Ο Μέγας Κωνσταντίνος, ανακηρύχτηκε από τον στρατό του το 323, μ.Χ., αυτοκράτορας και υπήρξε, ο αναμορφωτής του Βυζαντινού κράτους, αφού, προέβη σε ρηξικέλευθες και ριζοσπαστικές πολιτικές, σταθεροποιώντας το κράτος, δίνοντάς του ένα νέο όραμα στόχευσης και στίγμα μεταρρυθμίσεων.
Η πρώτη ουσιαστικά ρήξη με πολιτική του παρελθόντος, ήταν η στάση απέναντι στους χριστιανούς της αυτοκρατορίας, σε σχέση με τους προκατόχους του που είχαν εξαπολύσει μεγάλους και φρικιαστικούς διωγμούς. Αυτό έγινε με το Διάταγμα Μεδιολάνων.
Τα πρώτα μέτρα, περιελάμβαναν τη διακοπή των διωγμών των χριστιανών, την ελεύθερη εφαρμογή και τέλεση της χριστιανικής λατρείας, την αναγνώριση νομικής υπάρξεως της χριστιανικής εκκλησίας, την αναγνώριση θεμάτων ιδιοκτησίας και την ελεύθερη εφαρμογή οικοδομικού προγράμματος ναοδομίας. Το μεγαλύτερο ευεργέτημα για τους χριστιανούς, ήταν η επιστροφή ατομικών τους περιουσιών που είχαν κατασχεθεί κατά την περίοδο των Διωγμών. Οι χριστιανοί τον 3ο αιώνα αποτελούσαν σημαντική πληθυσμιακή δύναμη για την αυτοκρατορία και η φθορά και η παρακμή του παλαιού ειδωλολατρικού κόσμου ήταν τέτοια, που επέβαλε την ανακαίνιση και την προώθηση σε ένα νέο σχήμα που θα αναμόρφωνε και θα διέπλαθε, έναν νέο κόσμο και μια νέα αντίληψη. Το 300 μ.Χ. οι χριστιανοί αποτελούσαν την πλειοψηφία των υπηκόων στο ανατολικό μέρος της αυτοκρατορίας, με κυριότερη περιοχή επικράτησης την Αίγυπτο. Ο Κωνσταντίνος, αλλά και ο Διοκλητιανός, νωρίτερα είχαν κατανοήσει πλήρως ότι η αυτοκρατορία με τη μορφή και τις διαστάσεις που είχε λάβει και το μεγάλο πλήθος των προβλημάτων που αντιμετώπιζε την έθεταν σε οριακό σημείο επιβίωσης. Ο Κωνσταντίνος, όταν κατέστη απόλυτος κυρίαρχος της Ρώμης, προέβη σε μια από τις σημαντικότερες πράξεις που αφορούσαν μεγάλες μονάδες του στρατού.
Η στρατιωτική ηγεσία πλέον λόγω του νέου συστήματος ανάδειξής της θα είναι αφοσιωμένη στον αυτοκράτορα και πλήρως καταρτισμένη και εκπαιδευμένη, ενώ οι διάφορες μονάδες με τον νέο ρόλο τους και τις σύγχρονες μεθόδους εκπαίδευσης, θα είναι αποτελεσματικότερες. Ειδικά οι μονάδες φύλαξης των συνόρων που αποτελούνταν από άτομα που διαβιούσαν στις περιοχές που υπεράσπιζαν θα επεδείκνυαν μέγιστο ζήλο στην απόκρουση κάθε εξωτερικού κινδύνου αφοσιωμένη σε αυτόν. Η όλη αυτή πολιτική οδήγησε στα επόμενα έτη, ο ρωμαϊκός στρατός να είναι ο πλέον ισχυρός από όλους τους άλλους στρατούς της εποχής και να αποτελεί πλέον ένα παράγοντα σταθερότητας, που συντελούσε ταυτόχρονα στην εμπέδωση του αισθήματος της απρόσκοπτης πορείας της αυτοκρατορίας προς την ευμάρεια.
Η Δεύτερη Μεγάλη Ανατροπή, ήταν η Μεταφορά της Πρωτεύουσας που χαρακτηρίστηκε, ως η μεγαλύτερη πολιτική κίνηση, που άλλαξε το ρου της ιστορίας. Ο θρύλος σχετικά με την πορεία της μικρής πόλης του Βυζαντίου, άμεσα απέκτησε διαστάσεις και άρχισε να κατασταλάζει στον νου και στης ψυχές των ανθρώπων, ένα θείο μυστήριο, καθώς άρχισε να γίνεται πιστευτό ότι ο Θεός παρουσιάστηκε στον αυτοκράτορα και του υπέδειξε τη νέα πρωτεύουσα, ως γεωγραφική περιοχή και στη συνέχεια ως ακριβή τοποθεσία, ενώ και τα όρια της νέας πρωτεύουσας χαράχτηκαν και καθορίστηκαν με τη βοήθεια ενός αγγέλου που προπορευόταν του Μ. Κωνσταντίνου.
Την ημέρα της ιδρύσεως της Κωνσταντινούπολης, ο Μέγας Κωνσταντίνος για πρώτη φορά φόρεσε το διάδημά του με τους πολύτιμους λίθους στους οποίους ανάμεσά τους αργότερα, πρόσθεσε και ένα από τα καρφιά του Σταυρού του Χριστού. Ο Κωνσταντίνος, με την πολιτική του εφάρμοσε ορισμένες κοινωνικές διατάξεις. Οι διατάξεις αυτές είναι οι εξής: 1ο) Κατάργηση της εκτέλεσης της θανατικής ποινής, δια της συνήθης πρακτικής της σταυρώσεως. 2ο) Απαγόρευση του στιγματισμού των καταδίκων με ατομικά σύμβολα στο πρόσωπό τους. 3ο) Κατάργηση των αγώνων των μονομαχιών. 4ο) Κηρύχτηκε έγκυρη, η απελευθέρωση των δούλων. 5ο) Χορηγήθηκε διατροφή σε φτωχές οικογένειες, ώστε να μην εκθέτουν ή πωλούν τα παιδιά τους, όπως συνηθιζόταν τότε. 6ο) Κήρυξε ενόχους ανθρωποκτονίας τους κυρίους, των οποίων η απάνθρωπη μεταχείριση, επέφερε τον θάνατο των δούλων τους. 7ο) Απαγόρευσε στους ενοικιαστές δημοσίων κτημάτων, να χωρίζουν άνδρες από τις γυναίκες τους, γονείς από τα παιδιά τους, αδελφούς από αδελφούς. 8ο) Κατάργησε τις ποινές περί αγαμίας και χηρείας, ενώ αναγνώρισε την ελευθερία της προσωπικής κατάστασης. 9ο) Με σειρά νόμων αναγνώρισε σε νομικό πρόσωπό τη χριστιανική εκκλησία και τη συνέδεσε με επίσημες σχέσεις με το κράτος. 10ο) Παραχώρησε στους επισκόπους δικαστική δικαιοδοσία και επί υποθέσεων μεικτής φύσεως, εκκλησιαστικής και αστικής. 11ο) Στις 3 Ιουλίου του 321 θέσπισε νόμο με τον οποίο καθιερωνόταν η Κυριακή ως αργία. 12ο) Χάραξε στα νομίσματα τον ελληνικό σταυρό, με τους βραχίονες. Το νομοθετικό έργο του ήταν άμεσα επηρεασμένο από τη χριστιανική ηθική. Οι μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιήθηκαν στο ποινικό δίκαιο, ιδιαίτερα εμφορούνταν από τις αρχές του χριστιανισμού, ως προ της αντιμετώπισης του ανθρώπου, αφού και ο ίδιος ο αυτοκράτορας θεωρούσε ότι λειτουργούσε σαν «εγχειρίδιο» του Θεού επί της γης.