Η οικογένεια Σλήμαν

Δημοσίευση: 20 Μαϊ 2022 14:00

Αυτές τις ημέρες ταξίδεψαν για τη Γερμανία τα έπιπλα του γραφείου του αρχαιολόγου Ερρίκου Σλήμαν, τα οποία όπως είναι γνωστό ανήκουν στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Μουσείο Γ. Κατσίγρα και καλύπτουν ένα τμήμα της μόνιμης έκθεσής της. Στη Γερμανία θα παραμείνουν για ένα μικρό χρονικό διάστημα, με σκοπό να συμπεριληφθούν σε μια μεγάλη έκθεση αφιερωμένη στον σπουδαίο Γερμανό αρχαιολόγο, με την ευκαιρία των 200 χρόνων από τη γέννησή του.

Με την ευκαιρία αυτή στο σημερινό σημείωμά μας θα αναφερθούμε στις σχέσεις της οικογένειας του Ερρίκου Σλήμαν με τη Θεσσαλία και κυρίως θα επικεντρωθούμε στη δράση του γιου του Αγαμέμνονα, ο οποίος πολιτεύθηκε στην περιοχή μας (Αγιά).
Στις 8 Ιανουαρίου 1905 πέθανε σε ηλικία 33 ετών ο βουλευτής της επαρχίας Αγιάς Λέων Μελάς [1]. Πριν ακόμη κοπάσουν οι λυγμοί από την απώλεια του ανθυπολοχαγού Παύλου Μελά (1870-1904) που σκοτώθηκε στα Μακεδονικά χώματα τον Οκτώβριο του 1904, η οικογένεια του Μιχαήλ Μελά, δέχθηκε ακόμα ένα νέο οδυνηρό πλήγμα με τον θάνατο του Λέοντος Μελά, μικρότερου αδελφού του Παύλου. Εν τω μεταξύ ήδη από τις 22 Δεκεμβρίου 1904 η χώρα βρισκόταν σε προεκλογική περίοδο, αφού είχαν προκηρυχθεί εκλογές για τις 20 Φεβρουαρίου 1905. Στην περιοχή μας το κενό του Λέοντος Μελά στις υποψηφιότητες των βουλευτών αναπληρώθηκε πολύ σύντομα. Σε εφημερίδα των Αθηνών, δέκα ημέρες μετά τον θάνατό του, διαβάζουμε:
«Αναχωρεί σήμερον εις Αγυιάν προσκληθείς παρά των εκλογέων της επαρχίας εκείνης και ιδιαιτέρως των πολιτικών φίλων του πολυκλαύστου πολιτικού Λέοντος Μελά, ίνα θέση υποψηφιότητα κατά τας επικειμένας βουλευτικάς εκλογάς ο κ. Αγαμέμνων Σλήμαν. Κολακευόμεθα να ελπίζωμεν ότι οι εκλογείς της Αγυιάς θα αποστείλωσιν εις το Κοινοβούλιον τον πλήρη ευρέος μέλλοντος νέον… « [2].
Ο Αγαμέμνων Σλήμαν είχε γεννηθεί στο Παρίσι το 1878. Γονείς του ήταν ο διάσημος αρχαιολόγος και επιχειρηματίας Ερρίκος Σλήμαν, ο οποίος ανακάλυψε την Τροία και τις Μυκήνες και η δεύτερη σύζυγος του Ερρίκου, η ελληνίδα Σοφία Εγκαστρωμένου. Είχε προηγηθεί το 1872 η γέννηση της Ανδρομάχης, μεσολάβησαν τρεις τουλάχιστον αποβολές [3] της Σοφίας και τον Αύγουστο του 1877, από τους πρώτους μήνες της νέας κύησής της, μετακόμισε στο Παρίσι για καλύτερη ιατρική παρακολούθηση. Ο τοκετός αυτού του παιδιού έγινε στις 15 Μαρτίου του 1878. Η βάπτιση έγινε στην ορθόδοξη εκκλησία των Παρισίων και ο πατέρας Ερρίκος Σλήμαν, ενώ είχε προγραμματίσει να τον ονομάσει Οδυσσέα, μετέβαλε γνώμη και επέλεξε το όνομα Αγαμέμνων, επειδή πρόσφατα είχε ανακαλύψει στις Μυκήνες το χρυσό προσωπείο του βασιλιά των Ατρειδών. Μάλιστα κατά τη βάπτιση πρωτοτύπησε και απαίτησε από τον ιερέα, ανάμεσα από τις ευχές του θρησκευτικού μυστηρίου να απαγγείλει και ορισμένους στίχους από την Ιλιάδα. Τον Μάιο του 1878 η Σοφία με το νεογέννητο επέστρεψαν στην Ελλάδα, όπου ο Αγαμέμνων πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην περίφημη κατοικία «Ιλίου Μέλαθρον» [4] της οδού Πανεπιστημίου. Σπούδασε επί πέντε χρόνια στο Παρίσι, ασχολήθηκε με επιχειρήσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, νυμφεύθηκε με επεισοδιακό γάμο το 1902 τη 16χρονη Γαλλίδα Nadine Bornemann και επέστρεψε στην Ελλάδα όπου ασχολήθηκε με την πολιτική και τις μεγάλες κτηματικές εκτάσεις του (τσιφλίκια) στην περιοχή της Αγιάς, ακολουθώντας το παράδειγμα του κουνιάδου του Λέοντος Μελά [5].
Στη συνέχεια στο σημείωμά μας θα παρακολουθήσουμε τη δραστηριότητα του Αγαμέμνονα Σλήμαν στην περιοχή μας ως πολιτικού και θα αναφερθούμε στις σχέσεις του με τους άλλους τοπικούς πολιτικούς παράγοντες και τους ψηφοφόρους του.
Αναφέρθηκε στην αρχή η αιφνίδια είσοδός του στην πολιτική σκηνή. Μετά τον θάνατο του Λέοντος Μελά, που όπως αναφέρθηκε ήταν σύζυγος της αδελφής του Ανδρομάχης, ο Αγαμέμνων υποδείχθηκε εσπευσμένα ως ο μόνος ικανός να τον διαδεχθεί στις εκλογές της 20ης Φεβρουαρίου 1905. Παρ’ ότι άγνωστος όμως, κατόρθωσε να εκλεγεί βουλευτής με το κόμμα του Θ. Δεληγιάννη. Στις επόμενες εκλογές που έγιναν στις 26 Μαρτίου 1906 επανεξελέγη, όπως και στις εκλογές της 8ης Αυγούστου 1910 (όπου για πρώτη φορά συμμετείχε και ο Ελευθέριος Βενιζέλος) και έλαβε την πρώτη θέση μεταξύ των 24 βουλευτών που εκλέχθηκαν στον νομό Λαρίσης, με 21.123 ψήφους [6]. Ακολούθησαν και άλλες επιτυχείς εκλογές για τον Αγαμέμνονα Σλήμαν: Νοέμβριος 1910, Μάρτιος 1912 (ήλθε κατά σειράν 7ος με 19.999 ψήφους), Δεκέμβριος 1915, Νοέμβριος 1920, Μάρτιος 1933, Ιούνιος 1935 [7]. Συνολικά είχε εκλεγεί βουλευτής στην επαρχία Αγιάς του νομού Λαρίσης 9 φορές, επίδοση πρωτοφανής μέσα σε τριάντα χρόνια. Σ’ αυτά πρέπει να προστεθεί και η θητεία του ως Διοικητής Ηπείρου για πολύ μικρό χρονικό διάστημα (10 Οκτωβρίου 1935 - 11 Νοεμβρίου 1935) επί κυβερνήσεως Γεωργ. Κονδύλη. Για τη δράση του ως βουλευτή Αγιάς όλα αυτά τα χρόνια θα αναφέρουμε την άποψη του ιστορικού Γιάνη Κορδάτου, η οποία σε μεγάλο βαθμό απηχεί και την πραγματικότητα.
«Το 1905 στην πολιτική σκηνή εμφανίζεται ο Αγαμέμνων Σλήμαν, γιος του Γερμανού αρχαιολόγου, που δεν είχε καμία σχέση με τον τόπο. Το μόνο προσόν ήταν η αντιδραστικότητά του. Τύπος παλιού φεουδάρχη, μισούσε τους αγρότες και σιχαινόταν τους κολλιγάδες. Τους θυμόταν μόνον τις παραμονές των εκλογών και ξοδεύοντας αλύπητα, έβγαινε βουλευτής.» [8]
Χαρακτηριστικό γεγονός το οποίο στιγμάτισε την πολιτική και όχι μόνο ζωή του ήταν η διένεξη που είχε με τον πρωτοπόρο του αγροτικού κινήματος Μαρίνο Αντύπα. Ο Σλήμαν όταν ενημερώθηκε για τις ριζοσπαστικές θέσεις του στο αγροτικό θέμα, τον κατήγγειλε στις αρχές ως αναρχικό. Ο Αντύπας κλήθηκε σε απολογία, κατά την οποία διαπίστωσε ότι πίσω απ’ όλη αυτήν την καταγγελία κρυβόταν ο Αγαμέμνων Σλήμαν. Το 1906 ο Μαρίνος Αντύπας ταξίδευσε στην Αθήνα και όταν συνάντησε τον Αγαμέμνονα στην Πλατεία Συντάγματος ζήτησε εξηγήσεις. Λέγεται ότι ο Αντύπας ρώτησε τον Σλήμαν: «Γιατί με κατηγορείς;» και ο πολιτικός και μεγαλοκτηματίας του απά-ντησε: «Σε κατηγορώ με το δικαίωμα ενός ελεύθερου πολίτη». Τότε ο Αντύπας τον χαστούκισε δυνατά σχολιάζοντας: «Τότε κι εγώ σε χαστουκίζω με το δικαίωμα ενός ελεύθερου πολίτη».
Όπως γράφτηκε σε μερίδα του Τύπου της εποχής, «το χαστούκι αυτό ακούστηκε σε όλη την Ελλάδα».
Το 1935 ο Αγαμέμνων Σλήμαν, χωρισμένος από την Nadine Bornemann, εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Παρίσι, όπου γνώρισε και νυμφεύθηκε την ποιήτρια Σοφία Αντωνοπούλου. Δεν ευτύχησε να αποκτήσει τέκνα και από τους δύο γάμους του και πέθανε το 1954 στο Παρίσι, με τη ρητή εντολή να ταφεί εκεί και όχι στο επιβλητικό Μαυσωλείο που είχε κατασκευάσει ο πατέρας του στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, όπου είχαν ενταφιασθεί και οι γονείς του, ο Ερρίκος και η Σοφία Σλήμαν.

Από τον Νικ. Αθ. Παπαθεοδώρου (nikapap@hotmail.com)
 
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1]. Ο Λέων Μ. Μελάς (1872-1905) ήταν πολιτικός. Ήταν γιος του πολιτικού Μιχαήλ Μελά και αδελφός του γνωστού Μακεδονομάχου Παύλου Μελά. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1892 νυμφεύθηκε την Ανδρομάχη Σλήμαν, κόρη του αρχαιολόγου Ερρίκου Σλήμαν. Το 1902 εκλέχτηκε βουλευτής στο νομό Λαρίσης με το κόμμα του Θεόδωρου Δεληγιάννη και απεβίωσε αιφνίδια στην Αθήνα το 1905.
[2]. εφ. «Εμπρός», Αθήναι, φύλλο της 18ης Ιανουαρίου 1905.
[3]. «According to Schliemann, she suffered no less than three miscarriages». Βλέπε: David Traill, Schliemann of Troy. Treasure and Deceit, New York (1997), σελ. 181.
[4]. Το Ιλίου Μέλαθρον είναι έργο του Γερμανού αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλλερ (1837-1923), ο οποίος το σχεδίασε το 1878 αποκλειστικά ως κατοικία της οικογένειας του Ερρίκου Σλήμαν και η κατασκευή του περατώθηκε το 1881. Σήμερα στεγάζει το Νομισματικό Μουσείο.
[5]. Το 2017 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Αρχείο» ένα βιβλιαράκι μικρού σχήματος 72 σελίδων της Ελένης Μπόμπου-Πρωτοπαπά με τίτλο «Αγαμέμνων Σλήμαν. Ο περιπόθητος υιός», με πολλά ενδιαφέροντα νέα στοιχεία από τη ζωή του.
[6]. Στον νομό Λαρίσης υπαγόταν μέχρι το 1940 και ο Βόλος (επαρχίες Μαγνησίας και Αλμυρού). Βλέπε: Γρηγορίου Αλέξανδρος, Κωνσταντίνος Καρακίτης (1871-1934), γαιοκτήμονας, τραπεζίτης και βουλευτής της Λάρισας, εφ. «Ελευθερία», Λάρισα, φύλλο της 3ης Ιουνίου 2018.
[7]. Καζάκης Φοίβος, Δημήτριος Αστερ. Καζάκης βουλευτής και γερουσιαστής και οι Θεσσαλοί βουλευταί και γερουσιασταί (1881-1946), Λάρισα (Δεκέμβριος 2006).
[8]. Κορδάτου Γιάνη, Ιστορία της επαρχίας Βόλου και Αγυιάς από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα, Αθήνα (1960) σελ. 108.
Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

INTERCOMM FOODS
DEREE 2-4-24
Μείνε μαζί μας

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass