Έτσι κάναν όλα τ’ αδέρφια. Αγόραζαν ένα μικρό, αλλά οικοδομήσιμο οικόπεδο “εκτός σχεδίου”, μάζευαν τα υλικά, τούβλα, τσιμέντο, άμμο, ασβέστη και λίγα σίδερα κι ύστερα ένα Σαββατόβραδο προς Κυριακή συγκεντρώνονταν δέκα δεκαπέντε οικοδόμοι συγχωριανοί κι ως το πρωί το σπίτι ήταν χτισμένο. Δύο δωμάτια, ένα χολάκι και τα επίλοιπα. Παράνομο το σπιτάκι, αλλά η πολεοδομία δεν το γκρέμιζε χτισμένο. Μόνο να ΄χει σκεπή. Γι’ αυτό κι ένας απ’ την ομάδα έμπαινε σκοπιά μην έρθει κανένας χωροφύλακας και τους πιάσει. Να σφυρίξει να εξαφανιστούν. Ν’ αποφύγουν την Ασφάλεια και το αυτόφωρο. Και το σπιτάκι μισοτελειωμένο θα γκρεμιζόταν.

Οι γείτονες, που ’χαν χτίσει κι αυτοί παράνομα το δικό τους σπιτάκι, στέκονταν αλληλέγγυοι. Δε διαμαρτύρονταν στην αστυνομία για τον ολονύκτιο θόρυβο. Πολύ σπάνια βέβαια γινόταν κι αυτό. Αλλά τον καταλάβαιναν συνήθως, γιατί ήταν αναγκασμένος ο καταδότης μες τη νύχτα να πάει με τα πόδια στην αστυνομία, μια που τηλέφωνα δεν υπήρχαν σε τέτοιες γειτονιές τότε, λίγα χρόνια μετά τον Εμφύλιο.

Τον Τάκη τον ήθελε για τη σκάλα, αφού, αν και μικρός -ήταν δεν ήταν 16 χρονών- ήταν εξαιρετικός “καλουπουτζής”. Δεν μπορούσε ο καθένας να καλουπώσει σκάλα, και μάλιστα εσωτερική. Γι’ αυτό τον ήθελε οπωσδήποτε. Σχεδίαζε να φτιάξει μια εσωτερική σκάλα, με προοπτική, αν η αδερφή του στο μέλλον αποκτήσει κάποια χρήματα, ‘να ρίξει’ κι έναν όροφο.

Αφού ο Θανάσης δεν μπορούσε να τον βρει στη συνηθισμένη πιάτσα των οικοδόμων, πήρε σβάρνα τα καφενεία, όπου σύχναζαν οι συγχωριανοί κι ομότεχνοί του. Εκείνη την εποχή ο Τάκης δούλευε σ’ ένα χωριό λίγο έξω από την πόλη. Έτσι κουρασμένος που γύριζε απ’ τη δουλειά, το βράδυ δεν έβγαινε έξω. Γι’ αυτό είχε χαθεί από την πιάτσα. Κάποιος όμως ήξερε τη διεύθυνσή του. Μόλις την έμαθε ο Θανάσης, αποφάσισε να τον επισκεφτεί την Κυριακή το πρωί στο σπίτι. Τι σπίτι δηλαδή! Ήταν σίγουρος ότι ένα δωμάτιο θα ’ταν με τη βρύση και το αποχωρητήριο έξω. Σε τέτοια “σπίτια” έμεναν όλοι οι συγχωριανοί του. Κατέβαιναν απ’ το χωριό, νοίκιαζαν 3-4 μαζί ένα φτηνό υπόγειο ή ημιυπόγειο συνήθως δωμάτιο ή και σπίτι μονοδωμάτιο πλίθινο, απ’ αυτά που η πόλη ήταν γεμάτη στη δεκαετία του ’50. Το ’χαν ίσα ίσα, για να κοιμούνται. Πλήρωναν ο καθένας ελάχιστο ενοίκιο.

Νωρίς ξεκίνησε την Κυριακή ο Θανάσης από φόβο μην αργήσει κι ο Τάκης φύγει από το σπίτι του. Βρήκε το δρομάκι, που ’γραφε το χαρτάκι, κι είδε από μακριά ένα μονοδωμάτιο πλίθινο σπιτάκι, χωμένο το μισό στη γη. Απ’ έξω μια βρύση. Κι ο αριθμός σωστός, 8. Ανακουφισμένος και σίγουρος πως το βρήκε τράβηξε για την πόρτα. Έπρεπε να κατέβει 3-4 σκαλιά. Πριν βάλει το πόδι του στο πρώτο σκαλί, κοίταξε αριστερά το μοναδικό παραθυράκι, που ’ταν δίπλα απ’ την πορτούλα. Από μέσα είχε ένα κουρτινάκι. Κοντοστάθηκε. Το κοίταξε με προσοχή. Ήταν όμορφο το κουρτινάκι, άσπρο, με σχέδιο πλεγμένη μια βαρκούλα. Έκανε ένα βήμα πίσω. Δεν μπορεί να μένει ο Τάκης εδώ, σκέφτηκε. Τέτοιες πολυτέλειες δεν μπορεί να ’χει εργένης οικοδόμος. Κι ήξερε ότι συγκάτοικοί του ήταν ο αδερφός του και δύο ξαδέρφια, όλα μικρότερα, που πήγαιναν στην Α΄ Γυμνασίου. Όλα ταίριαζαν για σπίτι οικοδόμου. Χαμόσπιτο με τη βρύση έξω. Το κουρτινάκι όμως έδειχνε πως εδώ καθόταν οικογένεια ή τέλος πάντων γυναίκα με γούστο, μ’ ευαισθησία. Έδειχνε μεράκι για ομορφιά. Και τέτοιο συγχωριανό δεν ήξερε κανέναν.

Έκανε στροφή κι άρχισε ν’ απομακρύνεται. Όμως, πού μπορεί να ’μενε ο Τάκης; Κοίταξε τη διεύθυνση, που ’χε γράψει στο χαρτάκι. Ολύμπου 8, Νεράιδα. Έριξε μια ματιά ολόγυρα στ’ άλλα σπιτάκια μήπως έχει και κάποιο άλλο τον ίδιο αριθμό. Είδε το προηγούμενο, αρ. 6. Το χαμόσπιτο 8. Προχώρησε και προσπέρασε το σπιτάκι. Το επόμενο είχε τον αριθμό 10. Όλα ταίριαζαν, σκέφτηκε. Η διεύθυνση, ο περίγυρος, το ίδιο το σπίτι. Το κουρτινάκι όμως; Αυτό είναι έξω απ’ αυτά που ’ξερε, έξω από τη λογική του. Δεν ταιριάζει με τίποτα. Ξαναπλησίασε την πόρτα. Πάλι όμως κάτι τον συγκρατούσε και σταμάτησε στο πρώτο σκαλί. Ξανακοίταξε το κουρτινάκι. Τόσο όμορφο! Κάποιο κορίτσι θα ’μενε εκεί. Δε γίνεται. Κι ήταν Κυριακή πρωί. Αν η ώρα ήταν 11-12, ίσως χτυπούσε την πόρτα να ρωτήσει. Τώρα όμως δε θα ’πρεπε να φανεί αγενής και να το τρομάξει πρωί-πρωί. Στεκόταν εκεί ακίνητος στο πρώτο σκαλί μην ξέροντας τι να κάνει.

Ο Τάκης είχε ξυπνήσει, αλλά δεν είχε σηκωθεί ακόμη απ’ το κρεβάτι, για να μην κάνει θόρυβο και ξυπνήσει “τους γυμνασιόπαιδες”. Κοίταξε το παραθυράκι, που ’ταν ακριβώς απέναντί του. Έβλεπε τα πόδια ενός άντρα πότε να πλησιάζουν, πότε ν’ απομακρύνονται, πότε να χάνονται και τέλος να ξαναπλησιάζουν. Περίμενε ν’ ακούσει χτύπημα στην πόρτα. Τίποτα. Σηκώθηκε κι έβαλε το παντελόνι του. Άνοιξε την πόρτα και βλέπει τον Θανάση να στέκεται σχεδόν ακίνητος στο πρώτο σκαλί και να κοιτάζει προς το παραθυράκι.

-Βρε Θανάση, τι στέκεσαι ακίνητος τόση ώρα; τι περιμένεις; Έλα μέσα.

Ένας αναστεναγμός ανακούφισης ακούστηκε.

-Να, εκείνο το κουρτινάκι, είπε κι έδειξε το παραθυράκι. Με μπέρδεψε. Δεν ταιριάζει. Δεν έχω ξαναδεί κουρτινάκι σε παράθυρο που μένουν δικοί μας. Όλα ταίριαζαν. Η διεύθυνση, το σπιτάκι. Αλλά εκείνο το άτιμο το κουρτινάκι τι το ’θελες; Χάθηκαν οι εφημερίδες; Να κολλήσεις μία, όπως κάνουν όλοι οι σωστοί Κρανιώτες οικοδόμοι. Τέτοια πολυτέλεια! Δείχνει αριστοκρατία.

Ο Τάκης γέλασε.

-Α ρε Θανάση φιλόσοφε. Άσε τώρα τη φιλοσοφία κι έλα μέσα να πιούμε ένα τσίπουρο απ’ το χωριό. Το κουρτινάκι, Θανάση, το ’πλεξε η αδερφή μου. Θέλησε να μας στολίσει το παλάτι! 

Από τον Γιάννη Μπασλή