Με αφορμή την ψήφιση του νομοσχεδίου «Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης, Ειδικοί Λογαριασμοί Κονδυλίων Έρευνας Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, Ερευνητικών και Τεχνολογικών Φορέων και άλλες διατάξεις», αλλά και το γεγονός ότι η υφυπουργός θα βρίσκεται στη Λάρισα για το «ΙΙ Ευρωπαϊκό Φόρουμ Ανάπτυξης» που διοργανώνει η Περιφέρεια Θεσσαλίας και η εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ», η κ. Ζαχαράκη μιλά για τα ζητήματα που «καίνε» την εκπαιδευτική και μαθητική κοινότητα και αφορούν προσλήψεις, αναπληρωτές, αποκλεισμό από διορισμούς, αξιολόγηση και αλλαγές στο Λύκειο.

Όσον αφορά στο θέμα των διορισμών, η κ. Ζαχαράκη τονίζει ότι το Υπουργείο προχώρησε στην προκήρυξη 5.250 προσλήψεων στη Γενική Εκπαίδευση οι οποίες και θα γίνουν μέσα στο 2021. Για τους αναπληρωτές, σημειώνει, ότι η πολιτεία οφείλει να αναγνωρίσει την προσφορά τους παρέχοντάς τους πρόσθετα κίνητρα, ενώ έχουν ήδη ξεκινήσει οι διαδικασίες για να προσλαμβάνονται νωρίτερα και να μπορούν να κάνουν εγκαίρως τον προγραμματισμό τους.

Για το θέμα του αποκλεισμού για τρία χρόνια από διορισμούς των εκπαιδευτικών που παραιτούνται ή αρνούνται να αναλάβουν υπηρεσία, τονίζει ότι προέκυψε ως «έσχατη λύση», ενώ αποκάλυψε ότι σχεδιάζεται η επαναφορά της διπλής μοριοδότησης για όσους υπηρετούν σε δυσπρόσιτες σχολικές μονάδες.

Για τις αλλαγές στο Λύκειο και τις Πανελλαδικές, η κ. Ζαχαράκη αναφέρει ότι το Υπουργείο προχωρά σε στοχευμένες παρεμβάσεις βελτίωσης του ισχύοντος συστήματος, όπως το έκανε ήδη με τον εξορθολογισμό της ύλης, και για την εισαγωγή σε ΑΕΙ ότι οι όποιες αλλαγές γίνουν θα είναι μετά από μελέτη του συστήματος, διαβούλευση και έμφαση στην ενίσχυση του πολυδιάστατου χαρακτήρα του σχολείου.

Τέλος, για το θέμα της αξιολόγησης, η κ. Ζαχαράκη επανέλαβε ότι ο σχεδιασμός ξεκινάει από την αξιολόγηση της σχολικής μονάδας και σε δεύτερο χρόνο θα επεκταθεί στους εκπαιδευτικούς.

Η συνέντευξη:

* Κυρία υφυπουργέ, η νέα χρονιά ξεκίνησε με τη διαδικασία για την πρόσληψη 5.250 εκπαιδευτικών Γενικής Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια. Ωστόσο ο αποκλεισμός για τρία χρόνια από τη «μάχη» για μια μόνιμη θέση όσων εκπαιδευτικών διορίζονται στα σχολεία και δεν αναλαμβάνουν υπηρεσία ή αναλαμβάνουν υπηρεσία και παραιτούνται, προκάλεσε αντιδράσεις. Γιατί έπρεπε να παρθεί ένα τέτοιο μέτρο; Ποια είναι η πραγματική εικόνα στα σχολεία των απομακρυσμένων περιοχών;

- Φέτος πραγματοποιήθηκε από το πολιτικό και υπηρεσιακό προσωπικό του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων μια έγκαιρη, μεγάλη και συντονισμένη προσπάθεια για την κάλυψη των κενών στα σχολεία όλης της χώρας, με αλλεπάλληλες φάσεις πρόσληψης αναπληρωτών από τις 5 Σεπτεμβρίου 2019 έως και την τελική ειδική πρόσκληση της 8ης Ιανουαρίου 2020. Πράγματι, προχωρήσαμε σε αυτήν την τελευταία ειδική πρόσκληση καθώς σημαντικός αριθμός εκπαιδευτικών που κλήθηκαν να αναλάβουν υπηρεσία στις προηγούμενες φάσεις πρόσληψης είτε δεν παρουσιάστηκε καθόλου στην αρμόδια Διεύθυνση Εκπαίδευσης είτε παρουσιάστηκε αλλά αρνήθηκε τον διορισμό σε απομακρυσμένες περιοχές, με αποτέλεσμα να παραμείνουν τα κενά στα σχολεία για αρκετό χρονικό διάστημα. Χαρακτηριστικά, αναφέρω το παράδειγμα της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Δωδεκανήσων, όπου αν και απαντήσαμε άμεσα και θετικά στο αίτημα για κάλυψη 65 κενών θέσεων σε δασκάλους και καθηγητές, δεν εμφανίστηκε κανείς για να αναλάβει υπηρεσία. Χρειάστηκε να εξαντλήσουμε κάθε διαθέσιμο μέσο για να πληρωθούν τα κενά, ακόμα και στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, σε νησιά όπως η Τήλος, η Κάσος και η Νίσυρος.

Συνεπώς, το μέτρο του αποκλεισμού από τους πίνακες διορισμού όσων αρνούνται να αναλάβουν υπηρεσία δεν αποτελεί «τιμωρία», αλλά έσχατη λύση για να μπορούν να έχουν οι μαθητές νηπιαγωγούς, δασκάλους και καθηγητές από την αρχή της σχολικής χρονιάς σε όλες τις σχολικές αίθουσες της επικράτειας. Από την πλευρά μας, θα συνεχίσουμε ακόμα πιο εντατικά τη συνεργασία σε όλη τη χώρα τόσο με τους Δήμους όσο και με όλους τους εμπλεκομένους φορείς προκειμένου να διευκολύνουμε τη μετάβαση και διαμονή των αναπληρωτών εκπαιδευτικών στις περιοχές διορισμού τους. Όπως επίσης σκοπεύουμε να επαναφέρουμε τη διπλή μοριοδότηση για δυσπρόσιτα σχολεία, θετικό μέτρο που η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ κατάργησε.

* Το θέμα των αναπληρωτών φαίνεται ότι απασχολεί το Υπουργείο Παιδείας και επανειλημμένως έχουν γίνει δηλώσεις ότι αποτελεί προτεραιότητα η βελτίωση των δικαιωμάτων τους. Μπορείτε να γίνετε πιο σαφής επ΄ αυτού;

- Στα χρόνια της κρίσης, οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί ήταν αυτοί που στήριξαν το δημόσιο σχολείο, προσφέροντας τις υπηρεσίες τους στις πιο δυσπρόσιτες και απομακρυσμένες περιοχές της πατρίδας μας. Η πολιτεία οφείλει να αναγνωρίσει την προσφορά όλων των εκπαιδευτικών και ιδιαίτερα των αναπληρωτών, παρέχοντάς τους πρόσθετα κίνητρα. Έχουμε ήδη κινήσει τις διαδικασίες για να μπορούν να προσλαμβάνονται πιο νωρίς προκειμένου να διευκολύνεται ο ευρύτερος προγραμματισμός τους. Θέλουμε και επιδιώκουμε μια ειλικρινή σχέση με τους εκπαιδευτικούς. Δεδομένης της μεγάλης ανάγκης για εμπλουτισμό, ενίσχυση και ανανέωση του ανθρώπινου δυναμικού, καθώς δεν έχουν πραγματοποιηθεί διορισμοί τα τελευταία 10 χρόνια, προχωρήσαμε στην προκήρυξη 5.250 προσλήψεων στη Γενική Εκπαίδευση, έχοντας εξασφαλίσει τις αντίστοιχες πιστώσεις για το 2020.

Θα ακολουθήσουν 5.250 προσλήψεις και για το 2021. Είναι ένα πρώτο, σημαντικό όμως βήμα για την κάλυψη ενός μεγάλου μέρους των αναγκών, που σε συνδυασμό με τους 4.500 μόνιμους διορισμούς στην Ειδική Αγωγή, θεωρούμε ότι θα οδηγήσει σταδιακά σε σταθερότητα στον ευαίσθητο αυτόν τομέα του εκπαιδευτικού μας συστήματος.

* Αλλαγές έρχονται και στο σύστημα εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και στο Λύκειο. Τι θα ισχύσει φέτος;

- Έχουμε επανειλημμένα τονίσει πως οι όποιες αλλαγές στο ισχύον σύστημα εισαγωγής στα Πανεπιστήμια– ένα από τα προεκλογικά κληροδοτήματα της προηγούμενης κυβέρνησης - θα γίνουν μετά από μελέτη του συστήματος, διαβούλευση και έμφαση στην ενίσχυση του πολυδιάστατου χαρακτήρα του σχολείου. Προχωράμε σε στοχευμένες παρεμβάσεις βελτίωσης του ισχύοντος συστήματος, όπως το κάναμε ήδη με τον εξορθολογισμό της ύλης, και με την ίδια λογική θα συνεχίσουμε.

Έχουμε ήδη προεκλογικά δεσμευτεί για την τράπεζα θεμάτων με τις αναγκαίες βελτιώσεις, την επαναφορά της βάσης του 10, αλλά και για τους μαθητές που θα εισαχθούν στην Α΄ Λυκείου, τον συνυπολογισμό, με αυξανόμενη διαβάθμιση ανά τάξη, των επιδόσεων των τριών τάξεων του λυκείου για την απόκτηση του εθνικού απολυτηρίου.

Στόχος μας είναι η βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης, από το Νηπιαγωγείο ως το Λύκειο. Θέλουμε ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα που θα παρέχει στους μαθητές τη δυνατότητα να αποκτούν τις απαραίτητες ψηφιακές δεξιότητες, να καλλιεργεί την κριτική σκέψη και τη συνεργατικότητα, αλλά και να προσφέρει ουσιαστική γνώση των τεχνολογιών και της χρήσης του Διαδικτύου. Σε αυτό το πλαίσιο, προχωράμε στον εμπλουτισμό του σχολικού προγράμματος με νέες θεματικές (π.χ. εθελοντισμό, επιχειρηματικότητα, αγωγή υγείας, πολιτική προστασία κ.ά.), καθώς και στην αναμόρφωση των υφιστάμενων προγραμμάτων και βιβλίων.

Μια σημαντική πρωτοβουλία θα είναι επίσης μια νέα δυναμική αρχή στον θεσμό των πρότυπων και πειραματικών σχολείων.

* Πρόσφατα ο πρωθυπουργός βρέθηκε στη Λάρισα και επισκέφτηκε το Ειδικό Εργαστήριο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, που ολοκληρώνεται το επόμενο διάστημα και είναι το μοναδικό κτίριο στη Θεσσαλία που κατασκευάζεται από την Περιφέρεια με προδιαγραφές για ΑμεΑ. Πού βρίσκεται το θέμα των υποδομών στην ατζέντα του Υπουργείου Παιδείας;

- Σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο (Ν.3852/2010), όλες, σχεδόν, οι αρμοδιότητες για τα σχολικά κτίρια έχουν περάσει στη δικαιοδοσία των δήμων. Τόσο η ανέγερση σχολικών κτιρίων, όσο και η μίσθωση ακινήτων για τη στέγαση δημοσίων σχολικών μονάδων, η στέγαση και συστέγασή τους, η διάθεση διδακτηρίου για άλλες χρήσεις κοινής ωφέλειας ή για την πραγματοποίηση εκδηλώσεων, ο καθορισμός κοινωφελούς χρήσης των σχολείων σε περίπτωση παύσης της λειτουργίας καθώς και οι εργασίες επισκευής και συντήρησης των σχολικών μονάδων βαρύνουν τους δήμους στους οποίους αυτές ανήκουν. Είμαστε σε συνεχή συνεργασία με τους δήμους και μέσω των τοπικών διευθύνσεών μας επιδιώκουμε τον καλύτερο συντονισμό δράσεων για να παρέχουμε σε παιδιά και εκπαιδευτικούς τις συνθήκες που αξίζει το καλό δημόσιο σχολείο.

Συνεργαζόμαστε επίσης στενά με τo Υπουργείο Εσωτερικών, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και την ΚΤΥΠ Α.Ε, προκειμένου να συμβάλλουμε, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας, στην επίλυση των όποιων προβλημάτων παρουσιάζονται. Ενδεικτικά σας αναφέρω τη μεγάλη προσπάθεια που κατέβαλαν όλοι εμπλεκόμενοι φορείς για την αντιμετώπιση του προβλήματος που προέκυψε στο 1ο και το 2ο ΓΕΛ Πετρούπολης στην Αθήνα μετά τον σεισμό του Ιουλίου, όπου χάρη στη στενή συνεργασία και την άμεση επέμβαση όλων των εμπλεκόμενων, επιλύθηκε άμεσα προς όφελος των μαθητών και των εκπαιδευτικών μας. Το ίδιο επιδιώκουμε καθημερινά και για το θέμα των υποδομών για τη δίχρονη προσχολική εκπαίδευση καθώς και της κάλυψης των αναγκών στην ειδική αγωγή.

* Δεν θα μπορούσα να μη σας ρωτήσω και για το θέμα της αξιολόγησης σχολικών μονάδων και εκπαιδευτικών. Έχει βρεθεί ο μηχανισμός εκείνος με τον οποίο όχι απλά θα γίνει η αξιολόγηση, αλλά θα αποτιμηθούν και τα αποτελέσματά της;

- Η επιμόρφωση, η επιλογή των Στελεχών Εκπαίδευσης καθώς και τα ζητήματα αξιολόγησης της εκπαίδευσης συνιστούν καίρια ζητήματα για την οργάνωση και την ποιότητα του εκπαιδευτικού μας συστήματος.

Ο σχεδιασμός μας ξεκινάει από την αξιολόγηση της σχολικής μονάδας και σε δεύτερο χρόνο θα επεκταθεί στους εκπαιδευτικούς μας. Η αξιολόγηση θα συμβάλει στη στοχευμένη επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, την οποία μας ζητούν και οι ίδιοι. Στις επισκέψεις μας σε σχολεία όλης της χώρας, οι εκπαιδευτικοί προτάσσουν το ζήτημα της επιμόρφωσης και δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρουν σε μεθόδους και αντικείμενα που θα απαντούν στις σύγχρονες εκπαιδευτικές προκλήσεις αλλά και σε εξατομικευμένες ανάγκες τους. Αποτελεί δέσμευσή μας η προετοιμασία και υλοποίηση προγραμμάτων επιμόρφωσης, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, στο αμέσως προσεχές διάστημα. Εμπιστευόμαστε τον Έλληνα εκπαιδευτικό.

Θέλουμε ένα δημόσιο σχολείο σε συνεχή σχέση με τη βελτίωση, την πρόοδο και με τους όρους της πραγματικής ζωής, για την οποία το σχολείο ετοιμάζει τον μαθητή.

Συνέντευξη: Νατάσα Πολυγένη