Την απάντηση στο δίλημμα του τίτλου του σημερινού μας άρθρου τη δίνει η μεγαλύτερη ρητορική… φυσιογνωμία της αρχαίας Ρώμης, ο Κικέρωνας, με τη φράση: «Καλύτερα μια άδικη ειρήνη παρά ένας δίκαιος πόλεμος». Κι αυτό το καταμαρτυρούν τα καλά αποτελέσματα που φέρνει ακόμα και μια άδικη ειρήνη απ’ ότι ένας δίκαιος πόλεμος, ο οποίος γεννά μόνο πόνο, ωδίνη και καταστροφή. Το καταμαρτυρούν τα ιστορικά γεγονότα και τα πρόσφατα τεκταινόμενα στον Ρώσο-Ουκρανικό πόλεμο, όπου οι αδικοχαμένοι και οι αμέτρητες υλικές ζημιές προδίδουν την ανίερη και αδελφοκτόνο πράξη, που εκτυλίσσεται μεταξύ δύο ομόδοξων λαών.
Γιατί δεν συναίνεσαν στο ελάχιστο. Γιατί η λογική του όλα είναι δικά μου, δεν τους άφησε να σκεφθούν ειρηνικά. Γιατί με τα προπολεμικά πεπραγμένα χάθηκε η αξιοπιστία και η εμπιστοσύνη. Γιατί το αδελφικό αίμα έπαψε να τους ενώνει. Γιατί έγιναν όργανα εξυπηρέτησης οικονομικών και γεωπολιτικών συμφερόντων. Γιατί δεν λειτούργησε η αξία της καλής γειτονίας. Γιατί δεν κατενόησαν την παραπάνω ρήση του Κικέρωνα, η οποία επιβεβαιώνεται από διεθνείς ειρηνευτικές συμφωνίες, όπου η λύση των προβλημάτων για χάρη της ειρήνης γίνεται, κάποιες φορές, και με υποχωρήσεις… Και όλα αυτά για το συμφέρον των λαών. Αυτό που απορρέει από την ειρηνική συνύπαρξη. Αξία, που αποτελεί εγγύηση προόδου και ευημερίας…
Οι παραπάνω διαπιστώσεις με βασική αρχή την ένθεν κακείθεν υποχώρηση, ίσως και με κάποιο άδικο, μπορούν να υφάνουν με τη σαΐτα της θέλησης των λαών την ψυχή του κόσμου. Την ειρήνη. Τη δύναμη σωτηρίας της ζωής και του πολιτισμού. Γιατί, όταν την δημιουργούμε και την υπερασπιζόμαστε νικά κατά κράτος τον πόλεμο και τον στριμώχνει στη γωνία, ανίκανο πλέον να θέσει σε εφαρμογή το θανατηφόρο και καταστροφικό του έργο. Ανήμπορο να κάνει τα θελήματα των ισχυρών. Ανίκανο να καταστήσει το αίμα των μικρών και αδύναμων λαών μέσον εξυπηρέτησης των δικών τους συμφερόντων. Των αδηφάγων και αιμοδιψών τους πολιτικών.
Τέτοιες πρακτικές ευρισκόμενες μακριά από μηχανορραφίες και μπλεξίματα με δυνάστες και ξένα συμφέροντα, μπορούν να αποτελέσουν ισχυρά όπλα κατά των άνομων βουλών των ισχυρών σ’ ανατολή και δύση. Γιατί είναι δυνατόν να προστατέψουν την ειρήνη και να αποβούν σωτήριες για τη ζωή αμέτρητων ψυχών, που χάνονται στη φωτιά του πολέμου, αλλά και να εμποδίσουν το μαρτύριο της προσφυγιάς, το οποίο ο ελληνισμός το ένιωσε τυραννικά στη μακραίωνη ιστορία του.
Από τα παραπάνω αντιλαμβάνεται κανείς το πόσο ειρηνικά πρέπει να βουλεύονται οι κυβερνήτες και οι διαχειριστές κρισίμων εθνικών υποθέσεων. Πόση γνώση και αντίληψη επιβάλλεται να έχουν για την καταστροφή, που μπορεί να επιφέρει η διαφυγή της ειρήνης απ’ το τραπέζι της συνεννόησης. Κι’ όλα αυτά πρέπει να γίνονται πριν την έναρξη του μεγάλου κακού. Πριν το άνοιγμα των κρουνών του αίματος και των καταστροφών. Γιατί τότε είναι αργά. Γιατί η θύρα του φρενοκομείου άνοιξε…
Γι’ αυτό, λοιπόν οι ταγοί των λαών πρέπει να επενδύουν στην πρόληψη και όχι στον πόλεμο, ακόμα και όταν αυτός φαίνεται να είναι δίκαιος! Πώς όμως; Με τον διάλογο, και τη συνεννόηση, που θα βασίζονται στην αρχή: Ότι δεν μπορεί να είναι όλα του ενός… Γιατί πάντοτε στην οικοδόμηση και προστασία της ειρήνης γίνονται εκατέρωθεν υποχωρήσεις… στα όρια του διεθνούς δικαίου, οι οποίες στηρίζουν και χαλυβδώνουν το κοινό αίσθημα εμπιστοσύνης, που οδηγεί στο ζητούμενο. Την ειρηνική συνύπαρξη.
Όλα τα παραπάνω φαίνεται ότι δεν έγιναν στον Ρώσο-Ουκρανικό πόλεμο. Αντί αυτών κυριάρχησαν διχαστικές πρακτικές μεταξύ δύο αδελφών λαών ομοεθνούς και ομόδοξης ταυτότητας. Στοιχεία τα οποία θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη μαγιά της πήξης της καλής γειτονίας, της μόνης ικανής να προστατεύσει τη ζωή και τα επιτεύγματα του πολιτισμού. Τώρα δυστυχώς το κακό έγινε και εμείς γινόμαστε μάρτυρες ενός εκτυλισσόμενου δράματος. Ενός μείγματος καταστροφής και αίματος αθώων πολιτών και παλικαριών, που ονειρεύονταν έναν κόσμο: όμορφο, δίκαιο και ειρηνικό.
Να, γιατί μια ειρήνη ακόμα και άδικη είναι προτιμότερη από ένα δίκαιο πολέμου.