Στον πιλοτικό αγρό του Προγράμματος Ελληνικού Σίτου MISKO που είχαμε οργανώσει σε αγρόκτημα στην περιοχή Περίβλεπτου – Αερινού (ιδιοκτησίας ενός από τους δύο ιδρυτές της εταιρείας και αποφοίτους του Τμήματος Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Δικτύων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας) είχαμε δοκιμάσει ένα από τα πρώτα πρωτότυπα του λιπασματοδιανομέα που ανέπτυξαν και κατασκεύασαν. Τότε ο λιπασματοδιανομέας αναγνώρισε το άζωτο που άφησε στο χωράφι η προηγούμενη καλλιέργεια φασολιού και μείωσε το άζωτο που εφάρμοσε με σημαντική μείωση του κόστους και αύξηση της παραγωγής.
Πριν λίγες μέρες είχα τη χαρά να έχω μια ενημέρωση από τον Δημήτρη Ευαγγελόπουλο, τον ένα από τους ιδρυτές, για την εξέλιξη της εταιρείας, για την ανάπτυξη του εξοπλισμού και τις εφαρμογές. Νιώθω ιδιαίτερη χαρά για την πρόοδο της εταιρείας γιατί τόσο το Πρόγραμμα Ελληνικού Σίτου MISKO, όσο και το Εργαστήριο Γεωργικής Μηχανολογίας του Π.Θ. αλλά και εγώ προσωπικά βοηθήσαμε στα αρχικά στάδια της ανάπτυξης του προϊόντος. Άλλωστε θα χρησιμοποιήσουμε και φέτος στον νέο Πιλοτικό Αγρό στο Κιλελέρ διαφοροποιημένη αζωτούχο λίπανση οπότε θα έχετε πληροφορίες για τις επιδόσεις του συστήματος στη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου. Βρήκα την ευκαιρία γράφοντας για τις εξελίξεις της εταιρείας να απαντήσω σε πολλούς φίλους όπως στον Ντίνο Μπλιάτσο που δεν πιστεύουν και πολύ στις δυνατότητες της νέας τεχνολογίας να εφαρμοστεί στη χώρα. Είτε μας αρέσει είτε όχι θα πρέπει να την υιοθετήσουμε αν θέλουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί και να επιβιώσουμε. Η εφαρμογή της τεχνολογίας είναι απλή και η απαιτούμενη επένδυση σε εξοπλισμό και εκπαίδευση δεν είναι απαγορευτική τουλάχιστον για τους νεότερους αγρότες μας. Για αυτό αποφάσισα να σας μεταφέρω την ενημέρωση που είχα για να σας βοηθήσω να καταλάβετε πώς λειτουργεί το σύστημα και τι αποτελέσματα έχει.
Καταρχήν η εταιρεία έχει επιτύχει χρηματοδοτήσεις πολλών εκατομμυρίων € από διεθνείς κεφαλαιούχους και έχει αναπτύξει δίκτυο αντιπροσώπων σε πολλά μέρη της Αμερικής και της Ευρώπης. Έχει τοποθετήσει προϊόντα της με επιτυχία σε πολλές χώρες και μάλιστα πριν λίγες εβδομάδες τοποθέτησε το πρώτο μηχάνημα στη χώρα μας στο Περίβλεπτο, ενώ διαπραγματεύονται και άλλα που θα αγοραστούν μέσω των σχεδίων βελτίωσης. Υπάρχει ήδη και αντιπρόσωπος της εταιρείας στην Ελλάδα που προωθεί τις πωλήσεις αλλά και λειτουργεί ως σύμβουλος των αγροτών για την καλύτερη αξιοποίησή του. Έχουν κάνει δοκιμές εφαρμογής του συστήματος σε πολλές χώρες με θετικά αποτελέσματα και πλέον το προϊόν είναι έτοιμο για την αγορά.
Το σύστημα τοποθετείται και συνεργάζεται με υπάρχοντες λιπασματοδιανομείς ή ψεκαστικά. Αποτελείται από τρία κύρια μέρη. Τον αισθητήρα που μετρά την ανακλώμενη από τα φυτά ηλιακή ακτινοβολία, το «τάμπλετ» που είναι τερματικό που εμφανίζει τα στοιχεία στον χειριστή, ενώ η επεξεργασία των στοιχείων γίνεται στον αισθητήρα της ανακλώμενης ακτινοβολίας και στο «σύννεφο» όπου μεταφέρονται αυτόματα τα στοιχεία, και το σύστημα που μεταβάλλει τη ρύθμιση της εφαρμοζόμενης ποσότητας λιπάσματος.
Ο αισθητήρας τοποθετείται στην οροφή της καμπίνας του τρακτέρ και εποπτεύει το χωράφι μπροστά του σε ένα πλάτος 40 μέτρων (με στοιχεία για κάθε 2 μέτρα πλάτους) ώστε να καλύπτει όλο το πλάτος του λιπασματοδιανομέα ή του ψεκαστικού. Σημειώστε ότι σε πολλές χώρες και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ μεγάλο μέρος των λιπασμάτων εφαρμόζεται σε υγρή μορφή με ψεκαστικά που ελέγχουν διάφορα πλάτη εργασίας από τους φυγοκεντρικούς λιπασματοδιανομείς. Ο αισθητήρας μετρά και καταγράφει τρία μήκη κύματος ακτινοβολίας. Μια κανονική έγχρωμη φωτογραφία (RGB- Red, Green, Blue ή ερυθρό, πράσινο και μπλε), μία στο άκρο του ερυθρού (κοντά στα 700 εκατομμυριοστά του χιλιοστού του μέτρου ή νανόμετρα) και μια στο κοντινό υπέρυθρο (πάνω από τα 700). Με βάση τα δύο τελευταία στοιχεία το σύστημα υπολογίζει έναν δείκτη βλάστησης παρόμοιο αλλά όχι ίδιο με το NDVI που το ονόμασαν augmentaindex. Το σημαντικό με τον αισθητήρα είναι ότι έχει πάνω του μια κάρτα sim (κινητού τηλεφώνου) και διαβιβάζει άμεσα τα δεδομένα, δηλαδή τα τρία σήματα μαζί με τη θέση από το GPS στο «σύννεφο» δεδομένων (cloud) όπου και αποθηκεύονται. Ταυτόχρονα τα στοιχεία επεξεργάζονται και μεταβάλλουν τη ρύθμιση του λιπασματοδιανομέα. Τα δεδομένα που αποθηκεύονται δίνουν άμεσα χάρτες του χωραφιού με τον δείκτη βλάστησης για κάθε σημείο, δίνει πραγματικές εικόνες του κάθε σημείου του χωραφιού και έναν χάρτη με την ποσότητα λιπάσματος που εφαρμόστηκε σε κάθε σημείο του χωραφιού. Οι χάρτες δίνουν μια σημαντική εικόνα της κατάστασης του χωραφιού και της λίπανσης που εφαρμόστηκε και αποτελούν τη βάση για αναλύσεις όπως για παράδειγμα τη συσχέτιση με την παραγωγή ή την ποιότητα του προϊόντος αν η μηχανή συγκομιδής έχει σύστημα χαρτογράφησης της παραγωγής και της ποιότητας του προϊόντος όπως της πρωτεΐνης σε σιτηρά ή λαδιού σε ελαιοκράμβη. Ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι ο αισθητήρας αφού τοποθετηθεί στο τρακτέρ μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλη τη βλαστική περίοδο και να καταγράφει τα στοιχεία του χωραφιού κάθε φορά που το τρακτέρ κινείται στο χωράφι για τις διάφορες εργασίες. ΟΙ διαδοχικοί χάρτες με τις εικόνες ή τον δείκτη βλάστησης δίνουν τα χαρακτηριστικά του χωραφιού και πώς αλλάζουν χωρίς επιπλέον κόστος. Από αυτούς μπορεί να φανούν διαφοροποιήσεις που να κινητοποιήσουν τον παραγωγό να παρατηρήσει τι συμβαίνει και να εντοπίσει έγκαιρα προσβολές ή άλλα προβλήματα της φυτείας. Ο αισθητήρας βοηθά γενικότερα τον αγρότη στη διαχείριση του χωραφιού του.

Γράφει ο Φάνης Γέμτος,
γεωπόνος,
ομότιμος καθηγητής
του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας