Η αρχαιότερη μνεία του στις προθέσεις των θεσσαλικών μονών ανάγεται στο 1592/1593. Το έτος αυτό ζούσε στην περιοχή της Καλαμπάκας ένας Γραμμένος και ένας άλλος το 1613/1614. Άλλοι δύο αναφέρονται στα Τρίκαλα το 1613/1614 και ένας στην Ελασσόνα. Στη συνέχεια αναφέρονται δύο στα Τρίκαλα το 1659, ένας στην Ελασσόνα την περίοδο 1633-1674, δύο στα Τρίκαλα τον 16ο-17ο αι. και ένας το 1708, πέντε στην Καλαμπάκα την περίοδο 1754-1798, ένας στην Αγία το 1797, ένας στα Τρίκαλα το 1798, δύο στην Καλαμπάκα και δύο στον Τύρναβο τον 18ο αι., τρεις στο Πήλιο, το 1809-1817 και 1850, ένας στην Αγιά τον 18ο-19ο αι., ένας στη Λάρισα και ένας στο Πήλιο τον 19ο αι.
Η Γραμμένη εμφανίζεται με περισσότερες από μία μορφή: Γραμμένη, Γραμματή, Γραμμάτω, Γραμμάτου και Γράμμω. Μόνο μία Γραμμένη αναφέρεται στην περιοχή της Καλαμπάκας το 1613/1614. Η Γραμματή είναι πολύ νεότερη: μία Αγιώτισσα το 1875 και 7 Λαρισαίες τον 19ο αι. Η αρχαιότερη μορφή του βαφτιστικού είναι η Γραμμάτω. Την περίοδο 16ος-17ος αι. αναφέρονται από μία στη Δεσκάτη, στην Καρδίτσα στον Παλαμά και στα Τρίκαλα, τρεις στην Καλαμπάκα το 1798 και άλλες τρεις τον 18ο αι., μία στα Τρίκαλα την ίδια περίοδο, μία στην Καλαμπάκα το 1838, μία στα Φάρσαλα τον 18ο-19ο αι.. τρεις στη Λάρισα και ένας στο Πήλιο τον 19ο αι. Με την ιδιωματική μορφή Γραμμάτου αναφέρονται από μία στον Αλμυρό (1774), στον Όλυμπο (17ος-18ος αι.) και στην Καλαμπάκα (18ος αι.), δύο στα Τρίκαλα (18ος αι.), μία στον Αλμυρό (1804) και μία στην Καρδίτσα (1812), δύο στα Τρίκαλα (1826), δύο στην Καλαμπάκα (1838) και τρεις στο Πήλιο (19ος αι.). Τέλος μία Γράμμω αναφέρεται στο Πήλιο το 1798.
Ο Μπούτουρας στο έργο του, εκτός από τις αναφερόμενες εδώ μορφές του βαφτιστικού, αναφέρει επιπλέον τις εξής: Γραμματάς και Γραμματένια, στη Σηλυβρία της Ανατ. Θράκης, και Γραμματική στην Κεφαλονιά. Τη Γραμμάτω και τον Γραμμένο τα αναφέρει στην Αίνο, στη Μακεδονία και στην Πελοπόννησο. Σήμερα στη Λάρισα, η κόρη ενός καλού φίλου ονομάζεται Γραμματική.

Του Κώστα Σπανού
εκδότη του «Θεσσαλικού Ημερολογίου»

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1) Αθανάσιος Μπουτουρας, Τα νεοελληνικά κύρια ονόματα ιστορικώς και γλωσσικώς ερμηνευμένα, εν Αθήναις 1912 (ανατύπωση, Επικαιρότητα).
2) Κώστας Σπανός, Λεξικό των θεσσαλικών βαφτιστικών ονομάτων (15ος-19ος αι.), Λάρισα 2018.