Αυτό τεκμηριώθηκε απόλυτα και βεβαίως υπήρξε πλήθος προτάσεων για το τι πρέπει να γίνει άμεσα και μεσοπρόθεσμα. Αυτό υποστηρίζει η Ε.Δ.Υ.ΘΕ. αξιολογώντας τα συμπεράσματα πρόσφατης ημερίδας που οργάνωσε στο κτίριο του  ΓΕΩΤΕΕ στη Λάρισα. Πιο συγκεκριμένα:

ΕΡΩΤΗΣΗ «ΕτΔ»:
Ποιες είναι οι πρώτες σκέψεις και τα συμπεράσματα από την ημερίδα που οργανώθηκε από την Ε.Δ.Υ.ΘΕ. στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας για την καταπολέμηση της ΕΡΗΜΟΠΟΙΗΣΗΣ και της ΞΗΡΑΣΙΑΣ 2022 στη Λάρισα;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ Ε.Δ.Υ.ΘΕ.:
Ως γνωστόν, το θέμα της εκδήλωσης ήταν «Η Θεσσαλία μπροστά σε απειλές και ευκαιρίες από τη δραματική κλιματική, ενεργειακή και διατροφική κρίση, που βιώνουμε».
Οι εισηγήσεις και η συζήτηση που ακολούθησε κατέδειξε, χωρίς την παραμικρή αμφιβολία, ότι οι κίνδυνοι από την ερημοποίηση και ξηρασία έχουν υπερβεί τα όρια του επείγοντος και έχουμε ήδη εισέλθει σε κατάσταση ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥ.
Αυτό τεκμηριώθηκε απόλυτα και βεβαίως υπήρξε πλήθος προτάσεων για το τι πρέπει να γίνει άμεσα και μεσοπρόθεσμα.
Γενικά, οι επισημάνσεις των καθηγητών που εισηγήθηκαν στην ημερίδα:
* Επιβεβαίωσαν τις βασικές θέσεις της Ε.Δ.Υ.ΘΕ. και ενίσχυσαν την τεκμηρίωση και αξιοπιστία των διεκδικήσεών μας, καθιστώντας τες πιο ισχυρές.
* Προσέφεραν ακόμα περισσότερα στοιχεία στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για τον καθορισμό κατευθύνσεων μιας σύγχρονης διαχείρισης υδάτων, αλλά και τον σχεδιασμό δράσεων άμεσα και μέσο/μακροπρόθεσμα, ώστε να υπάρξουν επιτέλους προϋποθέσεις υπέρβασης της αβεβαιότητας και της «αρρυθμίας» στον υδατικό τομέα, καθώς και για την απόκρουση των πολλαπλών κινδύνων που απειλούν την Θεσσαλία.
[Το ερώτημα που ανακύπτει είναι κατά πόσον οι αποδέκτες αυτών των μηνυμάτων (όπως και των διεκδικήσεων της Ε.Δ.Υ.ΘΕ.) προτίθενται να αλλάξουν τη νοοτροπία τους (πελατειακή λογική, εμβληματικές / αποσπασματικές λύσεις, επικοινωνιακή διαχείριση έργων / δράσεων κ.λπ.), να αξιοποιήσουν τις προτάσεις των επιστημόνων, να αφουγκραστούν τις τεκμηριωμένες διεκδικήσεις των φορέων και να αξιοποιήσουν την δυναμική τους απέναντι στους κυβερνώντες και όχι να τους «προστατεύουν» από πολιτικές πιέσεις όταν εκείνοι αποδεδειγμένα παραβλέπουν και αγνοούν τους κινδύνους και τις απειλές για την περιοχή μας. Είναι χαρακτηριστική η περιγραφή της «ανευθυνότητας, αδιαφορίας και άγνοιας κινδύνου» που (δυστυχώς) χαρακτηρίζει τους αρμόδιους, οι οποίοι, ενώ συμμετέχουν (υποτίθεται) στην αρμόδια επιτροπή του ΟΗΕ για την καταπολέμηση της ερημοποίησης, αφενός «δεν συμμετέχουν στις σχετικές δραστηριότητες», αφετέρου δεν φρόντισαν ούτε καν να καταβάλουν την ετήσια συνδρομή των 25.000 ευρώ! (δες πρόσφατο άρθρο στην ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ του φίλου γεωπόνου – δρ. Εδαφολογίας Χρ. Τσαντήλα].
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά την ερημοποίηση – ξηρασία, αλλά και το υδατικό πρόβλημα, είναι γνωστό ότι στη Θεσσαλία βιώνουμε μια μακροχρόνια υδατική «αρρυθμία».
Το βασικό χαρακτηριστικό της είναι η μη διαθεσιμότητα του νερού στον κατάλληλο τόπο και χρόνο (ποιοτικός, ποσοτικός και προσδιορισμός προσφοράς νερού σε σχέση με τη ζήτηση) και χωροχρονική υπερεκμετάλλευση επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, κυρίως για αρδεύσεις, στην οποία οδηγεί ο αγώνας επιβίωσης των αγροτών, δεδομένης της ανυπαρξίας υδατικής πολιτικής και υλοποίησης σημαντικού αριθμού κρίσιμης σημασίας έργων (ταμιευτήρες, σύγχρονα δίκτυα κ.λπ.).
Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την εντατική διάβρωση εδαφών, την πολλαπλή κατάτμηση των γεωργικών εκτάσεων και την κακή έως ανύπαρκτη διαχείριση των υδάτων, οδηγεί σε φαινόμενα έντονης λειψυδρίας και ερημοποίησης.
Βασικές επίσης διεργασίες που οδηγούν σε αυτήν την κατάσταση, πλην της διάβρωσης και της μειωμένης διαθεσιμότητας νερού, είναι η αλάτωση και αλκαλίωση, η οξίνιση εδαφών και η χημική ρύπανση.
Αποτέλεσμα είναι η υποβάθμιση και ερημοποίηση γαιών, η μείωση των αποδόσεων στη γεωργία κάτω από το όριο της οικονομικής ωφελιμότητας και εν τέλει η σταδιακή εγκατάλειψη σημαντικού μέρους των καλλιεργούμενων εκτάσεων, κυρίως στο κεντρικό τμήμα του κάμπου.
Κατά την περίοδο 2000-2018 εγκαταλείφθηκαν 1,2 εκατ. στρέμματα.
Στα προαναφερθέντα ας προστεθεί και το συχνά επαναμβανόμενο φαινόμενο έντονων πλημμυρών, που θα ήταν διαχειρίσιμο με την κατασκευή (και) των περιφερειακών έργων ταμίευσης εντός της ΛΑΠ Πηνειού, δεδομένου ότι οι μεγάλες καταστροφές προκαλούνται από την ταχεία συγκέντρωση μεγάλων ποσοτήτων νερού από τα ορεινά/ημιορεινά, τις οποίες, κατά την κρίσιμη χρονική στιγμή, αδυνατούν να παραλάβουν οι υφιστάμενες κοίτες των ποταμών.
Συνοπτικά, η αξιοποίηση των υδατικών πόρων στον γεωργικό τομέα στη Θεσσαλία, άλλα και στον κτηνοτροφικό, προϋποθέτει δραστικές λύσεις και παρεμβάσεις με έργα αξιοποίησης των όμβριων κυρίως υδάτων, σε ορεινό και ημιορεινό περιβάλλον, στη βάση ενός κεντρικού σχεδιασμού, με άξονες δράσης που να είναι ορθολογικοί, βιώσιμοι και συμβατοί με τη γενικότερη υδατική πολιτική, στη βάση ενός γενικευμένου επανασχεδιασμού.
Αναγκαία, επίσης, συνθήκη αποτελεί η ολοκλήρωση των έργων μεταφοράς (εκτροπής) του Αχελώου.

*Γιαννακός Κώστας, γεωπόνος, πρόεδρος Γεωπονικού Συλλόγου Λάρισας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ.
*Γκούμας Κώστας, γεωπόνος, πρ. δ/ντής Εγγείων Βελτιώσεων, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ/Κεντρικής Ελλάδας, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ.
*Μπαρμπούτης Τάσος, πολιτικός μηχανικός, μέλος Δ.Σ. ΕΘΕΜ, πρ. γραμματέας ΤΕΕ/ΚΔΘ, μέλος Ε.Δ.Υ.ΘΕ.