Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Τα ανθεκτικότερα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου

Δημοσίευση: 27 Αυγ 2020 15:15

Μέσα στην απεραντοσύνη της αμμουδερής έκτασης της αφρικανικής ερήμου, υψώνει επιβλητικά το ανάστημά της, των 150 μ. περίπου, η πυραμίδα του Χέοπος. Στο οροπέδιο της Γκίζας, στην κορυφή του «Δέλτα» της κοιλάδας του Νείλου, δεσπόζει στην περιοχή

έχοντας κοντά της αιώνιους συντρόφους και φρουρούς τις πυραμίδες του Χεφραίνου και του Μυκερίνου. Πατέρας, αδελφός, εγγονός, γόνοι της ίδιας αιγυπτιακής, βασιλικής γενιάς, «ξεκουράζονται» στις αιώνιες κατοικίες τους, απολαμβάνοντας γαλήνια την αδιατάρακτη συνέχιση της «ζήσης» τους, σύμφωνα με τις δοξασίες της μακρινής εκείνης εποχής. Εποχής, που χάνεται στα βάθη της πέμπτης π.Χ. χιλιετηρίδας.
Λαός κατάβαθα θρησκευόμενος και εξαιρετικά μυστικοπαθής, οι κάτοικοι της αρχαίας Αιγύπτου ζώντας την αγροτική και ποιμενική ζωή τους με αρχαϊκή ευσέβεια, τους θεούς, δίχως ξεχωριστά ονόματα ακόμη, τους αποκαλούσαν «Δυνάμεις» πιστεύοντας ότι αυτές όλα τα μπορούν και όλα τα κατορθώνουν. Στο παιχνίδι του φωτός και του σκότους, της ζωής και του θανάτου, στα φαινόμενα όλα της φύσης έβλεπαν αποδείξεις και φανερώματα της αυστηρής τους τάξης, της απόλυτης δύναμής τους. Με το ακατάπαυστο κύλισμα των αιώνων όμως, η όξυνση της ανθρώπινης σκέψης, το φιλτράρισμα και η ωρίμανση του ανθρώπινου πνεύματος, επέφεραν αναθεωρήσεις ριζικές, σε μακραίωνες κοσμογονικές και θεογονικές δοξασίες τους. Τα σιωπηλά εκείνα «Στοιχεία» που έδιναν ζωή και είχαν απόλυτη δύναμη και εξουσία σ’ ολόκληρη την πλάση, μετουσιώθηκαν σε αυθυπόστατες θεϊκές οντότητες με ξέχωρο όνομα, μοναδικές ικανότητες, ιδιαίτερες αρμοδιότητες η κάθε μία.
Μέσα σ’ αυτό λοιπόν το ανιμιστικό κλίμα αντίληψης του κόσμου, οι Αιγύπτιοι βασιλείς όντας απόλυτοι άρχοντες και έχοντας εξουσία ζωής ή θανάτου στους υπηκόους τους, θεωρούνταν πλάσματα υπεράνθρωπα, παντοδύναμα, ισόθεα. Ξεχωριστή προσωπικότητα ανάμεσά τους, ο Χέοψ. Γιος του Σνέφερου και σύζυγος της αδελφής του Μέρτιτεφς, κράτησε τη βασιλεία του από το 4829 έως το 4766 π.Χ.
Επίμονες προσπάθειες δικαιότερης κατανομής του δημόσιου πλούτου, κατάργησης των αιματηρών προσφορών προς τους θεούς, άμβλυνσης των μεγάλων ανισοτήτων στις υπάρχουσες κοινωνικές τάξεις, σημάδεψαν καθοριστικά τη βασιλεία του. Ο ίδιος, λόγιος, συγγραφέας και τολμηρός μεταρρυθμιστής δεν πτοήθηκε ν’ αγωνιστεί γι’ αυτό το οποίο η συνείδηση και η λογική του θεωρούσε «αγαθό και αναγκαίο». Η διαφωνία με τις ισχυρές κάστες του Ιερατείου και προνομιούχων πλουτοκρατών για τα υπέρογκα ατομικιστικά τους συμφέροντα, υπήρξε έντονη. Αναπόφευκτη επομένως η διένεξη, με αποτέλεσμα αναταραχές και παθιασμένες ιδεολογικές συγκρούσεις να συγκλονίζουν τη χώρα.
Το ιδεαλιστικό του όραμα για δημιουργία οικοδομήματος, αντάξιου μνημείου, για αιώνια δόξα της Αιγύπτου, οδήγησε στην απόφαση κατασκευής της πυραμίδας Ταφικού μνημείου, στο οποίο θα συνεχιζόταν η ζωή του βασιλιά μετά τον σωματικό του θάνατο, όπως οι θρησκευτικές αντιλήψεις της εποχής το απαιτούσαν.
Η διάρκεια της κατασκευής του μεγαλειώδους δομήματος, είκοσι χρόνια, ενώ ο εργασιακός κάματος εξήντα χιλιάδων εργατών προσφέρθηκε για την αποπεράτωσή του.
Η σταθερότητα της δόμησης, η εσωτερική του διαρρύθμιση καταδεικνύουν την υψηλού βαθμού ποιότητα γνώσεων αρχιτεκτονικής μηχανικής στατικής ισορροπίας, την οποία διέθεταν οι πρωτοποριακοί αρχιτέκτονες Αχμετέπ και Χαρμετέπ. Οι ίδιοι καταθέτοντας ταλέντο, ζήλο, μεράκι έκαναν επιλογή των καλύτερης ποιότητας ογκόλιθων, από τα ονομαστά λατομεία της Τούρα, του Ασουάν, της Αραβίας. Πετρώματα διαλεχτά ασβεστόλιθου, γρανίτη, βασάλτη μεταφέρθηκαν με τεράστια κοπιώδη προσπάθεια στην αφρικανική έρημο, για την κατασκευή των τοιχωμάτων της πυραμίδας. Η άριστη υλοποίηση του δομήματος, πρώτιστο μέλημα όλων, με αποτέλεσμα η επιβλητική φιγούρα του να ατενίζει ακόμα και σήμερα τον αιγυπτιακό ουρανό.
Η δομή και τεχνοτροπία της ποτέ δεν έπαψαν να κεντρίζουν το ενδιαφέρον ποικίλων επιστημονικών κλάδων. Αρχιτέκτονες, μηχανικοί, αρχαιολόγοι, θρησκειολόγοι όλων των εποχών, προσπάθησαν να εξερευνήσουν, να αποκαλύψουν τα μυστικά της. Ηρόδοτος, Στράβωνας, Abntalah al Latif, Petrie, Posan, είναι μερικές μόνο από τις προσωπικότητες οι οποίες ασχολήθηκαν επιστημονικά μαζί της. Διότι η πυραμίδα του Χέοπα, το μόνο που απέμεινε από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου, είναι το ανθρώπινο δημιούργημα το οποίο κατόρθωσε να νικήσει τον αμείλικτο, τον πανδαμάτορα χρόνο. Και σήμερα υψώνεται αγέρωχο, μυστηριακό, διαχέοντας στην ατμόσφαιρα δέος και υποβολή για αναρίθμητες, ατέλειωτες ιστορίες που το ίδιο «έζησε» κατά τη διάρκεια της μακραίωνης ύπαρξής του. Ύπαρξης σαν βασιλικός τάφος, σαν ναός του Θεού Ράσα, χώρος τέλεσης των ισιακών μυστηρίων, σαν ιδιαίτερη τοποθεσία παρακολούθησης και μελέτης αστρικών φαινομένων. Και η ονομασία του πυραμίδα, προερχόμενη από το αιγυπτιακό pr m it, δηλαδή σπίτι της σαρκοφάγου παραπέμπει στον τύπο peri m uisi, που στην αιγυπτιακή μαθηματική γλώσσα σημαίνει αιχμηρή κορυφή. Η πυραμίδα του Χέοπος υπήρξε και παραμένει διαχρονικό σήμα κατατεθέν και απόλυτης ταύτισης με τη χώρα της πανάρχαιας Αιγύπτου.

Από την Αριστέα Κωστίμπα - Βαλιώτου