Μέσα σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον, πολλές Λαρισαίες στρέφονται στο Συμβουλευτικό Κέντρο Λάρισας, προκειμένου να ζητήσουν τις υπηρεσίες του, για εργασιακή στήριξη/συμβουλευτική απασχόληση, μιλώντας με ειδικούς επιστήμονες, που τις ενημερώνουν υπεύθυνα σε θέματα επαγγελματικού προσανατολισμού, προσδιορισμού επαγγελματικών στόχων και αποτελεσματικής διεκδίκησης εργασίας. Μιλήσαμε με την κ. Ρένα Μουρουγιάννη, τόσο για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί σήμερα στο θέμα γυναίκα και εργασία, όσο και στις υπηρεσίες που μπορεί να προσφέρει το Συμβουλευτικό Κέντρο Λάρισας.

* Κυρία Μουρουγιάννη, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΑΕΔ, το μεγαλύτερο ποσοστό ανέργων είναι γυναίκες. Παράλληλα, στοιχεία της Eurostat και της ΕΛΣΤΑΤ για την απασχόληση στην εποχή της πανδημίας, εμφανίζουν τη γυναικεία απασχόληση να έχει δεχτεί πολλαπλά πλήγματα στην εποχή του κορονοϊού. Πού αποδίδετε τις αιτίες σε όλα τα παραπάνω;
- Η πανδημία παρόξυνε και ανέδειξε με τον πλέον εμφατικό τρόπο τις ήδη υπάρχουσες ανισότητες των φύλων στις σύγχρονες κοινωνίες. Αν και πριν το ξέσπασμα της πανδημίας Covid-19 σημαντικό ποσοστό των γυναικών ήταν αποκλεισμένο από την αγορά εργασίας, εν τούτοις οι σχετικές εκθέσεις των διεθνών οργανισμών αναφέρουν ότι η πανδημία πλήττει ακόμα περισσότερο τις γυναίκες δυσανάλογα από τους άνδρες. Οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία των μακροχρόνια ανέργων, είναι σε μεγαλύτερα ποσοστά ανασφάλιστες σε σχέση με τους άνδρες στον ιδιωτικό τομέα, και πολλές φορές, λόγω των πολλαπλών οικιακών και οικογενειακών τους ευθυνών (π.χ. ανατροφή παιδιών, φροντίδα ασθενών μελών, κ.ά.), αναγκάζονται να διακόψουν την επαγγελματική τους πορεία. Επιπλέον παρατηρείται συγκέντρωση των γυναικών σε θέσεις που βρίσκονται στην κατώτερη επαγγελματική ιεραρχία και αντίστοιχη απουσία τους από θέσεις υψηλής ευθύνης (φαινόμενο γυάλινης οροφής). Επίσης, συγκέντρωση των γυναικών στα λεγόμενα «γυναικεία» επαγγέλματα, αφήνοντάς τις έξω από τις δυναμικές εξελίξεις στην αγορά εργασίας και από τους επαγγελματικούς κλάδους αιχμής. Τέλος, οι εργασίες, που επιτελεί ένα σημαντικό ποσοστό γυναικών, χαρακτηρίζονται από επισφαλείς σχέσεις, με ιδιαίτερα χαμηλές αμοιβές.
Η πανδημία δυσκόλεψε ακόμα περισσότερο την κατάσταση, έχασαν σε δυσανάλογο ποσοστό τις θέσεις εργασίας τους, αφού οι τομείς που απασχολούνται, όπως η ένδυση, η εστίαση, η οικιακή φροντίδα, έχουν πληγεί περισσότερο από την υγειονομική κρίση. Επιπλέον, η αύξηση της εργασίας κατ’ οίκον (π.χ. τηλεργασία) με το κλείσιμο των σχολείων ανάγκασε πολλές γυναίκες, είτε να παραιτηθούν, είτε να υποβαθμίσουν την εργασία τους, π.χ. από πλήρες ωράριο σε μερικό, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στη νέα δυσχερή καθημερινότητα που επέφερε η Covid-19».

* Ποιες διαπιστώνετε πως είναι οι ανάγκες των γυναικών, που ζητούν τη βοήθεια της υπηρεσίας εργασιακής στήριξης/συμβουλευτικής απασχόλησης, του Συμβουλευτικού Κέντρου Λάρισας; Και ποιο είναι το προφίλ αυτών των γυναικών;
- Το Συμβουλευτικό Κέντρο Λάρισας, το οποίο λειτουργεί από το 2012, εξυπηρετεί γυναίκες που έχουν υποστεί έμφυλη βία ή και πολλαπλές διακρίσεις, (π.χ. άνεργες, μονογονείς, γυναίκες με αναπηρία, μετανάστριες, Ρομά, γυναίκες πρόσφυγες, κ.ά.). Το προφίλ των γυναικών που έχουν ζητήσει την υπηρεσία της εργασιακής στήριξης είναι ευρύ. Οι γυναίκες ανεξάρτητα από την οικογενειακή τους κατάσταση (π.χ. έγγαμες, διαζευγμένες, άγαμες, κ.ά.) βρίσκονται στην ηλικιακή κατηγορία των 20-60 ετών και το εκπαιδευτικό τους επίπεδο αφορά στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν απευθυνθεί στο Συμβουλευτικό Κέντρο και γυναίκες με μεταπτυχιακές σπουδές. Οι ανάγκες των γυναικών που αναζητούν τη συγκεκριμένη υπηρεσία ποικίλουν. Αρκετές γυναίκες επιθυμούν την ένταξη ή την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας, με στόχο την οικονομική τους ανεξαρτησία, ώστε να μπορέσουν να φύγουν από μια κακοποιητική σχέση και αρκετές γυναίκες επιθυμούν να είναι αυτόνομες, να συμβάλλουν στο οικογενειακό εισόδημα, κ.λπ.
Επίσης, ένα σημαντικό ποσοστό γυναικών, απευθύνεται στο Συμβουλευτικό Κέντρο Λάρισας, ζητώντας στήριξη στη σύνταξη βιογραφικού σημειώματος ή/και σε θέματα που σχετίζονται με τον επαγγελματικό τους προσανατολισμό».

* Τι είναι η εργασιακή συμβουλευτική και ποιος ο σκοπός της; Ποιες είναι οι συνηθέστερες δυσκολίες που συναντούν οι γυναίκες στην αναζήτηση εργασίας;
- Πρόκειται για μία δωρεάν υπηρεσία ανοιχτής πρόσβασης, την οποία μπορούν να ζητήσουν όσες γυναίκες επιθυμούν να λάβουν πληροφορίες ή και στήριξη για θέματα επαγγελματικής κατάρτισης, απασχόλησης, υποστηρικτικών υποδομών, σχετικών προγραμμάτων, αλλά και για θέματα αυτο-απασχόλησης. Στο πλαίσιο παροχής της εργασιακής στήριξης, οι γυναίκες καλούνται να βελτιώσουν την εσωτερική τους οργάνωση, να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους και να ενισχύσουν την ικανότητα συμμετοχής τους στο εργασιακό και ευρύτερο κοινωνικό γίγνεσθαι. Αντίστοιχα, η/ο σύμβουλος καλείται να λειτουργήσει ανάλογα με τα όρια της συμβουλευόμενης, αλλά και τις διαθέσιμες επιλογές της και την πραγματικότητα που αντιμετωπίζει η συμβουλευόμενη στον τομέα της εργασίας, καθώς λαμβάνονται υπόψη και οι εξωτερικοί παράγοντες που επιδρούν στον εργασιακό/επαγγελματικό σχεδιασμό. Κοινός σκοπός αυτής της συνεργασίας των δύο μερών είναι η στήριξη και η ενδυνάμωση των γυναικών, καθώς και η αύξηση της αυτο-αποτελεσματικότητας και αυτενέργειάς τους, ώστε τελικά οι ίδιες να διεκδικήσουν υπό καλύτερους όρους την κατάκτηση των επαγγελματικών τους στόχων. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, μία από τις δυσκολίες που συναντούν οι γυναίκες στην αναζήτηση εργασίας είναι η εναρμόνιση οικογενειακής/ιδιωτικής ζωής και εργασίας. Τα απαιτητικά ωράρια εργασίας και η εργασία στο σπίτι αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για την ένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας. Επίσης, οι γυναίκες μονογονείς χωρίς υποστηρικτικό περιβάλλον αντιμετωπίζουν τη δυσκολία της φύλαξης του/των παιδιού/-ών τους τις ώρες που εργάζονται. Τέλος, σημαντικό παράγοντα αποτελεί και η ηλικία των γυναικών, όσο μεγαλύτερη είναι μια γυναίκα, τόσο περισσότερες δυσκολίες αντιμετωπίζει κατά την πρόσβασή της στην αγορά εργασίας. Υπάρχουν όμως λύσεις μέσω της εργασιακής στήριξης και για αυτό προτείνουμε στις γυναίκες να επικοινωνήσουν μαζί μας. Επίσης, θα θέλαμε να πληροφορήσουμε τις γυναίκες ότι η Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων σε συνεργασία με τον ΟΑΕΔ προχώρησε στην τροποποίηση των δύο προγραμμάτων απασχόλησης και επιχειρηματικότητας που υλοποιεί, προκειμένου να στηρίξει τις άνεργες γυναίκες, θύματα έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας. Συγκεκριμένα, το Δ.Σ. του ΟΑΕΔ αποφάσισε να αυξήσει τη μοριοδότηση των γυναικών θυμάτων έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας κατά 40% στο βελτιωμένο πρόγραμμα δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας για ανέργους που διέκοψαν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα και θέλουν να δημιουργήσουν μια νέα επιχείρηση και να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας. Επίσης, προχώρησε σε τροποποίηση απόφασης στην οποία προστίθενται, μεταξύ άλλων κατηγοριών, οι άνεργες γυναίκες, θύματα έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας σε ειδικό πρόγραμμα ενίσχυσης εργοδοτών/-τριών για την πρόσληψη 2.000 ανέργων».

Της Λένα Κισσάβου