Το οποίο σημαίνει, πως ενδεχομένως να συναινώ σε κάτι χωρίς απαραιτήτως να συμφωνώ με αυτό. Αυτή η τελευταία συνεκδοχή των όρων είναι άγνωστη, ακατάληπτη και πρωτοφανής στο Ελληνικό πολιτικό τοπίο.

Η εξέλιξη της πολιτικής, η πρόοδος των Κρατών καθώς και των πολιτών τους, προκύπτουν μέσα από κοινή προσπάθεια, συντονισμένες κινήσεις και δράσεις υλοποίησης ενός συνολικού οράματος. Έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί οι καιροί όπου τα συγκρουσιακά μοντέλα διεκδίκησης είχαν νόημα. Οι πολίτες στο σύγχρονο πολιτικό γίγνεσθαι δεν νοείται να «παλεύουν», ούτε απαιτείται να «αγωνίζονται στον δρόμο», διότι δεν υπάρχει πλέον αντίπαλος και εχθρός. Δεν υπάρχει καμία «πάλη» και όσοι εγχύουν το δηλητήριο του ταξικού ή άλλου μίσους είναι επικίνδυνοι και εκτός πολιτικής πραγματικότητας. Όσοι δημιουργούν φαντασιακούς αντιπάλους εκεί που δεν υπάρχουν και καλούν τους πολίτες σε πάλη, αντίσταση και ανατροπή, δεν έχουν θέση σε μια σύγχρονη οργανωμένη κοινωνία. Ίσως να είχαν νόημα στον 18ο αιώνα. Αυτές είναι γραφικές φωνές οπισθοδρόμησης. Είναι το παλαιό που έχει φύγει οριστικά, είναι αναχρονισμός της πολιτικής, ο οποίος δοκιμάστηκε και αποτινάχθηκε με πόνο και πάταγο από τους λαούς που ακολουθώντας τον απέτυχαν, διαπιστώνοντας ότι είχαν πάρει τη ζωή τους λάθος, ιδίως στην Ανατολική Ευρώπη.

Σε άλλα Ευρωπαϊκά κράτη, όπου έχει οικοδομηθεί στέρεος κοινωνικός ιστός, εμποτισμένος από τις αρχές του Διαφωτισμού και απαλλαγμένος από παιδικές ασθένειες των αρχών του 20ου αιώνα, η συναίνεση αποτελεί το αυτονόητο υπόστρωμα το οποίο και έχει συμπήξει την δεδομένη συνοχή των πολιτών. Οι πολίτες πορεύονται στη ζωή τους συναινετικώς.

Εκεί οι παιδικές ασθένειες της συγκρούσεως, της πάλης, της ανατροπής και της αντιστάσεως (και πάλι!), έχουν τοποθετηθεί όπου τους αξίζει: εις ένα ράφι της ιστορικής τύρβης των πραγμάτων, ως θλιβερές αναμνήσεις μιας κοινωνίας, που πορευόταν μέσα από φθοροποιές διεκδικήσεις, μελαγχολικές συγκρουσιακές κινηματικές ρητορείες και μάταια πάλη όλων με όλους.

Στην Ελλάδα η σύγκρουση, η πάλη και η ανυπακοή προτάσσονται ως modusoperandi αλλά και ως επίσημη πολιτική προμετωπίδα ανερυθρίαστα από πολλούς. Ακόμα περισσότεροι, εμποτισμένοι υποσυνείδητα από το δηλητήριο της «ταξικής» διεκδικήσεως, μιλούν χωρίς να το αντιλαμβάνονται, για αγώνες και αγωνιστές ως να πρόκειται για τίτλο τιμής.

Στις σύγχρονες κοινωνίες δεν υπάρχει καμία πάλη - υπάρχει σύμπραξις, δεν υπάρχει αντίσταση – υπάρχει συνεργασία, δεν υπάρχει ανατροπή – υπάρχει σύνθεση, δεν υπάρχει σύγκρουση – υπάρχει συναίνεση. Ευχής έργον να υπήρχε συμφωνία όλων με όλους. Αυτό δεν είναι εφικτό…..είναι πολύ σπάνιο. Η συναίνεση είναι ο κανόνας και η σύγκρουση είναι η αλγεινή μεμονωμένη εξαίρεση, η οποία οπισθοδρομεί την κοινωνία και τους πολίτες σε κινηματικές αγελαίες λογικές οι οποίες με την σειρά των στερούν τις ευκαιρίες αναπτύξεως και προόδου τόσον για το άτομο όσον και το σύνολο.

Η συναίνεση προϋποθέτει εμπιστοσύνη μεταξύ των κυρίων παραγόντων της πολιτικής και των πολιτών. Πως μπορεί όμως να αναπτυχθεί αυτή η εμπιστοσύνη όταν υπάρχουν ακόμα και σήμερα (σε δυο τρία μέρη του κόσμου) κόμματα και ιδεολογίες που αρδεύονται από τη σύγκρουση και επικαθορίζουν ως ακρογωνιαίο λίθο τους την πάλη, την αντίσταση, τον αγώνα και άλλα παρόμοια κινηματικά;

Άλλοι λαοί ευτυχώς εξοβέλισαν σχετικά γρήγορα (είτε αφού υπέστησαν δεινά) τέτοιες πολιτικές λογικές από την ζωή τους, καθώς αυτές τρέφονται με τον φθόνο και αρδεύονται με το μίσος. Σκοπός όμως είναι η πρόοδος της κοινωνίας μέσα από συναινετικές διαδικασίες, εδραιωμένες σε πνεύμα εμπιστοσύνης και συνεννοήσεως.

Πολύ περισσότερο στην Ευρώπη. Δεν υπάρχουν στρατόπεδα, δεν υπάρχουν συγκρουσιακά περιχαρακωμένες θέσεις. Υπάρχει μια κοινή αντίληψη της προόδου, της κοινής πορείας και της προσπάθειας να αντιμετωπισθούν οι προκλήσεις σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Όσοι κατασκευάζουν εχθρούς εκεί που δεν υπάρχουν και παλεύουν έναντι όλων, πλανώνται και παρασύρουν και τους υπολοίπους σε μια ρηχή ρητορική μίσους.

Όταν αντιλαμβάνεσαι τον εαυτό σου και φέρεσαι ως «σφυρί», είναι αναμενόμενο όλα τα προβλήματα να τα αντιμετωπίζεις ως «καρφιά». Τότε όμως και οι υπόλοιποι θα σε αντιμετωπίζουν δυστυχώς ως επικίνδυνο και αναξιόπιστο εταίρο.

Η θέση μας στην Ευρώπη της συνεννόησης απαιτεί υπευθυνότητα, προσήνεια και σεβασμό στους λοιπούς Ευρωπαίους εταίρους. Δεν είναι δυνατόν να τους αντιμετωπίζουμε ως αντιπάλους σε μίαν εικονική πραγματικότητα όπου «αυτοί» επιθυμούν το κακό μας και «εμείς» αμυνόμεθα. Πέραν από δείγμα ανωριμότητας συνιστά και εντελώς επιφανειακή και αναποτελεσματική πρακτική. Τεκμηριωμένες και υπεύθυνες πολιτικές θέσεις με συναινετικό πνεύμα είναι η μόνη οδός για την έξοδο από την κρίση και την ανάκτηση της Εθνικής αξιοπρέπειας η οποία έχει τρωθεί σε εξαιρετικό βαθμό.

Τούτων δοθέντων, στην πορεία δεν θα αργήσει μετά τη συναίνεση να ανθίσει και η συμφωνία ….

Του Αθανάσιου Κοσμόπουλου *

*Ο Αθανάσιος Κοσμόπουλος είναι Ταγματάρχης ε.α. Στρατιωτικός Νομικός Σύμβουλος. Σήμερα είναι Νομικός με εξειδίκευση στο Διεθνές Δίκαιο και τα νομικά ζητήματα της ψηφιακής πληροφορίας. Διετέλεσε Πρόεδρος ΔΣ και Διοικητής επί εξαετία του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής