Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Το «καράβι» των Γόννων σύμβολο αντίστασης

Δημοσίευση: 15 Ιουλ 2018 17:30
Έγγραφο της Ανώτερης Διοίκησης Χωρ/κής Θεσσαλίας που αποτυπώνει το χρονικό διάστημα που ο Σούρλας ήταν επικηρυγμένος και τα σχετικά αποκόμματα εφημερίδων Έγγραφο της Ανώτερης Διοίκησης Χωρ/κής Θεσσαλίας που αποτυπώνει το χρονικό διάστημα που ο Σούρλας ήταν επικηρυγμένος και τα σχετικά αποκόμματα εφημερίδων

Στις 17 Ιούλη 1946 (πριν 72 χρόνια), στο «καράβι των Γόννων» δόθηκε ένα διαχρονικό μάθημα αντίστασης της Αυτοάμυνας και των Δημοκρατικών Πολιτών, κατορθώνοντας να συντρίψουν, έστω προσωρινά, την αντιλαϊκή συνεργασία κράτους και παρακράτους.

Η πανωλεθρία που έπαθαν 1 ανάγκασε τον Σούρλα να μη τολμήσει πάλι να περάσει ποτέ τον Πηνειό και τα «ανδραγαθήματά του» να τα κάνει σε «ασφαλές» έδαφος …

Αυτή η αγαστή σχέση, εμφανίστηκε από νωρίς με την συνεργασία των κρατικών δομών καταστολής, (δικαιοσύνη, χωροφυλακή κ.ά.), που προσωποποιήθηκε από τους Κόλλια Κ. 2 (προϊστάμενο εισαγγελίας εφετών Λάρισας), τον Χρήστου Π. (διοικητή του τμήματος ασφαλείας Λάρισας), Λιάτσο Β., Βλάχο κ.ά. Από την πλευρά δε του παρακράτους, τον γνωστό Γ. Σούρλα.

Όλη αυτή η «εθνικοπατριωτική» μεταξύ τους σχέση, είχε σαν συνισταμένη το κοινό σημείο της συνεισφοράς τους στη δοσίλογη κατοχική «κυβέρνηση» κουΐσλιγκ, της προγενέστερης διχτατορίας του Μεταξά – Μανιαδάκη, της άμεσης προστασίας και συνεργασίας με τους ξένους κατακτητές, καθώς και τον αντικομμουνισμό. Οι ξενόδουλες δοκιμασμένες οσφυοκαμψίες «ορντινάτσας», τους προσάρμοσαν εύκολα στην προσφορά υπηρεσιών στου νέους, πλέον, αγγλοαμερικάνους «προστάτες».

Για να καταλάβει κάποιος το κλίμα της εποχής και της μεταξύ τους κρυφής (!) σχέσης, θα παραθέσουμε τα δικά τους ντοκουμέντα, μιας συγκεκριμένης περιόδου.

Την περίοδο της πανωλεθρίας του Σούρλα, στη μάχη στο «Καράβι», αλλά και το πογκρόμ που έγινε μετά από μέρες στο Μακρυχώρι, ξέρουμε «καθ’ ομολογίαν του» πώς ενήργησε από κοινού με το «κράτος»:

«Την 21-7-46 3 έστειλα [ο Σούρλας] ένα τμήμα αποτελούμενον εξ 150 ανδρών … και ο Διοικητής αυτών ήτο ο Μοίραρχος της Ασφαλείας Λαρίσης Χρήστου Χρήστος … Συγκεντρώθησαν έξωθεν της Λαρίσης με επικεφαλής τον Μοίραρχον[.] Το τμήμα μου ενίσχυσεν και εν τμήμα χωροφυλάκων υπό τον ανθιπασπιστήν Λιάτσον Βασίλειον. Ούτος τους οδήγησεν εις το χωρίον Καλ[λ]ιπεύκην …» 4.

Λίγο παρακάτω μας λέει, πάλι, πως: «Την επομένην ημέραν ήλθεν ο Ανώτερος της Χωρ/κής Λαρίσης και ο Συν/ρχης Βλάχος και μου είπεν τι χρειάζομαι διά τας εκκαθαριστικάς επιχειρήσεις των Κομμουνιστών. Του εζήτησα 1500 τυφέκια και 80 πολυβόλα ως και ανάλογα πυρομαχικά, μου έδωσαν 1260 τυφέκια και 30 πολυβόλα» 5 .

Τι πιο φανερό για την κοινή δράση κράτους – παρακράτους;

Αλλά ας δούμε και από την πλευρά του «κράτους», τι λέγεται και πως δρα;

Την ίδια περίοδο οι παρεμβάσεις του ΕΑΜ και τον οργανώσεών του για την πάταξη της δράσης των συμμοριών Σούρλα, Ταμπούρη κλπ., στον Εισαγγελέα Εφετών Κων. Κόλλια - του «ύπατου της δικαιοσύνης», του «έφορου του νόμου», όπως αρέσκονταν να ονομάζει τον εαυτό του - αποκρούονταν με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει ένταλμα σύλληψης (!), λες και ο ίδιος δεν ήταν υπεύθυνος γι’ αυτό.

Την ίδια ώρα ο Ανώτερος Στρατιωτικός Διοικητής Θεσσαλίας – Δυτικής Μακεδονίας, υποστράτηγος Χρ. Αβραμίδης με το υπ’ αριθ. Πρωτ. 1435 Κλάδος Επιτελάρχου, της Διεύθυνσης Επιχειρήσεων και Εκπαιδεύσεως, γνωστοποιούσε:

«Η Ανωτέρα Στρατιωτική Διοίκησις Θεσσαλίας – Δυτικής Μακεδονίας εκτελούσα τας διαταγάς του Κράτους και εφαρμόζουσα πιστώς το πνεύμα της συμφωνίας της Βάρκιζας, γνωστοποιεί εις το κοινόν ότι αι δρώσαι εις την περιοχήν της Θεσσαλίας ομάδες Σούρλα, Τσαντούλα κλπ. είναι εκτός Νόμου και καταδιώκονται.

Παν Στρατιωτικόν Τμήμα παρέχον προστασίαν και εύνοιαν ή ανοχήν κινήσεως των άνω ομάδων εις περιφέρειάν του θα παραπέμπεται αυθωρεί εις το ιδρυθέν Στρατοδικείον εν Λαρίση. Βόλος 5 Μαΐου 1945.»

Βέβαια περνούσε ο καιρός και ούτε ένταλμα σύλληψης εκδόθηκε, ούτε και προσπάθεια καταστολής και περιορισμού της δράσης του Σούρλα, του Ταμπούρη κλπ. εκδηλώθηκε.

Κάποια στιγμή επικηρύχθηκε με την υπ. αριθ. 8 απόφαση «της Ε.Δ.Α.Νομού Λάρισας, εγκριθείσης … από 2-2-46 τοιαύτης του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως εις ληστήν …» Δημοσιεύτηκε δε και στον τοπικό Τύπο «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» στις 21-2-46.

Όμως, ακόμα και τότε, όχι μόνο δεν τον συνέλαβαν, αλλά, διεξήγαγαν από κοινού επιχειρήσεις, όπως είδαμε παραπάνω στις 16-7-46 στη Καλλιπεύκη, στους Γόννους και στη μάχη στο «Καράβι», ενώ ήταν επικηρυγμένος από πέντε μήνες πριν (!!!).

Η επικήρυξη του Σούρλα ίσχυε από 2-2-46 ως την 25-6-47.

Αυτά επιβεβαιώνονται από το έγγραφο που έχουμε στα χέρια μας, με αριθ. Πρωτ. 7/14/14 και κοινοποιείται από τον Ανώτερο Διοικητή Χωρ/κής Θεσσαλίας Συντ)χη Μαντούβαλο Μιχ. με ημερομηνία 24 Ιούλη 1947.

Αυτά τα αναμφισβήτητα στοιχεία τεκμηριώνουν την συνεργασία κράτους και παρακράτους, γιατί σε μια «ευνομούμενη (sic) αστική κοινωνία» είναι απαραίτητο διαχρονικά, όπως και σήμερα, κάποιος να κάνει … και την βρώμικη δουλειά (;).

_________________________________________________________

1 Το Αρχηγείο Θεσσαλίας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ), που τότε ακόμα δεν είχε συγκροτηθεί, μας δίνει στο υπ’ αριθ. 1 Δελτίο Επιχειρήσεων «Στις 17-7-46 δύναμη 150 Σούρληδων συνεπλάκη στο καράβι Μπαξιλάρ και Καρακόπετρας με ομάδες μας των Αρχηγείων Ολύμπου και Κισσάβου συνεργαζόμενες και με αυτοάμυνες των χωριών Μακρυχώρι και Μπαξλάρ. (Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού (Δ.Ι.Σ.), τ.2, σ. 464-476). Οι απώλειες των παρακρατικών ήταν πολλές, τόσες που και ο ίδιος ο Σούρλας το ονομάζει «μακελλιό» δίνει 42(;) νεκρούς.

2 Διετέλεσε πρώτος «πρωθυπουργός» της Χούντας των συνταγματαρχών (21.4.67-14.12.67) ...

3 Η ορθή είναι 16-7-46.

4 Από την έκθεση του Σούρλα. Ιωάννου Γιαννάκενα, Γρηγόρης Σούρλας, σ.217.

5 Ιωάννου Γιαννάκενα, ό.π., σ. 219

Από τον Δημήτρη Μπάρμπα

Σχετικά Άρθρα