζο, τον κτηματία Αρσένιο Τσουλάκη, τον Αστέριο Παμπούρα και τον βυρσοδέψη Γεώργιο Καρκαγιάννη. Οι τέσσερις τελευταίοι ήταν κάτοικοι Αμπελακίων. Στους προαναφερθέντες έδωσε την εντολή να κατασκευάσουν οικογενειακό τάφο στα Αμπελάκια και να τελούν ετήσιο μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του.

Ο Αστερίου απεβίωσε στη Λάρισα στις αρχές του 1896. Τρία χρόνια αργότερα (1899), η σύζυγός του Δέσποινα, κατέθεσε τις 2.000 λίρες στην ΕΤΕ και ενεργοποιήθηκε επισήμως το κληροδότημα [3]. Και αυτή με τη σειρά της, συνέταξε στις 27 Σεπτεμβρίου 1900 την διαθήκη της [4] σύμφωνα με την οποία όρισε ως γενικούς κληρονόμους της περιουσίας της τους Αρσένιο Μιχαήλ Τσουλάκη και Γεώργιο Κωνσταντίνου Παμπούρα από τα Αμπελάκια. Κληροδότησε επίσης:

Στην Ασπασία, σύζυγο του Δρόσου Ευθυμίου Νόσσου (2.000 δρχ.), στον σύζυγό της (1.000 δρχ.), στην Αικατερίνη, σύζυγο του Αρσενίου Τσουλάκη (2.000 δρχ. και έναν αμπελώνα στα Αμπελάκια), στον Κωνσταντίνο Αριστοτέλους Αλεβίζο (2.000 δρχ. και έναν κήπο στη θέση «Βρωμόβρυση» των Αμπελακίων), στον Κωνσταντίνο Ιωάννη Αλεβίζο (2.000 δρχ.), στη Φανή, θυγατέρα του Αναστασίου Καστανάρα από την Αγυιά (2.000 δρχ. ως προίκα), στην Καλλιόπη, χήρα του Νικολάου Αρματωλού από τα Αμπελάκια (300 δρχ. και όλα τα χωράφια του συζύγου της), στους κληρονόμους του Ιωάννη Κ. Αλεβίζου (έναν αμπελώνα στα Αμπελάκια), στην Κατίγκω Παμπούρα (2.000 δρχ.), στην Ευθυμία, θυγατέρα του Αριστοτέλους Κ. Αλεβίζου από τη Λάρισα (2.000 δρχ. ως προίκα), στον Αχιλλέα Γεωργίου Λιούγκα από τα Αμπελάκια (1.500 δρχ.). Στις θυγατέρες του Αρσενίου Τσουλάκη (Πηνελόπη, Ευφροσύνη και Ελένη) κληροδότησε από κοινού 4.500 δρχ. και τα 3/4 εξ αδιαιρέτου των κοσμημάτων, επίπλων, σκευών και ιματισμού της κατοικίας της στα Αμπελάκια, ενώ το 1/4 από τα παραπάνω (και 4.000 δρχ. επιπλέον ως προίκα) στην Αννούλα Αριστοτέλους Αλεβίζου.

Επίσης κληροδότησε 300 δρχ. στον Εθνικό Στόλο, 500 δρχ. στο Δημοτικό Νοσοκομείο της Λάρισας, 400 δρχ. στον ναό του Αγίου Αθανασίου στα Αμπελάκια και 200 δρχ. στον υπό ανέγερση ναό [Αγίας Τριάδος] στο χωριό Μπαμπά (Τέμπη). Τέλος όρισε πως μετά τον θάνατό της, όλοι ανεξαιρέτως οι κληρονόμοι έπρεπε να κατασκευάσουν από κοινού μία βρύση από πορσελάνη στην τοποθεσία «Μανιαρίνα» των Αμπελακίων (αξίας 300 δρχ.). Εάν την βρύση την κατασκεύαζε η ίδια (πριν αποβιώσει), τότε οι κληρονόμοι όφειλαν να κατασκευάσουν άλλη μία αντίστοιχη στο χωριό Χατζόμπασι (Ευαγγελισμός) δίπλα από τον ναό της Ευαγγελιστρίας. Επίσης όρισε να τελούνται από τους κληρονόμους της ετήσια μνημόσυνα υπέρ αυτής και του συζύγου της και να μοιράζονται την ημέρα εκείνη 150 δρχ. στους πτωχούς κατοίκους των Αμπελακίων.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[1]. Επικρατεί εσφαλμένα η αντίληψη ότι το βαφτιστικό όνομα είναι Αστέριος και το επώνυμο Αλεβίζος. Στα Αμπελάκια εκείνης της περιόδου συναντούμε το Αλεβίζος (ή Αλεβύζος, ή Αλεβίζιος, ή Αλεβίζης) τόσο ως βαφτιστικό όνομα, όσο και ως επώνυμο. Ως βαφτιστικό όνομα ήταν ευρύτατα διαδεδομένο στη Θεσσαλία στα τέλη του 19ου αιώνα αλλά και νωρίτερα. Το 1912 με την κατάργηση των Δήμων και την δημιουργία των Κοινοτήτων, πολλά από τα βαφτιστικά ονόματα εγγράφθηκαν πλέον ως επώνυμα. Βλ. Κώστας Σπανός, Λεξικό των Θεσσαλικών βαφτιστικών ονομάτων από το 1400 έως το 1900 (υπό έκδοση). Ο Αλεβίζος Αστερίου δεν είχε καμία συγγενική σχέση με τις οικογένειες Αλεβίζου στα Αμπελάκια και στη Λάρισα.

[2]. Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Νομού Λάρισας, Συμβολαιογραφικό Αρχείο Ανδρέα Ροδόπουλου, φ. 041 [1891-1892], αρ. 12179 (4 Δεκεμβρίου 1891).

[3]. Το υφαντουργείο κατασκεύαζε ωραίους αλατζάδες και τις περίφημες «καραμελωτές» κουβέρτες. Ανέστειλε τη λειτουργία του λόγω των νέων κοινωνικών και οικονομικών δεδομένων. Βλ. Ευφημία Ευαγγέλου Καραμανέ, Αμπελάκια Θεσσαλίας (πτυχιακή εργασία). Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Βόλος 2005, σ. 115-116. Στους χώρους του στεγάζεται σήμερα ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αμπελακίων.

[4]. Αρχείο Ροδόπουλου, φ. 081 [1900], αρ. 30053 (27 Σεπτεμβρίου 1900). Τους τελευταίους μήνες του 1900 η Δέσποινα διέμενε μόνιμα στο πανδοχείο του Βασιλείου Καραγιαννόπουλου (συνοικία Μπαϊρακλή τζαμί) της Λάρισας.

Από τον Αλέξανδρο Χ. Γρηγορίου

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

INTERCOMM FOODS
DEREE 2-4-24
Μείνε μαζί μας

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass