Το μεγαλύτερο είδος υποκρισίας είναι η υποκρισία των Φαρισαίων της εποχής του Χριστού. Έκτοτε η μεγάλη υποκρισία ονομάζεται «φαρισαϊσμός». Το Ευαγγέλιο περιγράφει την υποκρισία των Φαρισαίων της εποχής του Χριστού. Εκεί που και οι Φαρισαίοι ξεπέρασαν τον εαυτό τους ήταν στη δικαιολογία που επινόησαν για να σταυρώσουν το Χριστό. «Συμφέρει», είπαν, «να σκοτωθεί ένας άνθρωπος για να σωθεί ο λαός».

Η δικαιολογία αυτή είναι μεγάλη υποκρισία. Ο άνθρωπος, στην προκειμένη περίπτωση ο Χριστός είναι πραγματικός, είναι ένας άνθρωπος με σάρκα και οστά, ενώ ο λαός είναι μια γενική ιδέα, την οποία προσαρμόζουν όπου θέλουν αυτοί που τη χρησιμοποιούν.

Κανένας άνθρωπος δεν είναι λαός. Κανένας δεν απολαμβάνει την προστασία και την ασφάλεια αυτών που επικαλούνται τη σωτηρία του λαού: «Αξίζει να χαθεί ένας άνθρωπος για τη σωτηρία του λαού». «Ένας άνθρωπος» όμως μπορεί να είναι καθένας από μας, όταν οι ιδεαλιστές κρίνουν ότι δεν είμαστε φίλοι του λαού. Με αυτή τη φαρισαϊκή υποκρισία διώχθηκαν και εξοντώθηκαν αμέτρητα αθώα θύματα που χαρακτηρίστηκαν ως «εχθροί του λαού» από τα ολοκληρωτικά καθεστώτα της Ανατολής και της Δύσης.

Οι εγγυήσεις υπέρ του λαού δεν είναι κατ΄ ανάγκην εγγυήσεις για κανέναν συγκεκριμένο άνθρωπο. Ο λαός μπορεί να είναι ένα πρόσχημα για την πιο μεγάλη υποκρισία, τον φαρισαϊσμό αυτών που τον επικαλούνται. «Ό,τι θέλει ο λαός» σημαίνει ό, τι θέλουν αυτοί που χρησιμοποιούν το λαό ως ιδέα. Ο ιδεαλισμός στη χειρότερή του μορφή. Η ιδέα του λαού, η ιδέα της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης, όπως και άλλες μεγάλες γενικές ιδέες, ακόμα και η ιδέα του Χριστού υπήρξε η πρόφαση για τα μεγαλύτερα εγκλήματα εις βάρος του ανθρώπου.

Για ποιο λόγο επικαλούνται το λαό και όχι τον πολίτη; Μήπως είναι ανεύθυνος ο πολίτης και χρειάζεται την καθοδήγηση των ομάδων που ταυτίζουν τη θέλησή τους με τη θέληση του λαού; Αυτό σημαίνουν τα λόγια «ό,τι θέλει ο λαός»;

Εκείνος που νομίζει ότι υποκαθιστά το λαό είναι σαν τον δαιμονισμένο του Ευαγγελίου. Όταν τον ρώτησε ο Ιησούς ποιο είναι το όνομά του, απάντησε ότι το όνομά του είναι «λεγεώνας», δηλαδή πλήθος. Ούτε ένας άνθρωπος, ούτε μια ομάδα ανθρώπων, όσο «χαρισματικοί» κι αν είναι δεν υποκαθιστά το λαό, γιατί χρησιμοποιεί το λαό ως μια αφηρημένη ιδέα.

Οι έννοιες και τα νοήματα διαστρεβλώνονται όταν οι άνθρωποι υποκρίνονται. Παραδείγματα υπάρχουν πάμπολλα. Κράτη απολυταρχικά αυτοαποκαλούνται «δημοκρατίες» και σύνολα ανθρώπων χωρίς ταυτότητα αυτό-ονομάζονται όπως θέλουν, χωρίς σεβασμό στην ιστορική αλήθεια, στον πολιτισμό και στην εντιμότητα, όπως οι Σκοπιανοί π.χ. που αυτό-ονομάζονται Μακεδόνες και δηλώνουν ότι είναι κατ’ ευθείαν απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου!

Κανένας άνθρωπος δεν είναι «λαός» και καμιά ομάδα, επιτροπή, οργάνωση ή κόμμα δεν υποκαθιστά το λαό. Ο πολίτης δεν αυταπατάται πια με τις μεγάλες γενικές ιδέες, και με τον ιδεαλισμό οποιασδήποτε μορφής και απαιτεί να του αναγνωρίσουν τα δικαιώματά του ως συγκεκριμένου πολίτη.

Ο ενήλικος και υπεύθυνος πολίτης εξευτελίζεται και υποτιμάται ακόμα και στην ίδια του την οικογένεια ως παλιομοδίτικο μοντέλο χάριν κάποιων δήθεν σύγχρονων ιδεών, που προπαγανδίζουν επαγγελματίες, οι οποίοι έχουν αναγάγει τη χειραγώγηση των μαζών σε επιστήμη.

Στην πολιτική ζωή επικράτησε η ιδεολογία του ολοκληρωτισμού. Όλα τα κόμματα, σχεδόν χωρίς εξαίρεση τη χρησιμοποιούν. Όποιος δεν είναι με το μέρος μας είναι εχθρός μας και εχθρός του λαού. Η νοοτροπία αυτή είναι πολυτέλεια για μας τους Έλληνες, που η δύναμή μας είναι η ενότητά μας και τα όπλα μας είναι κυρίως πνευματικά. Μια μεγάλη ενωτική δύναμη, ίσως η μοναδική, είναι η Εκκλησία μας, όπως και η Ελληνική γλώσσα, που πρέπει να τις φυλάγουμε ως κόρην οφθαλμού.