δεν μπορούσε να ενημερώνεται γρήγορα. Γι’ αυτό μετέφερε, προσωρινά, την πρωτεύουσά του στη Λάρισα και ήρθαν εδώ Ευρωπαίοι διπλωμάτες για συζητήσεις μαζί του. Μεταξύ τους και ο Γάλλος πρέσβης Haye Vantelet και ο πνευματικός του Ρομπέρ ντε Ντρε, ο οποίος κατέγραψε τις εντυπώσεις του ταξιδιού του, από την Κωνσταντινούπολη μέχρι τα Κύθηρα. Στη Λάρισα βρισκόταν το 1668-1669 και μας έδωσε πολλές πληροφορίες για την πόλη και τις κατοικίες της.
Ο Μεχμέτ αποκαλούνταν αβτζής (κυνηγός), διότι ήταν μανιώδης κυνηγός. Όπου πήγαινε επέλεγε ένα βουνό, το οποίο έζωναν οι κάτοικοι των γύρω χωριών στις παρυφές του, και ακολούθως θορυβούσαν δυνατά για να τρομάξουν τα ζώα του βουνού. Αυτά, ακούγοντας τον ορυμαγδό του πλήθους, το οποίο όλο και στένευε την πολιορκία του βουνού, για να σωθούν ανέβαιναν κατευθυνόμενα προς την κορυφή. Εκεί τους περίμενε ο Μεχμέτ, καθισμένος σε έναν θρόνο εκστρατείας, με το όπλο στο χέρι και σκότωνε όσα μπορούσε.
Μία ενθύμηση του κώδικα της Μονής Παλιοκαρυάς (Κρανιάς), μας πληροφορεί ότι ο σουλτάνος Μεχμέτ, το 1668-1669, έφτασε μέχρι το οροπέδιο της Δεσκάτης και προχώρησε στα δυτικά, στην περιοχή της Φιλουριάς, που είναι μία εκτεταμένη κοιλάδα νοτίως του Αλιάκμονα. Σε μία τέτοια κυνηγετική εκστρατεία, στην ευρύτερη περιοχή της Λάρισας, έδειξε τη βαρβαρότητα και την αχαριστία του. Ευρισκόμενος στην περιοχή βορείως του Ομορφοχωρίου, όπου υπήρχε ένα μεγάλο έλος, το Καρατσαΐρι, η αρχαία Νεσσωνίδα, το άλογό του γλίστρησε και αυτός έπεσε στο έλος, το οποίο είχε αρκετό νερό. Θα πνιγόταν, καθώς οι ακόλουθοί του δεν γνώριζαν το έλος. Τον είδε όμως ένας Ελληνας βοσκός, γνώστης της περιοχής, έσπευσε αμέσως και τον έσωσε.
Το γεγονός αυτό εντυπωσίασε τον Ρομπέρ ντε Ντρε, ο οποίος περίμενε κάποια γενναιοδωρία του Μεχμέτ προς τον σωτήρα του. Εκείνος, όμως, ο ανάλγητος, διέταξε τους άνδρες του και σκότωσαν τον σωτήρα του!
Απόρησε ο Γάλλος και ζήτησε από τον διερμηνέα του κάποια εξήγηση, για το αποτρόπαιο έγκλημα του Μεχμέτ κι εκείνος του απάντησε: «Εσείς τιμάτε τον αφέντη σας με τις ζητωκραυγές σας κι εμείς με την υποταγή μας, δεχόμενοι ευχαρίστως τον θάνατο όταν αυτός το διατάζει, διότι παραδεχόμαστε ότι είναι ο κύριος της ζωής και του θανάτου. Είμαστε τόσο υποτακτικοί που έχουμε νόμο που λέει ότι όσοι πεθαίνουν με διαταγή του σουλτάνου, χωρίς να είναι ένοχοι, έχουν το προτέρημα να πηγαίνουν κατευθείαν στον παράδεισο, χωρίς να περνούν από το καθαρτήριο, ως αμοιβή της υποταγής τους!».
Συνεχίζοντας την περιγραφή του ο Ντρε, αναφέρει: «Αυτό βέβαια παρακίνησε τον σουλτάνο να εφοδιάσει με αυτό το προτέρημα τον βοσκό, που του είχε σώσει τη ζωή, βγάζοντάς τον από το τέλμα, όπου κινδύνευε να πνιγεί, όταν έπεσε σ’ αυτό, κατά τη διάρκεια ενός κυνηγιού. Τη στιγμή που όλοι συνέχαιραν αυτόν τον φουκαρά, διότι έκανε ένα τόσο μεγάλο καλό στην υψηλότητά του, η οποία ήταν αρκετή να του αλλάξει τη ζωή, ο σουλτάνος είπε στους έμπιστούς του: για να μη λέει κανένας, βλέποντας αυτόν τον τιποτένιο ανθρωπάκο, ότι είναι ο σωτήρας μου, είναι καλύτερα να τον στείλουμε να πάρει την αμοιβή του στον άλλο κόσμο. Αμέσως, λοιπόν, να στραγγαλιστεί!». Κι αμέσως ο βοσκός έχασε τη ζωή του. [Βλ. Henri-Pierre Corrieu-Κώστας Σπανός, «Η Λάρισα στο οδοιπορικό του Γάλλου Robert De Dreux», Θεσσαλική Εστία, 1 (Λάρισα Ιαν.-Φεβρ. 1974) σ. 360-364].
Το οδοιπορικό του Ρομπέρ ντε Ντρε εκδόθηκε σε βιβλίο στη σειρά Collection de L’ Institut Néo-Hellenique, με τον τίτλο: Voyage en Turquie et en Grèce, du R. P. Robert de Dreux, aumonier de l’ ambassadeur de France (1665-1669), Paris 1925, σ. 202, με τη φροντίδα του Η. Pernot, καθηγητή του Πανεπιστημίου του Παρισίου.
Βιβλιογραφία: Κώστας Σπανός: α) «Ο σουλτάνος Μεχμέτ Δ’ στη Λάρισα», Ιστορία Εικονογραφημένη, 47 (Αθήναι 1972), σ. 102-103. β) «Ένα κυνήγι του Μεχμέτ Δ’ στη Δεσκάτη το 1668», Μακεδονικό Ημερολόγιο, Θεσσαλονίκη 1972, σ. 349-352. γ) «Η Θράκη και η Μακεδονία του 1668 κατά τον Γάλλο Robert de Dreux», Θρακικά Χρονικά, 34 (Ξάνθη 1978), σ. 100-109. δ) «Η Φθιώτιδα στο οδοιπορικό του Γάλλου Robert de Dreux, στα 1669», Φθιωτική Σκέψη, 8 (Λαμία 1978) σ. 268.
Από τον Κώστα Σπανό, εκδότη του Θεσσαλικού Ημερολογίου - www.thessaliko.gr
