Αντιγράφουμε αυτολεξεί τα ανέκδοτα μέχρι σήμερα γραπτά των «Αναμνήσεων» του Μιχ. Σάπκα, από τα οποία αντιλαμβανόμαστε την ικανότητα ταχείας διεκπεραίωσης των προβλημάτων τα οποία αναφύονται σε κάθε δημοτική αρχή κατά την εκτέλεση διαφόρων έργων. Επομένως δικαιολογημένα του έχει απονεμηθεί ο τίτλος του «Αναμορφωτή της Λάρισας». Γράφει σχετικά:
«Μετά τας επιτυχείς ταύτας ενεργείας μου παρά τω Υπουργείω Παιδείας επέστρεψα εις Λάρισαν και εκάλεσα αμέσως εις συνεδρίασιν το Δημοτικόν Συμβούλιον, εις ό ανεκοίνωσα τα ευχάριστα αποτελέσματα των ενεργειών μου, παρεκάλεσα δε να ψηφίση και εις την δευτέραν ταύτην συνεδρίασιν την σύναψιν του Σχολικού δανείου εκ 4.000.000 δρχ. κατά τας διατάξεις του άρθρ. 126 του Κώδικος Δήμων και Κοινοτήτων. Το Συμβούλιον ενέκρινε παμψηφεί τας ενεργείας μου … Μετά την ληφθείσαν ανωτέρω απόφασιν υπέβαλα προς την Εθν. Τράπεζαν και το Υπουργείον των Εσωτερικών σχετικάς αιτήσεις περί χορηγήσεως δανείου, συνυποβάλων και όλα τα σχετικά στοιχεία. Εντός ολίγων ημερών ενεκρίθη και εκλήθην προς υπογραφήν του σχετικού συμβολαίου … Το ποσόν του δανείου ετέθη εις την διάθεσιν του Δήμου και κατετέθη εις το υπ/μα της Εθν. Τραπέζης.
Η διεύθυνσις της αρχιτεκτονικής υπηρεσίας του υπουργείου έλαβεν εντολήν του κου υπουργού να επισπεύση την εκπόνησιν των σχετικών μελετών, σχεδιαγραμμάτων και προϋπολογισμών, εν συνεννοήσει δε με τον Δήμον να εξευρεθούν τα κατάλληλα οικόπεδα εις τας ενδεδειγμένας συνοικίας της πόλεως.
Το ζήτημα της εξευρέσεως οικοπέδων καταλλήλων με απησχόλησεν αρκετά, άλλως τε ήτο σοβαρόν και από οικονομικής απόψεως. Εν συνεργασία με την εκπαιδευτικήν επιτροπήν και την μηχανικήν υπηρεσίαν του Δήμου καθορίσθησαν αι θέσεις εις άς έπρεπε να τοποθετηθούν τα Σχολεία.
Ούτω το Β’ Δημοτικόν ετοποθετήθη εις την Πλατείαν Φρουρίου παρά τον Άγιον Αχίλλειον, προωρισμένον διά τους μαθητάς των πέριξ συνοικιών, το Γ’ προς την συνοικίαν των Σιδηροδρομικών Σταθμών εις το τέρμα των οδών Ιάσονος και Βασ. Κωνσταντίνου, το ΣΤ’ επί της οδού 31 Αυγούστου, απέναντι του Δημοτικού Νοσοκομείου και εις αρκετήν απ’ αυτού απόστασιν, το Ζ’ εις την συνοικίαν Αγίου Αθανασίου απέναντι και εις αρκετήν απόστασιν από του Στρατιωτικού Νοσοκομείου. Ούτω τοποθετούμενα τα Σχολεία μας, μετά των δύο νέων τετραταξίων της συνοικίας Αγίου Κωνσταντίνου παρά την εκκλησίαν [το Ε’] και της συνοικίας Φαλήρου επί της οδού Κουμουνδούρου [το Δ’] παρά την ηλεκτρικήν εγκατάστασιν[1], θα εξυπηρέτουν πληρέστατα τους μικρούς μαθητάς όλης της πόλεως. Το Γυμνάσιον ετοποθετείτο επί της οδού Ηπείρου όπου σήμερον ίσταται απέναντι του Σχολικού Γυμναστηρίου. Η τοποθέτησις αυτού εγένετο εις την άκραν της πόλεως[2] τη επιμόνω απαιτήσει του Γυμνασιάρχου και της Σχολικής Επιτροπής του Γυμνασίου ίνα είναι πλησίον και ακριβώς απέναντι του Γυμναστηρίου.
Από οικονομικής απόψεως επεδιώξαμεν να λύσωμεν επωφελώς υπέρ του Δήμου το ζήτημα. Διά το Γ’ και ΣΤ’ Σχολείον επετύχομεν ανταλλάξιμα οικόπεδα του απαιτουμένου και πλέον εμβαδού εις καλήν και λογικήν τιμήν των 350.000 δρχ. έκαστον, πληρωτέον εις δόσεις εντός τριακονταετίας χρεολυτικώς, διά το Β’ ηγοράσαμεν παρ’ ιδιωτών αντί 300.000 περίπου δρχ. και διά το Ζ’ όπερ ήτο επίσης επαρκές αντί 150.000 δρχ., καταβλητέων των τιμημάτων αμφοτέρων άμα τη υπογραφή των συμβολαίων. Τας ενεργείας διά την εξεύρεσιν των οικοπέδων εκάναμεν άνευ θορύβου, διότι ήσαν πολλοί οίτινες κατέβαλον πολιτικάς ενεργείας ίνα προτιμηθώσι τα οικόπεδά των. Αι δε απόπειραι ενεργείας της αγοράς διά δημοπρασίας εκρίθη ασύμφορος διά την ταχυτέραν έναρξιν των έργων.
Η εκλογή των ανωτέρω οικοπέδων ενεκρίθη υπό της εκπαιδευτικής επιτροπής και συγχρόνως εκλήθη το Δημοτικόν Συμβούλιον προς έγκρισιν της αγοράς αυτών, παρεκλήθη δε και ο τότε Νομάρχης αοίδιμος Ν. Κρίτσας ίνα παραστή κατά την συνεδρίασιν και προβή αμέσως εις την έγκρισιν της αποφάσεως του Δημοτ. Συμβουλίου.
Είχομεν λόγους να κάμωμεν την εσπευσμένην ταύτην ενέργειαν, διότι ο Δήμος Παγασών[3] ζητήσας διά του Τύπου την προσφοράν οικοπέδων δεν κατόρθωσε να επιτύχη την αγοράν τοιούτων, ισχυρισθέντος του Δημάρχου Παγασών ότι δεν δέχεται διευκολύνσεις παρεχομένας παρά Κυβερνήσεως αντιπολιτευομένης αυτόν, φαίνεται μάλλον διά να αποφύγη δυσαρεσκείας και ψυχρότητας φίλων του προσφερόντων οικόπεδα εις τιμάς ασυμφόρους διά τον Δήμον των. Δεν έγένετο χρήσις του δανειακού κονδυλίου υπό του Δήμου Παγασών και βραδύτερον μέρος αυτού διετέθη διά την αποπεράτωσιν των Σχολείων Λαρίσης.
Μετά την πλήρη συμπλήρωσιν των μελετών προεκηρύχθη δημοπρασία διά την ανοικοδόμησιν του Β’ Δημοτικού Σχολείου παρά την Πλατείαν του Φρουρίου, όπερ ήτο εκ των μεγαλυτέρων, με ενσφραγίστους προσφοράς. Τελευταίος μειοδότης ανεδείχθη ο μηχανικός Κωνστ. Μιχαλέας με συμφερούσας τιμάς και κατεκυρώθη εις αυτόν, εγκριθείσης ταύτης και υπό του Δημοτικού Συμβουλίου. Προκειμένου κατόπιν να γίνη δημοπρασία και διά τα άλλα Σχολεία υπεβλήθη υπό του κ. Μιχαλέα[4] αίτησις όπως τω ανατεθή η οικοδόμησις και των άλλων Σχολείων υπό τους αυτούς όρους. Τα Δημοτικόν Συμβούλιον εφ’ όσον οι όροι της προηγηθείσης δημοπρασίας ήσαν συμφέροντες εδέχθη την αίτησιν, παρά την αντίδρασιν 1-2 δημοτικών συμβούλων, ηθέλησε να κερδίση καιρόν και να προλάβη παρελκύσεις εκ της επαναλήψεως νέας δημοπρασίας δι’ έκαστον Σχολείον. Ενέκρινε την ανάθεσιν της οικοδομήσεως και των άλλων Σχολείων υπό τους αυτούς όρους εις τον κ. Μιχαλέαν. Η απόφασις του Δημοτ. Συμβουλίου ετηλεγραφήθη εις το Υπουργείον Παιδείας όπερ απεδέχθη ταύτην.
Διά της ληφθείσης αποφάσεως εγένετο συγκεντρικωτέρα η εργασία και η επίβλεψις αυτής, αλλά και αρκετή οικονομία προέκυπτε εις τα υλικά, ελάμβανε δε η ανοικοδόμησις ταχύτερον ρυθμόν. Η χρηματοδότησις του εργολάβου εγένετο εκ του εν Λαρίση υπ/ματος της Εθνικής Τραπέζης, όπου ήτο κατατεθειμένον το δάνειον και η αρωγή του Υπουργείου Παιδείας.

[1]. Πρόκειται για το Δ’ Δημοτικό Σχολείο, που βρισκόταν απέναντι από τις εγκαταστάσεις της ΕΥΗΛ (Εταιρείας Υδρεύσεως Ηλεκτρισμού Λαρίσης). Στην ίδια θέση βρίσκεται και σήμερα, απέναντι από το θέατρο ΟΥΗΛ.
[2]. Την περίοδο εκείνη (1929) η κατοικημένη περιοχή της πόλεως στο σημείο αυτό σταματούσε λίγα μέτρα δυτικότερα από τη σημερινή οδό Παπαναστασίου.
[3]. Έτσι ονομαζόταν τότε ο Δήμος Βόλου.
[4]. Φαίνεται ότι ο Κων. Μιχαλέας από την Αθήνα ήταν ο ευνοούμενος εργολάβος του Μιχαήλ Σάπκα. Ως γνωστόν, ο ίδιος ανέλαβε αργότερα και την κατασκευή της Δημοτικής Αγοράς.

Από τον Νίκο Παπαθεοδώρου
nikapap@hotmail.com