Ελληνικής Οικονομίας», την οποία θα συνυπέγραφα. Όσοι παρακολουθούν την αρθογραφία μου και έχουν αντιληφθεί τις απόψεις μου δεν θα δυσκολευθούν να καταλάβουν το γιατί. Προβληματίσθηκα, όμως: Πολύ καλά μας τα λέει στη θεωρία ο προφέσορας (μας τά ’χουν πει κι’ άλλοι, εξίσου αξιόλογοι επιστήμονες οικονομολόγοι - ημεδαποί τε και αλλοδαποί) έχει, όμως, επίγνωση της πραγματικής καταστάσεως στην Ελλάδα – στην Οικονομία, αλλά και στις Υπηρεσίες, στο Κράτος - ώστε γι’ αυτά που εισηγείται να υπάρχουν όχι φρούδες, αλλά ουσιαστικές ελπίδες αποτελεσματικής εφαρμογής τους επ’ ωφελεία της ελληνικής οικονομίας και του εκσυγχρονισμού του κράτους;
Κατά τη γνώμη μου το μεγάλο πρόβλημα - η «βόμβα» στα θεμέλια της ελληνικής οικονομίας, σύμφωνα με τους ειδήμονες - λέγεται συνταξιοδοτικό / ασφαλιστικό, το οποίο παρά τις μεγάλες μειώσεις στις συντάξεις, τις αυξήσεις στα όρια ηλικίας που νομοθέτησαν από το 2010 οι ελληνικές Κυβερνήσεις μετά την επισημοποίηση της χρεοκοπίας της χώρας μας και την ένταξή της σε καθεστώς επιτηρήσεως με μνημόνια κλπ, το πρόβλημα αυτό συνεχίζει να επιδεινώνεται. Για την ανάσχεση του προβλήματος ο κ. Πισσαρίδης προτείνει μεν (και πολύ σωστά) τη μετάβαση από το διανεμητικό στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα ασφαλίσεως με σταδιακή (για όσους εισέρχονται από τούδε και εις το εξής στην αγορά εργασίας) εφαρμογή του, δεν απαντά, όμως, στο κρίσιμο ερώτημα πώς θα ρυθμισθεί το παθητικό (η «χασούρα») που δημιούργησαν οι πελατειακές πολιτικές των Κυβερνήσεων (π.χ. με πρόωρες συντάξεις 40/45/50άρηδων...). Δεν απαντά στο πώς θα πρέπει να αντιμετωπισθούν δίκαια και όχι ισοπεδωτικά τα συσσωρευμένα χρέη στα ασφαλιστικά Ταμεία («δίκαια», υπό την έννοια ότι είναι, τουλάχιστον, άδικο, άλλος να «τα σπάει» κι άλλος να τα πληρώνει... Θέλω να πιστεύω ότι ο Sir Πισσαρίδης θα έχει υπ’ όψιν του ότι το κακό το χάλι στο ασφαλιστικό δεν δημιουργήθηκε εξαιτίας χαριστικών πολιτικών υπέρ απάντων των Ελλήνων, αλλά εξαιτίας της επιδειχθείσης ευνοίας υπέρ συγκεκριμένων κοινωνικών και επαγγελματικών ομάδων Ελλήνων).
Υπενθυμίζω ότι από τη δεκαετία του ‘80 και μετά οι υποψήφιοι για συνταξιοδότηση και οι συνταξιούχοι έγιναν οι καλύτεροι πελάτες της (πάσης αποχρώσεως) κομματοκρατίας. Στο πλαίσιο της καθετοποιήσεως της διαφθοράς έλαβαν αναπηρικές συντάξεις ολόκληρα χωριά και κεφαλοχώρια, «τυφλώθηκαν» πληθυσμοί μεγάλων νησιών και εδόξασαν την Εθνική Αντίσταση συνταξιούχοι γεννημένοι το 1940. Το «δικαίωμα» στη συνταξιοδότηση έγινε κοινωνική και κομματική πολιτική, χωρίς κανείς να ρωτά ποιος θα πληρώνει!
Κι εδώ επίτρεψέ μου φίλε αναγνώστη μια απορία, εν είδει προβληματισμού: Στις αρχές της δεκαετίας του ‘80, φοιτητής ων τότε, ενθυμούμαι ότι ο Μένιος Κουτσόγιωργας (ο ισχυρότερος μετά τον Ανδρέα άνδρας του ΠΑΣΟΚ εκείνα τα χρόνια - Θεός σχωρέστον) μοίραζε πρόωρες συντάξεις σε μητέρες. Διοριζόταν π.χ. η άλλη εν έτει 1985 στα 30 της και μετά από μια 15ετία, δηλ. στα 45 της (το έτος 2000) έβγαινε με σύνταξη. Μέχρι τα 60 της (δηλ. μέχρι το 2015) η εν λόγω είχε λαμβάνειν από το «αποθεματικό» της το οποίο η ίδια δημιούργησε με τις επί 15ετία καταβληθείσες ασφαλιστικές της εισφορές. Μετά το 2015, όμως, (οπότε και εξαντλήθηκε ο δικός της «κουμπαράς») από ποια πηγή, από τίνος το ταμείο, καταβάλλεται η σύνταξή της; Δυστυχώς, παρόμοιες περιπτώσεις (όχι απλώς 100ντάδων, αλλά 1.000άδων!..) «προώρων» συνταξιοδοτήσεων εξακολουθούσαν να «ζουν και να να βασιλεύουν» μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2010 στον στενό δημόσιο τομέα, στις ΔΕΚΟ, κ.λπ. μέχρι που ήρθε ο ...«κακούργος» ο Dr. Σόιμπλε κι έβαλε «φρένο» στην κατρακύλα. Ποτέ μου δεν κατάλαβα πώς είναι δυνατόν να υπάρχει δημόσια επιχείρηση η οποία καίτοι μπατιρημένη (και δη προ της χρεοκοπίας του κράτους) πλήρωνε συντάξεις 2.500 και 3.000 ευρώ (!!!) σε συνταξιούχους της. Αναφέρομαι στην περίπτωση του (νυν ιταλικών συμφερόντων) Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ). Επίσης, ποτέ μου δεν κατάλαβα (εννοώ δεν κατενόησα με όρους ορθής λογικής, όχι με κριτήρια κομματοκρατίας) πώς είναι (...ήταν [μέχρι το 2012/13] – γιατί μετά ήλθε ο ...«κακούργος» ο Dr. Σόιμπλε...) δυνατόν να υπάρχουν συνταξιούχοι του δημοσίου με μόλις 20ετή υπηρεσία οι οποίοι εισέπρατταν προ της ελεύσεως Σόιμπλε σχεδόν διπλάσια σύνταξη (!) από συνταξιούχους με σχεδόν διπλάσια (37ετή) απ’ αυτούς υπηρεσία... Ιt’s a (greek) mystery...
Τα γράφω όλα αυτά διότι ανησυχώ. Γιατί την πολιτική αβελτηρία του πολιτικού προσωπικού της Μεταπολιτεύσεως, με την αέναη αναβολή μιας συστημικής ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, την οποία ήδη «πληρώνει» η γενιά των παιδιών μας, (δια-) βλέπω να την επιδεινώνει η πολλαπλώς βλάπτουσα την οικονομία (και της χώρας μας) πανδημία του κορονοϊού (Covid – 19). Γιατί μπορεί το Κράτος να έχει (;) λεφτά και να διορίζει μέχρι και σήμερα... συνοριοφύλακες ακόμη και στην Αττική (!) και στην Κορινθία (!), να πληρώνει συντάξεις σε 40/45/50ρηδες, αλλά οι δουλειές στον ιδιωτικό τομέα (εκεί δηλ. που παράγεται ο πολλαπλώς ωφέλιμος για τη χώρα πλούτος) λιγοστεύουν... Που σημαίνει ότι οι εισφορές (από τον ιδιωτικό τομέα προς το κράτος) σταδιακώς θα μειώνονται, άρα το (κρατικό) έλλειμμα θ’ αυξάνεται και άντε να βρεις λεφτά κ. Σταϊκούρα μου για να πληρώσεις μισθούς και συντάξεις.
Εχω την αίσθηση ότι ο Sir Christopher Pissarides με την Έκθεσή του χτύπησε απλώς ένα «καμπανάκι», ενώ η χώρα μας χρειάζεται όχι ένα αλλά διαδοχικά θετικά «σοκ» σε όλα τα επίπεδα.

Από τον Χάρη Ανδρεόπουλο*

* Ο Χάρης Ανδρεόπουλος είναι καθηγητής Β/θμιας (ΠΕ01), Δρ. Εκκλησιαστικής Ιστορίας του ΑΠΘ (xaan@theo.auth.gr)