Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Προσωπογραφία της Λάρισας

Δημήτριος Μποσινιώτης (1857-1925)

Κτηματίας και επιχειρηματίας της Λάρισας

Δημοσίευση: 25 Φεβ 2018 17:15
Μικρά (Λάρισα), φ. 41/443 (4.3.1910)  © Βιβλιοθήκη της Βουλής Μικρά (Λάρισα), φ. 41/443 (4.3.1910) © Βιβλιοθήκη της Βουλής

Στον Τύπο της εποχής αναγραφόταν επίσης ως Μπουσινιώτης ή Βουσινιώτης. Γεννημένος το 1857 στην Τεγέα της Πελοποννήσου [1], εγκαταστάθηκε σε νεαρή ηλικία στην Αθήνα, όπου εργάστηκε σε διάφορες επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος.

Μετά από την απελευθέρωση της Θεσσαλίας (1881), αποφάσισε να δραστηριοποιηθεί στη Λάρισα αναζητώντας μία καλύτερη τύχη. Λίγο αργότερα τον ακολούθησε και ο αδελφός του Αθανάσιος (γεν. 1869), ενώ ο τρίτος αδελφός του Χρήστος, προτίμησε να παραμείνει στην Τρίπολη όπου εξάσκησε με επιτυχία το λειτούργημα του δικηγόρου [2]. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο Δημήτριος Μποσινιώτης είχε συγγενική σχέση με τον καταγόμενο από την Τρίπολη μεγαλέμπορο βάμβακος Θεόδωρο Μαρκόπουλο ο οποίος δραστηριοποιήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου [3].

Αμέσως μετά από την εγκατάστασή τους στη Λάρισα, τα δύο αδέλφια διέθεσαν τις μέχρι τότε οικονομίες τους για να αγοράσουν σε χαμηλές για την εποχή τιμές, αγροτικές εκτάσεις στην ευρύτερη περιοχή της. Ως πωλητές αναφέρονται εύποροι Οθωμανοί κτηματίες που επρόκειτο να μεταναστεύσουν στην Κωνσταντινούπολη, στην Σμύρνη και στην Προύσα. Η ενοικίαση αυτών των αγροτεμαχίων τούς απέφερε σημαντικά κέρδη τα οποία διέθεσαν για την αγορά οικοπέδων στη συνοικία Σουφλάρ (Άγιοι Τεσσαράκοντα) [4]. Την ίδια περίοδο αγόρασαν και δύο μεγάλα αγροκτήματα: το πρώτο στην περιοχή της Αγίας Μαρίνας και το δεύτερο στην θέση Καμπήλαγα (σημερινή περιοχή Παράδεισος) στην εθνική οδό Λαρίσης-Θεσσαλονίκης. Στο μεν πρώτο, ο Δημήτριος Μποσινιώτης ανήγειρε μία πολυτελή έπαυλη στις όχθες του Πηνειού [5], στο δε δεύτερο, ο αδελφός του Αθανάσιος ανήγειρε και αυτός μία εξοχική κατοικία. Στη Λάρισα διέμεναν σε αντικριστές κατοικίες στη συνοικία Σουφλάρ τις οποίες είχαν αγοράσει το 1888 από τον Οθωμανό κτηματία και πρώην βουλευτή της Λάρισας Δερβίς βέη Χαλήλ.

Τον Οκτώβριο του 1903 ο Δημήτριος Μποσινιώτης ενοικίασε ένα κατάστημα στο ισόγειο του Δημοτικού Ξενοδοχείου «Το Στέμμα», το οποίο λειτούργησε ως εστιατόριο με την ίδια επωνυμία. Για τον σκοπό αυτό μετακλήθηκε από την Αθήνα ο αρχιμάγειρας του ξενοδοχείου «Το Άστυ» [6]. Η οικονομική όμως κρίση της εποχής και τα υπέρογκα έξοδα της επιχείρησης, δεν επέτρεψαν την περαιτέρω λειτουργία του. Είκοσι μόλις ημέρες αργότερα, ο Δημήτριος Μποσινιώτης αποχώρησε από την επιχείρηση η οποία ενοικιάστηκε στον Κωνσταντίνο Ψαρρό [7]. Την ίδια περίοδο, ο αδελφός του Αθανάσιος εκμεταλλεύτηκε το καφενείο «Νέος Κόσμος» που βρισκόταν στην ανατολική πλευρά της Κεντρικής Πλατείας της Λάρισας.

Τον Ιανουάριο του 1905 ο Δημήτριος Μποσινιώτης επέστρεψε στην Αθήνα για να αναλάβει την διεύθυνση του φημισμένου ζυθοπωλείου «Βασιλικόν» επί της πλατείας Ομονοίας. Μετά από μία εκτεταμένη ανακαίνιση το ζυθοπωλείο εγκαινιάστηκε στις 20 Μαρτίου 1905. Οι εφημερίδες της πρωτεύουσας εξήραν την προσωπικότητα του επιχειρηματία ο οποίος σε σύντομο χρονικό διάστημα μετέτρεψε το «Βασιλικόν» σε «πρωτότυπον κέντρον μαγείας, έλξεως και τόπον Σειρήνων» όπου σερβίρονταν κατ’ αποκλειστικότητα η μπίρα «Φιξ» [8]. Ο Μποσινιώτης αφού όρισε ως υπεύθυνο του καταστήματος, υπάλληλο της απολύτου εμπιστοσύνης του, επέστρεψε το 1906 στη Λάρισα, όπου έλαβε μέρος στην διενεργηθείσα δημοπρασία για την ενοικίαση του φόρου επί των ωνίων και του δημοτικού φόρου της πόλης. Παρά τις αντιρρήσεις του τότε νομάρχη Ανδρέα Φαρμακόπουλου, ο Μποσινιώτης ανακηρύχθηκε ως ο τελευταίος πλειοδότης αντί του ετησίου ποσού των 260.000 δρχ.

Το 1908 οι αδελφοί Μποσινιώτη πραγματοποίησαν το μεγάλο επιχειρηματικό άλμα. Σε ένα οικόπεδο που είχαν αγοράσει το 1898 από τον δικηγόρο Νικόλαο Καραστεργίου (στη συμβολή των σημερινών οδών Παπαναστασίου και Κούμα), έθεσαν στις 20 Οκτωβρίου 1908 τον θεμέλιο λίθο ενός τριώροφου επιβλητικού κτιρίου το οποίο αποπερατώθηκε τον Φεβρουάριο του 1910 [9]. Στους δύο ορόφους του στεγάστηκε το πολυτελές για την εποχή ξενοδοχείο «Πανελλήνιο», ενώ στο ισόγειο λειτούργησε το ομώνυμο καφέ-ζαχαροπλαστείο το οποίο διέθετε στους πελάτες του την περίφημη για την εποχή μπίρα «Κλωναρίδη» [10].

Ο Δημήτριος Μποσινιώτης εκτός από την επιχειρηματική του δραστηριότητα ανέπτυξε έντονη φιλανθρωπική και κοινωνική δράση. Διετέλεσε μέλος της Εκκλησιαστικής Επιτροπής των Αγίων Τεσσαράκοντα και ιδρυτικό μέλος του «Πελοποννησιακού Συνδέσμου Λαρίσης» [11]. Απεβίωσε στη Λάρισα στις 30 Ιουλίου 1925 και ετάφη στο παλαιό νεκροταφείο της πόλης [12]. Μας είναι γνωστά δύο από τα παιδιά που είχε αποκτήσει από τον γάμο του με την Κωνσταντίνα Μποσινιώτη (1865 - 1 Οκτωβρίου 1923): ο Φώτιος [13] και η Μαρίκα.

Ο Αθανάσιος Μποσινιώτης διετέλεσε πρόεδρος της διοικούσας επιτροπής των γεωργικών επιμελητηρίων του Ν. Λάρισας κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου [14]. Απεβίωσε στη Λάρισα στις 9 Δεκεμβρίου 1959 σε ηλικία 90 ετών. Το ξενοδοχείο «Πανελλήνιο» κατεδαφίστηκε το 1976 και στο οικόπεδό του (το οποίο ανήκει στους κληρονόμους του Αθανασίου Μποσινιώτη), ανεγέρθηκαν πολυώροφες οικοδομές.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[1]. Κάποιος Γ. Μποσινιώτης, περιλαμβάνεται το 1886 στον κατάλογο των μελών του Τεγεατικού Συνδέσμου οι οποίοι ευχαρίστησαν τον Ιωάννη Πύρλα για την δωρεά ενός οικοπέδου προς ανέγερση του Αρχαιολογικού Μουσείου Τεγέας. Βλ. Ήλιος (Αθήνα), φ. 56 (1 Ιουλίου 1886).

[2]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 739 (20 Ιουνίου 1904).

[3]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 681 (11 Μαΐου 1903).

[4]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 529 (11 Ιουνίου 1900).

[5]. Στην έπαυλη διέμεναν διάφοροι βουλευτές και ανώτατοι κρατικοί λειτουργοί όταν επισκέπτονταν την Λάρισα. Βλ. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 647 (15 Σεπτεμβρίου 1902) και φ. 662 (1 Ιανουαρίου 1903).

[6]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 677 (13 Απριλίου 1903).

[7]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 709 (30 Νοεμβρίου 1903).

[8]. Σκριπ (Αθήνα), φ. 9741 (26 Μαρτίου 1905) και φ. 9782 (7 Μαΐου 1905).

[9]. Μικρά (Λάρισα), φ. 41/443 (4 Μαρτίου 1910).

[10]. Όλυμπος (Λάρισα), φ. 343 (19 Ιουνίου 1904). Πρβλ. Σχετικά βλ. Κωνσταντίνα Κόντσα, «Το Καφεζαχαροπλαστείο - Θέατρο «Πανελλήνιον» (ή Ντορέ): ένας αθέατος μικρόκοσμος της νεότερης ιστορίας της Λάρισας», 7ο Συνέδριο Λαρισαϊκών Σπουδών: Η Λάρισα από την απελευθέρωσή της το 1881 μέχρι το 1940, Χατζηγιάννειο Πνευματικό Κέντρο Λάρισας, 21 Οκτωβρίου 2011, Όμιλος Φίλων της Θεσσαλικής Ιστορίας, Πρακτικά, Λάρισα 2013, σ. 235-255.

[11]. Όλυμπος (Λάρισα), φ. 354 (27 Αυγούστου 1904).

[12]. Το 1926 ο γλύπτης Σ. Λαζαρίδης φιλοτέχνησε ενεπίγραφο ταφικό μνημείο από γρανίτη, υπολείμματα του οποίου φωτογραφήσαμε το 2008 (Το επίθετο αναγραφόταν ως Μποσυνιώτης). Σήμερα (2018) έχει χαθεί κάθε ίχνος του.

[13]. Τον Φεβρουάριο του 1908, ο 18ετής τότε Φώτιος τραυμάτισε θανάσιμα τον Δημήτριο Λαλιώτη διευθυντή ενός καφωδείου της Λάρισας και το ίδιο βράδυ αναχώρησε για την Θεσσαλονίκη. Αυτοκτόνησε λίγες ημέρες αργότερα. Βλ. Μικρά (Λάρισα), φ. 10/362 (29 Φεβρουαρίου 1908) και Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 942 (25 Μαΐου 1908).

[14]. Μουσείο Μπενάκη, Αρχείο Ελευθερίου Βενιζέλου, φκ. 126/42.

Από τον Αλέξανδρο Χ. Γρηγορίου

Σχετικά Άρθρα