ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ

Δημοσίευση: 28 Μαρ 2022 18:00

Η πείνα

Πριν πολλά - πολλά χρόνια (1973), ένας σατιρικός τραγουδιστής ονόματι Θέμης Ανδρεάδης έκανε επιτυχία με ένα σουξεδάκι που τραγουδήθηκε πολύ και θύμιζε στους Έλληνες τη γερμανική Κατοχή:


«Πριν τριάντα χρόνια τέτοια εποχή, τρώγαμε μπομπότα και ξερό ψωμί. Κι εσύ Δημητράκη δεν τρως το φαΐ σου κι εσύ Δημητράκη το βλέπεις και κλαις...»...
Ο Ανδρεάδης είπε αυτό το τραγουδάκι του Χατζηνάσιου σε καλές εποχές. Πράγματι η Ελλάδα, παρά την παγκόσμια κρίση του πετρελαίου τη δεκαετία του ’70, είχε για πρώτη φορά υπεραφθονία αγαθών, όπως και όλος ο ανεπτυγμένος δυτικός κόσμος. Γεμάτα τα μπακάλικα και τα μανάβικα της εποχής, μοσχομύριζαν οι γειτονιές από το ψωμί που έψηναν οι φούρνοι. Η μακροχρόνια ειρήνη έφερε ευημερία και οι άνθρωποι, παρά τα προβλήματά τους, το γλεντούσαν καθημερινά σχεδόν στα εστιατόρια, τα ζαχαροπλαστεία, τις ταβέρνες και τα ουζερί, που αφθονούσαν σε κάθε γειτονιά και ήταν γεμάτα κόσμο. Η Ελλάδα άρχισε έτσι να τρώει, να την κάνει «ταράτσα» -κατά την έκφραση της εποχής- και να παχαίνει. Κι οι νεαρές μαμάδες της εποχής πήραν συνήθεια να κυνηγάνε στα πάρκα τους «Δημητράκηδες» να τους ταΐσουν ή καλύτερα να τους ...μπουκώσουν με το καθημερινό τους ...αυγουλάκι, που είχε καταντήσει ο παιδικός μας εφιάλτης.
Είχε μιαν εξήγηση αυτή η συμπεριφορά... Γεννημένες στη μετακατοχική Ελλάδα κείνες οι μαμάδες ψάχνανε με αγωνία να βρουν καμιά φέτα ψωμί και να το φάνε βρεγμένο και με λίγη ζάχαρη. Το γάλα τους ήταν «γάλα σκόνη» από την αμερικανική βοήθεια, που μοιραζόταν με το δελτίο στα σχολεία. Για να βρεις λίγο κρέας (κατεψυγμένο και αμερικάνικο κι αυτό) έκανες ουρά στην Κεντρική πλατεία της Λάρισας, όπου μοιραζόταν από τις Αρχές στον πληθυσμό. Πώς λοιπόν να μην αναπτύξουν ένα σύνδρομο στέρησης που αργότερα θα «ξεσπούσε» πάνω στα βλαστάρια τους; Ο μύθος της «Ελληνίδας μάνας» χτιζόταν από τότε με ...ιδιαίτερη επιμέλεια!
Τα πράγματα ήταν ακόμα χειρότερα με τις γιαγιάδες. Εκείνες, έχοντας ζήσει τις στερήσεις της Κατοχής, μας μετέφεραν εικόνες ...φρικιαστικές και σοκαριστικές, για την μπομπότα που δεν τρωγόταν, για τα άγρια χόρτα και για τα γαϊδουράγκαθα που υποχρεώνονταν να τρώνε ελλείψει άλλης τροφής. Κι όταν άρχισαν να αραδιάζουν περιπτώσεις νεκρών από πείνα το πράγμα πήγαινε προς γκρανγκινιόλ:
«Πάλι καλά, έλεγε η γιαγιά Αμαλία, εδώ στη Θεσσαλία είχαμε και λίγο στάρι κρυμμένο. Στις πόλεις να δεις. Σαν τις μύγες έπεφταν νεκροί οι άνθρωποι».
Εκ παραλλήλου, στο μάθημα της γεωγραφίας, πληροφορούμασταν πως η υποανάπτυκτη Αφρική υποσιτιζόταν. Εικόνες με σκελετωμένα «μαυράκια» και αποστεωμένες Νέγρες που βύζαιναν μωρά μέσα σε βρώμικες καλαμοκαλύβες στοίχειωναν τη φαντασία μας και μας προκαλούσαν φρίκη. Μια φρίκη που γινόταν ενοχή, καθώς τη σκυτάλη παραλάμβαναν οι ιεροκήρυκες στα Κατηχητικά Σχολεία που διεκτραγωδούσαν ακόμα περισσότερο την κατάσταση θέλοντας, αντιθετικά, να καταδείξουν το σωτήριο έργο που επιτελούσε η Ελληνορθόδοξη Ιεραποστολή.
Μα περάσανε κείνα τα χρόνια, οι τύψεις ξεπλύθηκαν, το επισιτιστικό πρόβλημα του πλανήτη λύθηκε ακόμη και στην ...Αφρική. Σήμερα κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί σοβαρά ότι τα τελευταία αρκετά χρόνια χάνουμε κόσμο από πείνα. Από λοιμούς ναι, από λιμούς όχι - προσοχή στο «όμικρον», αυτό είναι που κάνει τη διαφορά.
Εδώ και πολλά χρόνια ο πλανήτης, στα ανεπτυγμένα μέρη του, δίνει μάχη με την ...παχυσαρκία του. Το πρόβλημα δεν είναι πια ο υποσιτισμός, αλλά οι ασθένειες που προκαλεί η κακή διατροφή, όλο αυτό το γεμάτο λίπος και θερμίδες «τζανγκ φουντ» που καταλήγει καθημερινά στα στομάχια των ανθρώπων. Κάπως έτσι ο πλανήτης συστήθηκε με έννοιες όπως χοληστερίνη, τριγλυκερίδια, διαβήτης, υπέρταση, που κάποτε δεν υπήρχαν ή, τουλάχιστον, δεν απασχολούσαν τους ανθρώπους σε κυρίαρχο βαθμό, όπως σήμερα. Από τη μια πλευρά, μια τεράστια βιομηχανία προώθησης πρόχειρων, γρήγορων και ανθυγιεινών τροφών (fast food) κι από την άλλη, μια εξίσου γιγαντιαία βιομηχανία αδυνατίσματος των ανθρώπων. Δίαιτες, χάπια, βιολογικά προϊόντα, όργανα γυμναστικής, χάος...
Ο πλανήτης τρώει πολύ. Κάτι χειρότερο, ο πλανήτης έχει μάθει να καταναλώνει και να πετάει πολύ φαγητό. Ειδικά σε χώρες τύπου Ελλάδας, με έντονο το στοιχείο του νεοπλουτισμού, της υπερκατανάλωσης και της κοινωνικής επίδειξης, η σπατάλη οργιάζει. Ποιος δεν βλέπει καθημερινά τα ξέχειλα από περιττά ψώνια καρότσια στα σούπερ μάρκετ; Ποιος δεν έχει πάει σε ελληνικό ...γάμο ή βαφτίσια, ειδικά σε χρόνια λίγο πριν την οικονομική κρίση; Ποιος δεν θυμάται γλέντια και χοροεσπερίδες Συλλόγων με τα πιάτα του φαγητού να στοιβάζονται σε απίστευτες ποσότητες πάνω στα τραπέζια, που με την αποχώρηση των προσκεκλημένων θύμιζαν ...Χάρκοβο μετά από ρωσικό βομβαρδισμό; Φαΐ, φαΐ, φαΐ και μετά κρασιά ακριβά, ποτά, επιδόρπια... Ένα γαστριμαργικό όργιο που έγινε ...αυτονόητη συνήθεια.
Κι έρχεται μια μέρα που ο κόσμος ανακαλύπτει ότι η επισιτιστική επάρκεια δεν είναι καθόλου αυτονόητη και εξασφαλισμένη. Ότι αρκεί ο πόλεμος ενός μηνός σε μια γωνιά του πλανήτη για να ανατραπούν όλα όσα ξέραμε ως τώρα και να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτά που έζησαν οι γενιές του δεύτερου μεγάλου πολέμου μπορούν να επανακάμψουν, ειδικά σε ευάλωτες χώρες, όπως η Αίγυπτος - μη μιλήσουμε για την υποσαχάρια Αφρική, γιατί θα ξαναδώσουμε τον λόγο στους ...Ιεροκήρυκες για τα υποσιτισμένα παιδάκια. Κι από κοντά οργισμένοι οι Βελόπουλοι θα βγάζουν πύρινους λόγους για όλη αυτήν την αφρικάνικη «πλέμπα» που σαν «λαθρομετανάστες» θα αρχίσει να φτάνει στην καλοταϊσμένη (ακόμη) Ευρώπη. (Λες και υπάρχει τίποτε που να μπορεί να συγκρατήσει τον πεινασμένο).
Ας το παραδεχθούμε. Και στο ζήτημα των φυσικών πόρων, αλλά και σ’ αυτό της διαχείρισης των τροφίμων, τα πράξαμε όλα λάθος. Η κρίση στην Ουκρανία ήλθε απλώς να μας το θυμίσει και να μας στείλει τον λογαριασμό. Τον οποίο για άλλη μια φορά «οι φτωχούλήδες του Θεού» θα πληρώσουν, όχι η ισχυρή Δύση που θα εξακολουθεί να παχαίνει.
Κι εδώ είναι που εύχεσαι κάποιος καλός Θεός να φωτίσει τις ηγεσίες να στρίψουν το τιμόνι και «να το πάρουν αλλιώς». Αν στο ενεργειακό δουλεύουν ήδη πολιτικές για στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειες, στο επισιτιστικό πρέπει να γίνουν ακόμα μεγαλύτερες προσπάθειες. Παγκόσμιος προγραμματισμός καλλιεργειών; Αλλαγή διατροφικών συνηθειών και νοοτροπία εξοικονόμησης τροφίμων υπέρ αδυνάτων χωρών; Όλα πρέπει να μπουν επιτέλους πάνω στο τραπέζι και ν’ αποτελέσουν την προτεραιότητά μας. Το πρόβλημα έτσι κι αλλιώς είναι σύνθετο και απαιτεί χρόνο.
Μερικές δεκαετίες πριν βλέπαμε μια συνηθισμένη εικόνα στην Ελλάδα. Οι άνθρωποι, πριν πετάξουν ένα ξεροκόμματο, συνήθιζαν να το φιλούν πρώτα. Σαν κάτι το ιερό, το πολύτιμο, αλλά και σαν να ζητούσαν συγχώρεση για μια αμαρτία που διέπρατταν. Συμβολική κίνηση ασφαλώς. Αλλά αποτύπωνε μια νοοτροπία που ίσως πρέπει να θυμηθούμε και πάλι.

ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΕΣΗΣ
alexiskalessis@yahoo.gr

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

INTERCOMM FOODS
ΣΕΞ ΣΤΗ ΓΑΥΔΟ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΕΣΠΑ 1-3-24
Μείνε μαζί μας

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass