Την άνοιξη του 1944 είχε τον έλεγχο των 2/3 της χώρας και τη στιγμή της Απελευθέρωσης του 90%. Στις περιοχές που απελευθέρωνε δημιουργούσε λαϊκούς θεσμούς, όργανα λαϊκής αυτοδιοίκησης, τα λαϊκά δικαστήρια, τη λαϊκή πολιτοφυλακή και ήταν τροφοδότης της μορφωτικής και πολιτιστικής ανάτασης του λαού.
Στον ΕΛΑΣ συμμετείχαν με όπλο και γυναίκες αντάρτισσες κι αυτό συνέβαλε στην ισοτιμία των γυναικών. Ο ΕΛΑΣ ίδρυσε την Επιμελητεία του Αντάρτη και Υγειονομική Υπηρεσία, που προσέφερε υπηρεσίες και στον πληθυσμό των ελεύθερων περιοχών και στον περιορισμό λοιμωδών νοσημάτων.
Ο ΕΛΑΣ έσωσε τον λαό από την πείνα και τον εξανδραποδισμό, υπήρξε ο φόβος και ο τρόμος των κατακτητών και των συνεργατών τους, των ταγματασφαλιτών.
Καθήλωσε 12 εχθρικές Μεραρχίες, προξένησε στους κατακτητές 30.000 νεκρούς και συνέλαβε 6.500 αιχμαλώτους. Κατέστρεψε 37 μεγάλες γέφυρες, 85 ατμομηχανές και 1.000 βαγόνια και αυτοκίνητα. Πρωτοκαπετάνιος του ο Άρης Βελουχιώτης και στρατιωτικός διοικητής ο Στέφανος Σαράφης.
Στους σκοπούς του, όπως φαίνονται στην Ιδρυτική του Διακήρυξη, ήταν:
1) Ο αγώνας για την απελευθέρωση της χώρας από τους ξένους κατακτητές.
2) Η περιφρούρηση των κατακτήσεων του λαού και των ελευθεριών του εναντίον κάθε επιβουλής.
3) Η εξασφάλιση της τάξης μέχρι τη διεξαγωγή εκλογών, για να εκφράσει ο λαός ελεύθερα τη θέλησή του για το πολίτευμα και την κυβέρνησή του.
Τα διδάγματα από τη δράση του ΕΛΑΣ παραμένουν επίκαιρα μέχρι σήμερα και εμπνέουν τον λαό μας στους αγώνες του για Εθνική Ανεξαρτησία και Λαϊκή Κυριαρχία.
Τιμή και Δόξα στους ηρωικούς νεκρούς και μαχητές και μαχήτριες του ΕΛΑΣ!

ΤΟ Δ.Σ. ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΦΙΛΩΝ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ