Η κ. Χριστοφορίδου στη συνέντευξή της αναφέρεται σε μια σειρά θεμάτων σχετικά με τον εναλλακτικό αυτό τρόπο εξωδικαστικής επίλυσης των υποθέσεων, αλλά και για τη νεοϊδρυθείσα Ένωση Διαμεσολαβητών Λάρισας. Ανάμεσα σε άλλα η πρόεδρος αναλύει τι είναι η διαμεσολάβηση, μιλάει για την Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία Διαμεσολάβησης, απαντά στις αιτιάσεις που λένε ότι η Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία είναι αντισυνταγματική, και επισημαίνει γιατί κανείς να καταφύγει στη διαμεσολάβηση. Η κ. Χριστοφορίδου αναφέρει χαρακτηριστικά δε ότι «Η διαμεσολάβηση αποτελεί έναν εναλλακτικό τρόπο, μια διαφορετική οπτική στην αναζήτηση διευθέτησης των ζητημάτων».

Συνέντευξη στον Θανάση Αραμπατζή

*Κυρία Χριστοφορίδου, μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για την Ένωση Διαμεσολαβητών Λάρισας;

-H Ένωση Διαμεσολαβητών Λάρισας είναι ένα σωματείο που δημιουργήθηκε το έτος 2018, από επαγγελματίες διαπιστευμένους διαμεσολαβητές που δραστηριοποιούνται στον νομό της Λάρισας, με βασικό στόχο την προώθηση του θεσμού της διαμεσολάβησης, μέσω της πλήρους και ενδελεχούς ενημέρωσης οποιουδήποτε ενδιαφερόμενου, σχετικά με την έννοια, τη διαδικασία, τις αρχές και τα οφέλη του θεσμού.

*Τι είναι λοιπόν η διαμεσολάβηση;

-Η διαμεσολάβηση είναι μια εξωδικαστική διαδικασία επίλυσης διαφορών, σύντομη και σύννομη, διαρθρωμένη, εχέμυθη και εμπιστευτική στην οποία παρίστανται τα εμπλεκόμενα μέρη μαζί με τους πληρεξουσίους δικηγόρους τους και ένα τρίτο ουδέτερο πρόσωπο, τον Διαμεσολαβητή, εφαρμόζεται δε επί σειρά ετών, ανά τον κόσμο με θετικά αποτελέσματα. Στη χώρα μας η διαμεσολάβηση εισήχθη με τον νόμο υπ’ αριθμό 3898/2010, περί Διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, ο οποίος έχει τροποποιηθεί πολλές φορές, με τελευταία τροποποίηση τον Ν. 4640/2019.

*Με πρόσφατο νόμο εισήχθη η λεγόμενη Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία (ΥΑΣ) Διαμεσολάβησης. Τι ακριβώς είναι αυτή η συνεδρία;

-Πράγματι με τον Νόμο 4640/2019 εισάγεται η Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία. Ειδικότερα, από 15 Ιανουαρίου τρέχοντος έτους στις οικογενειακές διαφορές (εκτός από διαζύγιο, ακύρωση γάμου, αναγνώριση της ύπαρξης ή της ανυπαρξίας γάμου, προσβολή πατρότητας, μητρότητας κ.λπ.) και από 15 Μαρτίου τ.ε. στις αστικές διαφορές της τακτικής Μονομελούς Πρωτοδικείου, άνω των 30.000 ευρώ και Πολυμελούς Πρωτοδικείου, το μέρος που προτίθεται να προβεί σε άσκηση αγωγής υποβάλλει υποχρεωτικά (με ποινή απαραδέκτου της συζήτησης της αγωγής) αίτημα προσφυγής στη διαδικασία διαμεσολάβησης. Στη συνέχεια τα δύο μέρη θα προσφύγουν σε μια υποχρεωτική αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης, όπου θα διερευνηθεί ουσιαστικά αν υπάρχει έδαφος ώστε να προχωρήσουν περαιτέρω στη διαδικασία διαμεσολάβησης και να προσπαθήσουν να διευθετήσουν συναινετικά την υπόθεσή τους και να καταρτίσουν συμφωνητικό (πρακτικό).

*Αν λοιπόν τα μέρη συμφωνήσουν να συνεχίσουν σε διαμεσολάβηση και αν αυτή εν τέλει επιτύχει, πώς διασφαλίζονται οι δύο πλευρές;

-Τα μέρη διασφαλίζονται γιατί υπογράφουν πρακτικό με τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν. Άλλωστε μην ξεχνάμε ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της διαμεσολάβησης τα μέρη παρίστανται με τους πληρεξούσιους Δικηγόρους τους, οι οποίοι είναι αρωγοί στην όλη διαδικασία και ελέγχουν την ισχύ και τη νομιμότητα της συμφωνίας. Το πρακτικό επίτευξης συμφωνίας υπογράφεται από όλους τους συμμετέχοντες στη διαδικασία και δύναται να κατατεθεί στη γραμματεία του αρμόδιου Πρωτοδικείου από οποιονδήποτε των μερών, ώστε να αποτελεί εκτελεστό τίτλο υπό τις προϋποθέσεις του νόμου.

*Αν όμως η διαμεσολάβηση τελικά αποτύχει, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο δικαστήριο όσα ειπώθηκαν στον διαμεσολαβητή;

-Όχι. Η διαδικασία της διαμεσολάβησης διεξάγεται με βάση την εμπιστευτικότητα και το απόρρητο με σκοπό να μην δημοσιοποιούνται ευαίσθητες πληροφορίες, οι οποίες αφορούν στα μέρη και τη διαφορά που τους απασχολεί. Πριν την έναρξη της διαδικασίας όλοι οι συμμετέχοντες δεσμεύονται εγγράφως να τηρήσουν το απόρρητο της διαδικασίας. Επιπλέον, ο διαμεσολαβητής μπορεί να επικοινωνεί και να συναντάται με καθένα από τα μέρη ξεχωριστά και τις πληροφορίες που αντλεί, κατά τις επαφές αυτές με το ένα μέρος, δεν επιτρέπεται να τις γνωστοποιεί στο άλλο μέρος χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του. Ό,τι ειπωθεί στο πλαίσιο της διαμεσολάβησης δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί αργότερα σε μία δίκη, διότι ο διαμεσολαβητής δεν δύναται να καταθέσει σε δίκη ως μάρτυρας ή να εκπροσωπήσει αντίστοιχα ένα από τα μέρη ως δικηγόρος.

*Τα μέρη που θα προσφύγουν στη διαμεσολάβηση μπορούν να προσφύγουν στο δικαστήριο αν η διαμεσολάβηση αποτύχει ή αν δεν τηρηθεί η συμφωνία που υπέγραψαν;

-Και βέβαια. Τα μέρη δεν χάνουν το δικαίωμα να προσφύγουν στα δικαστήρια καθώς κατά τη διάρκεια της διαμεσολάβησης αναστέλλεται η παραγραφή και η αποσβεστική προθεσμία άσκησης των αξιώσεων και των δικαιωμάτων, εφόσον αυτές έχουν αρχίσει.

*Τι απαντάτε στο ότι η Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία είναι αντισυνταγματική; Εν τέλει η διαμεσολάβηση έγινε υποχρεωτική;

-Η διαμεσολάβηση δεν έγινε υποχρεωτική. Η υποχρεωτικότητα της αρχικής συνεδρίας που εισήχθη με τον Ν.4640/2019 αφορά στην υποχρεωτική ενημέρωση των μερών από τον διαμεσολαβητή σχετικά με τη διαδικασία και τον θεσμό της διαμεσολάβησης. Τα μέρη είναι ελεύθερα να αποχωρήσουν στη συνέχεια αν δεν επιθυμούν να επιλέξουν τη διαμεσολάβηση ή να συνεχίσουν τη διαδικασία της διαμεσολάβησης με τον ίδιο ή με άλλον διαμεσολαβητή. Η διαδικασία της διαμεσολάβησης επομένως παραμένει εκούσια και γι’ αυτόν τον λόγο θεωρούμε ότι δεν είναι αντισυνταγματικές οι ρυθμίσεις του νέου Νόμου.

*Επιβαρύνθηκε τελικά οικονομικά ο πολίτης; Εμποδίζεται η προσφυγή στη δικαιοσύνη;

-Αν πράγματι κάποιος θεωρεί εκ προοιμίου ότι η διαμεσολάβηση θα αποτύχει και εμφανιστεί στην Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία αρνητικά διακείμενος, ναι τότε σε αυτή την περίπτωση θα επιβαρυνθεί οικονομικά καθώς θα καταβάλει την αμοιβή του διαμεσολαβητή, την αμοιβή του δικηγόρου του και μετά θα προσφύγει στα δικαστήρια. Αν όμως δώσει κάποιος την ευκαιρία στη διαδικασία της διαμεσολάβησης και πιστέψει ότι μπορεί να λύσει τη διαφορά του εξωδικαστικά, τότε όχι δεν θα επιβαρυνθεί επιπλέον, καθώς δεν θα χρειαστεί να προσφύγει μετά στα δικαστήρια. Σε κάθε περίπτωση ο πολίτης δεν εμποδίζεται να προσφύγει στη δικαιοσύνη. Η Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία αποτελεί ένα υποχρεωτικό ενημερωτικό προστάδιο σχετικά με τη διαμεσολάβηση, κατά το οποίο μπορεί να εξεταστεί ταυτόχρονα η καταλληλότητα της υπόθεσης για διαμεσολάβηση.

*Τελικά γιατί να επιλέξει κάποιος τη διαμεσολάβηση;

Η διαδικασία αποτελεί μια μέθοδο που μπορεί, χωρίς σε καμία περίπτωση να υποκαθιστά την προσφυγή στη δικαιοσύνη, να προσφέρει πολλαπλά οφέλη, όπως την εξοικονόμηση οικονομικών πόρων, την ταχύτητα επίλυσης, την εχεμύθεια και τη δυνατότητα διατήρησης των σχέσεων.

Η διαμεσολάβηση, ως μέθοδος επίλυσης διαφορών, αποτελεί έναν εναλλακτικό τρόπο, μια διαφορετική οπτική στην αναζήτηση διευθέτησης των ζητημάτων μεταξύ των εμπλεκομένων. Όπως κάθε τι νέο και διαφορετικό, δημιουργεί εύλογες απορίες και προβληματισμό. Είναι στην ευχέρεια όλων μας, να εκμεταλλευτούμε στο ακέραιο τα θετικά στοιχεία του θεσμού.

*Πώς μπορεί επικοινωνήσει κάποιος με την Ένωση Διαμεσολαβητών Λάρισας;

-Τα μέλη της Ένωσης θα βρίσκονται συγκεκριμένες μέρες (και μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες των ημερών) στο Εμπορικό Επιμελητήριο Λάρισας προκειμένου να ενημερώνουν για τον θεσμό της διαμεσολάβησης. Επιπλέον πληροφορίες μπορεί κάποιος να βρει στην ιστοσελίδα μας και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.