Σπουδαίος ηθοποιός; Μπορεί κάποιος να πει το αντίθετο;
Έξυπνος; Ιδιοφυία θα έλεγες.
Συναισθηματικός; Ίσως πολύ περισσότερο από ό,τι χρειάζεται η εποχή μας.
Αληθινός; Τόσο που σε τρομάζει.
Ο Λάκης Λαζόπουλος, ο Λάκης όπως όλοι τον αποκαλούν, φαίνεται ότι έχει πιάσει το νήμα της ζωής του από την αρχή. Ήρεμος, κεφάτος και με πολλές ιδέες στο κεφάλι του, φαίνεται ότι είναι έτοιμος να ξεκινήσει κάτι καινούριο, σε μια χώρα που μπορεί όπως λέει και ο ίδιος να διαλύεται, όμως παραμένει όρθια χάρη στο συναίσθημα και στο χαμόγελο του Έλληνα. Ο σπουδαίος αυτός ηθοποιός την Παρασκευή βρέθηκε στην Αιγάνη. Στο πανέμορφο αυτό χωριό του Ολύμπου που ξεχειλίζει από αγάπη και δίψα για την τέχνη, ο Λάκης Λαζόπουλος βρήκε μια ανοιχτή αγκαλιά από ανθρώπους που θέλουν να δημιουργήσουν στον τόπο και για τον τόπο τους. Αυτή η δίψα τους, έγινε το μονοπάτι που τον οδήγησε σε εκείνους και «γέννησε» την παράσταση «Μάνα, απόψε θα μιλήσω για σένα»… και μίλησε. Μίλησε για τη δική του μάνα, που κάθε φορά που την αναφέρει τα μάτια βουρκώνουν και τα χείλη τρέμουν, αλλά μίλησε και για όλες τις μάνες της Θεσσαλίας, αυτές τις γυναίκες που είναι ο λόγος ύπαρξής μας, αυτές τις γυναίκες που γίνονται σημείο αναφοράς και πυξίδα για τα παιδιά τους. Η «Ε» βρέθηκε στην Αιγάνη, λίγες ώρες πριν την έναρξη της παράστασης. Ο Λάκης ήταν ήδη εκεί από νωρίς το απόγευμα για να κάνει τις απαραίτητες πρόβες με τα παιδιά της περιοχής. Αφού τελείωσε, καθίσαμε σε ένα παγκάκι εκεί στο πάρκο δίπλα από το θεατράκι της Αιγάνης. Εκεί κάτω από τα πλατάνια και με φόντο μια θέα που σου κόβει την ανάσα, ο Λάκης ξεδίπλωσε σκέψεις και συναισθήματα. Δεν ήταν ακριβώς μια συνέντευξη. Ήταν μια πολύ όμορφη και εγκάρδια συζήτηση, μέσα από την οποία αποκαλύφθηκε μια άλλη πτυχή του χαρακτήρα του Λάκη Λαζόπουλου, που κρύβει ευαισθησία και αλήθεια. Για αυτή την αλήθεια του μίλησε. Η Μάνα, είναι μια από τις μεγαλύτερες αλήθειες της ζωής του. Μπορεί να μην την έχει πια στη ζωή του, όμως την κουβαλά μέσα του. Αυτό το φορτίο με μνήμες και βιώματα, απίθωσε στα πόδια των θεατών το βράδυ της Παρασκευής και όπως όλα δείχνουν ο Λάκης Λαζόπουλος ξεκινά ένα νέο ταξίδι. Ένα ταξίδι, με άξονα τον άνθρωπο και την ψυχή του. Εκεί θα επενδύσει. Η κουβέντα μας ξεκινά με την παράσταση. «Δεν είναι μια παράσταση όπως έχουμε συνηθίσει, είναι η τέχνη του απροσδόκητου. Δέχτηκα ένα τηλεφώνημα στο οποίο μου ζητούσαν να έρθω στην Αιγάνη, να επισκεφτώ ένα θεατράκι που φτιάχτηκε μόλις πέρυσι. Η αρχική ιδέα για επίσκεψη, έφερε μια ιδέα για να κάνω μαθήματα σε παιδιά της περιοχής που ασχολούνται με την τέχνη και στο τέλος καταλήξαμε ότι θα ήταν πολύ όμορφο να δημιουργήσουμε κάτι όλοι μαζί. Εξάλλου τι χρειάζεται για να κάνεις μια παράσταση; Η θέληση αρκεί. Ούτε χρήματα χρειάζονται, όρεξη να χεις. Αυτή η παράσταση είναι κάτι που ενώνεται κάτω από ένα κοινό συναίσθημα. Αντί να βάλεις μια παράσταση βάζεις ένα κοινό αίσθημα και αυτό τους οργανώνει όλους. Θα ήταν ωραίο σκέφτηκα να μιλήσουμε για τις μανάδες της Θεσσαλίας. Τους ζήτησα να βρουν έναν τρόπο να μιλήσουν για τις μάνες τους. Το ίδιο θα έκανα και εγώ. Είναι μια παράσταση που ενώνει ανθρώπους. Το μυαλό και η ψυχή πρέπει να προσφέρουν τους καρπούς τους. Ένα χωριό μπορεί να μάθει να παράγει ακόμη και από το χιούμορ που έχει. Είναι πραγματικά απίστευτο αυτό που συμβαίνει, όταν συναναστρέφεσαι με τους ανθρώπους που ζουν στην επαρχία, συνειδητοποιείς ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι μια περιουσία ανεκτίμητη. Είναι ελεύθεροι και αυτό το αίσθημα ελευθερίας περνά και στο λόγο τους. Αυτό ζήτησα να αξιοποιηθεί. Έτσι κάναμε μια αυτοσχέδια παράσταση», λέει ο Λάκης.
Την κουβέντα μας διακόπτει μια κυρία, που έρχεται να μας τρατάρει. Καφές ελληνικός σκέτος για τον Λάκη, παγωμένο νερό και φρέσκα φρούτα. Χαμογελαστός ο ηθοποιός δέχεται με μεγάλη ευχαρίστηση το κέρασμα, συνομιλεί για λίγο με την κυρία, μια φωτογραφία μαζί της και επιστροφή στην κουβέντα μας. Η συζήτηση θα διακοπεί αρκετές φορές ακόμη από ανθρώπους που θέλουν να τον αγκαλιάσουν, να φωτογραφηθούν μαζί του, ακόμη και να του πουν τον καημό τους. Δεν τον ενοχλεί όμως, δείχνει να το ευχαριστιέται. Μια ρουφηξιά από τον αχνιστό καφέ, μικρή παύση για να απολαύσει τη θέα και έτοιμος να ξαναπιάσουμε «δουλειά». Τον ρωτάω αν η παράσταση αφορά λόγια που δεν ειπώθηκαν, συναισθήματα που δεν πρόλαβαν να εκδηλωθούν ή κάποια μηνύματα που ο ίδιος θέλει να περάσει στον κόσμο.
«Είναι λίγο απ’ όλα. Πόσες φορές αυτός ο χρόνος που είναι τόσο λίγος, τόσο πιεστικός που δεν αφήνει τον άνθρωπο να ζει αυτό που του αρέσει, αλλά αυτό που τον υποχρεώνει; Και έχει γίνει αυτός ο υποχρεωτικός χρόνος ζωής πολύ ισχυρότερος ποτέ από τον άλλο, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να συμφιλιωθούμε. Οι εποχές δεν μένουν ατάραχες. Όλες οι αλλαγές όμως κουβαλούν τα ίδια συναισθήματα που εγκλωβίζονται σε διαφορετικούς χώρους. Αυτός ο νεοεγκλωβισμός των συναισθημάτων συμβαίνει σε κάθε επαρχιακή πόλη, σε κάθε πόλη. Για την Αθήνα δε μιλάμε πια, η κατάσταση εκεί είναι χρόνια έτσι. Η Λάρισα όμως είναι μια ζωντανή πόλη. Το ίδιο και τα χωριά της. Αν μπορέσεις να προσδιορίσεις μέσα σου τι είναι αυτό που πραγματικά θέλεις, τότε θα τα έχεις καταφέρει. Αυτό που ο άνθρωπος έχει χάσει είναι ότι έχει μια ενημέρωση που του δημιουργεί πλαστά διλήμματα και γι’ αυτό και δεν μπορεί να συμφιλιωθεί. Πιέζεται αφόρητα, δεν ξέρει ποιος είναι ο δρόμος, τον πάνε από δω, τον πάνε από εκεί και δεν έχει μάθει να ακούει το μέσα του. Αυτό είναι το θέμα μας. Πρέπει να ακούσουμε το μέσα μας».
* Με τόση βαβούρα γύρω μας, πώς θα το καταφέρουμε αυτό;
- Είναι εύκολο. Χρειάζεται ο καθένας μας να κάνει ενός λεπτού σιγή μέσα στο σπίτι του. Ενός λεπτού σιγή για να μπορέσει να ξαναπροσδιορίσει πού βρίσκεται, να ακούσει την ψυχή του. Είναι τόσες οι επιρροές, τόσες οι επιδράσεις, τόσο το ψέμα, τόσο σκληρή και απέλπιδα η σημερινή εποχή. Έχουν διαλυθεί τα πάντα. Έχει συντριβεί κάθε ελπίδα. Είναι λες και κάθε λίγο ένα καράβι να ετοιμάζεται να πλεύσει και να συντρίβεται πριν καν ξεκινήσει. Αυτό το πράγμα για έναν λαό που περιμένει να φύγει από αυτό και κάθε φορά που ανεβαίνει σε ένα καράβι καινούριο βλέπει ότι αυτό δεν τον πάει πουθενά, είναι το χειρότερο συναίσθημα. Αυτό δυναμώνει την πίεση και τον θυμό.
* Και πώς θα σωθούμε από αυτό το καράβι που διαρκώς βουλιάζει;
- Ο πολιτισμός είναι η σωτηρία του τόπου. Είναι κρίμα που δεν το καταλαβαίνουνε. Το είπε η Μελίνα Μερκούρη. Ο πολιτισμός είναι η βαριά βιομηχανία της χώρας και ακόμη δεν έχει γίνει αντιληπτό. Θα περάσει καιρός. Έχουμε τέτοια ιστορία, τέτοια μυθολογία, τέτοιο πλούτο. Το να έχεις χώμα και να μην το φυτεύεις δεν σημαίνει ότι το χώμα δεν υπάρχει, σημαίνει ότι εσύ δεν φυτεύεις κάτι. Έχουν σκοτώσει το πνεύμα των Ελλήνων. Αν έχει γίνει μια δολοφονία συστηματική είναι στο μυαλό των ανθρώπων, στο πνεύμα, στη φωνή τους. Όλα αυτά για να έχουν χώρο να μιλάνε …τα τσόκαρα. Και ξαφνικά μεταμορφώνεσαι σε μια φωνή που καταλαβαίνεις ότι δεν είναι η δικιά σου, αλλά παρόλα αυτά συνεχίζεις να κοιτάς σαστισμένος. Εδώ στα χωριά επειδή οι άνθρωποι έχουν μια αλήθεια και μια αυθεντικότητα μπορούν να το ξαναβρούν. Μόνο οι άνθρωποι της επαρχίας μπορούν να προσδιορίσουν το νήμα ξανά στην τέχνη και τη ζωή. Επιμένω ότι η επαρχία μπορεί να δώσει. Η επαρχία κινεί τα νήματα. Δεν είναι τυχαίο το Θεσσαλικό Θέατρο, που έδωσε τόσα πολλά. Όλα τα ΔΗΠΕΘΕ είναι Θεσσαλικό Θέατρο. Έτσι ξεκινάνε τα όμορφα ταξίδια με καημό, αγάπη και δίψα.
* Βάλατε πλώρη για νέο ταξίδι;
- Αυτή η παράσταση είναι ένα νέο ταξίδι. Είναι μια ευκαιρία με μηδέν έξοδα να ξανακουστεί ο λόγος. Στο μυαλό μου έχω να κάνω ένα φεστιβάλ γυμνού λόγου. Δεν θέλω ούτε κοστούμια, ούτε φώτα, ούτε σκηνικά. Να μην υπάρχει τίποτα, μόνο σημαντικά κείμενα να ακούγονται. Μπορείς να ενώσεις ανθρώπους κάτω από αυτό. Να δώσεις θέματα και να αρχίσουν να κινούνται πράγματα, κάτω από ένα συναίσθημα, μια καθοδήγηση. Πάντα δουλεύω πράγματα στο κεφάλι μου. Πρόσφατα έκανα μια παράσταση στη Σύμη από το τίποτα. Μάζεψα δέκα καρέκλες και ζήτησα να μου αφηγηθούν την ιστορία τους, όπως την κατέγραψαν οι ντόπιοι του νησιού. Εγώ στη συνέχεια υποδύθηκα τους ανθρώπους που κάθισαν σε αυτές. Η παράσταση ήταν συγκλονιστική, αλλά πιο συγκλονιστική ήταν η ιστορία που έκρυβαν οι καρέκλες και οι μνήμες που έκρυβαν. Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε ούτε μπομπότα πνευματική. Αν δεν πιαστείς από τον πολιτισμό από πού θα πιαστείς; Το μόνιμο θέμα είναι το οικονομικό. Στην τέχνη μπορούν να γίνουν πράγματα εκ των ενόντων. Δεν μπορούμε να χαρούμε τίποτα ενώ όλα είναι μπροστά μας. Τι μας συμβαίνει λοιπόν; Τι χάθηκε; Ο πολιτισμός. Ο πολιτισμός είναι το ενδιάμεσο της ψυχής. Η ψυχή δεν ευχαριστιέται. Αυτή η ευχαρίστηση μπορεί να υπάρξει μόνο στα χωριά, γιατί στα χωριά το πνεύμα είναι ελεύθερο.
* Την είχατε χάσει αυτή την ευχαρίστηση τα τελευταία χρόνια;
- Σωστά το λες. Στην Αθήνα δεν περνάω καλά. Ποτέ δεν αισθάνθηκα ότι ανήκω εκεί. Ποτέ δεν μ’ άρεσε. Ζω γιατί είναι η δουλειά μου, όμως δεν είναι το μέρος μου. Πιο καλά περνάει η ψυχή μου να κάνω βόλτες εδώ στο τόπο μου ή στη Πάρο να αγναντεύω τη θάλασσα. Πιέζομαι. Γιατί πρέπει να είμαι 2,5 ώρες στο δρόμο για να πάω σε μια δουλειά και μετά να είμαι κουρέλι; Για ποια ζωή μιλάμε; Όχι καθόλου δεν το ευχαριστιέμαι.
Ο ήλιος δύει σιγά-σιγά. Σε λίγο θα αρχίσει η παράσταση. Ο κόσμος ήδη συνωστίζεται. Οι διακοπές στην κουβέντα μας πλέον είναι πιο συχνές. Όλοι θέλουν μια φωτογραφία και μια αγκαλιά μαζί. Δεν τον ρωτώ κάτι άλλο, του ζητώ όμως να βάλει εκείνος τον επίλογο στη κουβέντα μας.
«Τα πράγματα μετατοπίζονται πολιτικά, αλλά συναισθηματικά είναι αμετατόπιστα στην Ελλάδα. Το συναίσθημα στην Ελλάδα ευτυχώς είναι ακλόνητο. Ας βλέπεις γαϊδουριά απλωμένη και ας βλέπεις αυτό τον εξευτελισμό, από κάτω υπάρχει ο Έλληνας και το χαμόγελό του, αυτό που κρατά τη χώρα όρθια. Τα χωριά κρατάνε την Ελλάδα όρθια. Η αυθεντικότητα που έχει απομείνει είναι αυτή που θα μας σώσει. Γι΄ αυτό κάθε φορά θέλω να προσδιορίζομαι σε σχέση με αυτή την αυθεντικότητα. Ήθελα να ηρεμήσω, να μην κάνω τίποτα. Είδα ότι από το πουθενά μπορεί να γίνει κάτι. Η τέχνη του απροσδόκητου με κρατά σε εγρήγορση».
Νύχτωσε πια… ο Λάκης Λαζόπουλος ετοιμάζεται για να βγει στη σκηνή.
Συνέντευξη: Νατάσα Πολυγένη
Φωτ: Βασίλης Ντάμπλης
