Από το 1974 και την εισβολή στην Κύπρο μας, οι σχέσεις με την Τουρκία βρίσκονται σε μια διαρκή ένταση και όξυνση με αποτέλεσμα να έχουμε βρεθεί δύο φορές στο χείλος της ένοπλης σύγκρουσης. Το 1987 σημειώθηκε η πρώτη κρίση, όταν η Τουρκία προώθησε το ερευνητικό πλοίο Σισμίκ να διεξάγει έρευνες στη θαλάσσια περιοχή της Θάσου υπό τη συνοδεία τουρκικών πολεμικών πλοίων ως απάντηση στη χώρα μας καθώς εμείς είχαμε ήδη ξεκινήσει έρευνες στην περιοχή. Η Ελλάδα ανταπάντησε με στόχευση των τουρκικών πλοίων και με την προειδοποίηση ότι, εάν εισέλθουν στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, θα βυθιστούν. Η κρίση έληξε μετά από παρέμβαση του Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Λόρδου Κάριγκτον και ο Τούρκος πρωθυπουργός διέταξε να μείνουν εκτός αμφισβητούμενων υδάτων καθώς και να αποσυρθούν από την περιοχή.
Το 1996 ήρθαμε αντιμέτωποι με την κρίση των Ιμίων, όταν η διένεξή μας με την Τουρκία αφορούσε την αμφισβήτηση των βραχονησίδων 'Ιμια. Τότε δύο δημοσιογράφοι της τουρκικής εφημερίδας «Χουριέτ» υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική. Η απάντηση ήταν άμεση από την ελληνική πλευρά με υποστολή της τουρκικής σημαίας και τοποθέτηση της ελληνικής. Ακολούθησε διπλωματικός πυρετός μεταξύ Ελλάδας, ΗΠΑ και Τουρκίας, ενώ παράλληλα σε στρατιωτικό επίπεδο αναπτύχθηκαν στην περιοχή οι στόλοι των δυο χωρών και μάλιστα στοχοποιώντας ο ένας τον άλλον με κανόνες εμπλοκής. Το βράδυ της 30-31ής Ιανουαρίου το ΥΕΘΑ πληροφορήθηκε ότι στη δυτική βραχονησίδα έχουν αποβιβαστεί Τούρκοι κομάντος. Διατάχθηκε άμεσα η απονήωση του ελικοπτέρου από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για έλεγχο της βραχονησίδας, όμως στην περιοχή επικρατούσαν άσχημες καιρικές συνθήκες με αποτέλεσμα το ελικόπτερο με το ηρωικό 3μελές πλήρωμά του (Καραθανάσης, Βλαχάκος, Γιαλοψός) να καταπέσει στη θαλάσσια περιοχή των Ιμίων. Το επίσημο πόρισμα της συντριβής του Ε/Π ήταν η απώλεια συνειδήσεως (VERTIGO) του χειριστή, κάτι που αμφισβητήθηκε έντονα ως προς την ορθότητά του. Η κρίση εκτονώθηκε με την παρέμβαση του Αμερικάνου διπλωμάτη Ρίτσαρντ Χόλμπουρκ ύστερα από τηλεφωνική επικοινωνία με τον κ. Σημίτη και την κα Τσιλέρ και την απόσυρση- όπως και έγινε- όλων των δυνάμεων από την περιοχή.
Με την πάροδο των χρόνων και την ανάληψη της εξουσίας από τον Ερντογάν οι διεκδικήσεις της γείτονος έχουν να κάνουν πλέον με την ενεργειακή κατάσταση της περιοχής και την ΑΟΖ (δεν θα εισέλθω στην ανάλυση του καθεστώτος της ΑΟΖ καθώς έχει αναλυθεί από πολλούς έγκριτους αναλυτές και διεθνολόγους). Η Τουρκία αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση στα σύνορά της με τη Συρία και τους Κούρδους και το ερώτημα που εγείρεται είναι, αν μπορεί να αντεπεξέλθει σε δυο μέτωπα, τόσο σε στρατιωτικό όσο και οικονομικό επίπεδο. (Σημειωτέον ότι κάθε μέρα εμπόλεμης εκστρατευτικής κατάστασης κοστίζει χιλιάδες τουρκικές λίρες στο κράτος). Η τουρκική οικονομία τα τελευταία 2 χρόνια παραπαίει στο όριο της πτώχευσης. Μπορεί ο σουλτάνος για λόγους εντυπωσιασμού να εγκαινιάζει εργοστάσια και αγωγούς, αλλά τα στοιχεία δε δείχνουν αυτό. Οι οφειλές σε ξένο νόμισμα ανέρχονται στα 285 δισ. δολάρια ,ποσό που αναλογεί στο 28,3 του ΑΕΠ, εκ των οποίων τα 179 δισ. πρέπει να δοθούν για αποπληρωμή ομολόγων και τα 146 δισ. για δάνεια επιχειρήσεων και τραπεζών. Η συναλλαγματική αντιστοίχιση πριν δύο χρόνια ήταν 2 τουρκικές λίρες για ένα δολάριο, ενώ τώρα είναι 6 προς 1 με αποτέλεσμα αυτό να συνιστά μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της τουρκικής οικονομίας. Θα τολμήσει λοιπόν ο σουλτάνος να έρθει σε ένοπλη αντιπαράθεση με τη χώρα μας ή απλώς θα συνεχίσει να εφαρμόζει αυτού του είδους την πολιτική προσπαθώντας να αποκομίσει όσο πιο πολλά οφέλη μέσω της διπλωματικής οδού; Σε όλη αυτήν τη ρητορική και τις κινήσεις του Ερντογάν πώς απαντά η ελληνική πλευρά;
Με την ανάληψη της εξουσίας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη άλλαξε και η γεωπολιτική διάσταση της χώρας μας. Με μεθοδικές και διπλωματικές κινήσεις τόσο στην Ευρώπη, κερδίζοντας την υποστήριξη των 27 εταίρων με κοινά ψηφίσματα έναντι της Τουρκίας, όσο και στα διεθνή φόρα, όπως και στις ΗΠΑ, ο πρωθυπουργός έχει καταφέρει την απομόνωση της Τουρκίας καθώς και την κατάρρευση της διμερούς συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης αφού είναι νομικά παντελώς ανυπόστατη. Η στενή συνεργασία μας με την Αίγυπτο, το Ισραήλ και την Κύπρο σε στρατιωτικό επίπεδο κάνοντας κοινές ασκήσεις δίνει ξεκάθαρο μήνυμα στην Τουρκία για τη νέα τάξη πραγμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε γεωπολιτικό επίπεδο η συμφωνία για τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου EASTMED ορίζει τη χώρα μας σε σημαντικό πυλώνα σταθερότητας και εγγυητή ασφάλειας στην περιοχή, καθώς ένα μεγάλο μέρος του φυσικού αερίου προς χρήση για την Ευρώπη στο μέλλον θα διακινείται μέσω αυτού. Εκτός όμως από τις κινήσεις σε διπλωματικό επίπεδο η Ελλάδα έχει καταστήσει σαφές σε όλους τους τόνους ότι, εάν παραβιαστούν τα κυριαρχικά της δικαιώματα, η απάντηση θα είναι άμεση και καίρια με ό,τι συνεπάγεται αυτό. Ας ξανασκεφτεί λοιπόν ο Ερντογάν μέχρι πού μπορεί να τραβήξει το σχοινί...
Από τον Χάρη Τσιλιάκο, μέλος Π.Ε. ΝΔ
