Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Άνεμος δημοκρατίας στα Δημόσια Σχολεία

Δημοσίευση: 13 Ιουν 2015 8:44

 

* Του Απ. Σιέρρα

Ότι η Δημόσια Εκπαίδευση υστερεί είναι γνωστό. Ότι το Δημόσιο Σχολείο αλλοτριώνει τους μαθητές το έχουμε διαπιστώσει (εμπειρικά έστω). Ότι η Δημόσια Δωρεάν Παιδεία κοστίζει –ακριβά- στην ελληνική οικογένεια, είναι μια από τις λίγες αλήθειες με καθολική αποδοχή. Ότι το Δημόσιο Σχολείο έχει αφεθεί να βολοδέρνει και ότι υπάρχουν πολιτικές ευθύνες γι΄ αυτό, κάθε έντιμος συνομιλητής το αναγνωρίζει.

Ότι έχουμε ανάγκη από μια Δημόσια Εκπαίδευση σύγχρονη, αρωγό στην ανάπτυξη- προς όφελος του λαού και του τόπου μας -που θα πλάθει ανθρώπους με γνώση , με ήθος και κοινωνικές ευαισθησίες, πρωτοπόρους της σκέψης είναι στόχος που πάντα επιθυμούσε ο λαός μας και οι «στρατευμένοι» εκπαιδευτικοί, εργαζόμενοι.

Η Δημόσια Εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες- βρίσκεται σε τέλμα. Στις διαπιστώσεις, είναι αλήθεια, ότι συμφωνούμε. Οι διαφωνίες και οι «συγκρούσεις» αναφύονται, όταν πρέπει να κάνουμε προτάσεις. Όταν πρέπει να δώσουμε απαντήσεις- με πράξεις- στις αγωνίες μας.

Τι κάνουμε με την Παιδεία; Πως τη θεραπεύουμε; Για να ορθοποδήσει το Δημόσιο Σχολείο και να βγει από την κοινωνική απαξίωση, όπου έχει κατρακυλήσει, χρειάζεται να γίνουν πολλά. Χρειαζόμαστε κάτι πολύ “δυνατό” να μας συνενώσει, να μας συνεπάρει… Χρειαζόμαστε κάτι να μας αφυπνίσει. Να πιστέψουμε σ΄ ένα σύγχρονο όραμα για την παιδεία μας.

Το νέο νομοσχέδιο που θεσπίζει η επιλογή -αρχικά- των Διευθυντών σε Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια, να γίνεται από το σύλλογο διδασκόντων, είναι ένα θετικό βήμα. Γιατί σηματοδοτεί μια διάθεση ρήξης μ΄ ένα άρρωστο παρελθόν που όλοι (;) αναθεματίζαμε. (Να μην ξεχνάμε ότι η διαδικασία αυτή έρχεται να αντικαταστήσει την προφορική συνέντευξη. Μια διαδικασία αλλοτριωμένη, καθώς χρησιμοποιούνταν, προσχηματικά για να εξυπηρετήσει τη συναλλαγή της εξουσίας με τους διάφορους “ιμάντες” της και γι΄ αυτό ανυπόληπτη και αφερέγγυα).

Τι θετικό φέρνει αυτή η ρύθμιση:

α) Αναθέτει στο σύλλογο (καθηγητών, δασκάλων) ένα καθοριστικό ρόλο σε μια κρίσιμη διαδικασία, καθιερώνοντας μια μορφή άμεσης δημοκρατίας.

β) Καθιστά την επιλογή των διευθυντών ουσιαστική και πιο αντικειμενική.

γ) Δίνει «ζωή» στο σύλλογο διδασκόντων.

‘Ηδη δημιούργησε μεγάλη κινητικότητα. Προκαλεί συζητήσεις, προβληματισμούς, ενδιαφέρον. Υποχρεώνει τους εκπαιδευτικούς να γίνουν ενεργοί και πιο υπεύθυνοι. Δοκιμάζει τις δημοκρατικές μας πεποιθήσεις και το σύστημα αξιών που εμφορούμαστε.

Οι ενστάσεις που μπορεί να διατυπώσει κάποιος, εκφράζουν τους φόβους περισσότερο για το εάν και κατά πόσο θα λειτουργήσει ο νέος θεσμός. Εάν μπορέσει να θεραπεύσει παθογένειες του παρελθόντος. Σε τελική ανάλυση εάν και κατά πόσο καθηγητές και δάσκαλοι είναι έτοιμοι να ανταποκριθούν σ’ αυτή την πρόκληση. Αν θα μπορέσουν να ξεπεράσουν παραδοσιακά διλήμματα και ιδιοτελείς στάσεις ζωής που απαξιώνουν το ρόλο του δάσκαλου και την ίδια του την ύπαρξη.

Πράγματι ελλοχεύει ο κίνδυνος η διαδικασία επιλογής των διευθυντών από τους συλλόγους διδασκόντων και τα θετικά που αυτή εμπεριέχει να ακυρωθούν στην πράξη. Γιατί με τι κριτήρια –εμείς οι εκλέκτορες πια- θα επιλέξουμε τον επόμενο διευθυντή (μας)! Θα οργανώσουμε αξιοπρεπείς συναντήσεις ή θα δούμε την διαδικασία σαν αγγαρεία από την οποία πρέπει να απαλλαγούμε γρήγορα;

Θα επικρατήσουν οι φιλίες μας, οι κλίκες, ο κολλητός μας… ακόμα κι αν διακρίνουμε πως ο φίλος μας μπορεί και να μην είναι κατάλληλος για διευθυντής! Από αδυναμία ή από έλλειψη σχετικής εμπειρίας υπάρχει ο κίνδυνος να υπονομεύσουμε εμείς οι ίδιοι την διαδικασία. Μπορεί ίσως και να αποδειχτεί πως η ρύθμιση αυτή μας ξεπερνάει και μας βρίσκει ανέτοιμους ακόμη.

Η διαδικασία αυτή θα είναι μία δοκιμασία. Μία πάλη- κυρίως- με τον εαυτό μας. Έχουμε να ξεπεράσουμε πολλά κατάλοιπα και αγκυλώσεις. Σε κάθε περίπτωση όλα αυτά τα ενδεχόμενα δεν ακυρώνουν τη θετική φιλοσοφία του νέου νόμου.

Αντίθετα εμείς -οι εκπαιδευτικοί- οφείλουμε να πειραματιστούμε και να δοκιμαστούμε. Να μην φοβηθούμε τις αδυναμίες μας. Γιατί αν δε δοκιμαστούμε, θα παραμείνουμε «δήθεν». Δήθεν υποστηρικτές της αξιοκρατίας, δήθεν αμερόληπτοι, δήθεν θιασώτες της δημοκρατίας από τα «κάτω».

Και βέβαια σε μια ανοιχτή και στοχαστική κοινωνία, αν στην εφαρμογή του νέου νόμου, φανούν αστοχίες και παρενέργειες, είμαστε έτοιμοι να τον βελτιώσουμε, ακόμα και να τον αλλάξουμε. Οι νόμοι δεν είναι θέσφατα. Οι νόμοι υπάρχουν.. για να αλλάζουν. Αφού γράφονται για να υπηρετούν την κοινωνία και τις ανάγκες των μελών της. Διαφορετικά αντικαθίστανται από άλλους καταλληλότερους.

Άνεμος δημοκρατίας λοιπόν, πνέει στο δημόσιο σχολείο.

Όμως, γνωρίζουμε, ότι χρειάζονται να γίνουν πολλά για να «χτίσουμε» μια Δημόσια Εκπαίδευση που να μας αξίζει. Που να προσφέρει την παιδεία που έχουμε ανάγκη. Αυτό το νομοσχέδιο είναι το «ελάχιστο». Είναι μια καλή αρχή όμως. Ελπίζουμε να είναι μόνο η αρχή και να ακολουθήσουν και άλλες ριζοσπαστικές ιδέες και προτάσεις που έχει ανάγκη το Δημόσιο Σχολείο και ο τόπος μας.

*Ο Σιέρρας Απόστολος είναι φιλόλογος στο Λύκειο Πλατυκάμπου