το πρώτο στην επιλογή στελεχών εκπαίδευσης («προσωρινών» Διευθυντών Α’/βάθμιας και Β’/βάθμιας Εκπαίδευσης) και το δεύτερο στην επιλογή μελών διοικήσεως σε φορέα του Δημοσίου, με το εν λόγω θέμα να έχει τοπική διάσταση, μιας και μιλάμε για το Γενικό Νοσοκομείο Λαρίσης (Γ.Ν.Λ.). Στην πρώτη περίπτωση αμφισβητήθηκε κυρίως και κατά βάση η (τύπου «fast track» και χωρίς μετρήσιμα/μοριοδοτούμενα αξιολογικά κριτήρια, χωρίς συνέντευξη!..) διαδικασία, ενώ στη δεύτερη περίπτωση η βασική αιτία της προκληθείσης πολιτικής αντιπαραθέσεως δεν αφορούσε στο θεσμικό πλαίσιο, αλλά στα ποιοτικά χαρακτηριστικά της επιλογής, δεδομένου ότι ο επιλεγείς και διορισθείς (στη θέση του Αντιπροέδρου στο Δ.Σ. του Γ.Ν.Λ), πρώην στρατιωτικός, κατά το μεν στερείται πτυχίου Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΑΕΙ-ΤΕΙ), κατά το δε, έχει (κτηθείσα εν τω στρατεύματι) επαγγελματική ειδίκευση ουδεμία σχέση έχουσα με τον τομέα διοικήσεως στον χώρο της Υγείας.
Ας πάρουμε τα ζητήματα ένα-ένα, με πρώτο το εκπαιδευτικό. Είμαστε στον Αύγουστο του 2020, στον 21ο αιώνα, και θα περίμενε κανείς ότι όλες αυτές οι αγκυλώσεις, οι στρεβλώσεις και εν γένει οι παθογένειες του συστήματος στην αξιολόγηση και επιλογή του προσωπικού στον χώρο της δημόσιας διοικήσεως θα είχαν εκλείψει, όταν μάλιστα έχουμε στη διακυβέρνηση της χώρας μια πολιτική παράταξη που (υποτίθεται ότι) πρεσβεύει την αριστεία (πολιτική αντίληψη προς την οποία συντάσσομαι αναφανδόν), εισηγείται δε και (υποτίθεται ότι) προωθεί ως παράδειγμα αναπτύξεως και προόδου για τον δημόσιο τομέα το δημιουργικό πνεύμα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας (προσέγγιση την οποία, ως προερχόμενος από τον χώρο της αγοράς - με 15ετή επαγγελματική υπηρεσία στη δημοσιογραφία και την ιδιωτική εκπαίδευση - απολύτως συμμερίζομαι). Αλλά εν προκειμένω πού η αριστεία (η τεκμηριωμένη επιλογή των αρίστων εκ των πολλών καλών); Πού το πολιτικό πνεύμα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας; Μάλλον θα πήγαν, αμφότερα, περίπατο...
Έχω την εντύπωση ότι τέτοιες παλαιοκομματικού τύπου λογικές και πρακτικές αδικούν την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και βλάπτουν σοβαρά το εγχείρημά του για μια άλλη (δυτικοευρωπαϊκού τύπου) Ελλάδα, φιλελεύθερων επιλογών και ευρωπαϊκών προσανατολισμών. Και υπενθυμίζω ότι τέτοιου είδους λογικές και πρακτικές η νυν κυβερνώσα παράταξη τις είχε καταγγείλει με σφοδρότητα κατά το παρελθόν. Θα ενθυμούνται, ασφαλώς (έτσι, τουλάχιστον, θέλω να πιστεύω...), τα παλαιά στελέχη της ΝΔ στον χώρο της Εκπαίδευσης τις οξύτατες καταγγελίες της παρατάξεως (ΔΑΚΕ/ΝΔ) για «φατσικές επιλογές» των Διευθυντών Εκπαίδευσης όταν, επί ΠΑΣΟΚ, «πρασίνιζε» ο τόπος στις Διευθύνσεις Α’/βάθμιας και Β’/βάθμιας. Τώρα που οι Διευθύνσεις, ξάφνου, έγιναν στη μεγάλη πλειοψηφία τους «γαλάζιες», what happened;... Να οφείλεται σε απλή... σύμπτωση; Να είναι, άραγε, ...τυχαίο;
Προς άρση παρεξηγήσεως θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η κριτική στο θέμα της πρόσφατης «express» διαδικασίας επιλογής «προσωρινών» (ετήσιας θητείας), Διευθυντών Εκπαίδευσης (προς αντικατάσταση των τέως Διευθυντών των οποίων είχε λήξει η θητεία), απευθύνεται και αφορά στη διαδικασία καθεαυτή και όχι στα πρόσωπα. Κατ’ αρχήν, το (5μελές) Συμβούλιο Επιλογής ήταν διορισμένο και άρα ευεπίφορο σε πολιτικές πιέσεις και άνωθεν παρεμβάσεις, ενώ απουσίαζαν από τη σύνθεσή του οι αιρετοί εκπρόσωποι των εκπαιδευτικών. Εις ότι αφορά εις τα επί μέρους: η διαδικασία (που ψηφίστηκε ως διάταξη - «σφήνα» στον πρόσφατο Ν. 4713/2020 περί «Εκσυγχρονισμού της Ιδιωτικής Εκπαίδευσης», κ.λπ., αρθ. 30) έπασχε από έλλειψη στοιχειώδους αντικειμενικότητας (καθώς πήγε... «περίπατο» μέχρι και ο υπολογισμός των μετρήσιμων/αντικειμενικών, μοριοδοτούμενων/βαθμολογούμενων κριτηρίων, όπως διδακτορικές/μεταπτυχιακές σπουδές, επιστημονική δράση, ξένες γλώσσες, γνώση Η/Υ, κ.λπ.) και από έλλειψη διαφάνειας (καθώς ούτε βαθμολογικοί πίνακες κατατάξεως των υποψηφίων προβλέπονται, ούτε δυνατότητα ενστάσεως παρέχεται!). Μαύρο σκοτάδι...
Εις ότι αφορά τους νέους, προσωρινούς Διευθυντές/-τριες Εκπαίδευσης, γνωρίζοντας πρόσωπα και πράγματα για τις εκπαιδευτικές περιφέρειες Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδος, μπορώ να διαβεβαιώσω (μ’ όση αξία έχει -αν, και για όποιους, έχει- η βασισμένη στην πολυετή δημοσιογραφικο-εκπαιδευτική εμπειρία γνώμη μου), ότι μεταξύ των επιλεγέντων/-εισών υπάρχουν πρόσωπα με πολλά επιστημονικά, παιδαγωγικά και διοικητικά προσόντα για τα οποία έχουν ήδη αξιολογηθεί θετικά και έχουν καταλάβει θέσεις στελεχών στην Εκπαίδευση (πρώην Σχολικοί Σύμβουλοι, νυν Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου, Διευθυντές Σχολικών Μονάδων, κ.λπ.), με τη διαφορά, όμως, ότι στις προηγηθείσες κρίσεις αξιολογήθηκαν με βάση κριτήρια (αντικειμενικά/μετρήσιμα - μοριοδοτούμενα επιστημονικά κριτήρια), σε συνθήκες διαφάνειας και με εν δυνάμει το δικαίωμα της ενστάσεως. Τώρα τι; Ακολουθήθηκε μια πρόχειρη διαδικασία χωρίς κριτήρια και κανόνες, μια διαδικασία χωρίς ασφαλείς εγγυήσεις διασφαλίσεως της αρχής της αξιοκρατίας και της αμερόληπτης κρίσεως, μια διαδικασία η οποία, εν τέλει, αδικεί ακόμη και τους αποδεδειγμένα υψηλών προσόντων επιλεγέντες. Η διαδικασία που εφαρμόστηκε δεν συμπλέει με τις κυβερνητικές διακηρύξεις για αξιοκρατική ανάδειξη στελεχών στην Εκπαίδευση, με διαδικασίες ανεξάρτητες, αδιάβλητες και με βάση ουσιαστικά ποιοτικά κριτήρια. Ας ελπίσουμε ότι μέσα στη σχολική χρονιά, έστω και καθυστερημένα, θα θεσμοθετηθεί ο αναγγελθείς νόμος για την επιλογή των πιο άξιων στις θέσεις των στελεχών της Εκπαίδευσης, ώστε να διαχειριστούν το πρόγραμμα επαναστατικών αλλαγών που έχει ανάγκη το ελληνικό σύστημα Εκπαίδευσης.
Για το θέμα της αντιπροεδρίας στο Δ.Σ. του Γενικού Νοσοκομείου Λαρίσης: Αν ο (ιατρός στο επάγγελμα) υπουργός Υγείας κ. Κικίλιας δεν ήθελε να (δι-) ορίσει έναν εξειδικευμένο στο τομέα της Υγείας διοικητικό επιστήμονα ή οικονομολόγο με σχετικές μεταπτυχιακές σπουδές στη διοίκηση μονάδων Υγείας, κ.λπ., αλλά έκρινε επωφελέστερο τον διορισμό ενός αποστράτου, τότε, γιατί δεν επέλεγε έναν απόστρατο αξιωματικό - ιατρό, απόφοιτο της Στρατιωτικής Σχολής Αξιωματικών Σωμάτων (Σ.Σ.Α.Σ.), ήτοι διπλωματούχο της Ιατρικής του ΑΠΘ (όπου και εκπαιδεύονται οι μαθητές Ιατρικού της ΣΣΑΣ), ή, εν πάση περιπτώσει, έναν ή μια απόστρατο αξιωματικό υγειονομικού - απόφοιτο της (επίσης, Ανωτάτης/Πανεπιστημιακής) Σχολής Αξιωματικών Νοσηλευτικής (Σ.Α.Ν.); Διότι – για να ’χουμε και ρώτημα προς προβληματισμό - τι εχέγγυα διαθέτει για την προσφορά υπηρεσιών στην εν λόγω κρίσιμη θέση του Δ.Σ. ενός μεγάλου κρατικού νοσηλευτικού ιδρύματος, όπως το Γ.Ν.Λ., ένας απόστρατος εθελοντής ΟΠΥ-ΕΜΘ (υπαξιωματικός, αν αντιλαμβάνομαι καλά) του Στρατού Ξηράς (Σ/Ξ), όπως ο επιλεγείς και, εν τέλει, διορισθείς; Αν ήταν, έστω, της υγειονομικής υπηρεσίας του Σ/Ξ θα έλεγε κανείς ότι έχει μια εμπειρία που μπορεί να φανεί χρήσιμη, αλλ’ εδώ, στο βιογραφικό του, ο ίδιος φέρεται να δηλώνει επιχειρησιακή εμπειρία στα ελικόπτερα - προσόν, ασφαλώς, ιδιαιτέρως σημαντικό και τα μάλα χρήσιμο για την ενίσχυση της εθνικής μας άμυνας - ειδικά σε καιρούς δύσκολους στις σχέσεις μας με την εξ Ανατολών γείτονα χώρα - αλλά για τη διοίκηση στον χώρο της υγείας τι είδους χρησιμότητα μπορεί να έχει η εμπειρία στα ελικόπτερα; Εδώ - για την «άμυνα» κατά της εν εξελίξει πανδημίας (τύπου Covid-19) και για την εν γένει προάσπιση της δημόσιας υγείας - θαρρώ ότι χρειάζονται άλλα προσόντα και διαφορετικά «εύσημα». Νομίζω καταλαβαινόμαστε.
* Ο Χάρης Ανδρεόπουλος είναι καθηγητής Β’/βάθμιας (ΠΕ01), Δρ. Εκκλησιαστικής Ιστορίας του ΑΠΘ (xaan@theo.auth.gr)