ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΕΣ

Μεχμέτ εφένδης Χατζημέτου

Επιχειρηματίας, κτηματίας και μουφτής της Λάρισας (Β’ μέρος)

Δημοσίευση: 01 Αυγ 2021 18:21
Το μέγαρο του Μεχμέτ Χατζημέτου (Λέσχη Ασλάνη). © Αρχείο Γεωργίου Ζιαζιά Το μέγαρο του Μεχμέτ Χατζημέτου (Λέσχη Ασλάνη). © Αρχείο Γεωργίου Ζιαζιά

Την περασμένη Κυριακή αναφερθήκαμε σε γενικές γραμμές στον Οθωμανό επιχειρηματία και κτηματία της Λάρισας Μεχμέτ εφένδη Χατζημέτου, ο οποίος είχε διατελέσει και μουφτής της πόλης (1898-1902).

Όπως είχαμε αναφέρει ο Μεχμέτ εφένδης Χατζημέτου έγινε ευρέως γνωστός στη Λαρισαϊκή κοινωνία όταν αποφάσισε το 1903 να κατεδαφίσει τις παλιές ποινικές φυλακές και τα παρακείμενα κτίσματα (στη συμβολή των σημερινών οδών Κύπρου και Φιλελλήνων) που ανήκαν στην κυριότητά του και να αναγείρει στη θέση τους (Φεβρουάριος 1904) ένα υπέροχο διώροφο κτίριο με ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά, σήμα κατατεθέν της Λάρισας μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1930. Είναι η πολυτελής Λέσχη Ασλάνη, μετέπειτα Στρατιωτική Λέσχη Λαρίσης. Η Λέσχη για την οποία εκτενώς έχει αναφερθεί σε παλαιότερα δημοσιεύματα ο Νικόλαος Παπαθεοδώρου [1], λειτούργησε μέχρι το 1912, χρονιά που όλη η πολυτελής επίπλωση και τα αντικείμενα αξίας εκτέθηκαν σε πλειστηριασμό (12 Φεβρουαρίου 1912), λόγω χρεών του επιχειρηματία Ιωάννη Ασλάνη [2].
Στις αρχές της δεκαετίας του 1920, ο Μεχμέτ Χατζημέτου ενοικίασε τον όροφο στον οποίο λειτουργούσε παλαιότερα η λέσχη στους αδελφούς Μίχου για χρήση ξενοδοχείου. Μετά από τις απαραίτητες επισκευές, το ξενοδοχείο λειτούργησε υπό την επωνυμία «Μεγάλη Βρετανία». Διέθετε 14 δωμάτια (αργότερα προστέθηκαν άλλα δύο), τρεις διαδρόμους, λουτρώνες, αποθήκες και τα λοιπά χρειώδη. Όταν ο Νικόλαος Μίχος έφυγε ξαφνικά από τη ζωή (6 Αυγούστου 1923), ο αδελφός του Βασίλειος ανανέωσε τη μίσθωση του ακινήτου το οποίο είχε περιέλθει πλέον στην Εθνική Τράπεζα ως ανταλλάξιμη περιουσία [3].
Τον Ιανουάριο του 1928 η Εθνική Τράπεζα προέβη σε δημοπρασία για την πώληση του κτιρίου αντί τιμήματος 4.177.000 δραχμών (σε ομολογίες δανείου των ανταλλαξίμων προς 8% του 1926) [4]. Ο Δήμος της Λάρισας εκδήλωσε ενδιαφέρον για την αγορά του κτιρίου με σκοπό να στεγάσει τις υπηρεσίες της Δημαρχίας. Το τίμημα όμως ήταν υπερβολικό (4.000.000 δρχ.) και «κατά την μεταξύ Κράτους και Τραπέζης σύμβασιν ώφειλε ο Δήμος εις πρώτην δόσιν να καταβάλη πλέον των δύο εκατομμυρίων δραχμών και νομοτύπως δεν θα ηδύνατο να λάβη μέρος εις την Δημοπρασίαν» [5]. Το 1929 απεβίωσε και ο Βασίλειος Μίχος. Τα ηνία των επιχειρήσεων ανέλαβε τότε η χήρα σύζυγός του Ελισάβετ, μαζί με τη συνυφάδα της Κωνσταντινιά (χήρα του Νικολάου).
Την ίδια χρονιά (1929), ο Δήμος Λαρίσης εκδήλωσε εκ νέου σχετικό ενδιαφέρον. Αυτή τη φορά το τίμημα ανέρχονταν σε 3.300.000 δρχ. αλλά το ποσό ήταν υψηλό για τα δεδομένα της εποχής και η ιδέα εγκαταλείφθηκε [6]. Στις 21 Απριλίου 1931 με εισήγηση του υπουργού των Στρατιωτικών Γ. Κατεχάκη, ψηφίστηκε ο Νόμος 4974, σύμφωνα με τον οποίο εγγράφθηκε στον έκτακτο προϋπολογισμό του Υπουργείου για το 1931/32, το ποσό των 3.800.000 δρχ. για την αγορά του κτιρίου με σκοπό την ίδρυση Στρατιωτικής Λέσχης [7]. Παρά την ψήφιση του παραπάνω νόμου, τον Νοέμβριο του ιδίου έτους τέθηκε για άλλη μία φορά θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο της Λάρισας για την αγορά του κτιρίου από τον Δήμο. Όπως αναφέρθηκε η Εθνική Τράπεζα θα διευκόλυνε τον Δήμο με «δόσεις εικοσαετούς καταβολής του τιμήματος». Τα έκτακτα όμως μέτρα που ελήφθησαν εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, απομάκρυναν κάθε σκέψη για τον σκοπό αυτό [8].
Το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» λειτούργησε μέχρι το 1935 που υλοποιήθηκε τελικά ο Νόμος 4974/1931 και το πρώην κτίριο του ξενοδοχείου λειτούργησε ως Λέσχη Αξιωματικών [9]. Η Ελισάβετ Μίχου αναζήτησε άλλο κτίριο για να στεγάσει την επιχείρηση. Το πρόβλημα που δημιουργήθηκε με τις αποζημιώσεις των υπαλλήλων του ξενοδοχείου λύθηκε μετά από παρέμβαση του τότε επιτελάρχη του Β’ Σώματος Στρατού, συνταγματάρχη Γεωργίου Μπάκου (1892-1945) [10]. Τον Δεκέμβριο του 1935 η επιχείρηση στεγάστηκε σε νεόδμητο κτίριο επί της οδού Κούμα [11].
Όλη η ακίνητη περιουσία που ανήκε στην κυριότητα του Μεχμέτ Χατζημέτου πέρασε τη δεκαετία του 1920 στην Εθνική Τράπεζα ως ανταλλάξιμη περιουσία. Ο ίδιος απεβίωσε στη Λάρισα στα τέλη της ίδιας δεκαετίας. Ελλείπουν πληροφορίες για την τύχη της χήρας συζύγου του. Η κατοικία στην οποία διέμενε (συμβολή των τότε οδών Βόλου και Κολοκοτρώνη), μεταβιβάστηκε το 1932 από την Εθνική Τράπεζα αντί 302.400 δρχ. [12].
Ο Μεχμέτ Χατζημέτου απέκτησε από τον γάμο του δύο αγόρια. Τον Οσμάν Φαΐκ εφένδη και τον Ραΐφ εφένδη. Ο πρώτος αφού αποπεράτωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στη Λάρισα υπό την καθοδήγηση του καθηγητή της Γαλλικής γλώσσας Αλφρέδου Σουλιέ (ο οποίος είχε προσληφθεί από τον πατέρα του), μετέβη στην Κωνσταντινούπολη όπου σπούδασε φιλολογία στην Αυτοκρατορική Σχολή του Γαλατά. Αναγορεύθηκε διδάκτορας το 1913 [13] και αμέσως αναχώρησε για το Βέλγιο όπου εγκαταστάθηκε οριστικά. Λίγο αργότερα τον ακολούθησε και ο μικρότερος αδελφός του Ραΐφ. Και τα δύο αδέλφια δεν επέστρεψαν ποτέ στη Λάρισα.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Νικόλαος Παπαθεοδώρου, «Το Μέγαρο Μεχμέτ Χατζημέτου (Λέσχη Ασλάνη)», Larissanet (Λάρισα), 25 Οκτωβρίου 2015 και Ελευθερία (Λάρισα), 2 Φεβρουαρίου 2020. Βλ. και του ιδίου: «Ιωάννης Ασλάνης, ο λεσχάρχης» Larissanet (Λάρισα), 9 Ιουλίου 2016.
[2]. Μικρά (Λάρισα), φ. 26/532 (10 Φεβρουαρίου 1912).
[3]. Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Νομού Λάρισας (ΓΑΚ/ΑΝΛ), Πρακτικά Δημοτικού Συμβουλίου Λαρίσης (εφεξής ΠΔΣΛ), φκ. 016, 24 Απριλίου 1928 και φκ. 017, 13 Δεκεμβρίου 1929.
[4]. Μακεδονία (Θεσσαλονίκη), φ. 5595 (19 Ιανουαρίου 1928).
[5]. ΠΔΣΛ, φκ. 016, 21 Μαΐου 1928.
[6]. ΠΔΣΛ, φκ. 017, 13 Δεκεμβρίου 1929 και 3 Ιανουαρίου 1930.
[7]. Νόμος 4974 (21 Απριλίου 1931): «Περί παροχής εκτάκτου επιχορηγήσεως διά την εξαγοράν α) κτιρίου εν Λαρίση διά Στρατιωτικήν Λέσχην και β) κτιρίου εν Ιωαννίνοις διά τον αυτόν σκοπόν» (ΦΕΚ 131/Α/15-5-1931).
[8]. ΠΔΣΛ, φκ. 017, 12 Νοεμβρίου 1931.
[9]. Το κτίριο καταστράφηκε από τον σεισμό του 1941 και έκτοτε δεν ξαναλειτούργησε. Τη δεκαετία του 1960 το κτίριο κατεδαφίστηκε και στη θέση του αναγέρθηκε η νέα Στρατιωτική Λέσχη, η οποία υφίσταται έως σήμερα.
[10]. Κήρυξ (Λάρισα), φ. 2157 (28 Αυγούστου 1935).
[11]. Κήρυξ (Λάρισα), φ. 2257 (6 Δεκεμβρίου 1935).
[12]. Ελευθερία (Λάρισα), φ. 3297 (16 Ιανουαρίου 1932).
[13]. Μικρά (Λάρισα), φ. 32/588 (20 Ιουλίου 1913).

 

Από τον Αλέξανδρο Χ. Γρηγορίου

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

INTERCOMM FOODS
DEREE 2-4-24
Μείνε μαζί μας

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass