Ήταν μία μαύρη περίοδος της νεώτερης Ελληνικής ιστορίας, με πολλά ερωτηματικά για το ποιος έφταιξε και φτάσαμε σε μία τέτοια απαράδεκτη και ολέθρια εξέλιξη, ώστε να σκοτωθούν άδικα 17.000 νέα παιδιά. Η Αριστερά δικαιολογήθηκε ότι δεν γνώριζε τη συμφωνία της Μόσχας (12-10-1944) μεταξύ Τσώρτσιλ και Στάλιν για το μοίρασμα των Βαλκανίων, όπου για την Ελλάδα το 90% της επίβλεψης θα το είχαν οι Άγγλοι και το 10% η Ρωσία. Ίσως το Κ.Κ. της Ρωσίας να μην ενημέρωσε την εδώ ηγεσία του Κ.Κ.Ε. για τη συμφωνία, και μάλιστα κατά τη διάρκεια των «Δεκεμβριανών» οι εφημερίδες της Μόσχας «Πράβδα» και «Ισβέστια» δεν έγραφαν τίποτα για τα τραγικά γεγονότα του Εμφυλίου που είχε ξεσπάσει στην Ελλάδα. Ίσως πάλι η αδιαφορία αυτή του Στάλιν θα εξυπηρετούσε τα σχέδιά τους αν ο ΕΛΑΣ κέρδιζε τον πόλεμο και κατακτούσε την εξουσία. Ο Άγγελος Αγγελόπουλος μέλος της Π.Ε.Ε.Α. (Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης) από τα νεώτερα ακαδημαϊκά μέλη του ΕΑΜ, έμαθε τη συμφωνία της Μόσχας και την είπε στον γραμματέα της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε. Γεώργιο Σιάντο και εκείνος απάντησε: «Μην τα πιστεύεις αυτά, Άγγελε. Αυτά τα διαδίδουν οι Άγγλοι για να μας επηρεάσουν. Δεν είναι δυνατόν οι Ρώσοι να παραχωρήσουν, δίχως να το ξέρουμε, την Ελλάδα στους Άγγλους. Αν υπήρχε μια τέτοια συμφωνία, θα είχα ενημερωθεί από τους Ρώσους. Οι Άγγλοι θα υποχωρήσουν…» (βιβλ.σελ.156).
Ο Αγγελόπουλος όμως επιρρίπτει ευθύνες στην ηγεσία του Κ.Κ.Ε. την περίοδο εκείνη «…αν είχε επικρατήσει πνεύμα συμφιλίωσης και συνεργασίας, αν η τότε ηγεσία του Κ.Κ.Ε. δεν έκανε μεγάλα και αδικαιολόγητα λάθη και η λεγόμενη Δεξιά επεδείκνυε σύνεση, κατανόηση και μετριοπάθεια, αν εκτιμούσαμε όλοι ορθά τις πληροφορίες για τον καθορισμό των «σφαιρών επιρροής», οι δημοκρατικοί θεσμοί θα είχαν εδραιωθεί από τον πρώτο καιρό…» (βιβλ. σελ.203).
Στις 28.12.1944 ο Τσώρτσιλ με τον Ήντεν έφυγαν από την Ελλάδα πετυχαίνοντας τον διορισμό του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού ως αντιβασιλέα μετά από συνεννόηση με τον Γεώργιο Β΄ που ήταν στο Λονδίνο. Ο Τσώρτσιλ γλίτωσε από τη σχεδιαζόμενη ανατίναξη του ξενοδοχείου της Μ. Βρετανίας που σχεδίασαν να κάνουν μία ομάδα του ΕΛΑΣ με ποσότητα δυναμίτιδας ενός τόνου στον υπόνομο κάτω από το ξενοδοχείο. Η υπηρεσία ασφαλείας της Μ. Βρετανίας ανακάλυψε το δέμα το πρωί της 26.12.1944 και το εξουδετέρωσε. Στη νέα σύσκεψη που έγινε στις 29 Δεκεμβρίου το Κ.Κ.Ε. διά του Σιάντου πρότεινε την απομάκρυνση του Παπανδρέου και τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Η πρόταση του πρεσβευτή της Αγγλίας ήταν να είναι ο Πλαστήρας νέος πρωθυπουργός, κατόπιν υπόδειξης και του Γ. Καρτάλη. Υιοθετήθηκε η πρόταση και ο Πλαστήρας ήρθε από τη Γαλλία μετά από 11 χρόνια απουσίας. Ο Αρχιεπίσκοπος στις 03.01.1945 όρκισε την κυβέρνηση, η οποία ανέλαβε στις 05.01.1945. Δεν ενημερώθηκε ο Γεώργιος Β΄ που ήταν αντίθετος με την πρωθυπουργία Πλαστήρα, διότι ήταν αυτός που έδιωξε από την Ελλάδα τον πατέρα του Κωνσταντίνο μετά από τη Μικρασιατική καταστροφή το 1922. Η σύμπτωση είναι ότι την ίδια ημέρα ο Στάλιν διόρισε πρεσβευτή στην Αθήνα τον Μιχαήλ Σεργκέιεφ.
Η νέα κυβέρνηση που δεν είχε κανένα στέλεχος του Κ.Κ.Ε. ήταν η εξής: Ν. Πλαστήρας πρόεδρος της Κυβέρνησης και υπ. Στρατιωτικών, Ναυτικών, Αεροπορίας και προσωρινός Εμπορικής Ναυτιλίας, Ι. Σοφιανόπουλος υπ. Εξωτερικών και υφυπουργός ο Γ. Μελάς, Περ. Ράλλης υπ. Εσωτερικών και Παιδείας, Ν. Κολυβάς υπ. Δικαιοσύνης και προσωρινός Υγείας και Πρόνοιας, Γ. Σιδέρης υπ. Οικονομικών και Εργασίας, Ι. Γκλαβάνης υπ. Γεωργίας κ.ά.
Το μεγαλύτερο έργο της κυβέρνησης αυτής ήταν η συμφωνία της Βάρκιζας στις 12 Φεβρουαρίου 1945. Ενώ ο Πλαστήρας κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου ήταν στη Γαλλία, δημοσιεύθηκε σε αθηναϊκή εφημερίδα επιστολή του που συνιστούσε τη μεσολάβηση της Γερμανίας για να σταματήσει ο πόλεμος. Τότε τον κάλεσε ο Δαμασκηνός και του είπε ότι έπρεπε να παραιτηθεί διότι η επιστολή αυτή θα είχε αρνητικό αντίκτυπο στη κυβέρνηση της Αγγλίας. Έτσι ο Πλαστήρας μετά από ορισμένες αντιρρήσεις υπέβαλε την παραίτησή του στις 10.04.1945.
Μετά τα «Δεκεμβριανά» επακολούθησε ένας απαράδεκτος αλληλοσπαραγμός με άγριες φρικαλεότητες, σφαγές και εκτελέσεις μεταξύ των παρατάξεων του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ. Έτσι αυτοί που επεδίωκαν να μας εμπλέξουν σε Εμφύλιο πόλεμο πέτυχαν τον σκοπό τους.
Βιβλιογραφία: «ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ ΣΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ», Άγγελος Θ. Αγγελόπουλος, Εκδ. Δ.Ο.Λ,. Αθήνα, 2015
Από τον Στέφανο Παπαγεωργίου
