Εκτύπωση αυτής της σελίδας

ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΛΑΡΙΣΑ

H οικογένεια Ζησούλη

Δημοσίευση: 09 Ιουν 2021 19:30
Ιωάννης και Ελένη Ζησούλη (αριστερά).  Προπολεμική φωτογραφία.  Αρχείο της οικογένειας Ζησούλη. Από την περιφορά της εικόνας του Αγίου Αχιλλίου (δεξιά). Η πομπή βρίσκεται επί της οδού Βενιζέλου. Αριστερά το κατάστημα των Ηλ. Τσιτσιά και Αιμ. Ζησούλη. Φωτογραφία του Τάκη Τλούπα. Περί το 1960. Ιωάννης και Ελένη Ζησούλη (αριστερά). Προπολεμική φωτογραφία. Αρχείο της οικογένειας Ζησούλη. Από την περιφορά της εικόνας του Αγίου Αχιλλίου (δεξιά). Η πομπή βρίσκεται επί της οδού Βενιζέλου. Αριστερά το κατάστημα των Ηλ. Τσιτσιά και Αιμ. Ζησούλη. Φωτογραφία του Τάκη Τλούπα. Περί το 1960.

Στη γωνία των οδών Νιρβάνα και Ελλαδίου, στην περιοχή Κολωνάκι υπάρχει μια επιβλητική διώροφη οικοδομή, η οποία ανήκει στην οικογένεια Ζησούλη. Κτίσθηκε το 1935 και στέγασε και στεγάζει για χρόνια μέλη της οικογένειας.


Στο σημερινό σημείωμά μας θα αναφερθούμε διεξοδικά στην εν λόγω οικογένεια. Ο μακρινότερος γνωστός πρόγονος αυτής είναι ο Απόστολος Ζησούλης από τη γειτονική Χάλκη. Οι ασχολίες του ήταν η γεωργία και η κτηνοτροφία. Από τη σκληρή αυτή εργασία είχε κατορθώσει να αποκτήσει κάποιο ζηλευτό εισόδημα για να θρέψει την πολυμελή οικογένεια που είχε αποκτήσει με τη σύζυγό του Μαρία. Από τα παιδιά του τα περισσότερα είχαν προσβληθεί από ελώδεις πυρετούς που ενδημούσαν την περίοδο εκείνη και μόνον ο Ιωάννης κατόρθωσε να μεγαλώσει αλώβητος από την ελονοσία. Το 1903 ο Απόστολος Ζησούλης δολοφονήθηκε από ληστές και ο Ιωάννης που γεννήθηκε το 1893 και αποδείχτηκε ο υγιέστερος της οικογένειας, αναγκάστηκε σε ηλικία 10 ετών να μετακομίσει στη Λάρισα για να αναζητήσει εργασία. Στην αρχή εργάστηκε ως μεταφορέας σε κατάστημα αποικιακών της οδού Φιλελλήνων, στο οποίο είχε εγκατασταθεί και ο ίδιος και το είχε και για προσωρινό κατάλυμα. Παρά το νεαρό της ηλικίας του έκανε διανομές με καροτσάκι τα προϊόντα του καταστήματος και διαπεραίωνε τις απαραίτητες καθημερινές εργασίες του. Αργότερα όταν έγινε έφηβος, δημιούργησε μέσα στο κατάστημα που εργαζόταν, μια παράλληλη δική του επιχείρηση. Όταν η επιχείρηση αυτή απέκτησε κάποιο κεφάλαιο, αυτονομήθηκε, συνεργάστηκε με τον Ιωάννη Τσιτσιά και άνοιξαν δικό τους κατάστημα επί της οδού Μακεδονίας (Βενιζέλου), εκεί που σήμερα βρίσκεται το Αρχαίο Θέατρο. Οι συνεταίροι εμπορεύονταν αποικιακά είδη.
Το 1916, στον απόηχο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, με τη διεθνή κατάσταση ακόμα μετέωρη, επιστρατεύτηκε και κατατάχθηκε στο 4ο Σώμα Στρατού το οποίο είχε την έδρα του κοντά στην Καβάλα. Διοικητής του Σώματος ήταν ο Χατζόπουλος, φιλοβασιλικός, ενώ στη Θεσσαλονίκη είχε φθάσει ο στρατός της Αντάντ με τα αγγλογαλλικά στρατεύματα, επικεφαλής των οποίων ήταν ο Γάλλος στρατηγός Σαράιγ[1]. Τελικά ο Ιωάννης Χατζούλης, με την ομάδα του 4ου Σώματος Στρατού που αιχμαλωτίστηκε από τους Γερμανούς βρέθηκε στο Γκέρλιτς της Γερμανίας, όπου παρέμεινε για τρία χρόνια. Παρά τους περιορισμούς κυκλοφορίας που τους είχαν επιβάλει κατά τη διαμονή τους, ο ίδιος διαπίστωσε από κοντά την υπεροχή της χώρας αυτής στη βιομηχανία, την τεχνολογία και το εμπόριο, από την οποία οπωσδήποτε θα παραδειγματίσθηκε. Το 1919 επέστεψε με όλους τους στρατιώτες στην Ελλάδα και τον Μάιο του ίδιου έτους επιστρατεύτηκε εκ νέου. Αυτή τη φορά αποβιβάστηκε στη Σμύρνη και αργότερα συμμετείχε στην προέλαση του ελληνικού στρατού στα ενδότερα της Μικράς Ασίας μέχρι τον θρίαμβο του Αφιόν Καραχισάρ και την τραγική ήττα στη μάχη του Σαγγάριου.
Μετά την κατάρρευση του μετώπου και τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 επέστρεψε στη Λάρισα όπου συνέχισε τη συνεργασία του με τον Ιωάννη Τσιτσιά. Με τον χρόνο, την ικανότητα και την τόλμη που επέδειξαν οι δύο συνέταιροι, το παντοπωλείο παρουσίαζε τεράστια εμπορική επιτυχία και για ένα διάστημα είχε φθάσει να έχει μέχρι και 18 υπαλλήλους. Εκτός των άλλων έφθασε στο σημείο να εμπορεύεται και πολύ εξειδικευμένα διατροφικά είδη, τα οποία προωθούσε σε όλες τις θεσσαλικές πόλεις, ακόμη και στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα[2].
Ο Ιωάννης Ζησούλης νυμφεύθηκε περί το 1929 την αδελφή του συνεταίρου του Ελένη Τσιτσιά (1900-1985). Η Ελένη προερχόταν από μια ευκατάστατη οικογένεια του Τυρνάβου. Το ζευγάρι απέκτησε δύο γιούς, το 1930 τον Αιμίλιο και το 1934 τον Απόστολο. Το 1935 έκτισαν στην οδό Νιρβάνα την οικογενειακή τους κατοικία, η οποία υπάρχει μέχρι και σήμερα. Είναι διώροφη και στο υπόγειο διατηρείται ακόμη ένα ισχυρό αντιαεροπορικό καταφύγιο που είχε κατασκευασθεί κατά τη διάρκεια οικοδόμησης της κατοικίας. Κατά την κατοχή ο κάτω όροφος επιτάχθηκε από τους Γερμανούς. Περισσότερα όμως στοιχεία για την κατοικία και το καταφύγιο, τα οποία παρουσιάζουν σπουδαίο ενδιαφέρον, θα αναφέρουμε στο κείμενό μας της επόμενης Τετάρτης.
--Το 1950 απεβίωσε αιφνίδια από καρδιακό νόσημα ο Ιωάννης Ζησούλης και την επιχείρηση αναγκάστηκε να αναλάβει ο γιος του Αιμίλιος, παρ' όλο που είχε θέσει ως προοπτική να σπουδάσει Ιατρική. Ο Αιμίλιος συνέχισε τη συνεργασία του με τον γιο τού Ιωάννη Τσιτσιά ,Ηλία, όπως διακρίνεται καθαρά και στην επιγραφή του καταστήματός τους στη φωτογραφία που δημοσιεύεται. Βαθμιαία όμως απεδείχθη ότι οι νέοι συνέταιροι δεν ήταν χαρισματικοί έμποροι όσο οι πρόγονοί τους. Προστέθηκαν και άλλα γεγονότα και η επιχείρηση άρχισε να παρακμάζει. Αρχές της δεκαετίας του 1970 το κατάστημα σταμάτησε τη λειτουργία του. Το κτίσμα που στέγαζε την επιχείρησή τους ήταν ιδιοκτησία των δύο συνεταίρων και μετά τη διακοπή της λειτουργίας του έμεινε κλειστό, μέχρι την ημέρα που απαλλοτριώθηκε για να αποκαλυφθεί το Αρχαίο Θέατρο. Μετά το κλείσιμο του καταστήματος Αιμίλιος Ζησούλης και Ηλίας Τσιτσιάς αγόρασαν μια πτηνοτροφική μονάδα από τον Πλατύκαμπο και συγχρόνως άνοιξαν επί της οδού Γαριβάλδη κατάστημα χονδρικής πώλησης αυγών και υδροχλωρικού οξέος. Η νέα αυτή δραστηριότητα διήρκησε μέχρι το 2001 περίπου, όπου τερμάτισε αισίως και η επαγγελματική τους καριέρα. Ο Αιμίλιος νυμφεύθηκε το 1961 την Αφροδίτη Γεωργοπούλου από το Μακρυχώρι με καταγωγή από το Καμάρι της Τρίπολης και μαζί της απέκτησε δύο τέκνα. Το 1962 την Ελένη (Λένα) η οποία σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και παντρεύτηκε τον φυσικό μηχανικό Στάμο Παπαστεργίου και το 1965 τον Ιωάννη ο οποίος σπούδασε Ιατρική στην Αθήνα, ειδικεύθηκε στην Οφθαλμολογία και νυμφεύθηκε την Ευαγγελία Καρυώτη. Αιμίλιος (1930-2019) και Αφροδίτη Ζησούλη (1936-2018) μακροημέρευσαν και χάρηκαν και εγγόνια.
Ο άλλος γιος του Ιωάννη Ζησούλη, ο Απόστολος (1934-1977) σπούδασε Ιατρική στην Αθήνα και ειδικεύθηκε στη Μικροβιολογία. Άνοιξε δικό του μικροβιολογικό εργαστήριο στη Λάρισα, νυμφεύθηκε τη Χρυσή Σκορδούλη και απέκτησε το 1968 έναν γιο τον Ιωάννη, ο οποίος σπούδασε νομικές επιστήμες στην Αθήνα. Ζει στην Αθήνα, εργάζεται ως δικηγόρος και είναι άγαμος. Ο Απόστολος Ζησούλης απεβίωσε σχετικά νέος το 1977, σε ηλικία 43 ετών [3].
[1]. Λίγο αργότερα, γερμανικές και βουλγαρικές δυνάμεις εισέβαλαν στην Ανατολική Μακεδονία, φτάνοντας μέχρι την Καβάλα. Η ελληνική κυβέρνηση στην Αθήνα απαγόρευσε στον διοικητή του Σώματος, συνταγματάρχη Ιωάννη Χατζόπουλο, να προβάλλει αντίσταση. Τελικά, στις 29 Αυγούστου 1916, ο Χατζόπουλος και το μεγαλύτερο μέρος του Σώματος (400 αξιωματικοί και 6.000 άνδρες) παραδόθηκαν στους Γερμανοβουλγάρους. Ωστόσο έγινε δεκτό από τους Γερμανούς το αίτημα του Χατζόπουλου να μην αιχμαλωτιστούν, αυτός και οι άντρες του, από τους Βουλγάρους αλλά να μεταφερθούν, σιδηροδρομικώς, στο Γκέρλιτς της Γερμανίας, όπου τέθηκαν υπό περιορισμό. Εκεί παρέμειναν σχεδόν τρία χρόνια.
[2]. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της αγοράς το 1941 φορτίου καφέ απ' ευθείας από τη Βραζιλία, αξίας 1.000.000 προκατοχικών δραχμών, με στόχο τη διάθεσή του σε όλη την Ελλάδα και σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Το φορτίο όμως αυτό κατασχέθηκε από τους Γερμανούς μόλις κατέλαβαν τη Λάρισα και εστάλη στη Γερμανία.
[3]. Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον οφθαλμίατρο Ιωάννη Ζησούλη και τον γιο του Αιμίλιο, εκκολαπτόμενο οφθαλμίατρο, για το άφθονο ιστορικό υλικό και τις φωτογραφίες που μου πρόσφεραν.

 

Από τον Νικ. Αθ. Παπαθεοδώρου

nikapap@hotmail.com