Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Συνεπιμέλεια τέκνου. Ζήτημα ποιότητας και όχι ποσότητας

Δημοσίευση: 21 Μαϊ 2021 15:10

Η οικογένεια ως κορυφαίος κοινωνικός θεσμός, στο πέρασμα των αιώνων και μέσα σε χαλεπούς καιρούς για την ίδια την ανθρωπότητα, ένα πράγμα κατάφερε. Να σταθεί όρθια και ζωντανή ως "βράχος στο λυσσασμένο κύμα", όπως έλεγε ο ποιητής, δίνοντας

παραδείγματα ομοψυχίας και αλληλεγγύης. Πάντα πίστευα ότι η οικογένεια είναι ο βασικός πυλώνας καλλιέργειας παιδείας και κοινωνικής μόρφωσης. Τι κι αν οι δεσμοί διαρραγούν και ο κάθε γονιός ακολουθήσει ξεχωριστό δρόμο; Τι κι αν ο μπαμπάς και η μαμά αποφασίσουν ότι πρέπει να μένουν σε διαφορετικά σπίτια πλέον; Όποια πορεία κι αν επιλέξουν να πάρουν, αυτή επιβάλλεται να έχει ως πυξίδα αποκλειστικά το συμφέρον των παιδιών τους.
Μπορώ να δεχτώ τις πολιτικές διαφορές σε ζητήματα οικονομίας. Τις ιδεολογικές διαφωνίες σε ζητήματα παιδείας, λειτουργίας του κράτους και ασφάλειας. Τις διαφορετικές προσεγγίσεις σε ζητήματα κοινωνικά, εργασιακά, ασφαλιστικά. Αλλά οι κομματικές αγκυλώσεις σε θέματα που άπτονται του θεσμού της οικογένειας, της ορθής ανατροφής των παιδιών και της από κοινού επιμέλειας του τέκνου από τους γονείς, λυπάμαι αλλά δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές. Συζήτηση και ψήφιση του σχεδίου νόμου για τη Συνεπιμέλεια του παιδιού. Ενός νόμου που πριν εφαρμοστεί στην πράξη, έρχεται αντιμέτωπος με πολύ σοβαρά ζητήματα κουλτούρας.
Έχω γράψει δεκάδες ομιλίες για πολιτικά πρόσωπα τα τελευταία 14 χρόνια, αλλά είναι η πρώτη φορά που θα ήθελα βοήθεια. Θα ήθελα να με βοηθήσουν στη σύνταξη αυτής της ομιλίας δύο παιδιά. Ένα παιδί που μεγαλώνει με δύο γονείς που χώρισαν πολιτισμένα και ένα παιδί που μεγαλώνει με δύο γονείς που χώρισαν με σφοδρή αντιδικία. Πόσοι αλήθεια είναι σε θέση να γνωρίζουν την ψυχοσύνθεση των δύο αυτών παιδιών πριν πάρουν επίσημη θέση; Όλοι μιλούν για το συμφέρον του παιδιού, αλλά τελικά νιώθω ότι υπερισχύει το συμφέρον του κόμματος και οι γνωστές τάσεις ψηφοθηρίας.
Υπάρχει κανείς νοήμων πολίτης που δεν συμφωνεί ότι η συζήτηση για την ορθή ανατροφή του παιδιού δεν μπορεί να γίνεται ακόμη με τις προβλέψεις ενός πεπαλαιωμένου νόμου του 1983; Είναι δυνατόν να μιλάμε για αυτονόητα ζητήματα συνεπιμέλειας, όταν προηγουμένως δεν έχουμε λύσει βασικά θέματα κουλτούρας συνεννόησης ως γονείς; Είναι δυνατόν να μιλάμε για αυτονόητα ζητήματα συνεπιμέλειας, όταν δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε ορθά στο ελληνικό δικαιικό σύστημα, τον θεσμό των οικογενειακών δικαστηρίων; Είναι δυνατόν να μιλάμε για αυτονόητα ζητήματα συνεπιμέλειας, όταν δεν έχουμε ακόμη εισάγει στο ελληνικό σύστημα τη διαμεσολάβηση στις οικογενειακές υποθέσεις, ως εναλλακτική μορφή επίλυσης διαφορών; Κάτι που ισχύει και εφαρμόζεται στη Φινλανδία από το 1929. Είναι δυνατόν να μιλάμε για αυτονόητα ζητήματα συνεπιμέλειας, όταν προηγουμένως δεν έχουμε λύσει ζητήματα επαρκών κοινωνικών δομών και υποστηρικτικών δράσεων για τον γονιό που απειλείται;
Είναι δυνατόν να μιλάμε για αυτονόητα ζητήματα συνεπιμέλειας, όταν προηγουμένως δεν έχουμε λύσει ζητήματα τήρησης των οικονομικών υποχρεώσεων των γονιών, απέναντι στην ορθή διατροφή/ανατροφή του παιδιού; Είναι δυνατόν να μιλάμε για αυτονόητα ζητήματα συνεπιμέλειας, όταν προηγουμένως δεν έχουμε λύσει ζητήματα ενδοοικογενειακής βίας εις βάρος του γονέα και ψυχολογικής βίας κατά του παιδιού; Είναι δυνατόν να μιλάμε για αυτονόητα ζητήματα συνεπιμέλειας, όταν προηγουμένως δεν έχουμε λύσει ζητήματα εγκατάλειψης της οικογένειας και κατ' επέκταση έκθεσης παιδιών σε κίνδυνο ζωής;
Το ότι ο μπαμπάς και η μαμά χωρίζουν δεν σημαίνει ότι το παιδί δεν μπορεί να λάβει την ίδια αγάπη, την ίδια φροντίδα, το ίδιο ενδιαφέρον. Το αντίθετο μάλιστα, όταν υπάρχει η ελάχιστη νοοτροπία πολιτισμού και η πραγματική αποδοχή του σπουδαίου ρόλου του γονιού, το παιδί παίρνει αγάπη εις διπλούν. Για τον λόγο αυτόν το επιχείρημά ότι ένα παιδί που μεγαλώνει και με τους δύο γονείς, μεγαλώνει ψυχικά καλύτερα, είναι κατ' εμέ έωλο. Ξέρω παιδιά χωρισμένων γονιών που μεγάλωσαν, εξελίχθηκαν και διέπρεψαν και παιδιά ''ενωμένων'' (για τα μάτια του κόσμου) οικογενειών που μεγάλωσαν αντιμέτωπα με σοβαρά θέματα. Ξέρω παιδιά χωρισμένων γονιών που είναι πνευματώδη και συγκροτημένα, και παιδιά ''ενωμένων'' οικογενειών που βιώνουν την απαξίωση και τη μοναξιά.
Τέλος μη χρησιμοποιείτε ορισμένοι τις μονογονεϊκές οικογένειες ως αντεπιχείρημα του όρου ‘’ενωμένη’’ οικογένεια. Είναι λάθος και κυρίως προσβολή σε όλους εκείνους τους γονείς που μεγαλώνουν με αποκλειστική ευθύνη τα παιδιά τους και πιστέψτε με τα μεγαλώνουν ακόμα καλύτερα. Κανείς νόμος δεν έχει το δικαίωμα να κάνει έναν γονιό να νιώθει μόνος. Αντίθετα ο νόμος πρέπει να κάνει τον γονιό να νιώθει μοναδικός και το παιδί ασφαλές. Το ζήτημα της συνεπιμέλειας δεν είναι ποσοτικό, αλλά ποιοτικό...
Αν ακούγαμε πιο προσεχτικά τα παιδιά, θα μας έλεγαν ότι: "Ναι, θέλω ο μπαμπάς και η μαμά να συνεχίσουν να με αγαπούν, να με προστατεύουν, να με φροντίζουν από κοινού και εξίσου". Μην τα υποτιμούμε λοιπόν. Τις περισσότερες φορές δίνουν πολύ γρήγορα τις απαντήσεις, που εμείς οι μεγαλύτεροι ψάχνουμε για ώρες. Ο Πάουλο Κοέλο είχε πει: "Ένα παιδί μπορεί να διδάξει σε έναν ενήλικα τρία πράγματα: Να είναι ευτυχισμένος χωρίς ιδιαίτερο λόγο, να είναι πάντα απασχολημένος με κάτι όμορφο και να ξέρει να απαιτεί με όλη του τη δύναμη αυτό που θέλει".

Από τον Βάσο Π. Καραμπίλια*

*Ο Βάσος Π. Καραμπίλιας είναι δικηγόρος Αθηνών, μέλος του Μητρώου Στελεχών της Ν.Δ., επιστημονικός συνεργάτης στη Βουλή των Ελλήνων.