Ένα καθαρότερο περιβάλλον, που αξίζει ο τόπος μας και οι συνάνθρωποί μας, όπου θα εκλείπουν επιτέλους εικόνες πεταμένων κενών συσκευασίας φυτοφαρμάκων στα χωράφια και στα χαντάκια και παράλληλα με το περιβαλλοντικό όφελος θα υπάρξει σημαντική ωφέλεια και από την προστασία της υγείας των αγροτών και γενικότερα των κατοίκων της υπαίθρου είναι ο στόχος της ενημερωτικής εκστρατείας που ξεκίνησε η Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας σε συνεργασία με άλλους φορείς.

Η υπηρεσία που σηκώνει το βάρος της ενημέρωσης στον νομό Λάρισας είναι το Τμήμα Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της ΔΑΟΚ της Π.Ε. Λάρισας, η οποία διοργανώνει συνεχώς ενημερωτικές ημερίδες για την ασφαλή χρήση των γεωργικών φαρμάκων, ενώ σε συνεργασία με τον ΕΣΥΦ υλοποιεί το πιλοτικό Πρόγραμμα Διαχείρισης των κενών συσκευασίας που πρόκειται να εφαρμοστεί στον Δήμο Κιλελέρ. Επιπλέον έχει ήδη δρομολογηθεί από το ΥΠΑΑΤ και τίθεται σε εφαρμογή το αμέσως προσεχές διάστημα, το σύστημα πιστοποίησης και κατάρτισης γεωργικών συμβούλων, που θα παρέχουν σχετικές πληροφορίες και συμβουλές στον αγροτικό πληθυσμό της χώρας.

Για την ασφαλή χρήση των γεωργικών φαρμάκων και για τις ενημερωτικές περιοδείες που πραγματοποιούν σε χωριά του νομού, γεωπόνοι της ΠΕ Λάρισας μίλησε στην «Ε» ο Γεωπόνος – Δρ. Εντομολογίας, προϊστάμενος του Τμήματος Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου κ. Δημήτρης Σταυρίδης, ο οποίος τόνισε πως «στις εκδηλώσεις που γίνονται κατά καιρούς δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στους κινδύνους και στις ενδεχόμενες οξείες και χρόνιες επιπτώσεις για την υγεία του ανθρώπου, στους οργανισμούς που δεν αποτελούν στόχο αλλά και στην ύπαρξη εναλλακτικών λύσεων, χωρίς χημικά μέσα».

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

Σύμφωνα με τον κ. Σταυρίδη «με τον νόμο 4036/2012, σε εφαρμογή της οδηγίας 2009/128/ΕΚ, θεσπίζονται μέτρα που αποσκοπούν στην ασφαλή χρήση των γεωργικών φαρμάκων και στην προστασία του περιβάλλοντος. Τα μέτρα αυτά σχετίζονται με θέματα κατάρτισης, ασφαλούς χρήσης των γεωργικών φαρμάκων, ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας καθώς και κυρώσεων (ποινικών και διοικητικών) σε όσους παραβαίνουν τη σχετική νομοθεσία. Όσον αφορά στην κατάρτιση προβλέπεται ώστε όλοι οι επαγγελματίες χρήστες, διανομείς και σύμβουλοι να έχουν πρόσβαση στη δέουσα κατάρτιση, η οποία παρέχεται από φορείς που ορίζονται με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Όλοι οι παραπάνω καταρτιζόμενοι θα αποκτούν πιστοποιητικό σύμφωνα με το σύστημα που θεσπίζεται μέχρι τις 26 Νοεμβρίου 2013 για τη χορήγησή του. Τα πιστοποιητικά αυτά παρέχουν απόδειξη επαρκούς γνώσης των θεμάτων κατάρτισης, η οποία αποκτάται από τους επαγγελματίες χρήστες, τους διανομείς και τους συμβούλους. Τα συστήματα χορήγησης πιστοποιητικού περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις και τις διαδικασίες για τη χορήγηση, την ανανέωση και την ανάκληση των πιστοποιητικών. Όσον αφορά στην ασφαλή χρήση των γεωργικών φαρμάκων, θεσπίζονται εθνικά σχέδια δράσης για τον καθορισμό των ποσοτικών και άλλων στόχων, μέτρων και χρονοδιαγραμμάτων τους για τη μείωση των κινδύνων και των επιπτώσεων από τη χρήση των γεωργικών φαρμάκων στην υγεία του ανθρώπου και στο περιβάλλον. Οι στόχοι αυτοί μπορούν να καλύπτουν πολλά διαφορετικά πεδία ενδιαφέροντος όπως, προστασία των εργαζομένων, προστασία του περιβάλλοντος, κατάλοιπα, χρήση συγκεκριμένων τεχνικών ή χρήση σε συγκεκριμένες καλλιέργειες. Το ΥΠΑΑΤ για τον σκοπό αυτό έχει ορίσει Ομάδες Συντονισμού για την κατάρτιση προγραμμάτων Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας διαφόρων καλλιεργειών, που τίθενται το διάστημα αυτό σε Δημόσια Διαβούλευση, έτσι ώστε τα τελικά Σχέδια που θα προκύψουν να υποβληθούν στην Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης το αργότερο έως 30 Ιουνίου 2013 και να τεθούν σε εφαρμογή από την 1/1/2014.

ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ

Ακολούθως ο κ. Δημήτρης Σταυρίδης αναφέρεται στις υποχρεώσεις που καθορίζει ο νόμος 4036/2012 και στις ποινές για τους παραβάτες για την ασφαλή χρήση των φυτοφαρμάκων.

Ειδικότερα οι διανομείς στη χώρα γεωργικών φαρμάκων υποχρεούνται να απασχολούν επαρκές προσωπικό το οποίο να διαθέτει το προβλεπόμενο πιστοποιητικό. Τα άτομα αυτά πρέπει να είναι διαθέσιμα κατά τον χρόνο πώλησης για να παρέχουν στους πελάτες κατάλληλες πληροφορίες, όσον αφορά τη χρήση των γεωργικών φαρμάκων, τους κινδύνους για την υγεία και το περιβάλλον και οδηγίες για την ασφάλεια όσον αφορά τη διαχείριση των κινδύνων αυτών. Οι διανομείς που διαθέτουν στην αγορά γεωργικά φάρμακα σε μη επαγγελματίες χρήστες υποχρεούνται να παρέχουν γενικές πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον από τη χρήση γεωργικών φαρμάκων, ιδίως σχετικά με τις πηγές κινδύνου, την έκθεση, τον ορθό τρόπο αποθήκευσης, τον χειρισμό και την εφαρμογή, καθώς και την ασφαλή τους διάθεση των αποβλήτων. Οι παραγωγοί των γεωργικών φαρμάκων υποχρεούνται να παρέχουν αυτές τις πληροφορίες.

Η πώληση γεωργικών φαρμάκων εγκεκριμένων για επαγγελματική χρήση θα περιορίζεται στα πρόσωπα που διαθέτουν το πιστοποιητικό χρήστη.

Όσον αφορά τα ψεκαστικά, θα πρέπει να καταγραφούν στα αρμόδια τμήματα των ΔΑΟΚ μέχρι τις 31 Μαΐου 2013. Στη συνέχεια μέχρι τις 26 Νοεμβρίου 2016 θα διενεργηθεί τουλάχιστον μια επιθεώρηση του εξοπλισμού εφαρμογής γεωργικών φαρμάκων. Μετά από αυτό το διάστημα, μόνον ο εξοπλισμός εφαρμογής γεωργικών φαρμάκων ο οποίος έχει υποβληθεί σε έλεγχο με επιτυχή αποτελέσματα χρησιμοποιείται για επαγγελματικούς σκοπούς. Ο εξοπλισμός εφαρμογής γεωργικών φαρμάκων που ανταποκρίνεται σε εναρμονισμένα από την Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρότυπα, θεωρείται ότι ανταποκρίνεται στις βασικές απαιτήσεις υγείας και ασφάλειας, καθώς και στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις. Οι επαγγελματίες χρήστες διενεργούν τακτικά ρυθμίσεις και τεχνικούς ελέγχους του εξοπλισμού εφαρμογής γεωργικών φαρμάκων σύμφωνα με την κατάλληλη κατάρτιση που έχουν λάβει.

Σχετικά με τους αεροψεκασμούς επιτρέπονται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις εφόσον δεν υπάρχουν βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις, ή υπάρχουν σαφή πλεονεκτήματα από άποψη περιορισμένου αντίκτυπου στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον σε σύγκριση με την επίγεια εφαρμογή γεωργικών φαρμάκων.

Για όποιον δεν συμμορφώνεται με τα παραπάνω μέτρα, προβλέπονται χρηματικές ποινές από 300-30.000 ευρώ και ποινές φυλάκισης από 1-24 μήνες ανάλογα με τη σοβαρότητα της παράβασης.

ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΜΕΤΡΑ

Καταλήγοντας ο γεωπόνος – Δρ. Εντομολογίας και προϊστάμενος Τμήματος Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου ΔΑΟΚ Π.Ε. Λάρισας κ. Σταυρίδης αναφέρει τη λήψη αναγκαίων μέτρων από τους επαγγελματίες χρήστες και ενδεχομένως από διανομείς, ώστε να μην θέτουν σε κίνδυνο την υγεία του ανθρώπου ή του περιβάλλοντος.

Οι ενδεδειγμένες ενέργειες είναι οι εξής:

α) Αποθήκευση, χειρισμός, αραίωση και ανάμιξη γεωργικών φαρμάκων πριν από την εφαρμογή.

β) Χειρισμός των συσκευασιών και του εναπομείναντος γεωργικού φαρμάκου.

γ) Διάθεση του ψεκαστικού διαλύματος που απομένει μετά την εφαρμογή.

δ) Καθαρισμός του εξοπλισμού που χρησιμοποιείται μετά την εφαρμογή.

ε) Διαχείριση των κενών συσκευασίας και του εναπομείναντος εντός αυτών γεωργικών φαρμάκων, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία για τα απόβλητα.

Γ. Ρούστας